ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ PRODUKTU

Krystyna Lisiecka

08.10.2008

ISO- Interniationa Organization of Standarization

KIG- Krajowa Rada Gospodarcza

Certyfikuje się: wyroby, personel, system

I uwarunkowania TQM ( Total Quality Management)

II system zarządzania jakością SZJ

III narzędzia realizacji strategii TQM

Zarządzanie- ciąg działań powodujących wpływanie na postawy i zachowania ludzi.

Zachowanie to utrwalone wzorce reakcji. Własnością tych wzorców jest to, że zachowania pojawiają się za każdym razem w niezmiennej postaci i kolejności.

TQM- to metoda likwidowania marnotrawstwa poprzez wciąganie każdego pracownika w proces doskonalenia.

J.S. Oakland

Zarządzanie jakością- to skoordynowane działania dotyczące:
-> kierowania organizacyjne- czyli grupa ludzi i infrastrukturą ,zakresem zadań, uprawnień oraz odpowiedzialności poszczególnym rolom, komórkom organizacyjnym i powiązań między tymi komórkami.

-> nadzorowania organizacją- w odniesieniu do jakości

Charakterystyka zarządzania (7 podstawowych cech)

1. zarządzanie dotyczy przede wszystkim ludzi

2. zarządzanie jest głęboko osadzone w kulturze

3. ...

22.10.2008

Jakość- przedsiębiorstwa osiągają swoje cele wytwarzając produkty. Produktem może być przedmiot materialny, niematerialny, który jest połączeniem tych 7 cech.

Jakość- wszystkie cechy produktu, które klienci oczekują od niego.

NORMA ISO 9000:2000

-„[...] jakość to stopień, w jakim zbiór inherentnych (istniejących samych w sobie) właściwości spełniania wymagań.

Jakość- def. (nauki filozoficzne)

• pewien stopień doskonałości (Platon)

• wyróżniona jako jedna z dziesięciu podstawowych kategorii (Arystoteles) obok takich jak:

Właściowości ( 3.5.1)- cecha wyróżniająca

⇒ może być inherentna lub przypisana

⇒ może być jakościowa lub ilościowa

⇒ sa różne klasy właściwości, tj:

• fizyczne

• dotyczące zmysłów

• behawioralne

• czasowe

• ergonomiczne

• funkcjonalne

Jakość- definicje prekursorów zarządzania jakością

Deming- przewidywalny stopień jednorodności i niezawodności przy możliwie niskich kosztach i dopasowaniu do wymagań wyniku

Juran- stopień w jakim określamy wyrób zaspokajają potrzeby określonego nabywcy

Crosby- to zero błędów

Ishikowa- zgodność z wymaganiami

3 znaczenia kategorii jakości:

∗ techniczne- oznacza zespół parametrów jakie osiąga produkt w 3 fazach (przedprodukcyjnej, produkcyjnej i poprodukcyjnej)

∗ ekonomiczne- oznacza zespół właściwości związanych z użytecznością i etyką produktów

∗ społeczne- stopień zaspokajania materialnych i niematerialnych potrzeb

Stan jakości produktów- jest pojęciem dynamicznym, podlegającym wartościowaniu optymalizacji,

• oznacza zadowolenie konsumenta dzięki spełnianiu przez produkt jego funkcji użytkowych

• właściwy stan jakości produktu to wynik optymalnych kombinacji różnorodnych cech i właściwości produktu realizowanych przez producenta

Jakość produktów należy rozpatrywać w szerokim kontekście obejmującym:

• producenta

• 
  
  użytkownika

• 
  
  
  otoczenia

SJP= cechy i właściwości

Otoczenie zgłasza wymagania, które producent powinien honorować w procesie tworzenia jakości, np. ograniczanie ilości fosforu...

Ewolucja treści pojęcia jakości

Jakość powiązana z otoczeniem i odpowiedzialność społeczna Panowanie nad jakością

Jakość pracy i kultura pracy Zarządzanie jakością

Jakość technologiczna Regulacja jakości

Jakość produktu Kontrola jakości

Zarządzanie- skoordynowane działanie dotyczące kierowania organizacją i jej nadzorowania w odniesieniu do jakości (ISO 9000:2000)

Funkcje zarządzanie:

• planowanie

• organizowanie

• motywowanie

• kontrolowanie

Kierowanie dotyczy:

• ustanowienia polityki jakości i celów dotyczących jakości

• planowania jakości

• sterowania jakości

• zapewnienie jakości

• doskonalenie jakości

Etapy rozwoju zarządzania jakością:

• 
  kontroli, czyli usuwania błędów

• sterowania, czyli zapobiegania wadom i wadliwości

• zarządzania, a dalej panowania nad jakością

• inspekcja jakości (początek 1910r.)- polega na sprawdzaniu, mierzeniu, testowaniu produktów, porównywaniu wyników do określonych wymagań, po to, by określić zgodność z pomiarami

• statystyczna kontrola jakości (poczatek1924r.)- w procesie tym stworzona sprzężenie zwrotne

• zapewnienie jakości (początek 1950r.)- zapewnienie zaufana, że wymagania dotyczące jakości zostaną spełnione

• TQM (początek 1980r.)- jakość jest postrzegana jako narzędzie budowania konkurencyjności formy przez nowoczesne kierownictwo

5S:

-selekcja (oddziel, sortuj)

- systematyka ( przyporządkuj miejsce wszystkim przedmiotom)

- sprzątanie

- samodyscyplina

- standaryzacja

KAIZEN - ciągłe doskonalenie. Masaaki Imai- twórca kaizen

Doskonalenie

Przez innowacje metoda kaizen

(małych kroków)

TQM- Globalne ZJ, ZJ Globalną, Strategiczne ZJ

Koncepcja likwidowania marnotrawstwa poprzez wciąganie każdego pracownika w proces doskonalenia, to także koncepcja doskonaląca konkurencyjność, skuteczność i elastyczność całej organizacji.

8 zasad TQM:

1. orientacja na klienta- organizacje są zależne od klientów

2. przywództwo- przywódcy ustalają jedność celu i kierunek działań

3. zaangażowanie ludzi- ludzie są siłą organizacji

4. podejście procesowe- pożądany wynik osiąga większe efekty, gdy działania i związane z nimi zasoby są zarządzane jako proces

5. podejście systemowe- zidentyfikowanie i zarządzanie procesami jako systemy przyczynia się do zwiększenia efektywności

6. ciągłe doskonalenie

7. podejmowanie decyzji na podstawie faktów

8. wzajemne korzystne powiązania z dostawcami

05.11.2008

przeczytać: ustawa o systemie ochrony zgodności

8 zasad TQM (rozwinięcie)

• orientacja na klienta- organizacje są zależne od swoich klientów dlatego zaleca się aby zrozumiały ich obecne lub przyszłe potrzeby, aby spełniały ich wymagania oraz podejmowały starania by wykraczać poza ich oczekiwania

• przywództwo- przywódcy ustalają jedność celu i kierunek działalności organizacji zaleca się aby tworzyli i utrzymywali środowisko wewnętrzne w którym ludzie mogą w pełni zaangażować się w osiąganie celów organizacji

• Quality Finction Deplayment<-

Zasady jakości: 14 zasad E. Deminga

1. Uporczywie i nieustannie dąż do ulepszania produktów i usług tak, aby były konkurencyjne, , utrzymywały przedsiębiorstwo i dawały zadowolenie. Celem jest ciągłe kroczenie naprzód i dążenie do zachwycania klienta w czym pomocne jest planowanie długofalowe.( strategiczne)

2. Przyjmij nową filozofię odpowiadającą nowej erze gospodarczej. Nie można dalej tolerować dotychczasowych rozmiarów opóźnień pomyłek i braków.

3. Przestań polegać na pełnej kontroli końcowej, eliminujemy ją poprzez ustanowienie i stosowanie kontroli międzyoperacyjnej jakości wykonania na pierwszym miejscu

4. Zrezygnuj z praktyki oceniania transakcji na podstawie ceny zakupu, żądaj natomiast wraz z ceną konkretnych pomiarów. Eliminuj z dostawców tego samego produktu tych, którzy nie stosują metod statystycznych

5. Ulepszaj ciągle i na stałe system produkcyjny i ustawy w celu poprawienia jakości wydajności i ciągłego zmniejszania kosztów.

6. organizuj szkolenia w pracy.

Jakość

R

Koszt czas realizacji,

Cena termin dostawy

7. dobierz kierownictwo i przyjmij system kierowania, który będzie pomagał ludziom (niejasne instrukcje) ,maszynom i urządzeniom ( konieczność konserwacji), aby wykonywały lepszą pracę oraz wprowadziły cechy nowoczesnego nadzoru:

• biegłość w wykonywaniu kontroli statystycznej

• orientacja na pomoc podwładnym

• ukierunkowanie i upoważnienie mistrzów do informowania wyższych kierowników

8. Stwórz warunki pracy bez obaw i strachu, aby każdy mógł pracować efektywnie dla firmy.

9. Zburz bariery między poszczególnymi działami

10. Eliminuj slogany i nawoływania robotników do zlikwidowania braków oraz do wyższego poziomu wydajności

11. eliminuj ilościowe normatywy wykonania a oddziale produkcyjnym, zastąp je właściwie zorganizowanym kierownictwem oraz zrezygnuj z okresowej oceny pracowników

12. Usuń bariery które pozbawiają pracowników godzinowych ich prawa do dumy z wykonanej pracy.

13. Ustal żywy skuteczni program dokształcania związany z pracą i służący także rozwojowi osobistemu

14. Realizacja powyższych wskazówek wymaga zapewnienia warunków, w których cała załoga dostrzegać będzie potrzeby działania.

19.11.2008

Założenie 1 : WIEDZA TO MOC

Założenie 2: CZAS TO PIENIĄDZ

Jak każdy inżynier wie: PRACA = MOC

MOC

Jeśli wiedza= moc, a czas= pieniądz to otrzymujemy

PRACA = WIEDZA

PIENIĄDZ

Obliczając pieniądz otrzymujemy

PRACA = PIENIĄDZ

WIEDZA

Zatem, jeśli wiedza dąży do zera, to pieniądze dążą do nieskończoności, bez względu na wykonaną pracę

KONKLUZJA: im mniej wiesz, tym więcej pieniędzy zarabiasz (xD)

Celu UE (wspólnego rynku) nie udało się zlikwidować poprzez:

• ujednolicenie podatków

• likwidowanie celów wewnętrznych

• ...

pomocna okazała się zasada „WZAJEMNEGO UZNANIA” ->produkt legalnie wprowadzony na rynek jednego z państw członkowskich UE ma również prawo być umieszczony na rynku dowolnego innego państwa członkowskiego, nawet jeśli tam obowiązują inne przepisy obracania tym produktem. (zasada ta również nie zawsze jest skuteczna). Traktat założycielski EWG daje państwu członkowskiemu prawo do ograniczenia importu, jeśli mają na celu ochronę interesów publicznych.

Najbardziej skuteczną metodą w eliminowaniu barier przepływu towarów jest ujednolicenie (harmonizacja) przepisów w UE dot. Przetwarzania produktów. Początkowo UE szczegółowo regulowała poszczególne sektory rynku. Podstawowym problemem stał się jednak nadmiar szczegółowych przepisów i zbyt szybki rozwój, problemy z wprowadzeniem tych przepisów.

REACH

Nowe podejście do harmonizacji (reguły):

• przedmiotem harmonizacji są wyłącznie przepisy związane z bezpieczeństwem, zdrowiem, i ochroną środowiska

• dyrektywy harmonizacyjne zawierają tylko zasadnicze wymagania natomiast szczegóły techniczne zebrane są w odpowiednio scharmonizowanych normach europejskich, których stosowanie jest dobrowolne.

• Wyrób, który spełnia wymagania dyrektyw, który oznaczony jest jako CE ma prawo być wprowadzony na rynek dowolnego państwa członkowskiego UE

Nowe podejście uzupełnione zostało globalnym podejściem, które zawierało tematykę badań i certyfikacji. Określa ono obowiązujące w UE zasady.

8 podstawowych modułów, na których mogą być oparte procedury ochrony zgodności (A - H) zastosowane w poszczególnych dyrektywach.

Dokumenty dotyczące jakości

Obszar regulowany prawnie Obszar nieregulowany-kontraktowy

Przepis techniczny ,obowiązuje mocą prawa Obowiązuje mocą umowy

Warunki techniczne

Forma: dyrektywa, reguluje aspekty

bezpieczeństwa ludzi, zdrowotności, Pozostałe aspekty

ochrony środowiska

Organ pozarządowy

Ustanawia: parlament-> rząd w trybie legislacji, (związek producentów, organ

Instytucja rządowa lub jednostka notyfikowana normalizacyjny) Forma nadzoru

Wg Dyrektywy Globalnej Koncepcji Ochrony ustalana w trakcie lub przez jednostkę

Zgodności akredytywną

Za wynikłe szkody z wady przepisu odpowiada Za szkody z tytułu wady wyrobów

Jednostka notyfikująca odpowiada producent

Znak CE Normy ISO

Dyrektywa- akt prawny UE skierowany do państw członkowskich, nakłada na nie obowiązek wydania w określonym terminie własnych przepisów zgodnie z ich krajowych wprowadzających w życie treść dyrektywy. W przypadku dyrektywy nowego podejścia przepisy krajowe muszą być w pełni zgodne z ich postanowieniami. Wszelkie krajowe regulacje sprzeczne z dyrektywami muszą zostać uchylone. Państwa członkowskie zachowują swobodę wyboru formy, jak wprowadzić treść dyrektywy (przez ustawę, czy przez przepis)

Jednostki notyfikujące- organizacje wyznaczone przez odpowiednie władze każdego z państw członkowskich UE do wykonania zadań wynikających z postanowień poszczególnych dyrektyw.

Notyfikacja- polega na poinformowaniu komisji Europejskiej i pozostałych państw członkowskich że dana jednostka została wyznaczona przez władze swojego państwa do dokonywania oceny zgodności wg jakiejś dyrektywy.

03.12.2008

MODUŁ A Wewnętrzna kontrola jakości	MODUŁ B Badanie próbki wzorowej wg wzoru UE				MODUŁ G Badania jednostkowe wg wzorku norm UE	MODUŁ H pełny system jakości EN 2003
	MODUŁ C Oświadczenie zgodności z dopuszczalnym wzorem	MODUŁ D Oświadczenie zgodności z dopuszczalnym wzorem Zapewnienie jakości EN 2002	MODUŁ E Oświadczenie zgodności z dopuszczalnym wzorem Zapewnienie jakości EN 2003	MODUŁ F Badanie wg norm UE

Różnica miedzy systemami zapewnienia jakości, a zarządzaniem jakością

Rodzina norm ISO serii 9000:2000

System zarządzanie jakością. Podstawy i technologie

Systemy zarządzania jakością. Wymagania

Systemy zarządzania jakością. Wytyczne doskonalenia funkcjonowania

Filozofia firmy	TQM
Kultura firmy	Kultura organizacyjna						Kultura techniczna
	Idee, normy, wartości, symbole, wierzenia, tradycje, motywy, postawy, zachowania						Nauka, technika, technologia
Zasady	Decydują i artykułują sposób myślenia i działania kierownictwa i załogi
Strategia	FORMUŁUJĄ CELE I SPOSOBY ICH REALIZACJI Kryterium naczelne Racjonalność gospodarowania -> minimalizacja nakładów -> maksymalizacja efektów -> optymalizacja
Narzędzia i techniki	SPC	FMEA	Zero defektów	Brain-morning	Work Team	Wykres Paroto Lorenza		Wykres Ishikawy	Benchmarking	QFD	Self assesment

SPC- Statiscal Process Controll (Statystyczne Reguły Procesów)

FMEA- Analiza możliwości wystąpienia błędowi szacowania skutków ich wystąpienia

QFD- Quality Function Deployment

OTOCZENIE

Certyfikacja

 Certyfikacja - źródła normatywne, wymagania ogólne

 Audit certyfikacyjny, certyfikacja

 wniosek, przegląd wniosku,

 audit certyfikacyjny (I i II etap auditu)

 wnioski z auditu, informacje do udzielenia certyfikacji

 Audit w nadzorze

 Ponowna certyfikacja

 Audity specjalne

 rozszerzanie (ograniczanie) zakresu

 audity z krótkim terminem powiadamiania

 Zawieszanie, cofanie lub ograniczanie zakresu certyfikacji

Norma PN-EN ISO/IEC 17021:2007

 „Ocena zgodności. Wymagania dla jednostek prowadzących auditowanie i certyfikację systemów zarządzania.”

 Całkowite wdrożenie tej normy w jednostkach certyfikujących musiało nastąpić do września 2008r. pod rygorem utraty akredytacji.

Zasady budujące zaufanie

 Bezstronność

 Kompetencje

 Odpowiedzialność

 Otwartość

 Zachowanie poufności

 Reagowanie na skargi

Zasady budujące zaufanie

 Otwartość - w celu uzyskania zaufania do rzetelności i wiarygodności certyfikacji, obowiązkiem j.c. jest zapewnienie, w odpowiedni sposób i w odpowiednim czasie, publicznego dostępu do informacji lub ujawnienie informacji

 o swoim procesie auditowania i procesie certyfikacji oraz

 o statusie certyfikacji (tj. udzieleniu, rozszerzeniu, utrzymywaniu, przedłużeniu, zawieszeniu, ograniczeniu zakresu, lub cofnięciu certyfikacji) każdej organizacji.

 Otwartość oznacza zasadę udostępniania lub ujawniania odpowiednich informacji

Wymagania ogólne

 Program auditów powinien zawierać

 dwuetapowy audit certyfikacyjny,

 audity w nadzorze w pierwszym i drugim roku oraz

 audit ponownej certyfikacji w trzecim roku przed upływem certyfikacji.

 Trzyletni cykl certyfikacji rozpoczyna się od decyzji o certyfikacji lub ponownej certyfikacji.

 Jednostka certyfikująca powinna

 zapewnić, że dla każdego auditu jest ustanowiony plan auditu w celu dostarczenia podstawy do uzgodnień dotyczących prowadzenia i planowania działalności auditowej.

 mieć proces wybierania i powoływania zespołu auditującego, w tym auditora

wiodącego, z uwzględnieniem kompetencji potrzebnych do osiągnięcia celów auditu.

 Jednostka certyfikująca powinna mieć udokumentowane procedury ustalania czasu auditu i dla każdego klienta powinna ustalić czas niezbędny do zaplanowania i realizacji pełnego i skutecznego auditu systemu zarządzania klienta.

 Ustalając czas auditu powinna wziąć pod uwagę m.in.:

 wymagania stosownej normy dla danego systemu zarządzania

 wielkość i złożoność organizacji

 kontekst techniczny i legislacyjny

 każde korzystanie z zasobów zewnętrznych w zakresie każdej działalności objętej

zakresem systemu zarządzania

 wyniki wszystkich poprzednich auditów

 liczbę oddziałów i kwestię wielooddziałowości

 Zadania wyznaczone zespołowi auditującemu powinny być zdefinowane i przedstawione do wiadomości organizacji oraz powinny wymagać od zespołu auditującego

 zbadania i zweryfikowania struktury, polityki, procesów, procedur, zapisów i dokumentów

 ustalenia, czy spełniają one wszystkie wymagania w odniesieniu do wnioskowanego zakresu certyfikacji

 ustalenia, czy są ustanowione, wdrożone i skutecznie utrzymywane procesy i procedury, w celu zapewnienia podstawy zaufania do SZ klienta, oraz

 zakomunikowania klientowi, w celu podjęcia przez niego działań, wszystkich sprzeczności pomiędzy polityką, celami i zadaniami, a wynikami.

 Jednostka certyfikująca powinna podać nazwisko i, na Żądanie, udostępnić podstawowe informacje dotyczące każdego członka zespołu auditującego, z

wyprzedzeniem wystarczającym organizacji na zgłoszenie sprzeciwu wobec wyznaczenia każdego konkretnego audytora lub eksperta technicznego, oraz jednostce

certyfikującej na zmianę składu zespołu, w odpowiedzi na jakikolwiek uzasadniony sprzeciw.

 Plan auditu powinien być zakomunikowany organizacji, a daty powinny być uzgodnione, z wyprzedzeniem, z organizacją.

 Jednostka certyfikująca powinna dostarczyć pisemny raport z każdego auditu. Zespół auditujący może identyfikować możliwości doskonalenia, ale nie powinien zalecać konkretnych rozwiązań.

Jednostka certyfikująca powinna zachować prawa własności do raportu z auditu.

 Jednostka certyfikująca powinna

 wymagać od klienta przeanalizowania przyczyny i opisania podjętych lub

planowanych do wykonania, określonych korekcji i działań korygujących, w celu

wyeliminowania wykrytych niezgodności, w ciągu określonego czasu.

 przeprowadzić przegląd korekcji i działań korygujących przedłożonych przez klienta w celu określenia, czy są akceptowalne.

Korekcja, działanie korygujące

 Korekcja

 działanie w celu wyeliminowania wykrytej niezgodności

 Działanie korygujące

 działanie w celu wyeliminowania przyczyny wykrytej niezgodności lub innej niepożądanej sytuacji.

 Auditowana organizacja powinna być poinformowana, czy do weryfikacji skuteczności korekcji i działań korygujących będzie konieczny

 dodatkowy pełny audit,

 dodatkowy ograniczony audit lub

 udokumentowany dowód (do potwierdzenia podczas przyszłych auditów w nadzorze).

Audit certyfikacyjny i certyfikacja

 Wniosek - jednostka certyfikująca powinna wymagać od upoważnionego przedstawiciela organizacji wnioskującej dostarczenia niezbędnych informacji

umożliwiających jej ustalenie:

 pożądanego zakresu certyfikacji

 ogólnej charakterystyki wnioskującej organizacji (nazwa, adres (-y), lokalizacje,

znaczące aspekty jej procesów i działań, oraz wszelkie mające zastosowanie zobowiązania prawne)

 ogólnych informacji, stosownie do wnioskowanego obszaru certyfikacji, takich

jak jej działalność, zasoby ludzkie i techniczne, funkcje i powiązania w większej korporacji, jeżeli takie są

 informacji dotyczących wszystkich podzlecanych procesów stosowanych przez

organizację, które mogą oddziaływać na zgodność z wymaganiami

 norm lub innych wymagań, w odniesieniu do których organizacja wnioskująca ubiega się o certyfikację

 informacji dotyczących korzystania z konsultacji w odniesieniu do systemu

zarządzania

 Zespół auditujący powinien być powołany i złożony z auditorów (i, jeśli jest to konieczne, ekspertów technicznych), którzy jako całość, mają wszystkie kompetencje

zidentyfikowane przez jednostkę certyfikującą w trakcie przeglądu wniosku, do przeprowadzenia certyfikacji wnioskującej organizacji.

Auditor, ekspert techniczny

 Auditor

 osoba mająca kompetencje do przeprowadzania auditu

 Ekspert techniczny

 osoba, która dysponuje określoną wiedzą lub umiejętnościami specjalistycznymi w odniesieniu do przedmiotu auditu

 Audit certyfikacyjny systemu zarządzania powinien być przeprowadzony w dwóch etapach:

 pierwszym etapie i

 drugim etapie

Pierwszy etap auditu

 Powinien być przeprowadzony w celu:

 auditowania dokumentacji SZ klienta

 oceny lokalizacji klienta i specyficznych dla lokalizacji warunków oraz przeprowadzenia rozmów z personelem klienta w celu określenia gotowości do

drugiego etapu auditu

 przeprowadzenia przeglądu statusu klienta i zrozumienia przez niego wymagań

normy, zwłaszcza w odniesieniu do identyfikacji kluczowych aspektów sposobu

działania lub znaczących aspektów, procesów, celów i działania SZ

 zebrania niezbędnych informacji dotyczących zakresu SZ, procesów i

lokalizacji klienta, oraz związanych z nimi statutowych i prawnych aspektów oraz zgodności (np. aspektów jakościowych, środowiskowych, prawnych działalności

klienta, związane z nimi ryzyko, itp.)

 przeprowadzenia przeglądu przydziału zasobów do drugiego etapu auditu i

uzgodnienia z klientem szczegółów drugiego etapu

 skoncentrowania się na zaplanowaniu drugiego etapu auditu poprzez osiągnięcie wystarczającego zrozumienia SZ klienta i działalności w lokalizacji w kontekście możliwych znaczących aspektów

 oceny, czy są planowane i realizowane audity wewnętrzne i przeglądy zarządzania oraz czy poziom wdrożenia SZ uzasadnia gotowość klienta do drugiego etapu auditu

 Dla większości SZ zaleca się, aby do osiągnięcia ustalonych powyżej celów, co najmniej część pierwszego etapu auditu była przeprowadzona w obiektach klienta.

Audit certyfikacyjny i certyfikacja

 Ustalenia z pierwszego etapu auditu powinny być udokumentowane i zakomunikowane klientowi, łącznie z identyfikacją wszystkich obszarów, będących przedmiotem zainteresowania, które mogłyby być zaklasyfikowane jako niezgodności podczas drugiego etapu auditu.

Drugi etap auditu

 Celem drugiego etapu auditu jest ocena wdrożenia, w tym skuteczności, systemu zarządzania klienta.

 Powinien odbywać się w lokalizacji (lokalizacjach) klienta.

 Drugi etap auditu powinien obejmować co najmniej (7):

 informacje i dowody zgodności ze wszystkimi wymaganiami

 monitorowanie, pomiary, raportowanie i przeglądanie osiągnięć w odniesieniu do kluczowych celów i zadań (zgodnie z oczekiwaniami w stosownej normie dotyczącej SZ lub innym dokumencie normatywnym)

 Drugi etap auditu powinien obejmować co najmniej:

 SZ klienta i sposób jego działania pod względem zgodności z prawem

 kontrolę operacyjną procesów klienta

 audity wewnętrzne i przeglądy zarządzania

 odpowiedzialność kierownictwa za politykę klienta

 Drugi etap auditu powinien obejmować co najmniej:

 powiązania pomiędzy wymaganiami normatywnymi, polityką, celami i zadaniami dotyczącymi osiągnięć, wszystkimi mającymi zastosowanie wymaganiami prawnymi, odpowiedzialnością, kompetencjami personelu, działaniami, procedurami, danymi

dotyczącymi osiągnięć oraz ustaleniami i wnioskami z auditów wewnętrznych.

 Wnioski z auditu certyfikacyjnego

 zespół audytujący powinien przeanalizować wszystkie informacje i dowody z auditu zebrane podczas I i II etapu auditu w celu dokonania przeglądu ustaleń z auditu i

uzgodnienia wniosków z auditu

 Informacje do udzielenia certyfikacji - informacje dostarczone przez zespół auditujący jednostce certyfikującej w celu podjęcia decyzji w sprawie cert., powinny zawierać, jako minimum:

 raporty z auditów

 komentarze do niezgodności i, gdzie to jest stosowne, podjęte przez klienta korekcje i działania korygujące

 potwierdzenie informacji dostarczonych j.c., wykorzystanych w przeglądzie wniosku oraz

 zalecenia, czy udzielić czy nie certyfikacji łącznie z wszystkimi warunkami lub spostrzeżeniami.

Audit w nadzorze

 Audity w nadzorze

 są auditami na miejscu, ale niekoniecznie są auditami całego systemu, oraz

 powinny być planowane łącznie z inną działalnością w nadzorze, tak aby jednostka certyfikująca mogła utrzymać zaufanie, że certyfikowany SZ nadal spełnia wymagania pomiędzy auditami dla ponownej certyfikacji.

 Program auditów w nadzorze powinien obejmować co najmniej (8):

 audity wewnętrzne i przeglądy zarządzania

 przegląd działań podjętych w odniesieniu do niezgodności zidentyfikowanych podczas poprzedniego auditu

 postępowanie ze skargami

 skuteczność SZ pod względem osiągania celów przez certyfikowanego klienta

 postęp planowanej działalności mającej na celu ciągłe doskonalenie

 Program auditów w nadzorze powinien obejmować co najmniej:

 ciągłą kontrolę operacyjną

 przegląd wszelkich zmian, oraz

 stosowanie znaków i/lub wszelkiego powoływania się na certyfikację.

 Audity w nadzorze powinny być przeprowadzane co najmniej raz w roku.

 Data pierwszego auditu w nadzorze po certyfikacji nie powinna być późniejsza niż 12 miesięcy od ostatniego dnia drugiego etapu auditu.

Ponowna certyfikacja

 Celem auditu dla ponownej certyfikacji jest potwierdzenie stałej zgodności i

skuteczności SZ jako całości oraz jego stałej odpowiedniości i przydatności do zakresu certyfikacji.

 Powinien uwzględniać wyniki funkcjonowania SZ w okresie objętym certyfikacją oraz powinien obejmować przegląd raportów z poprzednich auditów w nadzorze.

 Działania auditowe dla ponownej certyfikacji mogą wymagać przeprowadzenia I etapu auditu w takich sytuacjach, w których nastąpiły znaczące zmiany w SZ, u klienta, lub w kontekście, w którym działa SZ (np. zmiany legislacyjne).

 Audit dla ponownej certyfikacji powinien obejmować audit na miejscu, ukierunkowany na:

 skuteczność SZ jako całości w świetle zmian wew. i zew. oraz jego stałą odpowiedniość i przydatność do zakresu certyfikacji.

 wykazane zaangażowanie w utrzymanie skuteczności oraz doskonaleniu SZ w celu poprawy ogólnego sposobu działania

 ustalenie, czy działanie certyfikowanego SZ przyczynia się do realizacji polityki i

osiągnięcia celów organizacji.

 W przypadku gdy podczas auditu dla ponownej certyfikacji zostanie zidentyfikowana niezgodność, lub brak dowodu zgodności, jednostka certyfikująca powinna określić granice czasowe na wdrożenie korekcji i działań korygujących przed

upływem daty ważności certyfikatu.

Audity specjalne

 Audity specjalne

 rozszerzanie zakresu - można to przeprowadzić w powiązaniu z auditem w nadzorze

 audity z krótkim terminem powiadamiania

 Audity z krótkim terminem powiadamiania - może okazać się konieczne przeprowadzenie takiego auditu przez j.c. u certyfikowanego klienta w celu:

 zbadania skarg

 w odpowiedzi na zmiany

 w ramach dalszego postępowania z klientami zawieszonymi.

 W takich przypadkach:

 J.c. powinna opisać i poinformować z wyprzedzeniem klientów certyfikowanych o warunkach, na których te wizyty z krótkim terminem powiadamiania mają być przeprowadzone, oraz

 J.c. powinna zachować dodatkową ostrożność przy wyznaczaniu zespołu

auditującego ze względu na to, że klient nie ma możliwości zgłoszenia zastrzeżeń do członków zespołu auditującego.

Zawieszanie, cofanie lub ograniczanie zakresu certyfikacji

 J.c. powinna zawiesić certyfikację w przypadkach, kiedy, np.:

 certyfikowany SZ klienta stale lub w poważnym stopniu nie spełnia wymagań certyfikacyjnych, w tym wymagań dot. skuteczności SZ

 klient certyfikowany nie pozwala na przeprowadzanie auditów w nadzorze lub auditów dla ponownej certyfikacji z wymaganą częstością, lub

 klient certyfikowany dobrowolnie poprosił o zawieszenie.

 W zawieszeniu, certyfikacja SZ klienta jest czasowo nieważna.

 J.c. powinna udostępnić publicznie status zawieszenia certyfikacji oraz

powinna podjąć wszelkie inne środki, jakie uzna za właściwe.

 Nierozwiązanie, w czasie ustalonym przez j.c., kwestii, które spowodowały

zawieszenie, powinno skutkować cofnięciem lub ograniczeniem zakresu

certyfikacji

 W większości przypadków zawieszenie nie powinno przekraczać 6 miesięcy.

 Ograniczenie - j.c. powinna ograniczyć zakres certyfikacji klienta w celu wykluczenia tych części, które nie spełniają wymagań, kiedy klient stale lub

w poważny stopniu nie spełnia wymagań certyfikacyjnych dla tych części zakresu

certyfikacji. Każde takie ograniczenie powinno być zgodne z wymaganiami

normy zastosowanej do certyfikacji.

Substancja

miejsce- Ilość - czas doznawanie Jakość - działanie

położenie- Relacja - posiadanie

Otoczenie

Producent użytkownik

ISO 9000

ISO 9001

ISO 9004

---