Wykład z dnia 27.10.2000.
Firma i konkurent
Firma-jest to nazwa , pod którą kupiec rejestrowy prowadzi działalność gospodarczą.
Funkcje firmy:
1.Funkcja indywidualizująca - firma pozwala odróżnić jedną spółkę prawa handlowego od innej spółki prawa handlowego
2.Funkcja reklamowa
Składniki firmy:
1.Corpus
W spółkach osobowych imiona i nazwiska wszystkich wspólników. Nie ujawniamy danych dotyczących komandytariusza.
W spółkach kapitałowych może być corpus fantazyjny: ABIVEX, Centertel, Pollena.
2.Dodatki
spółka osobowa
spółka jawna ( sp. jaw.) od 01.01.2001 tylko gdy
spółka komandytowa ( sp.com.) będzie zezwolenie w krajowym
rejestrze sądowym
spółka kapitałowa
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ( sp. zoo) tylko wtedy gdy jest to zawarte
spółka akcyjna (s. a ) w umowie spółki i wpisane do
rejestru
np.
Jan Kowalski. Spółka Jawna
Partnerzy i
Bracia i
Wspólnicy
Jan Kowalski i Koledzy.
!!!Tylko w wypadku sp. jawnej nie trzeba pisać sp. jawna , gdyż i tak wiadomo , że jest to sp. jawna. Z chwilą wejścia w życie kodeksu spółek w 2001 r. Nie będzie taki zapis możliwy
Spółka komandytowa
J.Nowak i G.Cieślak. Spółka komandytowa
Taka spółka musi mieć co najmniej trzech wspólników. Jeden jest nie ujawniony tzw. komandytariusz.
Sp.zoo
ABIVEX S.A.
Kiedy powstaje i kiedy wygasza prawo do firmy?
Prawo powstaje z chwilą wpisu do rejestru kupca rejestrowego. Wygasa gdy kupiec rejestrowy przestaje istnieć, jest wykreślony z rejestru.
Firma jest zastrzeżona dla spółek prawa handlowego.
Prawo do firmy jest prawem o charakterze mieszanym: majątkowym i niemajątkowym. Prawo jest skuteczne ERGA OMNES ( względem wszystkich )
Prawo własności - kupiec rejestrowy może żądać od wszystkich , żeby nie naruszali jego praw do firmy.
Podlega ochronie z przepisu prawa:
Kodeksu cywilnego , które chronią tzw. Dobra osobiste
Kodeksu handlowego
Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
Zasady prawa handlowego:
1.zasada jawności - firma podlega obowiązkowemu ujawnieniu w rejestrze
2.prawdziwości - zakaz ujawniania w firmie informacji , które mogą wprowadzić w błąd
3.jasności - w firmie musi być ujawnione pewne minimum informacji ( określa ustawa )
4.jedności - zasada ta wyraża się w tym , że kupiec rejestrowy może używać tylko w jednej firmie
5.wyłączności - każda firma powinna dostatecznie odróżniać się od innych firm spółek prawa handlowego
Sąd czuwa nad przestrzeganiem zasad prawa firmowego.
Prokura
Szczególnym rodzajem pełnomocnictwa jest prokura - regulowana przepisami kodeksu handlowego do 01.01.2001.a następnie przepisami kodeksu cywilnego.
Różnice między prokurą a pełnomocnictwem:
1.Prokury może udzielić tylko kupiec rejestrowy
2.Prokura podlega obowiązkowemu ujawnieniu w Krajowym Rejestrze Sądowym ( KRS )
a po 2001r. Także będzie ujawniana w KRS.
3.Prokura upoważnia jedynie do dokonywania czynności związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa
4.Zakres prokury jest określony ustawowo i nie może być skutecznie ograniczony względem osób trzecich
Prokurentem może być tylko osoba fizyczna, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Prokurent jest upoważniony do wykonywania wszystkich czynności sądowych lub pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsięwzięć zarobkowych.
Prokury prokurent nie może przenieść. Prokurent nie może ustanowić dalszego prokurenta. Prokurent może udzielić pełnomocnictwa rodzajowego i szczególnego.
W przypadku spółek osobowych prokury udzielają wspólnicy za wyjątkiem komandytariusza natomiast w spółce kapitałowej - zarząd.
Prokurent nie może złożyć wniosku o wpis do KRS. Może to zrobić tylko kupiec rejestrowy.
Kodeks handlowy wyróżnia dwa rodzaje prokury:
samoistna - prokurent wykonuje swoje czynności samodzielnie
łączna - prokurent przy podejmowaniu decyzji musi współdziałać z inną osobą uprawnioną do reprezentacji w danej spółce prawa handlowego.
W spółce jawnej - wszyscy wspólnicy
W spółce komandytowej - prokurent współdziała ze wszystkimi wspólnikami bez komandytariusza
W sp. zoo - członkowie zarządu
W sp. S.A. - członkowie zarządu z prokurentem samoistnym lub łącznym
Samoistna czy łączna?
Tak jak wpisane jest do rejestru. Gdy nie jest zaznaczony w rejestrze rodzaj prokury tzn. że prokura jest samoistna.
Kompetencje prokurenta określa kodeks handlowy.
Pełnomocnik według kodeksu cywilnego może wykonywać te czynności , do których upoważnia go mocodawca a nie ustawa.
Odpowiedzialność prokurenta:
Z tytułu nie wykonania lub niewłaściwego wykonania zobowiązania ( Art. 471 k.c. )
Jeżeli prokurent jest zatrudniony na umowę o pracę odpowiada także z kodeksu pracy
Karna - jeśli prokurent umyślnie działał na szkodę kupca rejestrowego
Kategorie czynności , których prokurent nie może wykonywać:
Nie może zbyć
Wydzierżawić przedsiębiorstwa kupca rejestrowego
Obciążać nieruchomości kupca rejestrowego
Prokura wygasa:
1.Odwołanie: kupiec zgłasza do sądu wniosek o wykreślenie z KRS
2.Prokurent zrzeka się pełnienia swych obowiązków ( czyli złoży spółce oświadczenie )
3.Z mocy prawa - kiedy zostaje ogłoszona upadłość spółki albo zostanie postawiona w stan likwidacji
Wykreślenie prokurenta z rejestru może być wykonane z urzędu przez sąd. Kupiec nie musi składać stosownego wniosku.
4.Śmierć prokurenta ( uznanie za zmarłego )
5.Ubezwłasnowolnienie całkowite prokurenta
Ubezwłasnowolnienie częściowe nie skutkuje wygaśnięciem umowy z mocy prawa ( może działać np. kurator )
Kupiec rejestrowy może odwołać prokurenta bez podawania przyczyn.
Wykład z dnia 2.11.2000
Spółka jawna
Spółka jawna - jest spółką osobową, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.
Jest regulowana kodeksem handlowym z dnia 27 czerwca 1934r. / rozporządzenie prezydenta /. 1.I.2001- tego dnia zostanie uchylone rozporządzenie handlowe z dnia 27 czer.1934. Dziennik ustaw z dnia 15 września 2000 kodeks spółek handlowych wejdzie z dniem 1.I.2001.
Zasada numerus clasus - tylko spółki opisane ustawą prawo spółek , są spółkami w rozumieniu prawa handlowego.
spółka jawna
spółka z.o.o teraz spółki prawa handlowego.
spółka s.a
spółka komandytowa
dojdą spółka partnerska i komandytowo - akcyjna - po 1.I.2001.
Podział na osobowe i kapitałowe (z.o.o i s.a).
Różnica między osobową a kapitałową:
przy spółce osobowej element osobowy - cechy indywidualne każdego wspólnika.
przy spółce kapitałowej - najważniejszy element - majątek. Wspólnicy nie odgrywają zasadniczej roli.
wszystkie spółki kapitałowe posiadają osobowość prawną
reszta nie posiada osobowości prawnej - posiadają ułomną osobowość prawną.
za zobowiązania w spółkach kapitałowych odpowiada sama spółka. W przypadku osobowych spółek odpowiadają jej wspólnicy
spółki kapitałowe zawsze działają swoimi organami : zarząd, komisja rewizyjna, zgromadzenie wspólników
spółki osobowe nie mają organów (wyjątek: komandytowa i komandytowa - akcyjna) - działają sami wspólnicy.
Wspólnicy:
os. fizyczne
os. prawne - s.a / spółdzielnie...
ułomne osoby prawne - inna spółka osobowa prawa handlowego.
Umowa spółki jawnej na piśmie, pod rygorem nie ważności.
Co powinna określać?
oznaczenie wszystkich wspólników
przedmiot przedsiębiorstwa
siedzibę, adres, firmę, czas trwania spółki (jeśli oznaczony)
wkłady jakie powinni wnieść wspólnicy
Spółka jawna pod firmą.
Co powinna zawierać firma spółki jawnej?
imiona i nazwiska wszystkich wspólników. Podlegają obowiązkowi ujawnienia w rejestrze. Po 1.I.2001 w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Wpis spółki jawnej ma charakter deklaratywny i obowiązkowy. W terminie 14 dni spółka jest zobowiązana do złożenia wniosku o zawarciu umowy.
Wspólnicy zobowiązani do wniesienia wkładu. Odpowiadają całym majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami za zobowiązania spółki. Odpowiedzialność solidarna i osobista.
Wierzyciel zobowiązany jest zaspokoić się w pierwszej kolejności z majątku spółki.
Jeśli bezskuteczna, wtedy może sięgnąć do majątku wspólników - odpowiedzialność substydialna. Tych przepisów o odpowiedzialności substydialnej, osobistej i solidarnej wspólnicy nie mogą wyłączyć umową stron.
Spółka jawna ułomna
może „pozywać” i być „pozywana” - zdolność sądowa i procesowa. Może występować jako strona przed sądami.
może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania pod własną firmą - może składać oświadczenia woli we własnym imieniu.
Ta spółka może występować jako wyodrębniony podmiot praw i obowiązków.
Stosunki wewnętrzne:
Każdy ze wspólników zobowiązany jest do prowadzenia spraw spółki i reprezentacji spółki / nie otrzymuje żadnych dochodów z tego tytułu.
Każdy wspólnik samodzielnie zobowiązany jest do prowadzenia reprezentacji spółki.
Zapis umowny, że żaden ze wspólników nie jest uprawniony do prowadzenia spraw spółki jest nie ważny. Musi być co najmniej 1.
Wszelkie zmiany / odmienności / muszą być zawarte w rejestrze handlowym.
Reguły:
Każdy wspólnik samodzielnie prowadzi spółki i spółkę reprezentuje
Każdy ze wspólników uprawniony jest do dokonania sprzeciwu
Wszyscy wspólnicy ustanawiają prokurenta / odwołać prokurę może każdy wspólnik samodzielnie / Może się zdarzyć, że 1 wspólnik jest wyłączony:
za zgodą tego wspólnika
albo bez zgody, sąd decyduje o tym
Zmiany powinna być w rejestrze handlowym i jest tego wtedy prawa pozbawiony.
Rozwiązanie spółki jawnej - Przyczyny rozwiązania art.58 - Powodują:
przyczyny przewidziane w samej umowie spółki
jednogłośna uchwała wszystkich wspólników
ogłoszenie upadłości spółki - wierzyciel występuje o ogłoszenie upadłości spółki, sami wspólnicy oraz sama spółka / podmioty uprawnione /
śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości - odnosi się do wspólników / prawnie lub ułomnie /
wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika - każdy ze wspólników ma prawo do wypowiedzenia spółki z zachowaniem 6m - terminu wypowiedzenia. Po tym terminie spółka ulega rozwiązaniu / skuteczny wtedy i tylko wtedy gdy będzie zawarta na czas nie oznaczony. Jeżeli zawarta na czas oznaczony żaden ze wspólników nie jest uprawniony do wypowiedzenia. Umowę musi wypowiedzieć wierzyciel wspólnika ( taki którego roszczenie jest nie związane z działalnością spółki.
wierzyciel musi mieć tytuł egzekucyjny
w. uzyskał zajęcie praw, które przysługują wspólnikowi z tytułu uczestnictwa w spółce
w. w ciągu 6m przeprowadził bez skuteczną egzekucję z majątku ruchomego wspólnika
Jeśli te 3 przesłania są spełnią się to jest uprawniony do wypowiedzenia spółki jawnej.
prawomocne orzeczenie sądu - każdy sąd może tego żądać z ważnych powodów. Wspólnik wytacza i pozywa samą spółkę. Ważne powody - charakter obiektywny - muszą istnieć w chwili zamknięcia. Orzeczenie sądu ma charakter konstytucyjny
Konieczne przeprowadzenie likwidacji ( zakończenie bieżących interesów spółki).
Przesłanki - likwidacja - rozwiązanie spółki
Likwidatorami są wszyscy wspólnicy spółki jawnej. Z ważnych powodów sąd może ustalić innych likwidatorów niż wspólnicy. Tylko sąd może ich odwołać. Likwidatorzy takie same prawa i obowiązki jak wspólnicy, aby zakończyć istniejące interesy.
NIEMOŻNA USTANOWIĆ PROKURY w czasie likwidacji. A wcześniej ustanowiona wygasła.
Spółka przestaje istnieć w chwili wykreślenia z rejestru. Wykreślenie charakter konstytucyjny i obowiązkowy.
Wykład z dnia 10.11.2000.
Spółka komandytowa
Jest to spółka prawa handlowego. Stan prawny 01.01.2001.
Definicja art. 102
Spółka komandytowa jest spółką osobową mającą na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmę w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki odpowiada co najmniej jeden ze wspólników. Odpowiada bez ograniczeń a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika ( komandytariusza ) jest ograniczona.
Umowa spółki musi mieć formę aktu notarialnego: tzw. min oznaczenie stron (wspól.) ze wskazaniem, który jest komplementariuszem a który komandytariuszem i ich wartość
wkłady wnoszone przez wspólników
czas trwania spółki jeśli jest określony
wielkość sumy komandytowej
Wpis spółki komandytowej do rejestru handlowego ma charakter konstytutywny z chwilą wpisu spółka komandytowa staje spółką komandytową.
Spółka uzyskuje ułomną osobowość prawną, czyli może pozywać, nabywać prawa i zaciągać zobowiązania pod własną firmę. Cechą charakterystyczną tej spółki jest posiadanie przez nią kategorii dwóch wspólników:
komplementariusze - odpowiedzialny za zobowiązania spółki bez ograniczenia, czyli jego odp. Jest osobista i solidarna z pozostałymi wspólnikami i z samą spółką. Odp. Jest jak wsp. jawnego
komandytariusze - odp. osobista, solidarna z pozostałymi wspólnikami i samą spółką, ale do kwotowo oznaczonej granicy. Odp. do wysokości sumy komandytowej.
Suma komandytowa - kwotowo określona granica odpowiedzialności komandytariusza. Wyrażona w złotówkach.
W spółce musi być co najmniej 1 komplementariusz i 1 komandytariusz
Komplementariuszem i Komandytariuszem może być:
osoba fizyczna
osoba prawna
podmioty posiadające tzw: ułomną osobowość prawną (inne spółki osob.prawa handlowego)
Komandytariusz ponosi ograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki. Ograniczona do sumy komandytowej. Suma oznaczona w samej umowie spółki, obowiązkowy wpis do rejestru handlowego.
Brak minimum co do sumy komandytowej.
100PLN (suma komandytowa) co to oznacza dla wierzycieli?
On będzie mógł dochodzić tylko100zł, bo to granica jego odpowiedzialność. Jeśli chodzi o komplementariusza - wierzyciel zaspokoi się w pełni. Odpowiedzialność osobista, solidarna, substydialna. Są zobowiązani do wniesienia wkładu (komand. I komplem.). Te wkłady tworzą majątek spółki (pierwotny)
Wkład - przesunięcie majątkowe z majątku wspólnika na rzecz majątku spółki.
Udział - wiązka praw, która przysługuje wspólnikowi z tytułu uczestnictwa w spółce.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Przykłady: (za te zapisy przykładów nie ponoszę odpowiedzialności!!!)
200PLN -wkład komandytariusza 100PLN - wysokość sumy komandytowej
Jak komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki? - z sumy komandytowej. Komandytariusz w tym przypadku nie ponosi odpowiedzialności osobistej. Suma kom.< wkład. Wierzyciel nie może prowadzić egzekucji z majątku osob. komandytariusza.
Jeśli wkład > suma komandytariusza. Wierzyciel zaspokoi się wkładem. Komplementariusz nie jest zobowiązany do zwrotu kwoty. Komandytariusz ponosi stratę ekonomiczną.
Suma komandytowa - min. gwarancji wierzyciela
100PLN -wkład komandytariusza 200PLN - wysokość sumy komandytowej
Komandytariusz odpowiada do wys. sumy komandytowej 100 z majątku osobistego.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Wkład rzeczowy wniesiony i umówiony - wspólnicy umawiają się, że komandytariusz wniesie wkład 200 zł, a on wniósł 100zł.
100PLN -wkład rzeczowy wniesiony 300PLN - wysokość sumy komandytowej
200PLN -wkład umówiony
Wierzyciel jest uprawniony do żądania 300. Wierzyciel niema roszczeń, że wniósł mniejszy wkład. 200PLN może dochodzić z majątku osobistego. 100PLN się zaspokoi, a 200 weźmie z majątku osobistego.
Komplementariusze mogą żądać, aby wniósł tyle na ile się zobowiązał.
Stosunki w spółce
charakter konstytucyjny - z chwilą wpisu spółka komandytowa staje się ułomną
obniżenie sumy komandytowej musi mieć formę aktu notarialnego. Zgoda wszystkich wspólników na obniżenie sumy
obniżenie wywołuje skutki prawne wobec osób 3 z chwilą wpisu do rejestru handlowego / wpis char. konstytutywny /
brak skutków dla wierzycieli jeśli zobowiązania powstały przed obniżeniem sumy komandytowej.
Istnieje podwyższenie sumy komandytowej. Kodeks handlowy nie reguluje takich sytuacji. Ta sytuacja nie doprowadza do pokrzywdzenia osób 3. / charakter deklaratywny / np.: z50 na 100 wobec osób 3 odpowiedzialność przed i po powstałych zobowiązań odpowiedzialność z podwyższonej sumy.
W czasie trwania spółki przystąpi 3 osoba i ona odpowiada jak komplementariusz a jak komandytariusz - - suma komandytowa oznaczona, odpowiada za zobowiązania powstałe przed jego przystąpieniem odpowiedzialność ograniczona sumą komandytową.
Kilku komandytariuszy - nie mamy doczynienia z tożsamością sumy komandytowej
Stosunki wewnętrzne panujące w spółce
Komandytariusz jest uważany za wspólnika pasywnego ( jedyny obowiązek wniesienie wkładu )
Komandytariusz nie jest przedstawicielem ustawowym spółki
Komandytariusz nie ma prawa i obowiązku prowadzenia spółki i reprezentowania
Komandytariusz ma 3 uprawnienia:
szeroko rozumiane prawo do informacji - o przedsi.gosp, o celach realizowanych, ozaciąganych zobowiązaniach, o wszelkich postępowaniach.
uprawniony do żądania odpisu rocznego bilansu
może przeglądać księgi i dokumenty spółki - to prawo komandytariusz obowiązany jest wykonywać osobiście / nie może powierzyć pełnomocnikowi / bo tajemnica. Pełnomocnik - księgowy on może jeśli komandytariusz nie jest w stanie określić czy księgi są poprawnie prowadzone.
!!!Te 3 uprawnienia nie mogą byś wyłączone.
Natomiast katalog uprawnień można rozszerzać. Komandytariusz uczestniczy w zyskach spółki. Na zasadach określonych w umowie. Nie można go wyłączyć od udziałów.
Komandytariusz może być wyłączony od udziału w stratach, a w razie wątpliwości iż komandytariusz uczestniczy w stratach do wysokości wniesionego wkładu.
Komandytariusz - może reprezentować spółkę na zasadzie pełnomocnictwa. Wzgl. Osób 3 nie jako wspólnik. Jeśli nie ujawni pełnomocnictwa wobec osób 3 będzie odpowiadał jako komplementariusz, czyli nie ograniczony do sumy.
Komandytariusz nie uprawniony do ustanawiania prokury. Tylko koplementariusz.
Przyczyny rozwiązania spółki komandytowej - są identyczne jak spółki jawnej ,ale śmierć komandytariusza nie skutkuje rozwiązanie spółki.
Przyczyny skutkujące rozwiązaniem: likwidacja, rozwiązanie i wykreślenie. Likwidatorami są komplementariusze / chyba, że powołają komandytariusza /
RÓŻNICA MIĘDZY SPÓŁKĄ JAWNĄ A KOMANDYTOWĄ
nie takie same prawa / komplementariusz jak w spółce jawnej /
wpis spółki jawnej dekleratywny / spółki komandytowej konstytucyjny
spółka jawna - przedstawicielami wszyscy / spółka komandytowa tylko wspólnicy...............
śmierć komandytariusza nie skutkuje rozwiązaniem spółki komandytowej.
SPÓŁKA „CICHA” - nie spółka prawa handlowego ; nie nazwana umowa kodeksu cywilnego
z nazwy spółka
jeden wspólnik nie zostaje ujawniony wzgl. osób 3
wspólnik cichy nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania względem osób 3
ryzyko = musi wnieść wkład na rzecz wspólnika nie cichego.