II.CZŁOWIEK MIĘDZY WIARĄ A ROZUMEM.EUROPA W XVII STULECIU, Notatka, 1


1. Wojna trzydziestoletnia (1618-1648)

a) przyczyny wojny trzydziestoletniej:

  • dążenie Kościoła katolickiego do odzyskania wpływów religijnych i politycznych

  • rywalizacja Francji i Habsburgów o hegemonię w Europie

b) sojusze polityczne i wojskowe w wojnie trzydziestoletniej

  • obóz habsburski: Habsburgowie, katoliccy książęta niemieccy, w ostatnim okresie wojny Dania

  • obóz protestancki: Szwecja, Francja, Holandia, państwa Rzeszy Niemieckiej (północne i wschodnie landy) oraz w początkowym okresie wojny Dania

c) przebieg wojny

  • działania wojenne toczyły się na terenie Rzeszy Niemieckiej

d) pokój westfalski - 1648 rok

  • żadne państwo nie odniosło zdecydowanego zwycięstwa w wojnie trzydziestoletniej

f) skutki wojny

  • wzrosło znaczenie Francji i Szwecji

  • umocniona została pozycja Habsburgów w Rzeszy Niemieckiej

2. Monarchia absolutna we Francji

a) charakterystyka monarchii absolutnej

  • nieograniczona władza króla, którego decyzje nie podlegają podważaniu i kontroli

  • władza monarchy pochodzi od Boga

  • władca ustanawia prawa, którym nie podlega

społeczeństwo jest pozbawione wpływu na kształt państwa

b) kształtowanie się monarchii absolutnej we Francji

  • nie zwoływanie zgromadzeń Stanów Generalnych przez Henryka IV z dynastii Burbonów

  • umocnienie władzy królewskiej przez pierwszego ministra Armand Richelieu, który zorganizował sprawny aparat administracji, który podlegał bezpośrednio królowi Ludwikowi XIII i pierwszemu ministrowi

  • polityka pierwszego ministra i kardynała Juliusza Mazariniego, który doprowadził do rozwoju gospodarczego Francji

c) rządy osobiste Ludwika XIV (1643-1715)

  • mianował osobiście ministrów z niższych warstw społecznych

  • działalność ministra finansów Jean Baptiste Colbert

pałac w Wersalu ośrodkiem kultury i sztuki

3. Rosja za panowania cara Piotra I Wielkiego - osiągnięcia:

  • reforma administracji - podział kraju na prowincje

  • rozbudowa i unowocześnienie armii

  • rozwój manufaktur i handlu

  • rozwój oświaty i nauki

  • podporządkowanie przez cara szlachty i Kościoła prawosławnego

  • zwycięstwo w wojnie z północnej (1700-1721) ze Szwecją i zdobycie dostępu do Morza Bałtyckiego

  • wzniesienie nowej stolicy - Petersburg

4. Monarchia parlamentarna w Anglii

a) geneza rządów parlamentarnych w Anglii

  • dążenie królów Jakuba I i Karola I z dynastii Stuartów do wprowadzenia monarchii absolutnej

  • wykształcenie się nowej szlachty, która swoje zyski czerpała z rolnictwa, handlu i manufaktur

  • dążenie purytan (wyznawców kalwinizmu) do zniesienia przywilejów starej szlachty rodowej i arystokracji, ograniczenia władzy królewskiej, a także oddanie całej władzy parlamentowi

b) wojna domowa - wprowadzenie w Anglii republiki (1649)

  • stracenie króla Karola I

  • przejęcie władzy w Anglii przez I lorda protektora Olivera Cromwella, który stanął na czele parlamentu

  • zniesienie Izby Lodów

c) restauracja monarchii w 1658 r. - oddanie korony Stuartom

  • parlament uzyskuje decydującą rolę w państwie

  • prawa obywatelskie gwarantował akt z 1679 roku zgodnie, z którym nikt nie mógł zostać aresztowany bez zgody sądu

  • monarchia parlamentarna - władca sprawuję funkcję reprezentacyjne, parlament natomiast stanowił prawa, określał skład i politykę rządu.

1. Wojna trzydziestoletnia (1618-1648)

a) przyczyny wojny trzydziestoletniej:

  • dążenie Kościoła katolickiego do odzyskania wpływów religijnych i politycznych

  • rywalizacja Francji i Habsburgów o hegemonię w Europie

b) sojusze polityczne i wojskowe w wojnie trzydziestoletniej

  • obóz habsburski: Habsburgowie, katoliccy książęta niemieccy, w ostatnim okresie wojny Dania

  • obóz protestancki: Szwecja, Francja, Holandia, państwa Rzeszy Niemieckiej (północne i wschodnie landy) oraz w początkowym okresie wojny Dania

c) przebieg wojny

  • działania wojenne toczyły się na terenie Rzeszy Niemieckiej

d) pokój westfalski - 1648 rok

  • żadne państwo nie odniosło zdecydowanego zwycięstwa w wojnie trzydziestoletniej

f) skutki wojny

  • wzrosło znaczenie Francji i Szwecji

  • umocniona została pozycja Habsburgów w Rzeszy Niemieckiej

2. Monarchia absolutna we Francji

a) charakterystyka monarchii absolutnej

  • nieograniczona władza króla, którego decyzje nie podlegają podważaniu i kontroli

  • władza monarchy pochodzi od Boga

  • władca ustanawia prawa, którym nie podlega

społeczeństwo jest pozbawione wpływu na kształt państwa

b) kształtowanie się monarchii absolutnej we Francji

  • nie zwoływanie zgromadzeń Stanów Generalnych przez Henryka IV z dynastii Burbonów

  • umocnienie władzy królewskiej przez pierwszego ministra Armand Richelieu, który zorganizował sprawny aparat administracji, który podlegał bezpośrednio królowi Ludwikowi XIII i pierwszemu ministrowi

  • polityka pierwszego ministra i kardynała Juliusza Mazariniego, który doprowadził do rozwoju gospodarczego Francji

c) rządy osobiste Ludwika XIV (1643-1715)

  • mianował osobiście ministrów z niższych warstw społecznych

  • działalność ministra finansów Jean Baptiste Colbert

pałac w Wersalu ośrodkiem kultury i sztuki

3. Rosja za panowania cara Piotra I Wielkiego - osiągnięcia:

  • reforma administracji - podział kraju na prowincje

  • rozbudowa i unowocześnienie armii

  • rozwój manufaktur i handlu

  • rozwój oświaty i nauki

  • podporządkowanie przez cara szlachty i Kościoła prawosławnego

  • zwycięstwo w wojnie z północnej (1700-1721) ze Szwecją i zdobycie dostępu do Morza Bałtyckiego

  • wzniesienie nowej stolicy - Petersburg

4. Monarchia parlamentarna w Anglii

a) geneza rządów parlamentarnych w Anglii

  • dążenie królów Jakuba I i Karola I z dynastii Stuartów do wprowadzenia monarchii absolutnej

  • wykształcenie się nowej szlachty, która swoje zyski czerpała z rolnictwa, handlu i manufaktur

  • dążenie purytan (wyznawców kalwinizmu) do zniesienia przywilejów starej szlachty rodowej i arystokracji, ograniczenia władzy królewskiej, a także oddanie całej władzy parlamentowi

b) wojna domowa - wprowadzenie w Anglii republiki (1649)

  • stracenie króla Karola I

  • przejęcie władzy w Anglii przez I lorda protektora Olivera Cromwella, który stanął na czele parlamentu

  • zniesienie Izby Lodów

c) restauracja monarchii w 1658 r. - oddanie korony Stuartom

  • parlament uzyskuje decydującą rolę w państwie

  • prawa obywatelskie gwarantował akt z 1679 roku zgodnie, z którym nikt nie mógł zostać aresztowany bez zgody sądu

  • monarchia parlamentarna - władca sprawuję funkcję reprezentacyjne, parlament natomiast stanowił prawa, określał skład i politykę rządu.



Wyszukiwarka