13-01-2012

Globalizacja

Martin Albrow Globalizacja: teoretyczne aspekty zmian

1. Zmiana historyczna

• od II wś historia światowa

• koniec nowoczesności

• rozumowe pojmowanie świata

• uniwersalne prawa człowieka, ład

• przekonanie o nieuchronnym końcu historii -> światowa cywilizacja, ten sam stopień postępu

• Fukyama: koniec historii jako liberalna demokracja i koniec państwa narodowego

• uwolnienie pieniędzy i handlu spod kontroli państwa -> wolny rynek, swobodny przepływ finansów

• Ortega: faszyzm i komunizm skutkiem żądań człowieka z mas

• Koniec Projektu Nowoczesności: niezdolność państwa do kształtowania aspiracji jednostek i scalania wokół politycznych celów -> nierozwiązywalnie problemów globalnych

• dawniej losy państwa i jednostek nierozerwalne

• potrzeba nadrzędnego celu

• przemiana a nie koniec historii

2. Ponowoczesność

• nadejście ery globalnej

• doświadczenie kulturowe: technologia nie będąca głównym kryterium stosunków społ.

• postmodernizm : komunikacja dodatkiem do technologii, ochrona nowoczesności, możliwość zatarcia różnic

• zmiany nie będące wyborem, konieczność uznania

• potrzeba fenomenologicznych opisów (globalność, globalizm, globalizacja) -> ustalenie roli doświadczeń

• zerwanie między epokami -> brak zrozumienia międzypokoleniowego

• człowiek w centrum refleksji o epoce

3. Pojęcia

• problemy z tworzeniem wielkiej narracji

• Era Globalna: nowa epoka pokrywa się z rzeczywistością, ale nie jest prosto związana z globalizacją

• kontekst społ.-hist.

• nowoczesność -> abstrakcyjna własność pewnego okresu -> państwo narodowe, kapitalizm odnośnikiem

• globalny -> glob (materialna postać desygnatu) -> wyzwanie dla dawnych odnośników -> górowanie nad terytorialnym -> otwarta i pragmatyczna komunikacja międzyludzka

• konflikt pojęć -> alternatywa a nie komplementarność

4. Globalność, Globalne Siły, Globalizm

• globalność: odniesienie do przestrzeni, całość ogarniająca nie dzieląca -> potoczne znaczenia obecne w codziennych doświadczeniach -> komercjalizacja ludzkości -> pytanie o podmiotowość ludzką -> w niewoli sił przyrody

• globalizm: obowiązki względem całej planety, wiara w zasady, wspólnotowość niezależne od czasu i miejsca -> idealizm -> pragmatyzacja postulatów -> przeciwstawianie się instytucjom na globalnym poziomie -> uziemianie przez konfrontację z globalnymi siłami ->

• globalne siły: Marks -> nacisk, przymus -> obecne od zawsze -> powstanie w środowisku naturalnym lub jako rezultat nieukierunkowanych działań -> brak respektu dla granic terytorialnych, moralnych, estetycznych (granice sposobem kontroli) -> anonimowość i ilość -> kalkulacja -> ryzykowne zachowania lokalne globalnymi politycznymi problemami

• globalizacja: przemiana społ.-kult., wyjaśnienie a nie przedmiot analiz

5. Globalizacja

• zmiana

• ogromny teoretyczny bagaż

• globalizacja: rozpowszechnione na szeroką skalę poczucie transformacji całego świata

• brak precyzyjnych, analitycznych punktów odniesienia

• odpowiednik naukowej teorii historycznej zmiany

• napięcie nauka a historia -> niespełniona obietnica kontroli zmian

• łączenie przeszłości z teraźniejszością -> stan ciągłego przepływu

• to nie wyjaśnienie -> co najwyżej analiza, konceptualizacja rzeczywistości

1. Bycie obiektem oddziaływań o globalnych charakterze lub bycie podmiotem działań o globalnych charakterze

• w indywidualnych przypadkach

• aktywne praktyki, wartości, technologie, inne wytwory ludzkiej działalności w obrębie całego globu

• globalne praktyki zwiększające wpływ na ludzkie życie

• glob jako punkt odniesienia, przesłanka dla ludzkiej aktywności

• narastająca zmiana jako skutek powyższych przypadków

• postrzeganie jako generalizacja owych przypadków

• rozpatrywanie owych przypadków jako abstrakcji

• Proces polegający na byciu obiektem oddziaływań o globalnych charakterze lub byciu podmiotem działań o globalnych charakterze, w którymkolwiek przypadku z pt. 1 -> często błędnie stosowane

• Historyczna transformacja konstytuowana przez zbiór szczególnych form i przypadków z pt.1

• wiele możliwości konstruowania tej definicji -> analityczna (specyficzne aspekty życia), realistyczna (procesy), historyczna (konkretna transformacja)

6. Dwuznaczność analitycznego pojęcia globalizacji

• nieprecyzyjność teorii globalizacji

• analiza użyteczna

• glob jako powierzchnia ziemi, punkt odniesienia dla biurokratów, obywateli, konsumentów

• metafory: glob, globalne myślenie i działanie

• porównywanie obecnej sytuacji z przeszłością

• brak ścisłego kierunku dla nauk

• bliżej nieokreślona przyszłość

• wieloznaczność: standaryzacja czy nowa jakość, homogenizacja czy dywersyfikacja -> równoczesność na różnych poziomach

• naturalna nieokreśloność

• problem z określeniem aktualnej charakterystyki

• „glokalizacja” -> łączenie togo co globalne z lokalnym Roland Robertson

7. Globalizacja jako historyczna transformacja

• relatywizacja i destabilizacja dawnych tożsamości narodowych, wspólnotowych, indywidualnych (Robertson i Giddens)

• wyłonienie się hybrydalnych całości i ponadnarodowych fenomenów (Hall)

• nowa narracja: wyzwolenie z ram pojęć -> zauważenie słaborozwiniętych procesów

• teoretyczne przesłanki, rozwój społeczeństwa, kapitalizm nie przypadki

• społeczności w diasporach: brak jednego wspólnego procesu -> relatywnie niezależne procesy (rozwój tech., koncentracja kapitału itd.)

• możliwość: globalizacja jako tworzenie mitu o wielkiej narracji i celu

• część historycznego procesu o nieokreślonym kierunku, otwartego ku przyszłości -> przejściowe rozpowszechnienie

• brak praw, celu, punktu wyczerpania się -> przeciwnie do modernizmu

• unikatowa transformacja oddająca specyfikę naszych czasów

• glob jako motyw przewodni

---