ORGANIZACJA

PRACY NA FERMIE

BYDŁA

Anna Szczepaniak

Medycyna weterynaryjna

Grupa 3a

ORGANIZACJA PRACY NA FERMIE

GRUPY PRODUKCYJNE I TECHNOLOGICZNE:

- krowy dojne

- krowy zasuszone

- jałówki cielne

- jałówki 12-18 miesiąc

- jałówki 6-12 miesiąc

- cielęta 2 tygodnie 6 miesięcy

- cielęta do 2 tygodnia

PLANOWANIE PRODUKCJI NA FERMIE BYDŁA

Gr. Zwierząt	SP	Przychody z:				Rozchody na:				SK	przelotowość	Stan średnioroczny
				urodzenia	przeklasowania	zakup	є	sprzedaż	przeklasowania				Upadki uboje	є
Krowy	164	-	42	-	42	33	-	-	33	173	201,5	168,5
Jałówki cielne	38	-	75	-	75	33	42	-	75	38	113	10.42
Jałówki pow. 12-18 mcy	38	-	75	-	75	-	75	-	75	38	113	9.92
Jałówki od 6-12 mcy	39	-	78	-	78	-	75	3	78	39	115,5	10,125
Cielęta od 2 tyg do 6 mcy	83	-	165	-	165	78	78	9	165	83	243,5	20,75
Cielęta do 2 tygodni	7	174	-	-	174	-	165	9	174	7	176,5	14,75
Razem	369	174	435	-	609	144	435	21	600	378	963	234,5

ZAŁOŻENIA

1. Obrót stada rozszerzony o 5%

2. Krowy 164, jałówki cielne od 4 miesiąca ciąży

3. Okres użytkowania krów - 5 lat (20% stada rocznie do wymiany)

4. Procent wcieleń krów - 80%

Wcieleń jałówek - 98%

5. Upadki cieląt do 2 tygodnia życia - 5%

6. Upadki cieląt - 5 %

7. Upadki jałówek - 3%

8. Byczki sprzedawane, jałówki do odchowu

9. Nadmiar jałówek cielnych na sprzedaż

SYSTEM UTRZYMANIA ZWIERZĄT

Chów wolnostanowiskowy:

• osobna część żywieniowo-defekacyjna i legowiskowa

• odpowiadają naturalnym potrzebom krów, zwłaszcza w warunkach chowu wielkostadnego;

• wzrasta wydajność, jak też poprawia się zdrowotności zwierząt (rzadsze są urazy wymion, strzyków i kończyn ponieważ krowy mają możliwość swobodnego poruszania się).

• objawy rui u krów przebywających luzem są łatwe do wykrycia

• wygodniejsza obsługa zwierząt, wymagająca mniejszych nakładów pracy dzięki mechanizacji doju, zadawania pasz i usuwania odchodów

• możliwość zachowania większej higieny doju, co wpływa na poprawę jakości mleka

• zapewniają lepszy kontakt pomiędzy zwierzętami

• łatwy dostęp do paszy, wody oraz możliwość wyboru miejsca spoczynku

• większa liczba krów obsługiwanych przez jednego pracownika

• możliwość automatycznego karmienia paszami treściwymi

KOMPLEKSOWE WYPOSAŻENIE OBÓR DLA BYDŁA MLECZNEGO

• systemy pojenia bydła,

• systemy zadawania paszy,

• wygrodzenia, legowiska,

• systemy odzysku ciepła,

• siatki wentylacyjne,

• poidła i karmniki dla cieląt,

• wanny dezynfekcyjne,

• czochradła,

• środki myjąco-dezynfekujące,

• środki pielęgnacyjne,

• artykuły zoohigieniczne.

KROWY DOJNE

Liczba stanowisk: 149

Zwierzęta utrzymywane w oborze wolnostanowiskowej, luzem.

W pomieszczeniach przylegających do hali głównej znajduje się hala udojowa, mleczarnia, magazyn oraz pomieszczenia sanitarne.

Utrzymanie krów na płytkiej ściółce, usuwanie obornika przy pomocy spychacza czołowego. Zmechanizowany udój mleka odbywa się w wydzielonym pomieszczeniu - hali udojowej typu "rybia ość".

KROWY ZASUSZONE

Liczba stanowisk: 37 (ok. 20% stada)

Zwierzęta utrzymywane w oborze wolnostanowiskowej, w jednej grupie. Podłożem są trociny.

JAŁÓWKI CIELNE

Liczba stanowisk: 138

Utrzymanie wolnostanowiskowe, na trocinach zapewniających suchość podłoża. Układ funkcjonalny budynku pozwala na wygodny podział stada na grupy technologiczne.

JAŁÓWKI 12-18 MIESIĄCA

Liczba stanowisk: 66

Utrzymanie wolnostanowiskowe, na trocinach zapewniających suchość podłoża. Układ funkcjonalny budynku pozwala na wygodny podział stada na grupy technologiczne.

JAŁÓWKI 6-12 MIESIĄC

Liczba stanowisk: 67

Utrzymanie wolnostanowiskowe, na trocinach zapewniających suchość podłoża. Układ funkcjonalny budynku pozwala na wygodny podział stada na grupy technologiczne.

CIELĘTA OD 2 TYGODNIA DO 6 MIESIĄCA

Liczba stanowisk: 126

Cielęta w tym wieku utrzymywane są w kojcach grupowych po 3 sztuki w 42 boksach. Obniżony poziom podłogi jedynie w strefie wypoczynku, co powoduje mniejsze zużycie słomy niż w kojcu równopoziomowym. Zwierzęta trzymane są na słomianej ściółce, jedynym utrudnieniem jest ręczne usuwanie ściółki w miejscu spacerowym. Cielęta karmione są z automatów.

CIELĘTA DO 2 TYGODNIA ŻYCIA

Liczba stanowisk: 9

Cielęta w tym wieku trzymane są w kojcach indywidualnych, pojedynczo. Kojce indywidualne są niezbędne do prawidłowego wychowu młodych cieląt. Ich konstrukcja pozwala na zestawianie pojedyncze lub w ciągach. Zapewniają łatwą obsługę i wygodę na czas pojenia mlekiem lub mieszankami mleko zastępczymi. Gwarantuje prawidłowe odpojenie siarą i dobrą kontrolę stanu zdrowia. Kojec dla cieląt jest wyposażony w paśnik na siano i obejmy na wiadro do pojenia i żywienia. Posiada podłogę ażurową z desek co zapewnia utrzymanie czystości. Podłogę zaściela się suchą słomą chroniącą przed utratą ciepła.

Klatkę należy umieścić z dala od krów, by zmniejszyć ryzyko zainfekowania osesków przez krowy. Klatka powinna być zamknięta z trzech stron, co zabezpiecza cielęta przed przeciągami.

ŻYWIENIE

• Zadawanie pasz - środkami transportu zewnętrznego na środkowy korytarz paszowy.

• Pasza treściwa podawana w automatach paszowych sterowanych komputerowo.

• Pojenie zwierząt - z poideł grupowych umieszczonych w przejściach poprzecznych w przyśrodkowym rzędzie legowisk boksowych lub w kojcach grupowych w rzędzie legowisk przyściennych.

• Korytarz paszowy znajduje się powyżej poziomu miejsca legowiskowego, tak aby krowa nie leżała podczas jedzenia.

KROWY MLECZNE

Dla krów mlecznych podstawę żywienia stanowią dobre jakościowo pasze objętościowe. Zwierzętom należy zapewnić stały dostęp do czystej świeżej wody.

Pasze objętościowe powinny zapewniać krowom pokrycie zapotrzebowania składników pokarmowych na potrzeby bytowe oraz produkcję 10-12 litrów mleka.

Na każdy 1 litr mleka wyprodukowanego ponad tę wydajność należy przeznaczyć do skarmiania 0,5 kg mieszanki treściwej.

KROWY W OKRESIE ZASUSZENIA

Na 8-6 tygodni przed spodziewanym ocieleniem należy doprowadzić do zaprzestania przez krowę produkcji mleka (nieraz produkcja ustaje samoistnie).

W pierwszej fazie zasuszania- do 4 tygodni przed wycieleniem należy skarmiać w dawce pasze o dużej objętości, a małej zawartości energii. Ma to zapobiec u krowy otłuszczaniu się, a jednocześnie spowodować u niej uczucie sytości. Do takich pasz należą: siano, słoma, sianokiszonki, otręby pszenne, makuch.

W drugiej fazie zasuszania- ostatnie 3 tygodnie ciąży przechodzimy na żywienie charakterystyczne dla krów w okresie karmienia. Krowy przy końcu cielności ograniczają pobieranie pokarmu, jednocześnie mają w tym czasie zwiększone zapotrzebowanie na składniki pokarmowe.

KROWY PO WYCIELENIU

Przez pierwsze 2-3 dni po ocieleniu zaleca się podawanie krowom pójła sporządzonego z 2kg otrąb pszennych i 0,5kg siemienia lnianego, można również podawać dobrej jakości siano.

Pasze objętościowe są źródłem skoncentrowanej energii, musimy więc zastosować w dawce maksymalną możliwą ilość paszy treściwej.

JAŁÓWKI

Żywienie jałówek musi uwzględniać potrzeby związane z umiarkowanym tempem wzrostu tej grupy zwierząt oraz harmonijnym rozwojem poszczególnych narządów ciała w czasie dojrzewania.

• Od 3 miesiąca życia następuje wzrost i kształtowanie się gruczołu mlecznego.

• W wieku 6-9 miesięcy rozwija się układ rozrodczy i wymię. Przyrosty dzienne powinny wynosić w tym okresie żywienia 700 g/dobę. Po ukończeniu przez jałówki 6-8 miesiąca życia mając możliwość skarmiania bardzo dobrych jakościowo pasz objętościowych możemy całkowicie zaprzestać skarmiania pasz treściwych.

• Żywienie w wieku 8-15 miesięcy musi uwzględniać dalsze rozpychanie żwacza, a więc powinno opierać się na paszach objętościowych (kiszonki, trawy, siano, słoma).

• Po pokryciu, jałówki żywimy paszami objętościowymi: ruń pastwiskowa, siano, sianokiszonki i kiszonki z ograniczeniem do 25 % w dawce kiszonki z kukurydzy.

CIELĘTA

Sposób tradycyjny:

• do 7 dnia życia - okres siarowo-mleczny

• do 8-12 tygodnia życia - preparaty mlekozastępcze i dodatki paszowe

• do 3 miesiąca życia - pasza stała

Karmienie za pomocą wiadra ze smoczkiem. Nie należy dopuścić, aby cielę spróbowało mleka od matki, ponieważ ze względu na wytworzenie więzi z matką nie będzie ono później chciało przyjmować sztucznego pokarmu, a krowa będzie stwarzała problemy podczas dojenia.

ORGANIZACJA PRACY NA FERMIE BYDŁA MLECZNEGO

CZYNNOŚCI WYKONYWANE CODZIENNIE

1. Wszystkie sektory

• Sprawdzanie sprawności autokarmników i poideł

• Kontrola i ewentualna zmiana dawek pokarmowych dla wszystkich grup technologicznych

• Kontrola mikroklimatu (wilgotność, temperatura, światło)

• Zapisywanie zdarzeń produkcyjnych

• Kontrola zachowania zwierząt i obserwacja ich ogólnego wyglądu (zaobserwowanie ewentualnych zmian chorobowych) i podanie leków

• Czyszczenie zwierząt i racic (szczególna dbałość o racice ze względu na system utrzymania - zwierzęta nie ścierają racic)

2. Sektor cieląt (dodatkowo)

• Sprawdzanie stanu zdrowia i rozwoju cieląt (w razie wykrycia zaburzeń poinformować lekarza weterynarii)

• Zaraz po porodzie dopilnować wypicie siary przez cielęta

Sektor jałówek (dodatkowo)

• Wykrywanie rui

• Sektor krów mlecznych (dodatkowo)

• Dojenie

PONIEDZIAŁEK

• Porody

• Sprzedaż buhajków

WTOREK

• Sprawdzanie magazynów paszowych (zapasów pasz dla wszystkich grup produkcyjnych) i magazynów słomy

• Kontrola posiadanych środków dezynfekcyjnych i lekarstw

• Odrobaczanie (co trzy miesiące)

ŚRODA

• Kontrola parametrów produkcyjnych

CZWARTEK

• Dorzucanie/wymiana ściółki do kojców

PIĄTEK

• Dzień usług weterynaryjnych

• Usuwanie rogów między 10 , a 14 dniem życia cieląt

• Usuwanie dodatkowych strzyków (1 tydzień życia)

• Korekcja racic (pierwsza w wieku 9 miesięcy, następnie co 6 miesięcy)

• Zachipowanie zwierząt

SOBOTA

• Krycie

• Wywóz obornika

NIEDZIELA

• Tylko czynności rutynowe i interwencje w sytuacjach nagłych

Obliczenia

165 + 5%=173 liczba krów po rozszerzeniu stada

164* 0.8=132 cielęta od krów dorosłych

42* 0.98= 42 cielęta od jałówek

132+42=174 łączna liczba urodzeń w ciągu roku

174: 52 = 7 liczba urodzeń co 2 tygodnie

174*0,05=9 upadki cieląt do drugiego tygodnia

165*0.05=8.25(9) upadki cieląt od 2 tyg do 6msc

78*0,03=3 ilość upadków jałówek

164:5=33 liczba krów przeznaczonych do wymiany(co roku wymiana ok. 20% stada)

Przelotowość = szt. na sprzedaż + szt. na przeklasowanie + ubój na potrzeby własne

+ 0,5upadków + 0,5SK + 0,5SK

Cielęta do 2 tygodnia : P=165+4,5+3,5+3,5 = 176,5

Cielęta między 2 tyg-6msc : P = 78 + 78 + 4,5 + 41,5 + 41,5 = 243,5

Jałówki 6- 12msc: P = 75 + 1,5 + 19,5 + 19,5 = 115,5

Jałówki 12-18msc: P = 75 + 19 + 19 = 113

Jałówki cielne : P = 33 + 42 + 19 + 19 = 113

Krowy: P = 33 + 82 + 86,5 = 201,5

Stan średnioroczny=(przelotowość+okres przebywania w klasie):12 (grupy z wyjątkiem krów)

Stan średnioroczny = (stan początkowy + stan końcowy):2 (dla krów)

Cielęta do 2 tygodnia : Ś = (176,5 + 0,5):12 = 14,75

Cielęta między 2 tyg-6msc : Ś = (243,5 + 5,5):12= 20,75

Jałówki 6- 12msc: Ś = (115,5 + 6):12 = 10,125

Jałówki 12-18msc: Ś = (113 + 6): 12 = 9,92

Jałówki cielne : Ś = (113+12):12 = 10,42

Krowy: Ś = (164 + 173):2 = 168,5

Liczba stanowisk = stan średnioroczny * czas przebywania w klasie + 10 %

Cielęta do 2 tygodnia : L = 14,75 * 0,5 + 10% = 8,113 stanowisk 9

Cielęta między 2 tyg-6msc : L = 20,75 * 5,5 + 10% = 125,53 stanowisk 126

Jałówki 6- 12msc: L = 10,125 * 6 + 10% = 66,83 stanowisk 67

Jałówki 12-18msc: L = 9,92 * 6 + 10% = 65,47 stanowisk 66

Jałówki cielne : L = 10,42 * 12 + 10% = 137,54 stanowisk 138

Krowy: L = 168,5 + 10% = 185,35 stanowisk 186

---