John Locke (1632 - 1704)

• angielski myśliciel, filozof, lekarz, politolog i naukowiec, ojciec empiryzmu i podstawowych zasad teoretycznych demokracji

• istnieje ogólna wiedza wrodzona

• zasady abstrakcyjne poprzedzają wiedzę konkretną i ją umożliwiają

• nie ma żadnych wrodzonych zasad ani idei, wszystkie są one przez człowieka nabyte

• umysł człowieka w chwili narodzin jest czystą kartą, którą dopiero życie zapisuje swoimi znakami

• idee pochodzą i powstają z doświadczenia

• na doświadczeniu oparta jest cala nasza wiedza i z niego się wywodzi

• doświadczenie zewnętrzne - skierowane na rzeczywistość świata, spostrzeżeń dostarczają nam zmysły

• doświadczenie wewnętrzne - jego efektem są refleksje

• świat przedmiotów fizycznych poznajemy nie bezpośrednio, lecz pośrednio, poprzez idee, które w naszym umyśle są przedstawicielami owych przedmiotów

• idee proste - pojawiają się niezależnie od naszej woli, umysł przyjmuje je biernie i nie może ich modyfikować

• idee złożone - umysł je tworzy, łącząc na rozmaite sposoby idee proste, nie wychodząc jednak poza ich obszar

• wiedza jest ograniczona

• doświadczenie nie odsłania natury substancji

• dzięki wiedzy możemy jednak organizować nasze praktyczne życie

• stan natury - stan wolności w działaniu oraz rozporządzaniu swymi majątkami i osobami

• nie istnieje konieczne przyporządkowanie ludzi

• człowiek podlega tylko Bogu

• prymat naturalnych uprawnień jednostki

• społeczeństwo nie jest tworem sztucznym

• natura sprawiła, że ludzie nie potrafią i nie chcą żyć polegając wyłącznie na sobie

• decydują o tym potrzeby, a nie umowa

• umowa tworzy dopiero społeczeństwo polityczne

• człowiek jest istotą rozumną i dzięki temu może dobrze współdziałać z innymi

• każdego obowiązuje prawo natury

• stan wolności wiąże się z kategorią racjonalnej konieczności - z wolnością mamy do czynienia tam, gdzie pojawiają się reguły wykluczające dowolność

1

Historia filozofii - John Locke

---