-LAKTAMY
penicyliny
cefalosporyny
cefamycyny
monobaktamy - aztreonam
tribaktamy
karbapenemy - imipenem
penicyliny
a) o wąskim spektrum - G(+):
- benzylowa (G) i.v. 10-20mln jednostek - 3-6 hrs w osoczu (1 u penG dostarcza 2mEq potasu i 1.7 mEq sodu
- prokainowa - i.m. - 1-2 x dziennie
- benzatynowa - i.m. - co 1-2 tygodnie - w leczeniu
co 3-4 tygodnie w profilaktyce
- V-cylina fenoksymetylowa pochodna - p.o.
50 % związane z białkami osocza
zastosowanie: prokainowa - małe, bo opornoœć (tylko, jeœli znana wrażliwoœć)
dawniej: rzeżączka (teraz ceftriakson)
zapalenie płuc (S.pneumoniae)
benzatynowa - wczesne i póŸne stadium kiły
- zakażenia górnych dróg oddechowych
- profilaktyka zakażeń paciorkowcami -
hemolizujacymi u pacjentów z gorączką
reumatyczną w wywiadzie
b) penicylinazooporne:
nafcylina - i.m. (90% wiązania z białkami)
metycylina - i.m. (38% wiązania z białkami)
penicyliny izooksazolowe - p.o.: oksacylina (94% wiązania z białkami)
kloksacylina
dikloksacylina
do lat 80 - metycylino-oporne (wankomycyna)
c) o szerokim spektrum:
aminowe - ampicylina - 10-15% zwązane z białkami osocza
amoksycylina
enterokoki, H.influenzae, E.coli, P.mirabilis, Salmonella, Shigella, Listeria (ale nie: P.aeruginosa, Klebsiella, Serratia, Enterobacter)
karboksylowe - karbenicylina
tikarcylina
P.aeruginosa, Proteus, Enterobacter, Klebsiella, Serratia
ureidowe i piperazynowe I.M., I.V. - spektrum podobne do w.wym.
mezlocylina
azlocylina
piperacylina
ZALETY PENICYLIN:
- niska toksycznoœć (rzadko - œródmiąższowe zapalenie nerek, odwracalna depresja szpiku)
- silne działanie bakteriobójcze
- dobra penetracja do tkanek - zwłaszcza w stanie zapalnym
WADY PENICYLIN:
- wrażliwoœć na -laktamazy
- szybka eliminacja - koniecznoœć częstego podawania
- uczulenia
- zaburzenia flory bakteryjnej - po ampicylinie, amoksycylinie
- uszkodzenie komórek krwi: - depresja szpiku po metycylinie
- agranulocytoza po ampicylinie
- upoœledzenie agregacji płytek
po karbenicylinie
INHIBITORY - LAKTAMAZ
kwas klawulanowy + amoksycylina ----> augmentin
kwas klawulanowy + tikarcylina ----> timentin
sulbaktam + ampicylina ----> sultamycylina (Unasyn)
tazobaktam + piperacylina ----> tazobac