metody nauczania,  UCZENIE SIĘ PRZEZ PRZYSWAJANIE (metoda podająca)


  1. Model nazywany czasem metodą organizującej zapowiedzi - wymaga on, aby nauczyciel, nim przystąpi do podawania nowych informacji, dostarczył uczniom organizującej zapowiedzi (podając nowe inf., wzbogacając myślenie uczniów)

  2. Zakładane efekty: pomaga uczniom przyswoić, włączyć do posiadanej wiedzy i zapamiętać nowe wiadomości, poszerzyć struktury pojęciowe i utrwalić pewne sposoby przyjmowania wiadomości mówionych oraz myślenia o nich

  3. Bieg lekcji: nauczanie podające jest ześrodkowane na nauczycielu. Tok lekcji przechodzi 4 kolejne fazy:

  1. Poza ostatnia fazę, to nauczyciel działa aktywnie jako źródło wiadomości, uczniowie zaś są aktywnymi słuchaczami.

  2. Struktura środowiska dydaktycznego: w sensie materialnym środowisko dydaktyczne musi wspomagać podawanie i słuchanie, także przy użyciu nowoczesnych środków technicznych.

  3. Dzięki organizującej zapowiedzi, wiadomości nabierają dla ucznia sensu. Treść tej wypowiedzi jest bardziej ogólna od następujących po niej wiadomości. Organizującą wypowiedź pomaga wykorzystać wiedzę uprzednią (patrz: doniesienia z badań 7.1.- Ausubel- ten radzi, aby organizująca zapowiedź była bardziej abstrakcyjna od podawanego materiału).

  4. Planowanie i prowadzenie lekcji podających.

Mówić, to nie znaczy jeszcze nauczać!!!!!!!

Należy:

  1. Ustalać cel i dobrać treść

Uwzględniamy zasady pojemności i ekonomiczności w zależności od zaplanowanej lekcji

ZASADA POJEMNOŚCI- nauczać należy jedynie pojęć ważnych, nie zaś choćby interesujących, czy mało znaczących

ZASADA EKONOMICZNOŚCI- „nie zaśmiecać” przekazu nadmiarem słów

W decydowaniu, czego nauczać pomaga mapa logiczna (w celu jej sporządzenia identyfikuje się kluczowe pojęcia)

  1. Ustalić wiedzę uprzednią uczniów

Dobra zapowiedź zawiera wypowiedź znaną uczniom, np. „Za chwilę podam Wam wiadomość o .....Przedtem jednak powiem Wam coś, co pomoże Wam zrozumieć, co to takiego są....”

  1. Wybrać odpowiedni czynnik organizujący materiał oraz sposoby wywoływania nastawienia

  2. Zaplanować wykorzystanie czasu i przestrzeni

Ma duże znaczenie dla efektywności podawania. Młodzi nauczyciele często nie doceniają ilości czasu potrzebnego na nauczenie czegoś dobrze i nie zawsze planują dość czasu na sprawdzenie czegoś podczas lekcji

PROWADZENIE LEKCJI

SYNTAKSA- ogólny bieg lekcji

4 fazy:

Technika podawania inf.: ważna jest klarowność: przywołanie wcześniejszych rezultatów to efekt planowania, ważne są łączniki i przykłady- „dlatego”, „ponieważ”, „po to, żeby”, „więc”- uwypuklenie związków logicznych

Układy podawania wiadomości:

reguła- przykład- reguła

Markery słowne: „To jest główna sprawa”, sygnalizowanie zmian metodycznych.

Zapał okazywany przez nauczyciela wpływa na wyniki uczenia się.

w trakcie zajęć mogą umownie sygnalizować nauczycielowi, ze czegoś nie rozumieją)

  1. Organizacja środowiska dydaktycznego.

Względnie sztywna struktura środowiska. Rozmowy uczniów w trakcie prowadzenia zajęć są nie na miejscu (zakaz rozmów, gdy nauczyciel tłumaczy)

Lekcja podająca załamie się, gdy traci tempo, rzeczy toczą się ospale.

  1. KONTROLA I OCENA.

Najważniejsze są zadania pozalekcyjne. Najlepsza metoda sprawdzania wiedzy przy tej metodzie- proste testy. Należy jednak pamiętać, że nauczyciel musi sprawdzać wszystkie poziomy wyników nauczania, nie zaś poprzestawać na zwykłym przypomnieniu wiadomości należy wyraźnie zakomunikować uczniom, co będzie przedmiotem sprawdzianu, sprawdzać częściej niż tylko raz na semestr.

  1. Cel nauczania podającego:

Należy umożliwić uczniom przyswojenie wiadomości, włączać ich do struktur poznawczych i zapamiętania.

MODEL NAUCZANIA PODAJĄCEGO OPIERA SIĘ NA SILNYCH PODSTAWACH NAUKOWYCH.

  1. Inne nazwy:

  1. model nauczania bezpośredniego

  2. model szkoleniowy

  3. aktywne nauczanie

  4. nauczanie wprost

  1. Model nauczania bezpośredniego opracowany został z myślą o uczeniu się wiedzy wyraźnie ustrukturalizowanej, możliwej do nauczenie krok po kroku. Jest to model ześrodkowany na NAUCZYCIELU (PODOBNIE JAK W NAUCZANIU PODAJĄCYM). Składa się z 5 faz:

  1. wywołanie nastawienia - cele powinny być wypisane na tablicy lub powielone i wręczone uczniom

  2. objaśnienie i pokaz - wymaga od nauczyciela gruntownej wiedzy i umiejętności w danym zakresie. Ważne jest wcześniejsze przećwiczenie wszystkich elementów pokazu.

  3. ćwiczenie pod kierunkiem

Zasady prowadzenia ćwiczeń: zadawaj niewielkie, sensowne ćwiczenia ; należy doprowadzić do przeuczenia (automatyzacja czynności) ; pamiętanie o zaletach i wadach ćwiczeń zmasowanych (przebiegają jednym ciągiem, dobre przy okazji nabywania nowych umiejętności) i ćwiczeń rozłożonych w czasie (zagrożenie: nuda) ; nadzorowanie wstępnej części ćwiczeń

  1. dostarczenie informacji zwrotnej- dostarcz inf. zwrotną najszybciej, jak możesz, inf. zwrotna powinna być konkretna, zwracaj uwagę na czynności, a nie na intencje ; dostosuj sprzężenie zwrotne do stopnia zaawansowania ucznia ; kładź nacisk na pochwały ; jeśli decydujesz się na ujemne sprzężenie zwrotne, pokaż prawidłowe wykonanie czynności ; skieruj uwagę uczniów na proces wykonywania zadania, zamiast na wykonywanie czynności ; wyjaśnij uczniom, jak oceniać własne osiagnięcia.

  2. rozbudowa ćwiczeń samodzielnych

  1. Planowanie zajęć:

WIEDZA DEKLARATYWNA - WIEDZA O CZYMŚ

WIEDZA PROCEDURALNA - WIEDZA, JAK COŚ ZROBIĆ

Model nauczania bezpośredniego został zaprojektowany z myślą o wiedzy proceduralnej.

Przy opracowywaniu lekcji tą metodą najlepsze jest korzystanie ze schematu Magana:

cel - działanie - wynik (model liniowy)

  1. ANALIZOWANIE ZADAŃ.

Prosta dla metoda dla nauczycieli dobrze znających swój przedmiot. Analiza zadań umożliwia precyzyjne określenie, co musi umieć uczeń, by wykonać daną umiejętność. Jest to proces złożony z 4 etapów:

Analiza zadań może przyjąć formę schematu organizacyjnego.

  1. PLANOWANIE CZASU I WYKORZYSTANIE PRZESTRZENI.

Bardzo ważne. Nauczyciel musi mieć pewność, że jest dość czasu, że ilość czasu jest dostosowana do zdolności uczniów, że uczniom wystarczy motywacji na całe zajęcia. To nauczanie potrzebuje też dobrze zorganizowanej przestrzeni. Lepiej, gdy uczniowie siedzą bliżej nauczyciela, ponieważ ta metoda jest również ześrodkowana na wykładowcy.

  1. ORGANIZACJA SRODOWISKA DYDAKTYCZNEGO.

Jest niemal tak samo ważne, jak przy nauczaniu podającym. Nauczyciel nadaje środowisku dydaktycznemu sztywną strukturę, zakładając, że uczniowie będą uważnie obserwować i słuchać. Ze specjalną uwagą nauczyciele powinni podejść do ćwiczeń samodzielnych, czyli do pracy domowej. Zasady:

  1. KONTROLA I OCENA.

Kontrola powinna polegać na testach praktycznych, sprawnościowych, mniej przydatne są testy wiedzy deklaratywnej. Model nauczania bezpośredniego, teoretyczne podstawy zawdzięcza behawioryzmowi, teorii społecznego uczenia się i badaniom nad efektywnością nauczania.

Inna rola nauczyciela niż w wypadku poprzednich metod. Zadania nauczyciela:

Sedno nauczania problemowego sprowadza się do zetknięcia uczniów z autentyczną i problemową sytuacją,

Charakterystyczne cechy nauczania problemowego:

UMIEJETNOSCI MYŚLENIA I ROZWIAZYWANIA PROBLEMÓW

Myślenie jest procesem, na który składają się takie czynności, jak:

Indukcja, dedukcja, klasyfikacja i wnioskowanie.

Proces myślenia polega na abstrahowaniu i odkrywaniu podstawowych zasad.

Nauczanie problemowe pomaga uczniom uczyć się samodzielnie i osiągnąć szczebel uczenia się samokierowanego.

W tym modelu nauczanie jest problemowe, sytuacja dydaktyczna nie powinna być sztywna, uczniom przypada rola aktywna.

PLANOWANIE I PROWADZENIE LEKCJI PROBLEMOWEJ

Idea nauczania problemowego jest prosta i nietrudno uchwycić, o co w nim chodzi. Trudniej za to realizować je skutecznie.

Drobiazgowe planowanie jest błędem, jednak wymaga wiele pracy. Cele to jeden z trzech najważniejszych przedmiotów planowania. Celem zajęć jest rozwój umiejętności myślenia i działania, osiągniecie samodzielności w nauce. Najczęściej przy planowaniu zajęć uwzględnia się jeden, najwyżej dwa cele.

ZAPROJEKTOWANIE SYTACJI PROBLEMOWEJ

Założenie: zaskakującą i niedookreślona sytuacja problemowa wzbudzi ciekawość uczniów i wciągnie ich w badanie. Zaplanowanie właściwej syt.problemowej ma krytyczne znaczenie.

Sytuacja ma być;

WYPOSAŻENIE I ORGANIZACJA

Przy nauczaniu problemowym można wykorzystać najrozmaitsze materiały i narzędzia. Zorganizowanie dostępu do nich to jedno z najw. zadań nauczyciela.

Prowadzenie lekcji

5 faz nauczania problemowego:

ORGANIZACJA ŚRODOWISKA DYDAKTYCZNEGO

KONTROLA I OCENA

Należy znaleźć niekonwencjonalne metody.

Produkty pracy uczniów doskonale podpadają pod zadania praktyczne., wiedza deklaratywna „wiem, że..” nie jest tutaj głównym celem. Nie można więc stosować jedynie testów pisemnych. Nauczanie problemowe powinno sięgać dalej niż nauczanie podstawowych wiadomości na jakiś temat, ma wyrabiać względnie skomplikowane zrozumienie problemów i otaczającego świata.

Nauczanie problemowe wymaga przedstawienia uczniom sytuacji problemowej i podjęcia przez nich samodzielnych badań prowadzących do samodzielnych rozwiązań.

Cele nauczania problemowego:

Środowisko dydaktyczne nauczania problemowego charakteryzuje otwartość, aktywność uczniów, atmosfera intelektualnej swobody.


Wyszukiwarka