ćwiczenia nr 7, 7.1 Gurba, E. (1993). Adaptacyjny charakter mys ülenia. Przegla Ed Psychologiczny, 2, s.181-192., EwaGurba - ADAPTACYJNY CHARAKTER MYŚLENIA POSTFORMALNEGO


EwaGurba - ADAPTACYJNY CHARAKTER MYŚLENIA POSTFORMALNEGO

Myślenie formalno - operacyjne nie zapewnia adaptacji w okresie dorosłości, jest ono niewystarczające.

Tyszkowa porządkuje koncepcje wykraczające poza teorię Piageta na 2 nurty:

1. postpiagetowskie (np. koncepcja myślenia metasystemowego Commonsa i Richardsa, dialektycznego Bassechesa, odkrywania problemów Arlin, autonomicznego „Ja” Labouvie-Vief)

2. neopiagetowskie (Pascual-Leone)

Określenie pojęcia adaptacji

Adaptacja to proces równoważenia między asymilacją i akomodacją, ostateczny stan równowagi zostaje osiągnięty wraz z ukształtowaniem się struktur formalno-operacyjnych (Piaget).

Gurba proponuje funkcjonalne zdefiniowanie pojęcia adaptacji jako procesu, który umożliwia podmiotowi realizację zadań i celów, jakie są mu wyznaczone lub jakie sam sobie wyznacza. Elementy składowe tego procesu to adekwatna reprezentacja rzeczywistości tych zadań oraz wybór lub konstruowanie właściwych schematów aktywności.

Nie wszystkie zad można rozwiązać za pomocą myślenia operacyjnego.

Hevighurst wprowadził pojęcie zadań rozwojowych - to zadanie, które wyrasta w pewnym okresie życia jednostki, a którego rozwiązanie prowadzi do zadowolenia i sukcesu w rozwiązywaniu późniejszych zadań, podczas gdy niepowodzenie prowadzi do niezadowolenia, odrzucenia przez środowisko, trudności w radzeniu sobie z późniejszymi zad.

Levinson lokalizuje zad rozwojowe w obrębie zdarzeń życiowych, które współtworzą strukturę życia człowieka.

We wczesnej dorosłości następuje modyfikacja relacji społ w rodzinie i relacji jednostki z osobami i instytucjami.

Jednostka, dla odpowiedniego wypełnienia ról człowieka dorosłego, musi być zdolna harmonizować i dopasowywać wymagania, często wzajemnie sprzeczne, wynikające z tych ról. Zdolność rozwiązywania sprzeczności jest najbardziej konieczną i specyficzną umiejętnością człowieka dorosłego.

W obrębie struktur formalno-operacyjnych możliwy jest 1 rodzaj rozwiązania sprzeczności - poprzez jej likwidację (system hipotetyczno-dedukcyjny nie dopuszcza akceptacji sprzeczności). Tymczasem akceptacja sprzeczności stanowi konieczny warunek dojrzałego rozw społ konfliktów.

Myślenie formalno-operacyjne nie spełnia funkcji adaptacyjnej ponieważ:

Osoba formalnie myśląca nie może twórczo rozwiązywać zad właściwych dorosłości, dlatego w sytuacjach trudnych ujawnia zach obronne. Ten typ myślenia spełnia funkcje adaptacyjne w okresie dorastania.

JAKI RODZAJ MYŚLENIA POTRZEBNY JEST CZŁOWIEKOWI DOROSŁEMU?

Labouvie-Vief - wypełnione doświadczeniem schematy poznawcze kończą generowanie myślenia typu „jeżeli...to”. jest ono eliminowane, bo nie może być dłużej adaptacyjne. Zadaniem dorosłego jest jak najlepsze wykorzystanie wiedzy.

Struktury postformalne z jednej strony kształtują się w trakcie rozw zad, a z drugiej są niezbędne aby dorosły mógł te zad jak najlepiej wypełniać. Znajdują się w różnych rodzajach myślenia.

Labouvie-Vief - struktury postformalne są strukturami równoważącymi 2 sfery umysłu:

  1. myślenia logicznego - tworzy reprezentację rzeczywistości, która może być wyrażona w formie dyskursu logicznego

  2. myślenia mitycznego - opartego na subiektywnych wyobrażeniach o dużym ładunku emocjonalnym, tworzonych w sposób intuicyjny. O wartości poznania opartego na tym rodzaju myślenia stanowi bogactwo wrażeń estetycznych i uczuć, jakie im towarzyszą.

Struktura Ja stanowi wg Labouvie-Vief nadrzędny system regulacyjny. Jego adaptacyjna rola ujawnia się w dorosłości, choć system ten tworzy się i funkcjonuje od początku rozwoju jednostki.

System Ja to podmiotowy, nadrzędny system regulacji, o określonej, zmieniającej się w ciągu życia strukturze, która kształtuje się i ujawnia w toku adaptacji jednostki do środowiska, szczególnie w trakcie interakcji z innymi i w trakcie refleksyjnej interakcji samej z sobą.

Edelstein i Noam- system Ja spełnia 3 funkcje w toku życia:

  1. określa pewną stałość zmieniających się doświadczeń, umożliwia kształtowanie się poczucia tożsamości

  2. pośredniczy w społecznych interakcjach będąc jednocześnie ich rezultatem - w dorosłości tak tworzona jest biografia (historia zinterioryzowanych interakcji)

  3. koordynuje 2 centralne podsystemy: emocjonalny i poznawczy, prowadząc w dorosłości do stanu równowagi między nimi (mądrości)

POZIOMY ROZWOJU STRUKTURY JA

Labouvie-Vief ujmuje rozwój jako rekursywnie konstruowaną hierarchię regulacji zachowania. Rozwój rządzony jest 2ma, równorzędnymi mechanizmami: podtrzymywania i zakłócania równowagi. Reaktywność umożliwia adaptację do środowiska, w którym to tkwią czynniki zakłócające. Równowaga dystoniczna - prowadzą do niej zewn indukowane reakcje. Równowaga syntoniczna- w późniejszych vetapach rozwoju, wynik reorganizacji działania ze względu na wyznaczony cel, który raczej wyprzedza działanie, aniżeli jest jego konsekwencją. Czyli rozwój to proces przechodzenia od dystonicznego do syntonicznego zrównoważenia organizmu.

Zmiany w strukturze Ja opisują 4 poziomy rozwojowe:

  1. presystemowy

  1. intrasystemowy (regulacji symbolicznych)

  1. intersystemowy

  1. autonomicczny

Myślenie postformalne umożliwia jednostce wypełnianie zadań i obowiązków dorosłego życia.

U Labouvie-Vief w przeciwieństwie do Kohlberga, jednostka po osiągnięciu określonego stadium, ujawnia właściwości tego stadium we wszystkich formach swojej aktywności.

Główny trzon struktur stanowi schemat równoważenia wykształconych struktur logicznych i kontekstu treściowego - dlatego nazywamy je strukturami równoważenia logiczno-treściowego

3



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Charakterystyka myślenia postformalnego, PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA
0109 06 05 2010 cwiczenia nr 9 Charakterystyka[760]
Ćwiczenia nr 6 (2) prezentacja
cwiczenie nr 7F
cwiczenie nr 2
Ćwiczenie nr 4
cwiczenia nr 5 Pan Pietrasinski Nieznany
cwiczenia nr 7
Cwiczenie nr 8 Teksty id 99954
Cwiczenia nr 2 RPiS id 124688 Nieznany
Cwiczenia nr 10 (z 14) id 98678 Nieznany
Ćwiczenie nr 1 (Access 2007)
cwiczenie nr 8F
Cwiczenie nr 2 Rysowanie precyzyjne id 99901
Cwiczenia nr 1 z l Zepoloych do
CWICZENIE NR 4 teoria

więcej podobnych podstron