Wilhelm Wundt (1832 - 1920) psycholog, fizjolog i filozof niemiecki, twórca nowej psychologii:
Wyprowadza psychologię z filozofii i wprowadza ja do pracowni eksperymentalnej 1879 - Lipsk, Pracownia Eksperymentalnych Badań Psychologicznych
Uwalnia psychologię od introspekcji - wspiera ją metodami nadzoru eksperymentalnego - metoda introspekcji eksperymentalnej
Wprowadza psychologię na Uniwersytet - 1882, Instytut Psychologii na Uniwersytecie w Lipsku.
Zadaniem psychologii jest badanie rzeczywistości życia duchowego (świadomość) we wszystkich jego przejawach. Zjawiska psychiczne dane są człowiekowi bezpośrednio poprzez wrażenia zmysłowe.
Introspekcja eksperymentalna - kontrolowana
Wgląd w siebie w warunkach kontrolowanych, eksperymentalnych
Pokonywanie słabości introspekcji:
1. Uczenie się samoobserwacji - uczenie się identyfikowania procesów psychicznych, zapamiętywania ich i zdawania z nich sprawy, ideał: praca z osobami wyszkolonymi psychologicznie
2. Kontrolowanie sytuacji (warunków) eksperymentalnych poprzez:
pomiar właściwości bodźców
pomiar danych fizjologicznych organizmu
pomiar warunków otoczenia
W laboratorium prowadzono badania nad procesami kojarzenia oraz apercepcją (postrzeganiem samego siebie, postrzeganie przez umysł jego własnych stanów).
Introspekcja eksperymentalna przybliżyła psychologię do nauk przyrodniczych ponieważ gwarantowała możliwość wprowadzania zmian oraz powtarzalność.
Dodatkowe źródła poznawania świadomości:
Obraz charakterów, popędów i namiętności ludzkich nakreślony przez historyków - psychologia historyczna
Zapis doświadczeń codziennego życia - statystyka
Badania nad rasami i plemionami, nad historią ich religii, obyczajów, mową, językiem prowadzone z psychologicznego punktu widzenia - psychologia ludów