53. Dramaturgiczny wymiar interakcji.

Koncepcja dramaturgii w naukach społecznych wiąże się przede wszystkim z Goffmanem, który posługiwał się analogią sceny i teatru - jednostki są „aktorami wystawiającymi przed sobą przedstawienie, występy te tworzą teatralną realność. Konstruując definicją sytuacji, jednostki angażują się w występy, by przedstawić się w szczególny sposób jako osoba o rozpoznawalnych cechach i zasługująca na traktowanie w pewien sposób. Z występem wiążą się pojęcia fasady, dramatyzacji, idealizacji i kontroli ekspresji.

W symbolicznym interakcjonizmie koncepcja dramaturgiczna przedstawia się nieco inaczej. Nie jest to po prostu odwołanie się do tego rozumienia dramaturgii w socjologii, które przyrównuje po prostu życie społeczne do teatru. Dramaturgiczne podejście symbolicznego interakcjonizmu nie ogranicza się do badania „impresyjnej funkcji” działań ludzi. Status dramaturgizmu Goffmana pozostaje wątpliwy w ramach orientacji symbolicznego interakcjonizmu, ponieważ przedmiotem analiz Goffmana jest działanie a nie interakcja. Symboliczny inteakcjonizm nie posługuje się jedynie dramaturgiczną metaforą lecz opiera się na dramaturgicznej ontologii. Naczelną tezą dramaturgizmu jest to, że komunikacja ma czynny udział w ustanawianiu porządku społecznego - darmatyzm jest więc przesłanką dotyczącą ludzkiego działania. Podstawą tej dramaturgicznej ontologii pozostaje koncepcja działanie społecznego jako gestu Meada, jego znaczenie jest ustanawiane, współtworzone przez odpowiedź partnera. Dramaturgia interakcji polega na konwersacji gestów, w której interpretująca gest aktora odpowiedź partnera określa następny gest aktora. Dramaturgiczny charakter definicji sytuacji wyraża się w tym, że definicja nie jest tym, co uważa się za prawdziwe w danej sytuacji, lecz jest to zespół powiązanych działań, w które zaangażowani są uczestnicy. Dramaturgizm zakłada, że komunikacja jest nieodzowna a partnerzy świadomi są, że nawzajem dokonują interpretacji swych gestów.. Dramaturgiczny aspekt definiowania ukazuje, jak tworzy się społeczny porządek jako rezultat powiązań działań uczestników interakcji.

54. Kompetencje interakcyjne przywództwa

- przywództwo jest sposobem działania - wywieraniem wpływu na funkcjonowanie grupy, ukierunkowaniem jej działań, środkiem wywierania tego wpływu jest komunikacja

- daje się zauważyć związek pomiędzy cechami osobowości a predyspozycjami; jest to szczególnie zauważalne w przypadku badań charyzmy przywódcy

- celem zachowań przywódcy jest wpływanie na zachowania innych lub ich modyfikowanie

- kandydat na przywódcę może dostarczać grupie określonego wzoru roli

- przywilejem przywódcy jest możliwość bardziej elastycznego traktowania norm grupowych

- aby przywódca mógł skutecznie wywierać wpływ na grupę, musi dysponować jakąś podstawą władzy, mogą to być: nagrody, przymus, informacje, fachowość, legalność, porozumienie - najskuteczniejsze są nagrody i przymus

-fundamentem władzy wynikającej z porozumienia są uczucia żywione wobec lidera

- pod przywództwem autorytarnym (typu X) ludzie osiągają lepsze wyniki pod względem ilościowym, ale gorsze pod jakościowym

- analiza czynnikowa - Model Ohio State - wyodrębnia się dwa wymiary związane z przywództwem: uważność (szacunek przywódcy i podwładnego) ważność wstępna struktura (zadaniowy wymiar funkcjonowanie grupy)

- przywództwo może być uzależnione od czynników sytuacyjnych (model Fiedlara)

55. Kategorie Balesa analizy procesu interakcji

Bales wypracował dwie metody rejestrowania interakcji - API (Analizy Procesów Interakcji ?..) i SYMLOG (System Złożonego Poziomu Obserwacji Funkcjonowania Grupy ?..)

3 podstawowe twierdzenia:

1. mała grupa to system społeczny

- badając małe grupy możemy odkryć wszystkie ważne procesy zachodzące w systemach społecznych

- badania małych grup są efektywne w kontekście całego systemu społecznego

2. istnieją podstawowe kwestie, które każda grupa musi rozwiązać

- rozróżnienie sfery zadań (problemy z komunikacją, oceną, kontrolą) i sfery społeczno-kulturowej (problemy z decyzjami, redukcją napięcia oraz więzią)

3. możemy obserwować i klasyfikować zachowanie grupy

- na podstawie klasyfikacji w punkcie 2 Bales określił 6 głównych zagadnień komunikacji w grupie, każde z nich ma stronę pozytywną i negatywną

- dzięki API odkryto, że: w większych grupach istnieje większe prawdopodobieństwo dominacji jednej osoby, różne osoby używają różnych wzorów kodowania w zależności od roli w grupie, różne typy grup mają różne wzory kodów, wzory działań mogą być różne na różnych etapach

- API nie dostarcza wrażenia i interpretacji samych członków grupy, wprowadza to SYMLOG

SYMLOG dzieli czyny w grupie według 3 kategorii:

1. do przodu/do tyłu - zachowania za lub przeciw celom grupowym

2. pozytywny/negatywny - zachowania przyjazna lub nie

do dołu/do góry - zachowania dominujące lub uległe

56.Dyskurs jako interakcja w społeczeństwie

W analizie dyskursu niezbędne jest wkroczenie na obszar działań i interakcji. Dyskurs może być opisywany w kategoriach społecznych działań realizowanych przez użytkowników języka, którzy komunikują się ze sobą w różnych sytuacjach sytuacjach w obrębie określonego społeczeństwa i danej kultury. Teksty i wypowiedzi stanowią część skomplikowanej hierarchii różnych aktów i interakcji. Każda analiza dyskursu jako interakcji zajmuje się odmianami aktów konwersacji spełnianych w społecznym i kulturowym kontekście, każde zwyczajne „zabieranie głosu” podporządkowane jest kompleksowym regułom i strategiom - uczestnictwo w dyskursie jest więc strategicznym działaniem. Zasadniczą rolę w opisach i objaśnieniach tekstów i wypowiedzi odgrywa kontekst czyli struktura obejmująca wszystkie właściwości sytuacji społecznej, które są istotne dla wytwarzania i odbierania dyskursu.

Dyskurs i jego użytkownicy pozostają w „dialektycznej relacji” ze swoim kontekstem, poza podleganiem społecznym, przymusom kontekstualnym przyczyniają się też do konstruowania lub przekształcania tego kontekstu, zwykle więc z praktykami komunikacyjnymi wiążą się negocjacje i kompromisy.

Dyskurs jako działanie społeczne jest usytuowany w ramach wyznaczanych przez rozumienie, komunikowanie się i oddziaływanie interpersonalne, zjawiska te stanowią z kolei część szerszego kontekstu konstytuowanego przez struktury i procesy społeczno-

---