Imię i Nazwisko ucznia...................................................................................... Numer z dziennika................ Klasa .................
LICZBA UZYSKANYCH PUNKTÓW.............................

Zadanie 1 (5 pkt)

Na mapie konturowej Grecji zaznaczone są numerami miasta. Wpisz nazwy miast przy odpowiednich numerach. Odpowiedzi są podane w ramce.

Zadanie 2 (10 pkt)

Połącz znaczenie z ich pojęciem, dopisując do cyfry właściwą literę.

1. okres w historii Grecji, trwający od podbojów Aleksandra Wielkiego w wyniku, których w kulturze nastąpiło wymieszanie się elementów greckich i wschodnich.									a. senat
2. grupa społeczna, która była niezamożna, nie mogli sprawować najważniejszych urzędów w państwie.									b. patrycjusze
3. reprezentował plebejuszy i miał prawo zgłaszania veta w senacie.									c. res publica
4. grupa społeczna, która stanowiła w Rzymie arystokrację, posiadała ogromne majątki oraz mieli prawo do sprawowania najważniejszych urzędów.									d. polis
5. jedynowładca, który dochodził do władzy przez zamach stanu, stosujący terror i przemoc.									e. trybun ludowy
6. sąd skorupkowy.									f. plebejusze
7. rzecz publiczna, powszechna.									g. hellenizm
8. organizacja polityczna miast-państw.									h. tyran
9. pokój rzymski (I-III w. p.n.e.), najlepszy okres w historii Imperium Rzymskiego, kiedy wszystkie ludy zamieszkujące jej terytorium żyły w pokoju.									i. ostracyzm
10. rada starszych licząca 600 członków; decydował o losach wojny lub pokoju.									j. pax romana
g	f	e	b	h	i	c	d	j		a

Zadanie 3 (10 pkt)

Połącz nazwisko z informacją, dopisując litery do cyfr.

Militiades			bitwa w przesmyku Termopile.
Perykles			król Macedonii, podbił całe Imperium Perskie.
Aleksander Wielki			urzędnik, który doprowadził Ateny do największego rozkwitu.
Leonidas			zwycięzca spod Maratonu.
Romulus			dzięki poparciu armii zmusił senat do przyznania mu władzy dyktatorskiej. W wyniku spisku został zasztyletowany.
Juliusz Cezar			wnuk Cezara, wprowadził w Imperium Rzymskim ustrój pryncypatu, nosił tytuł augusta.
Oktawian August			dokonał podziału Imperium Rzymskiego na cesarstwo zachodniorzymskie i wschodniorzymskie.
Konstantyn Wielki			cesarz, który w 313 r. edyktem w Mediolanie dokonał równouprawnienia chrześcijan z innymi religiami panującymi w Imperium Rzymskim.
Romulus Augustulus			mityczny założyciel miasta Rzym.
Teodozjusz			ostatni cesarz cesarstwa zachodniorzymskiego, zdetronizowany przez Odoakera.
1.	2.	3.		4.	5.	6.	7.	8.	9.	10.
d	c	b		a	i	e	f	h	j	g

Zadanie 4 (1 pkt)

Ułóż okresy z historii Grecji w kolejności chronologicznej.

wieki ciemne, kultura mykeńska, kultura minojska, wojny grecko-perskie

1. kultura minojska

2. kultura mykeńska

3. wieki ciemne

4. wojny grecko-perskie

Zadanie 5 (3 pkt)

Na mapie zaznaczone są miejsca bitew, które rozegrały się w okresie wojen grecko-perskich. W odpowiednich rubrykach wpisz nazwy bitew oraz ich daty. Odpowiedzi podane są w ramkach

Zadanie 6 (10 pkt)

Postaw lite­rę „P” przy stwierdzeniach prawdziwych i literę „F” przy tych, które są nieprawdziwe.

1. Demokracja jest ustrojem, w którym władzę w państwie sprawuje tylko arystokracja tworząc oligarchię.

2. Najważniejsze decyzje w Atenach były podejmowane na zgromadzeniu ludowym czyli Eklezji.

3. W wyniku ostracyzmu urzędnik mógł zostać pozbawiony majątku i praw obywatelskich.

4. Ateńczycy traktowali polis jako dobro wspólne obywateli.

5. Heloci byli ludnością zamieszkującą Lakonię, która podbiła Dorów i uczyniła z niej ludność zależną.

6. W Atenach kobiety były pozbawione jakichkolwiek praw politycznych i publicznych.

7. Konsulowie byli wybierani przez trybunów ludowych.

8. Prawa XII tablic był kodeksem prawa rzymskiego, które obejmowało wszystkich mieszkańców Imperium Rzymskiego.

9. Forum Romanum było centrum życia publicznego w Rzymie.

10. Wychowanie spartańskie polega na tym, że większą wagę przywiązywano do nauki czytania i pisania.

F	P	F	P	F	P	F	F	P	F

Zadanie 7 (6 pkt)

W ramkach podane są poglądy greckich filozofów i osiągnięcia greckich naukowców. Wpisz imiona greckich filozofów i naukowców do odpowiednich numerów rzymskich. Odpowiedzi są podane w ramce.





















Zadanie 8 (10 pkt)


Uzupełnij tekst. Przykłady są podane w ramce.

Najważniejszym z bogów greckich był Zeus - władca wszystkich bogów i ludzi. Jego małżonką była Hera, która patronowała mał­żeństwu i rodzinie. Bratem Zeusa był Posejdon - bóg morza. Grecy wierzyli, że ich los zależy całkowicie od bogów. Bogowie swoją wolę objawiali ludziom w wyroczniach. Najsłynniejszą z nich była wyrocznia Apollina w Delfach, gdzie kapłanka zwana Pytią oznajmiała wolę Bogów. Grecy wskazówek i wzorców moralnych szukali w mitach. Opowiadały one o bogach i zwykłych ludziach, a także o bohaterach (hero­sach) narodzonych ze związków bogów i ludzi. Najsłynniejszym z nich był Herakles. Najważniejszymi mitami greckimi były m.in. Iliada i Odyseja Homera. Najsłynniejsze igrzyska sportowe odbywały się w Olimpie ku czci Zeusa. Powstanie teatru związane jest z uroczystościami ku czci - boga Dionizosa wina i płodnych sił natury.

Zadanie 9 (1 pkt)

Wpisz odpowiednie nazwy do ilustracji przedstawiających style w architekturze greckiej.











Zadanie 10 (5 pkt)

Poniżej podano fakty. Przyporządkuj fakty do odpowiednich dat.

obalenie monarchii w Rzymie i ustanowienie republiki; zamordowanie Cezara; założenie miasta Rzym; cesarz Konstantyn Wielki wydaje edykt w Mediolanie; upadek cesarstwa zachodniorzymskiego
Lp.	Data	Wydarzenie
1. 2. 3. 4. 5.	753 r. p.n.e. 509 r. p.n.e. 44 r. p.n.e. 313 r. 476 r.	założenie miasta Rzym. obalenie monarchii w Rzymie i ustanowienie republiki. zamordowanie Cezara. cesarz Konstantyn Wielki wydaje edykt w Mediolanie. upadek cesarstwa zachodniorzymskiego.

Zadanie 11 (4 pkt)

Na mapie konturowej jest przedstawiony obszar Starożytnego Bliskiego Wschodu podbity przez macedońskiego króla Aleksandra Wielkiego. Wpisz przy odpowiednich numerach nazwy bitew oraz daty. Odpowiedzi podane są w ramce.










Zadanie 13 (1 pkt)

Z podanych w rozsypance osiągnięć świata antycznego określ, które zawdzięczamy Rzymianom. Wpisz je do tabelki.

prawo, teatr, akwedukty, dramat, porządki architektoniczne, portyki, termy, amfiteatry, malarstwo wazowe, olimpiady, łuki triumfalne, drogi, mosty, bazyliki, 11) prawo, 2) akwedukty, 3) portyki, 4) termy, 5) amfiteatry, 6) łuki triumfalne, 7) drogi, 8) mosty, 9) bazyliki

Zadanie 14 (4 pkt)

Przedstaw skutki upadku cesarstwa zachodniorzymskiego.

• koniec epoki starożytności i początek epoki średniowiecza,

• nastąpiło zacofanie cywilizacyjne i kulturalne obszarów dawnego Imperium Rzymskiego (a zwłaszcza jej zachodniej części), które przejawiało się upadkiem rzemiosła i handlu w miastach,

• obniżenie poziomu kultury m.in. coraz mniej ludzi umiało czytać i pisać,

• chrześcijaństwo przyjmują ludy germańskie, które osiedliły się na terytorium Imperium Rzymskiego,

• na terenie byłego cesarstwa zachodniorzymskiego powstają nowe państwa,

• Kościół jako instytucja zachowuje i pielęgnuje dziedzictwo antycznego świata (posługiwanie się łaciną, greką, studiuje poglądy filozofów).

maksymalna ilość punktów - 70

I.

• teoria o bezwzględnej prawdzie i bezwzględnym dobru, które można poznać na drodze rozumowej,

• nauki głosił przy pomocy dialogu.

joński

II.

• logika - nauki o sposobach jasnego i ścisłego formułowania myśli oraz o regułach poprawnego rozumowania i udowadniania twierdzeń,

• metafizyka - powstawanie świata za sprawą boskiego aktu, czyli pierwszej przyczyny.

III.

• świat powstał z wody.

Salamina 480 r. p.n.e., Maraton 490 r. p.n.e., Termopile 480 r. p.n.e.,

Mykeny, Ateny, Knossos, Milet, Sparta

I. Sokrates z Aten, II. Arystoteles, III. Tales z Miletu

IV. Hipokrates, V. Ptolemeusz, VI. Archimedes.

V.

• teoria heliocentryczna - Słońce jest, centrum wszechświata.

Olimp, Zeus, Hera, Posejdon, Delfach,

Pytia, bohater (hero­s), Herakles, Iliada, Odyseja, Dionizos,

Arystoteles, Archimedes, Tales z Miletu, Hipokrates, Sokrates z Aten, Ptolemeusz

VI.

• opracował metodę obliczenia brył i pól figur,

• skonstruował czerpadło ślimakowe do wody,

• sformułował prawo hydrostatyki.

IV.

• ojciec medycyny,

• przysięga lekarska,

• samopoczucie człowieka zależy od środowiska - powietrza, wody, diety,

• wszystko co dzieje się w umyśle, wpływa na ciało, a to co dzieje się z ciałem, wpływa na umysł.




1. Granik 334 r. p.n.e.

2. Issos 333 r. p.n.e.

3. Gaugamela 331 r. p.n.e.

4. Arbela 331 r. p.n.e.

1. Termopile 480 r. p.n.e.

2. Maraton 490 r. p.n.e.

3. Salamina 480 r. p.n.e.

1. Sparta

2. Knossos

3. Mykeny

4. Ateny

5. Milet

koryncki

dorycki

Issos, Granik, Gaugamela, Arbela

---