Bogactwo tematów lirycznych w poezji Jana Kochanowskiego.
Ogromny zbiór utworów Kochanowskiego ujawnia wielkie bogactwo tematyki. Najczestszymi tematami podejmowanymi przez poete sa: wies, umilowanie ojczyzny, cnota, milosc, przemijanie, przywary ludzkie, przyroda, przyjazn, uroki zycia dworskiego, piekno kobiet. Jan Kochanowski wzorowal sie na pierwszym twócy piesni, którym byl Horacy (niektóre piesni sa przekladami rzymskiego poety). Piesni sa w wiekszosci powazne, a ich tematyka róznorodna. Sa wsród nich towarzyskie (inaczej biesiadne) np. "Milo szalec, kiedy czas po temu", piesni milosne Piesn XXI, piesni refleksyjne ("Serce roscie, patrzac na te czasy"), piesni patriotyczne Piesn V (O spustoszeniu Podola) i piesni bedace pochwala wsi "Piesn swietojanska o sobótce" (pochwala wiejskiego zycia, zgodnego z natura i sielankowego. Piesn ta nawiazuje do obchodów nocy Swietojanskiej). Problematyka piesni krazy wokól zagadnien takich jak: przemijalnosc (Piesn XXIII), krótkotrwalosc zycia (Piesn IX), cnota, rozum, patriotyzm, niesmiertelnosc poezji (Piesn XXIV), afirmacja swiata, natury i zycia, milosci i cnoty (Piesn XII). Jednak niewatpliwie najwieksza róznorodnosc tematyczna wystepuje we fraszkach, których, w sumie w trzech ksiegach, jest zawartych az 300. W sumie fraszki prezentuja autorska wizje swiata. Ogladajac otaczajaca go przestrzen autor wylawia te elementy, te pojecia, które wydaja mu sie istotne. Obdarza je komentarzem i utrwala - w krótkim, lecz zgrabnym wierszyku. Odnajdujemy we fraszkach Kochanowskiego satyre obyczajów panujacych na dworach ("O doktorze Hiszpanie", "O kapelanie"), spotykamy kpine z ludzkich wad - dewocje ("Na nabozna"), chciwosc ("O kaznodziei"). Znajdujemy takze refleksje filozoficzna: np. fraszka "O zywocie ludzkim" - jest jakby chwila zadumy nad ludzkim losem, nad niepewnoscia i ulotnoscia ziemskich wartosci, takich jak: radosc, moc, pieniadze, slawa. Wszystko co myslimy i czynimy - to "fraszki". We fraszce "Do gór i lasów" pisze poeta z Czarnolasu o sobie i swoim zyciu, w którym zdazyl spróbowac wszystkiego: oto zycie uczonego, dworskiego, rycerskiego, we Francji, Niemczech, Wloszech. We fraszce "Na dom w Czarnolesie" poeta wychwala piekno natury i harmonie ludzkiego zycia, a takze sklada hold Bogu: Panie! To moja praca, a zdarzenie Twoje! Raczyz blogoslawienstwo dac do konca swoje. We fraszkach "Do Hanny", "Do Magdaleny" i "O milosci" Kochanowski porusza tematy milosci, kobiecego piekna i charakteru. W "Psalterzu Dawidów" (cykl psalmów), który jest twórczym tlumaczeniem i przykladem kunsztu, poeta wyraza uczucia czlowieka zwróconego ku Bogu, wielbiacego Go, pokladajacego w Nim nadzieje, lecz takze obnaza wlasny lek, rozpacz i zal. Kochanowski pisal równiez treny.