Socjologia - Wyk. 1
TEMAT: WPROWADZENIE DO SOCJOLOGII
NAUKA - o społeczeństwie, o strukturze i prawach rozwoju społeczeństwa, o formach i przejawach życia oraz współżycia grup społecznych (def.słownik j.polskiego)
Rozwija intelektualnie
Poszerza krąg powątpiewań
„ŻYĆ” - znaczy myśleć / znaczy kochać
Siłą powinien być rozum (jednak często do głosu dochodzą emocje)
SOCJOLOGIA - nauka (biologia) + sztuka (humanistyka)
Historia
Tales - myślał o arche
Heraklit - człowiekiem rządzi rozum
Historia przytacza fakty (NIE OCENIA) - a socjologia wykorzystuje wiedze (zadaje pyt.)
Absolut
najwyższa wartość, która nie przekreśla w nas wolności a raczej ja dopełnia
człowiek który posiada wartości absolutne musi je chronić
Mówimy o nadziei w dążeniu do absolutu
W każdym tkwi też coś absolutnego (wartość)
ŻYCIE = PIELGRZYMKA
Witkacy - popełnia samobójstwo bo nie było miejsca dla jego wartości absolutnych „wolności”
„Westerplatte” - każdy ma w swoim życiu jakieś westerplatte
„Jaśko z Wesela” - pospolitaść klęska polskiego społeczeństwa
Co socjologia może dać człowiekowi?
Pozwala poznać samego siebie
Środek ekspertyzy społecznej
Środek orientacji humanistycznej (świadomości intelektualnej)
Służyć ideologii - jako nauka społeczna
Droga rozwiązywania problemów
August Comte - Wprowadzenie do filozofii człowieka 1798-1857
Francuz
Zwolennik ustrojów kapitalistycznych
Krytykowany za apologetyzm (nauka o pojęciach normatywnych)
Arche
Apologetyzm - broni określonych zasad, idei, doktryn
Socjologia - nauka o prawach i strukturze rozwoju społeczeństwa
Freedman & Harvley - odnośnie do gr.społecznej
Prawa rozwoju - charakter przejścia stosunków społecznych do wyższych
Prawa struktury - korelacja zjawisk życia społecznego
„subiektywne odbicie obiektywnej rzeczywistości”
*AGNOSTYCYZM
Niemożliwe jest obiektywne poznanie świata
Każdy z nas inaczej odbiera rzeczywistość
Kategorie praw socjologicznych
Prawo zależności świadomości od podłoża materialnego (taka świadomość jaki byt)
Prawo walki klasowej jako siły napędowej rozwoju społecznego
Postęp gdy walka klas (zmiany)
Różnica w zajmowanych miejsc w systemie produkcyjnym
Człowiek nie może być wolny ekonomicznie
Prawo kapitalistycznego rozwarstwienia warstw (klas) sąsiednich
Prawo płaca za pracę
Socjologia - Wyk. 2
TEMAT: KONTAKTY MIEDZY LUDZMI
Styczności Społeczne (dwie osoby minimum)
Przelotne
Osobistości
Prywatne / publiczne (politycy, aktorzy, itd.)
Pośrednie (przez coś - np.: list)
Bezpośrednie
Rzeczowe (ze względu na wartości przedmiotu)
Rozwój więzi społecznej miedzy ludzmi w zbiorowościach społecznych
A(wykładowca) interesuje się B(studentką) ... ze względu na:
Potrzeby biologiczne (sex)
Potrzeby kulturalne
Przyczyny ekonomiczne
Tzw. Etapy łączności psychicznej:
wymiana różnych wartości
wzajemne oddziaływanie wartości
prowadzi to do trwałych stosunków społecznych:
stan wzajemnej zależności bez udziału świadomego dążenia (przypadek)
stan świadomego i subiektywnego zdefiniowanego czynnika zależności (podoba mi się)
Instytucje Społeczne
Szkoła, Kościół, Akademia
Zakres czynności - kształci, wychowuje
Urządzenia jakimi dysponuje - hale, sale, pływalnie, boiska, itp.
Sankcje - uczyć, oceniać
Społeczne funkcja:
Możliwość zaspakajania potrzeb
Reguluje działania członków w ramach stosunków społecznych
Zapewnia ciągłość życia społecznego Rozwój
Dokonywanie integracji
Instytucje formalne - statut (przepisy) np.: Akademia
Instytucje nieformalne (nielegalne) - każda zbiorowość, która określa sobie system kontroli (ZWYCZAJE - czynności; OBYCZAJE - narzucona tradycja)
Socjologia - Wyk. 3
TEMAT: ŚWIADOMOŚĆ
Świadomość
zdolność zdawania sobie sprawy w kategoriach pojęciowych z tego, co jest przedmiotem postrzegania, doznawania
najwyższy poziom rozwoju psychicznego charakterystyczny dla człowieka
zdolność umysłu do odzwierciedlania obiektywnej rzeczywistości
uwarunkowana społecznymi formami życia człowieka
ukształtowana w toku jego historycznego rozwoju
wyróżniamy świadomość:
klasową
narodową
społeczną
Świadomość Klasowa
typ świadomości społecznej wyrażający się w poczuciu odrębności i wspólnoty interesów klasowych
wyraz uświadomienia sobie konfliktu klasowego
przesłanka dla tworzenia się organizacji politycznych i ideologii danej klasy społecznej
Świadomość Narodowa
forma świadomości społecznej
zasadniczy element więzi narodowej
historycznie ukształtowana na podłożu wspólnoty losów dziejowych danego narodu
Świadomość Społeczna
Ogół idei, poglądów, przekonań wspólnych dla całych klas, społeczeństw
Wyznacznikiem jest ich byt społeczny
Obejmuje zarówno postawy i opinie jednostek oraz utrwalone formy życia duchowego (ideologię, prawo, moralność, naukę, itp.) TREŚCI ŚWIADOMOŚCI
„utrata świadomości” w medycynie
„nieświadomie” w kryminalistyce
Kryterium Świadomości - jak wyodrębnić świadomość?
Nierozerwalnie związana jest z mową
Bezpośrednią rzeczywistością jest mowa
Język jest uświadomieniem myśli (urzeczywistnieniem)
Cechą świadomości jest jej przedmiotowość ( w odróżnieniu od psychiki)
*SEMANTYKA
Dyscyplina językoznawcza zajmująca się analizą treści wyrażeń językowych
Określa charakter zależności między treścią i formą wyrażenia
Nauka o znaczeniu wyrazów - w jakim zakresie budowa wyrazu określa jego znaczenie
Treść semantyczna ukształtowała się w procesie tworzenia języka
W sensie semantycznym nie da się opisać uczuć, wrażeń, wyrażeń abstrakcyjnych itp. (jaki wrażenia po filmie / 4 miliony lat świetlnych - nie sposób tego opisać słowem)
Inne myśli dotyczące świadomości
Rozwój świadomości zorganizowany jest z działalnością człowieka - PRACA tzn. dzięki niej i na jej podstawie
PRACA - wymaga od nas myślenia tzn. uświadomienia sobie rezultatów celów pracy
Świadomość społeczna istnieje w ścisłej więzi z procesami materialnymi - byt kształtuje naszą świadomość; BYT odbija się w świadomości ludzkiej
Jednostki mogą wyprzedzać świadomość społeczeństwa (odkrywcy, wynalazcy)
Nie ma własnej historii ale jest motorem napędowym przemian (rewolucji)