Epilog
I tak oto dotarliśmy do końca. Jeżeli w dalszym ciągu dziwisz mi się, iż w ogóle uważam za możliwe tworzenie bezbłędnych programów, to muszę Ci powiedzieć, że wcale tak nie uważam. Nie można tworzyć programów absolutnie bezbłędnych, można jednak znacznie zbliżyć się do tego ideału. Podobnie jak w przypadku malowania mieszkania, można bardzo uważać, by nie pochlapać farbą podłogi, mebli — i mimo wszystko trochę nabrudzić; wystarczy jednak zadać sobie uprzednio trochę trudu i zabezpieczyć meble, okna, dywany itp. folią lub gazetami, a przesadna ostrożność stanie się zbędna.
Niniejsza książka nie jest w stanie uchronić Cię przed popełnianiem błędów, bo nie jest w stanie tego uczynić żadna lista reguł i wytycznych. Stosując się jednak do przedstawionych wskazówek, analizując prezentowane przykłady znacznie zwiększysz swe szanse w nierównej walce z przejawami własnej niedoskonałości. Jako że człowiek uczy się na własnych błędach (a przynajmniej powinien to robić), gdy doświadczamy różnorodnych skutków ujawnionego błędu, należy zastanowić się, co zrobić, by nie popełniać tego błędu w przyszłości.
Na zakończenie pewna historia, która zdarzyła się naprawdę. Swego czasu, pracując nad automatem przeliczającym Excela, przewijając zawartość pliku, omyłkowo usunąłem jedną linię kodu. Nieświadom tego faktu dołączyłem swój plik do „oficjalnych” źródeł. Gdy złośliwy i trudny do wykrycia błąd dał znać o sobie, znalezienie jego przyczyny (brakującej linii) zajęło trochę czasu. A można by uniknąć całego kłopotu, gdybym zastosował jakikolwiek system kontroli wersji — usunięcie linii zostałoby natychmiast wykryte. Przez pięć lat używania takiego systemu zdarzyło mi się popełnić trzy poważne błędy i pięć mniej ważnych, wymagających niewielkich poprawek w kodzie. Trzy błędy na pięć lat to naprawdę niewiele — i to wszystko za cenę naprawdę niewielkiego wysiłku.
Reasumując — nie sposób sprawić, by błędy programistyczne całkowicie przestały się pojawiać, można jednak i trzeba doprowadzić do tego, by czas pomiędzy kolejnymi ich pojawieniami się stawał się coraz dłuższy. Pomocna w tym dziele może okazać się lista kontrolna zamieszczona w dodatku A, zawierająca najważniejsze zagadnienia dla programisty dążącego do tworzenia niezawodnego oprogramowania.
I nie wolno zapominać o najważniejszym:
Nie pozwól, by raz usunięty błąd ponownie dał Ci się we znaki.
180 Niezawodność oprogramowania
Epilog 179
180 D:\Roboczy\Niezawodność oprogramowania\9 po skladzie 1\r09.doc
D:\Roboczy\Niezawodność oprogramowania\9 po skladzie 1\r09.doc 179
Wyszukiwarka