ZNAMIONA I NOWOTWORY ŁAGODNE SKÓRY
Znamiona (naevi) - nieprawidłowości skóry o charakterze wrodzonym, ale nie dziedzicznym, ujawniające się niekiedy w późniejszym okresie życia
Podział:
nabyte
wrodzone
znamię atypowe i zespół znamion atypowych
znamię aktywne Spitz, Suttona, błękitne
Znamię barwnikowe nabyte
częste (kilkanaście u każdego człowieka)
barwy skóry zdrowej, jasnobrunatne lub ciemne
Wielkość do 1cm
powierzchnia gładka, zrazikowata lub brodawkująca
czasami owłosione
obecność przejaśnienia (jasnej obwódki) wokół znamienia świadczy o tendencji do ustępowania = znamię Suttona
ich liczba wzrasta do 3-ciej dekady życia
znamiona uszypułowane i owłosione - rzadko punkt wyjścia czerniaka
Znamię Suttona
- nigdy nie przekształci się w nowotwór
- czasami samo zanika
Znamię błękitne i Spitz
- nigdy nie przekształci się w nowotwór
znamię błękitne (naevus coeruleus)- szarobłękitne zabarwienie (skutek nagromadzenia się melanocytów i melanoforów)
znamię Spitz (dawniej czerniak młodzieńczy)
- pojedynczy guzek
- barwa czerwona, czerwono-sina
- gładka powierzchnia
- bez skłonności do rozpadu
- głównie na twarzy, rzadziej kończyny
- sporadycznie drobne guzki satelitarne
Znamię wrodzone
- dotyczy ok. 1% noworodków
- występuje od urodzenia lub do 12 miesiąca życia
- wyraźnie odgraniczone od powierzchni
- wielkość - od bardzo małych <1,5 cm do olbrzymich zajmujących bardzo rozległe powierzchnie skóry, część z nich pokryta jest owłosieniem
- z reguły płaskie, niekiedy w ich obrębie pojawiają się twory guzowate, z których w ok. 10-25% przypadków rozwija się czerniak
- zabarwienia - od jasnobrązowego do bardzo ciemno-brązowego
- leczenie:
* usunięcie ze względów kosmetycznych bez ???
* znamię wrodzone olbrzymie usuwa się przed okresem pokwitania -> możliwość złośliwienia
Atypowe znamiona melanocytowe
- są na ogół liczne
- wielkość - bardzo małe większe niż zwykłe znamiona
- mają nieregularne obrysy i niejednolite zabarwienie
- płaskie lub nierównomiernie wyniosłe w części środkowej (kształt sadzonego jajka) lub nierównej powierzchnie (wybrukowanej)
- przechodzą bez wyraźnej granicy do skóry otaczającej
- umiejscowione są w obrębie skóry owłosionej, jak też w miejscach odsłoniętych - czerniak częściej rozwija się w okolicach odsłoniętych
- mogą pojawić się u dzieci, ale najczęściej występują u młodych osób ok. 20r.ż.
Objawy wskazujące na złośliwienie znamienia
- pojawienie się obwódki zapalnej
- powiększenie się znamienia
- nieregularne przebarwienie
- rozpad w obrębie znamienia
2