Teoria integracji cech Anne Treisman głosi, że:
poszukiwanie wzrokowe odbywa się dwuetapowo: najpierw część bodźców ulega osłabieniu, a następnie te, które mają większe znaczenie są identyfikowane szeregowo (bodziec po bodźcu)
etap formowania map cech postrzeganych bodźców jest preatentywny (przeduwagowy) i automatyczny
rejestracja bodźca rozpoczyna równoległą aktywację kodów reprezentujących nieosłabione cechy bodźca
detekcja danej cechy w pierwszym etapie przetwarzania informacji łączy się ze specyfikacją jej położenia, chociaż nie wiadomo, do jakiego obiektu ta cech się odnosi
Problem scalania cech elementarnych
wynika z tego, że poszczególne cechy obiektu (np. kolor, orientacja, położenie) przetwarzane są w innych obszarach mózgu
polega na nieprawidłowym połączeniu jakichś dwóch zidentyfikowanych cech np. danego koloru i kształtu (choć w rzeczywistości należą one do dwóch różnych obiektów)
polega na częstym stwierdzaniu obecności celu, mimo jego braku, jeśli szykany jest znak typu $, na przekład wśród dystraktorów I oraz S: wynika z mylenia celu z dystraktorami
powstaje, gdy w polu widzenia znajduje się obiekt posiadający wiele cech
Według Humphreysa Duncana szybkość poszukiwania wzrokowego zależy...
tylko od stopnia podobieństwa między celem a dystraktoremi
od stopnia podobieństwa pomiędzy dystraktorami oraz między celem a dystraktorami
od szybkości przechodzenia informacji z pamięci krótkotrwałej do długotrwałej
od tego, czy cel stanowi połączenie cech dystraktorów
W doświadczeniu dotyczącym poszukiwania wzrokowego, wzorowanym na eksperymencie Theeuwesa i Kooia, należało szukać białego kółka wśród czarnych kółek i białych kwadratów. Wyświetlono 5, 10 lub 15 dystraktorów. W doświadczeniu tym:
zmienne niezależne to liczba dystraktorów i ich barwa
zmienne niezależne to liczba dystraktorów i czas reakcji
zmienne niezależne to kształt dystraktorów i ich barwa
żadna z powyższych stwierdzeń nie jest prawdziwe
W opisanym powyżej doświadczeniu
hipoteza zerowa zakłada, że czas poszukiwania będzie taki sam dla 5, 10 i 15 dystraktorów
powinniśmy uzyskać taki sam czas reakcji dla każdej liczby dystraktorów, ponieważ cel wyróżnia się unikalną cechą (pop-out)
Theeuwas i Kooi uzyskali tym dłuższy czar reakcji, im więce4j dystraktorów
Żadna z powyższych odpowiedzi nie jest prawdziwa
W doświadczeniu ze słuchaniem rozdzielnousznym, podawano uczestnikom do jednego ucha ciąg wyrazów„miód, wojna, kamień”, a do drugiego „ alfabet, wroba, mrok”. Osoby proszone o podanie ci słyszały, zazwyczaj podawały najpierw wyrazy z jednego ucha, a potem z drugiego, a nie najpierw pierwsze wyrazy, potem drugie itd. Ten wynik
świadczy o prawdziwości tezy Broaadbenta, iż selekcja dokonuje się na wczesnym etapie
potwierdza tezę Brodbenta o tym, że informacje wprowadzane do buforów sensorycznych są z nich następnie odczytywane przez uwagę, kolejno z każdego bufora
potwierdza teorię osłabicza Treisman
jest przykładem paradoksu inteligentnej selekcji
Jednostki słownikowe:
mają słabe progi pobudzenia (określone dla danej osoby)
nie różnią się między sobą progiem pobudzenia
są przyczyną gorszego przetwarzania bodźców nieobjętych uwagą
są pobudzane przez słowa lub dźwięki, które reprezentują
W układzie doświadczalnym Posnera, do badania efektu przyciągania uwagi mimowolnej:
uwaga przyciągana jest do prawej lub lewej części pola widzenia za pomocą wskazówki symbolicznej np. strzałki, prezentowanej centralnie
wskazówka musi być przynajmniej w 80% poprawna by mogła skutecznie przyciągać uwagę
wskazówka pojawia się na obwodzie pola widzenia
niemożliwe jest zastosowanie wskazówki neutralnej
Zjawisko stłoczenia
polega za utrudnieniu identyfikacji obiektu ze względu na obecność innych bodźców poruszających się w przeciwnym kierunku
polega na utrudnieniu identyfikacji obiektu ze względu na obecność innych bodźców poruszających się w tym samym kierunku
wynika prawdopodobnie z tego, że rozdzielczość przestrzenna uwagi jest gorsza niż rozdzielczość przestrzenna wzroku
wynika prawdopodobnie z tego, że rozdzielczość przestrzenna uwagi jest lepsza niż rozdzielczość przestrzenna wzroku
Paradoks inteligentnej selekcji wiąże się z tym, że:
odrzucanie informacji nieważnych nie zachodzi dopiero na końcowych etapach przetwarzania
odrzucanie informacji nieważnych zachodzi tylko na pierwszych etapach przetwarzania
kanały przesyłu i przetwarzania informacji, mają nieograniczoną przepustowość i pojemność
żadna z powyższych odpowiedzi nie oddaje w pełni istoty paradoksu inteligentnej selekcji
Nagle rozlegający się dźwięk powoduje, że uwaga zostaje przesunięta w kierunku jego źródła
zawsze towarzyszy temu przesunięcie wzroku w tym kierunku
jeśli towarzyszy temu przesunięcie wzroku nazywamy to orientacją utajoną
jeśli nie towarzyszy temu przesunięcie wzroku nazywamy to orientacją jawną
żadna z odpowiedzi nie jest poprawna
W zadaniu polegającym na odtworzeniu z pamieci szerego podanych wcześniej piętnastu słów
bada się pamięć ultrakrótką
lepsze pamiętanie pierwszych słów z listy określone jest jako efekt świeżości
efekt pierwszeństwa wyjaśniany jest udziałem pamięci długotrwałej
najlepiej pamiętane są środkowe słowa (od szóstego do dziesiątego)
Pojemność pamięci
ultrakrótkiej wynosi od 5 do 9 informacji lub kęsów informacji
ultrakrótkiej jest większa niż krótkotrwałej
długotrwałej jest bardzo duża i wynosi pół miliona informacji
żadne z powyższych stwierdzeń nie jest prawdziwe
Lepiej zapamiętujemy:
materiał uporządkowany i spójny (bez wewnętrznych sprzeczności)
ciąg „kartka, wiadro, okno” niż „ili, kre, sup”
materiał powiązany jakoś z tym co już znamy
wszystkie powyższe stwierdzenia są prawdziwe
Pamięć epizodyczna
jest to pamięć pewnych epizodów, czyli historyjek, które usłyszeliśmy
przechowuje informacje typu „Powstanie Styczniowe wybuchło 22 stycznia 1963 roku”
przechowuje informacje typu „Wczorajszy obiad był bardzo smaczny”
przechowuje treści, które według literatury przedmiotu wywoływane są przez pytania „jak?” i „kiedy?”
Efekt pierwszeństwa
polega na skupieniu uwagi na bodźcach, które pojawiły się jako pierwsze
jest związany z krzywą pozycyjną
polega na lepszym pamiętaniu wydarzeń z dzieciństwa i młodości
żadna z powyższych odpowiedzi nie jest prawdziwa
Uszkodzenie płatów skroniowych (lecz nie hipokampa) może powodować
zaburzenia pamięci długotrwałej
zaburzenia pamięci krótkotrwałej
zakłócenia w zapisywaniu informacji z pamięci krótkotrwałej w pamięci długotrwałej
żadna z powyższych odpowiedzi nie jest prawdziwa
O ruch pozorny typu ß, obserwowanym w trakcie wyświetlania na przemian punktów świetlnych, mówimy, gdy widzimy:
obiekt poruszający się ruchem wahadłowym
dwa na przemian przeskakujące punkty świetlne
dwa stacjonarne, migocące punkty świetlne i „coś czarnego”, poruszającego się między nimi
obiekt przesuwający się ruchem ciągłym, płynnym z jednej pozycji na drugą
Problem korespondencji
polega na niechęci do odpisywania na listy
polega na określeniu z jaką prędkością odbył się ruch
jest rozwiązywany przede wszystkim przy zastosowaniu zasady bliskości
leży u podstaw złudzenia wodospadowego
Rozstrzygając kwestię tego, po jakim torze przebiegł ruch obiektu, system wzrokowy przyjmuje, że:
ruch odbył się po najkrótszej drodze z możliwie najmniejszą prędkością
ruch odbył się po najdłuższej drodze z możliwie największą prędkością
ruch odbył się po najkrótszej drodze z dużą prędkością
ruch odbył się po najdłuższej drodze z małą prędkością
Złudzenie dyliżansowe wynika z:
zjawiska przezroczystości ruchu
zastosowania zasady bliskości w rozwiązywaniu problemu korespondencji
niezastosowania zasady bliskości w rozwiązywaniu problemu korespondencji
błędnego rozwiązywania problemu apertury
Komórki będące specyficznymi detektorami ruchu
są odpowiedzialne za integrowanie informacji o położeniu danego obiektu z innymi jego cechami
obniżają swoją wrażliwość na określony kierunek ruchu po długotrwałym pobudzeniu bodźcem poruszającym się w tym kierunku
zwiększają swoją wrażliwość na określony kierunek ruchu po długotrwałym pobudzeniu bodźcem poruszającym się w tym kierunku
znajdują się w kończynach, które są najbardziej ruchliwe w naszym ciele
Wybierz zdanie prawdziwe
jeśli obrazy dwóch obiektów na siatkówce są takiej samej wielkości, to uznajemy je ze równej wielkości (zasada stałości wielkości)
obracana bryła (np. sześcian) wydaje nam się mieć wciąż taki sam kształt, ponieważ jej obraz siatkówkowy jest stały
zasada stałości kształtu nie podlega supresji wolicjonalnej (nie potrafimy sprawić, by przestała działać
żadne z powyższych stwierdzeń nie jest prawdzie
W zadaniu poszukiwania wzrokowego celem był biały trójkąt, a dystraktorami czarne trójkąty i białe prostokąty. Liczba elementów na tablicy zmieniała się od 5 do 30, lecz czas poszukiwania nie wzrastał znacząco wraz z liczbą elementów. Uzyskane wyniki potwierdzają:
badane przez Treisman i Schmidta zjawisko iluzorycznego łączenia cech
teorię Treisman: wyszukiwanie celu zawierającego cechy dystraktorów, wymaga uwagi
teorię Humphreysa i Duncana: decydujące jest podobieństwo między celem a dystraktorami
spostrzeżenia Theeuwesa i Jooia: poszukiwanie bodźców polarnych (jaśniejszych/ciemniejszych od tła) przebiega według charakterystyki zjawiska pop-out (wyskakiwania z tła)
Na podstawie doświadczeń Treisman i Gelade z poszukiwaniem wzrokowym, stwierdzono, że:
jeśli cel posiada unikalną cechę elementarną, jego obecność może być stwierdzona już po wykryciu tej jednej cechy
poszukiwanie pop-outowe możne zachodzić wyłącznie wtedy gdy cel nie dzieli żadnej cechy elementarnej z dystraktorami
detekcja (wykrycie) cech tworzących obiekt odbywa się preatentywnie
uwaga dokonuje integracji cech tworzących obiekt z informacją o lokalizacji
Iluzoryczne łączenie cech
jest możliwe dzięki „swobodnemu pływaniu cech” w widzeniu preatentywnym
polega na nieprawidłowym połączeniu jakichś dwóch zidentyfikowanych cech np. zielonego koloru i kolistego kształtu (choć w rzeczywistości należą one do dwóch różnych obiektów)
zdarza się znacznie rzadziej, gdy obiekty w polu widzenia dzieli mała odległość
polega na tworzeniu „map świata” i rozkładaniu obiektów na cechy
W zadaniu z poszukiwaniem wzrokowym przeprowadzono dwie sesje - w jednej bodźce były niebieskie lub różowe, a w drugiej czarne lub białe (kontrastowe). Manipulowano liczbą elementów w tablicy. Uzyskane wyniki (patrz rysunek) oznaczają, że liczna elementów:
miała duży wpływ na czas reakcji (rósł wraz z liczbą elementów w tablicy) tylko w sesji „kolorowej”
miała duży wpływ na czas reakcji (rósł wraz z liczbą elementów w tablicy) tylko w sesji czarno-białej
miała duży wpływ na czas reakcji (rósł wraz z liczbą elementów w tablicy) w obu sesjach
nie miał wpływu na czas reakcji w żadnej z sesji
Hamowanie powrotu
polega na wydłużeniu czasu reakcji na bodziec wskazany przez wskazówkę, a skróceniu czasu reakcji na bodziec niewskazany, jeśli bodziec pojawia się po dłuższym czasie po wskazówce
może wystąpić jeśli bodziec pojawia się szybko (ok. 100 ms) po wskazówce
pojawia się w badaniu przeciągania uwagi dowolnej
polega na utrudnieniu (hamowaniu) fiksowania wzroku na punkcie wcześniej wskazanym przez wskazówkę
Jednostki słownikowe
mają stałe progi pobudzenia (określone dla danej osoby)
nie różnią się między sobą progiem pobudzenia
są przyczyną gorszego przetwarzania bodźców nieobjętych uwagą
są pobudzane przez słowa lub dźwięki, które reprezentują
Doświadczenia, w których osoby (biorące po raz pierwszy udział w doświadczeniu) musiały powtarzać wyrazy podawane do jednego ucha, podczas gdy do drugiego ucha podawano inne wyrazy, po badaniu:
Potrafiły odtworzyć prawie 100% słów słyszanych drugim uchem
potrafiły odtworzyć ok. 67% słów słyszanych drugim uchem
potrafiły odtworzyć ok. 10% słów słyszanych drugim uchem
żadna z odpowiedzi nie jest poprawna
Selekcja informacji następuje:
według teorii Broadbenta na wczesnych etapach przetwarzania
według teorii Broadbenta na podstawie fizycznych cech bodźca
według teorii Treisman na wszystkich etapach przetwarzania części informacji zostaje osłabiona
w rozbudowanej wersji teorii osłabiacza (Johnstona i Jeinza) na różnych etapach bodźce przetwarzane są równolegle, a tylko na część z nich przygotowywane są reakcje
Łukasz jest skupiony na rozwiązywaniu zadania, ale wie że za chwilę przyjdzie jego sympatia. Nagle jego uwagę przykuwa stukot obcasów na korytarzu. Stukot został wychwycony przez:
uwagę mimowolną nieswoistą
uwagę mimowolną swoistą
uwagę dowolną swoistą
uwagę dowolną nieswoistą
Zjawisko stłoczenia
polega na utrudnieniu identyfikacji obiektu ze względu na obecność innych bodźców poruszających się w przeciwnym kierunku
polega na utrudnieniu identyfikacji obiektu ze względu na obecność innych bodźców poruszających się w tym samym kierunku
wynika prawdopodobnie z tego, że rozdzielczość przestrzenna uwagi jest gorsza niż rozdzielczość przestrzenna wzroku
wynika prawdopodobnie z tego, że rozdzielczość przestrzenna uwagi jest lepsza niż rozdzielczość przestrzenna wzroku
Efekt pierwszeństwa
polega na skupieniu uwagi na bodźcach, które pojawiły się jako pierwsze
jest związany z krzywą pozycyjną
polega na lepszym pamiętaniu wydarzeń z dzieciństwa i młodości
żadna z powyższych odpowiedzi nie jest prawdziwa
Zaznacz zadnie prawdziwe:
pamięć krótkotrwała może przechowywać 5 do 9 informacji lub 5 do 9 grup informacji
przypuszczalnie utrata informacji z pamięci długotrwałej polega jedynie na utracie możliwości dotarcia do informacji, a nie zniknięcia samej treści
wszystkie informacje z pamięci krótkotrwałej są zapisywane w pamięci długotrwałej
pamięć długotrwała ma nieograniczoną trwałość
Zaznacz zdanie prawdziwe:
pojemność magazynu pamięci sensorycznej jest większa niż magazynu pamięci krótkotrwałej
liczba obiektów jakie mogą być odtworzone z pamięci sensorycznej zależy od technik (odtwarzanie częściowe a odtwarzanie całkowite)
odtwarzanie częściowe materiału z pamięci ikonicznej, jeśli następuje do 500 ms od zaprezentowania materiału, obejmuje 75-100% materiału
w technice częściowego odtwarzania osoby zawsze podają większy procent materiału niż w odtworzeniu całkowitym
W pamięci ikonicznej przechowywane są informacje:
o treści (znaczeniu) bodźca, czyli informacje semantyczne
informacje o barwie bodźców
informacje o wielkości bodźców
informacje o położeniu bodźców
Zaznacz zdanie prawdziwe:
utrata pamięci opisowej (semantycznej i epizodycznej) zawsze wiąże się z utratą pamięci nieopisowej (proceduralnej)
w literaturze przyjmuje się, że pamięć epizodyczna wywoływana jest pytaniami „co?” i „gdzie?”
pamięć proceduralna przechowuje na przykład procedury szydełkowania, nabijania broni itp.
Pamięć epizodyczna przechowuje na przykład informacje, iż Kiszyniów jest stolicą Mołdawii
Uszkodzenie płatów skroniowych (lecz nie hipokama) może powodować:
Zaburzenia pamięci długotrwałej
zaburzenia pamięci krótkotrwałej
zakłócenia w zapisywaniu informacji z pamięci krótkotrwałej w pamięci długotrwałej
żadna z powyższych odpowiedzi nie jest prawdziwa
Problem korespondencji:
polega na niechęci do odpisywania na listy
polega na określeniu z jaką prędkością odbył się ruch
jest rozwiązywany przede wszystkim przy zastosowaniu zasad bliskości
leży u podstaw złudzenia wodospadowego
O ruchu pozornym typu ß, obserwowanym w trakcie wyświetlania na przemian punktów świetlnych, mówimy, gdy widzimy:
obiekt poruszający się ruchem wahadłowym
dwa na przemian przeskakujące punkty świetlne
dwa stacjonarne, migocące punkty świetlne i „coś czarnego”, poruszającego się między nimi
obiekt przesuwający się ruchem ciągłym, płynnym z jednej pozycji na drugą
Zmiany spostrzeganiu wywołane długotrwałym wpatrywaniem się w ruchomy bodziec:
określamy jako powidok ruchu
polegają na tym, że nieruchome bodźce są spostrzegane jako poruszające się prostopadle do obserwowanego wcześniej kierunku ruchu
odpowiadają za tzw. Złudzenie wodospadowe
odpowiadają na tzw. Złudzenie dyliżansowe
Wybierz zdanie prawdziwe
ruch stroboskobowy polega na tym, że obiekt w rzeczywistości przeskakuje z miejsca do miejsca, nigdy nie będąc w punktach znajdujących się między dwoma miejscami
ruch pozorny polega na tym, że nie zauważamy ruchu, który w rzeczywistości miał miejsce
ruch pozorny jest podstawą techniki filmowej
ruch pozorny polega na tym, że spostrzegamy ruch, choć w rzeczywistości prezentowane są (w krótkich odstępach czasu) na przykład nieruchome obiekty w nieco zmienionym położeniu
Rozstrzygając kwestię tego, po jakim torze przebiegł ruch obiektu, system wzrokowy przyjmuje, że:
ruch odbył się z możliwie najmniejszą prędkością
ruch odbył się z możliwie największą prędkością
ruch odbył się po najkrótszej drodze
ruch odbył się po najdłuższej drodze
Prawo stałości percepcyjnej
opiera się na znajomości przedmiotów i kształtów
podlega supresji wolicjonalnej
to zasada dzięki, której potrafimy pomijać wskazówki perspektywiczne przy kategoryzacji i ocenie bodźców
pozwala rozwiązać problem apertury
Drzewo jest spostrzegane jako posiadające stałą wielkość, niezależnie od tego, czy jest blisko, czy daleko ...
dzięki zasadzie stałości kształtu
ponieważ jego obraz na siatkówce ma stałą wielkość
mimo, że długość fal świetlnych odbijanych przez drzewo w obu tych sytuacjach są różne
żadna z powyższych odpowiedzi nie jest prawdziwa