Dwór monarszy.

Dwór monarszy jest ośrodkiem pracy państwowej, prowadzonej przez żywioły skupiające się na nim stale lub zbierające się doraźnie, mianowicie wyższe duchowieństwo i urzędników, którzy są równocześnie przywódcami i zastępcami swych rodów.

aczelnym zawiadowcą i zwierzchnikiem dworu książęcego jest comes palatii, odpowiedzialny stróż bezpieczeństwa i porządku w miejscu pobytu i w najbliższym sąsiedztwie osoby panującego. Był odpowiedzialny za wyżywienie, czy doraźne potrzeby władcy ale, miał także prawo do obsadzania urzędów państwowych według swojego uznania podczas nieobecności panującego, najlepszym przykładem na ukazanie potęgi comesa palatiia, jest Sieciech, palatyn Władysława Hermana.

olejną ważną częśćą dworu stanowi capella. Tworzona przez grono duchowieństwa świeckiego lub zakonnego, pełniąca służbę Bożą dla potrzeb duchowych księcia i jego dworu. Wśród części kapelanów można dopatrywać się zalążków kancelarii państwa polskiego. Gdyż posiadając umiejętność pisania i znajomość ówczesnego języka kancelaryjnego - łacina - używani byli zapewne od początku jako pisarze (notarii) dokumentów książęcych.

asada osobistych rządów - obok innych względów częściowo gospodarczej natury - sprawiła, iż dwór księcia, jako zrzeszenie towarzyszących mu stale i pomagających w pracy państwowej osób, był instytucją ruchomą, niemal wędrowną: monarcha musiał się jak najczęściej pokazywać ludności rozległego państwa, zwłaszcza jako najwyższy szafarz sprawiedliwości dla wszystkich wolnych.

---