PODRĘCZNiK FiZYKi BUDOWLi
skończona, a w pozostałej częS
ci przegrody można rozpa- w artykule. Zainteresowanych poprawką na nieszczelnoS
ci
trywać tylko jednokierunkowy przepływ. Stąd wynika, "Ug odsyłam się do pełnego tekstu normy.
wprowadzona na poczÄ…tku lat siedemdziesiÄ…tych (we Fran- Poprawka na Å‚Ä…czniki mechaniczne. W przypadku, gdy
cji), koncepcja uwzględniania wpływu okreS
lonych klas warstwÄ™ izolacyjnÄ… przebijajÄ… Å‚Ä…czniki mechaniczne, popraw-
mostków cieplnych (tzw. punktowych i liniowych) w postaci kę do współczynnika przenikania ciepła okreS
la siÄ™ z wzoru:
dodatków do współczynnika przenikania ciepła, obliczane- "Uf = ąf + nf Af
go z wzorów jednowymiarowego przepływu. w którym:
Schemat mostka punktowego w postaci kotwi metalowej ą  współczynnik (tabela);
przebijającej warstwę izolacji cieplnej, co ma miejsce f  współczynnik przewodzenia ciepła łącznika;
w przypadku trójwarstwowych murów szczelinowych, nf  liczba łączników na metr kwadratowy;
przedstawiono na rysunku 6. Schematy mostków liniowych, Af  pole przekroju poprzecznego jednego łącznika.
występujących na obrzeżach
Ä…
WartoS
ci współczynnika ą
otworu okiennego lub na wÄ™-
Ä…
Typ Å‚Ä…cznika Ä… [m-1]
złach konstrukcyjnych na ob-
Kotew między warstwami muru 6
wodzie S
ciany pomieszcze-
Mocowanie płyt izolacyjnych dachu 5
nia, w wyniku ukształtowania
detali z zaburzeniem war- Poprawki nie wprowadza siÄ™ w przypadku:
stwy izolacji cieplnej, przed- kotwi S
ciennych przechodzÄ…cych przez szczelinÄ™ po-
Rys. 6. Punktowy mostek
cieplny
stawiono na rysunku 7. wietrznÄ…;
kotwi S
ciennych między warstwą muru i drewnianymi
słupkami;
wartoS
ci współczynnika przewodzenia ciepła łączni-
ka lub jego częS
ci (przedzielającej łącznik) mniejszej niż
1 W/(m" K).
Procedura ta nie ma zastosowania, gdy obydwa końce
łącznika stykają się z blachami metalowymi; wpływ łączni-
ków oblicza się wówczas komputerowowo z użyciem odpo-
wiednich programów lub wyznacza korzystając z katalo-
gów mostków.
Przykład 1. R
ciana murowana szczelinowa (warstwa ze-
wnętrzna z cegły wapienno-piaskowej, wewnętrzna z beto-
nu komórkowego odmiany 600 na zaprawie cementowo-
-wapiennej) wykonana jest przy użyciu kotwi (4 szt./m2) ze
stali zwykłej (ocynkowanej) " 5 mm.
Dodatek na kotwie:
"Uf = Ä…f nf Af = 6×58×4×0,0000196 = 0,027 W/(m" K).
Rys. 7. Schemat występowania liniowych mostków ciepl-
nych w S
cianie Wpływ kotwi jest niepomijalny, ale stosunkowo niewielki.
Przykład 2. Obiekt wzniesiony w systemie monolitycz-
Obliczanie skorygowanego współczynnika
nym ze S
cianami zewnętrznymi zawierającymi:
przenikania ciepła Uc  rdzeń styropianowy gruboS
ci 12 cm (ze styropianu
o obliczeniowym współczynniku przewodzenia ciepła
Współczynnik przenikania ciepła U należy skorygować 0,035 W/m" K;
uwzględniając poprawki z uwagi na:   okładziny z betonu natryskiwanego;
nieszczelnoS
ci w warstwie izolacji;  kotwie stalowe; w dokumentacji projektowej przyjęto
łączniki mechaniczne przebijające warstwę izolacyjną; 97 kotwi ze stali zwykłej " 3 mm na m2 S
ciany.
opady na dach o odwróconym układzie warstw. Dodatek na kotwie:
Skorygowany współczynnik przenikania ciepÅ‚a Uc uzy- "Uf = Ä…f nf Af = 6×58×97×0,0000071 = 0,024 W/(m" K).
skuje się dodając do U człon korekcyjny "U: Dla porównania całkowity opór cieplny S
ciany:
Uc = U + "U
004 012 004
, , ,
RT = Rsi + R1 + R2 +...+Rn + Rse = 013 + + + + 004 =
, ,
Człon korekcyjny "U okreS
la wzór:
170 0,035 170
, ,
"U = "Ug + "Uf + "Ur
m2K/W
= 364
,
w którym:
"Ug  poprawka na nieszczelnoS
ci w warstwie izolacji; Współczynnik przenikania ciepła bez uwzględnienia
"Uf  poprawka na łączniki mechaniczne; mostków punktowych:
"Ur  poprawka na wpływ opadów dla dachu o odwróco-
1
U = = 027
,
W/(m2" K)
nym układzie warstw.
RT
Poprawki: "Uf na łączniki mechaniczne i "Ur na wpływ
opadów dla dachu o odwróconym układzie warstw omówię stąd: Uc = U + "U = 0,27 + 0,24 = 0,51 W/(m2" K)
11  2004 (nr 387)
61
PODRĘCZNiK FiZYKi BUDOWLi
W tym przypadku wpływ kotwi jest bardzo duży; mówiąc naczyć, że materiał może mieć różną obliczeniową prze-
obrazowo, prawie tyle samo ciepła przenika przez kotwie, wodnoS
ć cieplną, w zależnoS
ci od warunków eksploatacji
co przez styropian. i wilgotnoS
ci.
Przykład 3. R
cianę z przykładu 2 przekonstruowano, Wpływ przepływu wody opadowej pod izolacją cieplną nie
zmniejszając do 67 szt./m2 liczbę kotwi i zamieniając stal został dotychczas uwzględniony w PN-EN ISO 6946:1999
zwykłą na stal nierdzewną o współczynniku przewodzenia Komponenty budowlane i elementy budynku. Opór cieplny
ciepła  = 17 W/(m" K). i współczynnik przenikania ciepła. Metoda obliczania.
Dodatek na kotwie: W EN ISO 6946 występuje zmiana, zgodnie z którą
"Uf = Ä…f nf Af = 6×17×67×0,0000071 = 0,05 W/(m2" K) współczynnik przenikania ciepÅ‚a stropodachu odwrócone-
stąd = Uc = U + "U = 0,27 + 0,05 = 0,32 W/(m2" K). go powiększa się o człon:
Po przekonstruowaniu i zamianie w kotwiach stali
2
ëÅ‚ öÅ‚
zwykłej na nierdzewną współczynnik przenikania cie- Ri
"Ur = pfx ìÅ‚ ÷Å‚
pła zmalał prawie dwukrotnie i dlatego kupując ele- Rt
íÅ‚ Å‚Å‚
menty tego systemu, należy sprawdzić rodzaj zastoso-
wanej stali. w którym:
Poprawka z uwagi na odwrócony układ warstw w da- p  przeciętny dzienny opad [mm/d] w sezonie ogrzew-
chu. Izolacje cieplne stropodachów odwróconych pracują czym, ustalony stosownie do lokalizacji;
w szczególnych warunkach ze względu na: f  czynnik drenażu, dający składnik p do izolacji przeciw-
możliwoS
ć podwyższonej wilgotnoS
ci materiału w sto- wilgociowej;
sunku do zastosowań ogólnobudowlanych, wskutek x  czynnik zwiększonej straty ciepła, (W" d)/(m2" K" mm),
zawilgacania izolacji przez długotrwałą dyfuzję pary spowodowanej przez przepływ wody po izolacji prze-
wodnej; ciwwilgociowej;
możliwoS
ć przeciekania wody opadowej i jej przepływ Ri  opór cieplny warstwy izolacji ponad izolacją przeciw-
między izolacją cieplną i przeciwwilgociową. wilgociową;
W związku z możliwoS
cią podwyższonej wilgotnoS
ci Rt  całkowity opór cieplny stropodachu.
materiału jego obliczeniową przewodnoS
ć cieplną należy Zgodnie z normą wartoS
ć iloczynu f x w przypadku izola-
ustalić zgodnie z PN-EN ISO 10456 Izolacja cieplna. Ma- cji jednowarstwowej przykrytej żwirem przyjmuje się jako
teriały i wyroby budowlane. OkreS
lanie deklarowanych 0,04. Uwzględniając, że zgodnie z danymi IMGW, w znacz-
i obliczeniowych wartoS
ci cieplnych lub stosowną aproba- nej częS
ci Polski w sezonie ogrzewczym S
redni opad wy-
tą techniczną ITB (biorąc pod uwagę spodziewaną wilgot- nosi 1,2 mm/d, możemy oszacować wartoS
ć poprawki
noS
ć materiału na podstawie doS
wiadczenia). Warto zaz- "Ur na ok. 0,05 W/(m2" K).
Zastosowanie przepisów techniczno-budowlanych...
(dokończenie ze str. 28)
Odwodnienie dachów W konsekwencji, zastosowanie wy- szkalne lub lokale użytkowe pod da-
sokich dachów na budynku wysoko- chem stromym, powinno spełniać
Przepis ż 319 ust. 2 wymaga zasto- S
ci powyżej 15 m nad poziomem tere- wymagania okreS
lone w dziale X
sowania odwodnienia dachów na bu- nu z odwodnieniem na zewnątrz bu-  OszczędnoS
ć energii i izolacyjnoS
ć
dynkach wysokoS
ci powyżej 15 m dynku wymaga uzyskania zgody na cieplna (ż 328 i 329) WT-2002.
nad poziomem terenu, w kierunku do odstępstwo w trybie okreS
lonym Nadbudowa budynków wzniesionych
wnętrza budynku, czyli do wewnętrz- w art. 9 Prawa budowlanego, co jest przed wejS
ciem w życie przepisów
nej instalacji kanalizacyjnej. Umożli- procedurą żmudną. Umotywowanie WT-1994, czyli przed 15 kwietnia
wia to wykorzystanie na cele mie- takiego odstępstwa jest obiektywnie 1995 r., powinna stanowić istotny
szkalne poddaszy nieużytkowych możliwe, jeżeli będzie to podyktowa- składnik programu termorenowacji
w budynkach istniejących tylko wyso- ne np. potrzebą uwzględnienia wy- całego budynku, jeżeli nie została
koS
ci do 4 kondygnacji włącznie. Nie magania zastosowania dachów wy- ona wczeS
niej przeprowadzona.
pozwala nastomiast na wykorzysta- sokich na obszarze objętym ochro- Umożliwi to bowiem radykalne zwięk-
nie na cele mieszkalne istniejÄ…cych nÄ… konserwatorskÄ…, wyznaczonym szenie izolacyjnoS
ci cieplnej całego
poddaszy nieużytkowych w budyn- w planie miejscowym. budynku i likwidację dotychcza-
kach niskich wysokoS
ci 5 kondygnacji sowych wad technicznych S
cian ze-
nadziemnych, mających np. dachy wnętrznych i stropodachów. Leży to
Ochrona cieplna budynków
płaskie, lub na wykonanie nad nimi w interesie wszystkich użytkowników
nowych dachów stromych z pomie- Wykonanie nadbudowy kondygna- budynku.
szczeniami mieszkalnymi na podda- cji lub adaptacja poddasza użytkowe-
szu. go, przeznaczonego na cele mie- mgr inż. arch. Władysław Korzeniewski
11  2004 (nr 387)
62