00 Program nauki Technik awionik 314 06

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ

MODUŁOWY PROGRAM NAUCZANIA

TECHNIK AWIONIK 314[06]

Warszawa 2010

314[06]/ T-4, SP-2,5/MEN/2010.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Autorzy:
dr in

. Andrzej Rypulak

mgr in

. Zbigniew Polak

mgr in

. Krzysztof Rudko

Recenzenci:
mgr in

. Andrzej Nidecki

mgr in

. Edward Klecha

Opracowanie redakcyjne:
dr Beata Morka – Malicka

Korekta merytoryczna:
mgr in

. El

bieta

ochowska

Korekta techniczna:
mgr Rafał Auch-Szkoda

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Spis tre

Wprowadzenie

I. Zało

enia programowo-organizacyjne kształcenia

w zawodzie

1. Opis pracy w zawodzie

2. Zalecenia dotycz

ce organizacji procesu dydaktyczno-

-wychowawczego

II. Plany nauczania

III. Moduły kształcenia w zawodzie

rodowisko pracy

Przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy,

ochrony przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska

Okre

lanie warunków funkcjonowania człowieka

rodowisku pracy

Posługiwanie si

zykiem angielskim zawodowym

Przestrzeganie przepisów lotniczych

Podstawy techniki

Stosowanie urz

dze

elektrycznych

Stosowanie urz

dze

elektronicznych

Stosowanie układów sterowania i regulacji

Konstruowanie maszyn i urz

dze

Podstawy techniki lotniczej

Wykorzystanie zjawisk aerodynamicznych w mechanice lotu

Stosowanie urz

dze

cyfrowych

Okre

lanie konstrukcji płatowców i silników

Stosowanie podstawowych technik wytwarzania

Wyposa

enie awioniczne i elektryczne statków

powietrznych

Analizowanie elektrycznego wyposa

enia statków

powietrznych

Analizowanie awionicznego wyposa

enia statków

powietrznych

Eksploatacja urz

dze

awionicznych i elektrycznych

Stosowanie przyrz

dów pomiarowych do badania urz

dze

awionicznych i elektrycznych

Diagnozowanie i naprawa urz

dze

awionicznych

i elektrycznych

100

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Praktyka zawodowa

104

Wykonywanie czynno

ci zwi

zanych z obsług

urz

dze

elektrycznych

106

Wykonywanie czynno

ci zwi

zanych z obsług

urz

dze

awionicznych

109

IV.

Praktyka w obsłudze awioniki statków powietrznych

112

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wprowadzenie

Celem kształcenia w szkole zawodowej jest przygotowanie

absolwenta

skutecznego

wykonywania

zada

zawodowych

w warunkach gospodarki rynkowej. Wymaga to dobrego przygotowania
ogólnego, opanowania podstawowej wiedzy i umiej

tno

ci oraz

prezentowania wła

ciwych postaw zawodowych. Absolwent szkoły

powinien

charakteryzowa

otwarto

komunikatywno

wyobra

, zdolno

do ci

głego uczenia si

i podnoszenia

kwalifikacji, a tak

e umiej

tno

oceny swoich mo

liwo

ci. Realizacja

programu nauczania o modułowym układzie tre

ci kształcenia ułatwia

osi

gni

cie tych zamierze

Kształcenie zawodowe z wykorzystaniem programu modułowego,

poprzez powi

zanie celów kształcenia i materiału nauczania z procesem

pracy i zadaniami zawodowymi umo

liwia:

–

przygotowanie

uczniów

wykonywania

typowych

zada

zawodowych na stanowiskach pracy, którym odpowiadaj

okre

lone

zakresy umiej

tno

ci, wiedzy i postaw zawodowych,

–

integracj

tre

ci nauczania z ró

nych dyscyplin wiedzy,

–

indywidualizacj

procesu kształcenia.

Kształcenie modułowe charakteryzuje si

tym,

–

preferowane s

aktywizuj

ce metody nauczania, które wyzwalaj

aktywno

ść

, kreatywno

ść

, zdolno

ść

do samooceny ucz

cego si

–

proces nauczania i uczenia si

ukierunkowany jest na osi

ganie

okre

lonych, wymiernych rezultatów w formie ukształtowanych

umiej

tno

ci intelektualnych i praktycznych, które umo

liwiaj

wykonywanie okre

lonego zakresu pracy w zawodzie,

–

program nauczania posiada elastyczn

struktur

, a znajduj

ce si

w nim moduły i jednostki mo

na aktualizowa

(modyfikowa

uzupełnia

lub wymienia

) nie burz

c konstrukcji programu, po to by

dostosowywa

tre

ci do zmieniaj

cych si

potrzeb rynku pracy,

rozwoju nauki i technologii oraz predyspozycji ucz

cych si

Modułowy program nauczania dla zawodu składa si

z modułów

kształcenia w zawodzie i odpowiadaj

cych im jednostek modułowych,

wyodr

bnionych na podstawie okre

lonych kryteriów, umo

liwiaj

cych

zdobywanie wiedzy oraz kształtowanie umiej

tno

ci i postaw wła

ciwych

dla zawodu.

W strukturze programu wyró

nia si

–

zało

enia programowo – organizacyjne kształcenia w zawodzie,

–

plany nauczania,

–

programy modułów i jednostek modułowych.

Moduł kształcenia w zawodzie zawiera: cele kształcenia, wykaz

jednostek modułowych, schemat układu jednostek modułowych
i literatur

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Program jednostki modułowej zawiera: szczegółowe cele kształcenia,

materiał

nauczania,

wiczenia,

rodki

dydaktyczne,

wskazania

metodyczne do realizacji programu jednostki oraz propozycje metod
sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia.

Dydaktyczna

mapa

programu

nauczania,

zamieszczona

w zało

eniach programowo-organizacyjnych kształcenia w zawodzie,

przedstawia

schemat

powi

(korelacji)

dzy

modułami

i odpowiadaj

cymi im jednostkami modułowymi oraz okre

la kolejno

ść

ich realizacji. Ma ona za zadanie ułatwi

dyrekcji szkół i nauczycielom

planowanie i organizowanie procesu dydaktycznego.

W programie przyj

to system kodowania modułów i jednostek

modułowych, który zawiera nast

puj

ce elementy:

–

symbol cyfrowy zawodu zgodnie z obowi

zuj

klasyfikacj

zawodów szkolnictwa zawodowego,

–

symbol literowy, oznaczaj

cy grup

modułów:

–

O – dla modułów ogólnozawodowych,

–

Z – dla modułów zawodowych,

–

cyfra arabska dla kolejnego modułu w grupie i dla kolejnej

wyodr

bnionej w module jednostki modułowej.

Przykładowy zapis kodowania modułu:
314[06].O1
314[06] – symbol cyfrowy dla zawodu: technik awionik,
O1 – pierwszy moduł ogólnozawodowy.
Przykładowy zapis kodowania jednostki modułowej:
314[06].O1.01
314[06] – symbol cyfrowy dla zawodu: technik awionik,
O1

– pierwszy moduł ogólnozawodowy,

01 – pierwsza jednostka modułowa wyodr

bniona w module O1.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

I. Zało

enia programowo

organizacyjne kształcenia

zawodzie

1. Opis pracy w zawodzie

Absolwent szkoły kształc

cej w zawodzie technik awionik mo

podejmowa

prac

–

zakładach projektowych i produkcyjnych przemysłu lotniczego

bezpo

rednio w działach produkcji lub napraw, przy obsłudze

stanowisk

pomiarowych

badawczych,

przy

opracowywaniu

dokumentacji obsługi i napraw, w słu

bach planistycznych

i zaopatrzeniowych,

–

słu

bach technicznych lotnictwa wojskowego oraz organizacjach

obsługowych lotnictwa cywilnego przy obsłudze i naprawach sprz

lotniczego, przy opracowaniach konstrukcyjnych i technologicznych
napraw awioniki i wyposa

enia elektrycznego, przy obsłudze

i naprawach narz

dzi oraz wyposa

enia, w słu

bach planistycznych

i zaopatrzeniowych.
Stanowiska, które mo

e zajmowa

technik awionik w wy

wymienionych przedsi

biorstwach lotniczych okre

laj

odpowiednie

taryfikatory lub inne dokumenty obowi

zuj

ce w tych zakładach,

przeznaczone

regulowania

wymogów

zatrudnienia

poszczególnych stanowiskach pracy.

Uzyskanie uprawnie

do zajmowania poszczególnych stanowisk

i uzyskiwania

uprawnie

zawodowych

okre

laj

odpowiednie

rozporz

dzenia wła

ciwych ministrów.

Zadania zawodowe

Do typowych zada

zawodowych nale

żą

–

realizacja i dokumentowanie planowej obsługi technicznej awioniki,

–

stosowanie

procedur

lokalizacji

niesprawno

awionice

i instalacjach elektrycznych statków powietrznych z wykorzystaniem
dokumentacji

technicznej

przeznaczonej

tego

celu

oraz dokumentowanie tych procesów,

–

okre

lanie zdatno

ci do dalszej eksploatacji urz

dze

i elementów

wyposa

enia awioniki statku powietrznego,

–

monta

i demonta

elementów awioniki oraz dokumentowanie

tych procesów,

–

udział w przygotowaniach statków powietrznych do obsługi

technicznej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Umiej

tno

ci zawodowe

W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umie

–

interpretowa

zjawiska i prawa z zakresu elektrotechniki, elektroniki,

techniki cyfrowej, automatyki lotniczej oraz mechaniki technicznej,
termodynamiki, aerodynamiki i mechaniki lotu,

–

klasyfikowa

statki powietrzne według rozwi

konstrukcyjnych

i przeznaczenia,

–

odczytywa

i wykonywa

schematy logiczne, ideowe, blokowe,

monta

owe oraz szkice i rysunki techniczne układów oraz instalacji

elektrycznych i elektronicznych wyst

puj

cych w sprz

cie lotniczym,

–

okre

wła

ciwo

ci oraz zastosowanie materiałów u

ywanych

w awionice,

–

mierzy

wielko

ci elektryczne i nieelektryczne oraz interpretowa

i interpolowa

wyniki pomiarów,

–

wykonywa

prace z zakresu obróbki r

cznej i mechanicznej

z zastosowaniem elektronarz

dzi i narz

dzi pneumatycznych,

–

wykonywa

poł

czenia

rozł

czne

nierozł

czne

elementów

elektrycznych

elektronicznych

oraz

prostych

elementów

mechanicznych,

–

posługiwa

dokumentacj

technologiczn

, eksploatacyjn

i obsługi

sprz

tu lotniczego sporz

dzon

w j

zyku polskim i angielskim,

–

klasyfikowa

elementy i podzespoły wchodz

ce w skład awioniki

statków powietrznych według ich przeznaczenia, zasady działania
i budowy,

–

identyfikowa

procesy korozyjne zachodz

ce w sprz

cie lotniczym

oraz usuwa

korozj

i zapobiega

jej powstawaniu,

–

korzysta

z dokumentacji technicznej monta

u, u

ytkowania i obsługi

technicznej awioniki statków powietrznych opracowanej w j

zyku

polskim i angielskim,

–

ytkowa

, konserwowa

i przechowywa

urz

dzenia pomocnicze

słu

żą

ce do obsługi statków powietrznych,

–

okre

elektroniczne, cyfrowe i analogowe systemy statku

powietrznego,

–

okre

wyposa

enie nawigacyjne statków powietrznych,

–

diagnozowa

stan elementów, układów i urz

dze

wchodz

cych

w skład awioniki statku powietrznego,

–

posługiwa

aparatur

kontrolno-pomiarow

do oceny stanu

technicznego awioniki,

–

wykonywa

proste operacje monta

owe, obsługowe i naprawcze

awioniki statku powietrznego na podstawie dokumentacji technicznej,

–

dobiera

i stosowa

rodki bezpiecze

stwa podczas wykonywania

prac na statku powietrznym i w warsztatach,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

okre

wpływ zjawisk elektromagnetycznych na obsług

systemów

elektronicznych statku powietrznego,

–

dobiera

i stosowa

urz

dzenia pomiarowe oraz ocenia

ich stan

techniczny,

–

wypełnia

dokumentacj

wykonawcz

procesów produkcyjnych

i obsługowych,

–

korzysta

specjalistycznych

programów

komputerowych

stosowanych w lotnictwie,

–

ocenia

wpływ

rodowiska pracy na jako

ść

wykonywanej pracy

zawodowej,

–

posługiwa

zykiem angielskim w zakresie niezb

dnym

do wykonywania zada

zawodowych,

–

przestrzega

przepisów i zasad bezpiecze

stwa i higieny pracy,

przepisów ochrony przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska,

–

organizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

–

stosowa

przepisy Kodeksu pracy dotycz

ce praw i obowi

zków

pracownika i pracodawcy,

–

stosowa

przepisy prawa dotycz

ce działalno

ci gospodarczej,

–

przestrzega

przepisów prawa dotycz

cych wykonywanych zada

zawodowych,

–

udziela

pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy,

–

współdziała

w zespole oraz samodzielnie podejmowa

decyzje

w warunkach izolacji społecznej i niepełnej informacji,

–

korzysta

ró

nych

ródeł

informacji

oraz

doradztwa

specjalistycznego.

Specyficzne wymagania kształcenia w zawodzie

Kształcenie w zawodzie technik awionik odbywa si

zgodnie

z wymaganiami

okre

lonymi

„Rozporz

dzeniu

Komisji

(WE)

Nr 2042/2003 z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie nieprzerwanej
zdatno

ci do lotu statków powietrznych oraz wyrobów lotniczych, cz

ęś

i wyposa

enia, a tak

e w sprawie zezwole

udzielanych instytucjom

i personelowi zaanga

owanym w takie zadania”.

Istotnymi

dla

procesu

kształcenia

zawodowego

personelu

wiadczaj

cego obsług

statków powietrznych s

nast

puj

zał

czniki do rozporz

dzenia:

–

zał

cznik 3 (EASA Part-66) – Licencjonowany personel obsługi

technicznej statków powietrznych,

–

zał

cznik 4 (EASA Part-147) – Zatwierdzone organizacje szkolenia

i egzaminowania personelu obsługi statków powietrznych.
W celu spełnienia wszystkich warunków potrzebnych do uzyskania

licencji Part-66 kategorii B2 okre

lonych w przepisie Part-66, podczas

procesu nauczania zgodnego ze standardami uj

tymi w podstawie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

programowej kształcenia w zawodzie technik awionik, w szkole
zatwierdzonej zgodnie z wymaganiami przepisu Part-147, ucze

musi:

–

uczestniczy

podczas całego cyklu nauczania w zaj

ciach szkolnych

w wymiarze okre

lonym w przepisach,

–

zda

egzaminy

teoretycznej

wiedzy

ogólnotechnicznej

i ogólnolotniczej według standardów okre

lonych w Part-66 i Part-147,

–

odby

i zaliczy

praktyczn

nauk

zawodu.

Zgodnie z wymaganiami tych przepisów okres kształcenia

podstawowego w zawodzie technik awionik w kategorii B2 musi
obejmowa

nie mniej ni

2400 godzin zaj

ęć

(1 godz. = 60 min.):

–

zaj

cia teoretyczne - minimum 1200 godzin zegarowych (1600 godzin

lekcyjnych) z frekwencj

nie mniejsz

85%,

–

praktyczna nauka zawodu – minimum 960 godzin zegarowych (1280

godzin lekcyjnych) z frekwencj

nie mniejsz

90%,

–

sumarycznie (teoria plus praktyka) – minimum 2400 godzin

zegarowych (3200 godzin lekcyjnych).
W celu wykazania zgodno

ci czasu nauczania z przepisem,

w zał

czonym „Wykazie modułów i jednostek modułowych” jednostki

dydaktyczne n45 (45 minut - jednostka dydaktyczna zaj

ęć

teoretycznych)

oraz n55 (55 minut – jednostka dydaktyczna praktyki zawodowej) zostały
przeliczone na godziny zegarowe n60, a ich suma wykazana
w ostatecznym rozliczeniu liczby godzin nauki. Cz

ęść

liczby godzin nauki

przedmiotów ogólnokształc

cych, takich jak: matematyka, fizyka,

stanowi

cych podstaw

do nauczania przedmiotów zawodowych,

podlega równie

zaliczeniu jako spełnienie wymaga

Part-66. Liczba

godzin podlegaj

ca zaliczeniu została okre

lona na podstawie

szczegółowego porównania programów nauczania tych przedmiotów,
zatwierdzonych przez Ministra Edukacji Narodowej, z wymaganiami
przepisów Part-66.

Proces uzyskiwania kwalifikacji zawodowych technika awionika

składa si

z dwóch podstawowych elementów: zaj

ęć

teoretycznych

i zaj

ęć

praktycznych. Wymagany udział ka

dego z tych elementów

w procesie nauczania został okre

lony w przepisach Part-147 jako

stosunek liczby godzin zegarowych zaj

ęć

praktycznych do całkowitej

liczby godzin zegarowych przeznaczonych na nauczanie zawodu.
Stosunek ten, wyra

ony w procentach, powinien utrzymywa

w granicach 40 – 50%.

Rzeczywisty wymiar liczby godzin przeznaczonych na praktyczn

nauk

zawodu został okre

lony w cz

ęś

ci rozliczeniowej obydwu

zał

czonych planów nauczania.

Dla wi

kszo

ci zagadnie

przepisy Part-66 jednoznacznie okre

laj

wymagany poziom wiadomo

ci i umiej

tno

ci praktycznych, który ucze

powinien osi

ąć

po zako

czeniu procesu kształcenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wymagania te umieszczono w tabelach rozlicze

dego

z przedmiotów nauczania w formie wska

nika liczbowego 1, 2 lub 3.

Przyporz

dkowanie wska

ników do okre

lonego poziomu wiedzy

zgodnie z przepisami Part-66 jest nast

puj

ce:

Poziom 1. Zaznajomienie si

z podstawowymi zagadnieniami danego

tematu

Ucze

powinien:

–

pozna

i zrozumie

tematy wchodz

ce w zakres danego przedmiotu,

–

umie

w prosty sposób przedstawi

opis tematów danego przedmiotu

stosuj

c wła

ciw

terminologi

i reprezentatywne przykłady.

Poziom 2. Ogólna znajomo

ść

teoretycznych i praktycznych aspektów

tematu oraz umiej

tno

ść

praktycznego wykorzystania wiedzy

Ucze

powinien:

–

rozumie

teoretyczne podstawy tematów danego przedmiotu,

–

umie

opisa

tematy przedmiotu korzystaj

c, tam gdzie ma to

zastosowanie, z reprezentatywnych przykładów,

–

korzysta

ze wzorów matematycznych w poł

czeniu z prawami fizyki

opisuj

cymi tematy przedmiotu,

–

umie

czyta

ze zrozumieniem szkice, rysunki i schematy opisuj

tematy przedmiotu,

–

umie

wykorzysta

posiadan

wiedz

w sposób praktyczny.

Poziom 3. Szczegółowa znajomo

ść

teoretycznych i praktycznych aspektów

tematu.

Umiej

tno

ść

okre

lania

powi

dzy

poszczególnymi przedmiotami i tematami oraz praktycznego
stosowania poszczególnych elementów wiedzy

Ucze

powinien:

–

zna

teoretyczne podstawy tematów przedmiotu oraz ich powi

zania

z innymi przedmiotami,

–

umie

szczegółowo opisa

i omówi

temat, korzystaj

c z jego

podstaw teoretycznych i reprezentatywnych przykładów,

–

rozumie

i umie

korzysta

ze wzorów matematycznych/fizycznych

zwi

zanych z danym tematem,

–

umie

czyta

ze zrozumieniem i opracowywa

proste rysunki

i schematy opisuj

ce temat,

–

umie

korzysta

ze swojej wiedzy w sposób praktyczny podczas

wykonywania zada

obsługowych,

–

umie

interpretowa

wyniki pomiarów wielko

ci fizycznych i na ich

podstawie podejmowa

działania naprawcze.

W celu zapewnienia zgodno

ci programu nauczania z przepisami

Part-66 w podrozdziale zawieraj

cym materiał nauczania ka

dej

jednostki modułowej przedstawiono, jakim punktom tych przepisów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

odpowiada okre

lona cz

ęść

materiału nauczania oraz wska

nik poziomu

wiedzy.

Przykład: Transformatory – (3.15) (2)
Istotnym uzupełnieniem procesu kształcenia zawodowego s

egzaminy teoretyczne i praktyczne ze zrealizowanych partii materiału
nauczania.

Przepisy Part-66 i Part-147 okre

laj

wymagania w zakresie

standardów egzaminacyjnych. Szczegółowe wytyczne dotycz

organizacji egzaminów oparte na tych wymaganiach zostały opisane
w punkcie 6 programu ka

dej jednostki modułowej „Propozycje metod

sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia”.

Egzaminy z praktycznej cz

ęś

ci nauczania zawodu składaj

z dwóch cz

ęś

ci: egzaminów teoretycznych i egzaminów praktycznych,

organizowanych zgodnie z wytycznymi okre

lonymi dla poszczególnych

jednostek modułowych w punkcie 6 ich programów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Zalecenia dotycz

ce organizacji procesu dydaktyczno-

-wychowawczego

Podstawowym celem kształcenia w zawodzie jest przygotowanie

absolwenta do pracy w organizacjach obsługowych lotnictwa cywilnego,
słu

bach zarz

dzania obsług

techniczn

przewo

ników lotniczych,

przedsi

biorstwach projektowych i produkcyjnych przemysłu lotniczego,

słu

bach technicznych lotnictwa wojskowego.

Proces kształcenia według modułowego programu nauczania dla

zawodu technik awionik mo

e by

realizowany w czteroletnim technikum

dla młodzie

y oraz w szkole policealnej na podbudowie szkoły daj

cej

wykształcenie

rednie.

Program

nauczania

obejmuje

kształcenie

ogólnozawodowe,

i zawodowe.

Kształcenie

ogólnozawodowe

zapewnia

orientacj

w zawodzie. Kształcenie zawodowe ma na celu przygotowanie
absolwenta szkoły do realizacji zada

na typowych dla zawodu

stanowiskach pracy. Ogólne i szczegółowe cele kształcenia wynikaj

z podstawy programowej kształcenia w zawodzie.

Tre

ci kształcenia zawarte s

w sze

ciu modułach. Moduły

uwzgl

dniaj

ce zadania zawodowe s

podzielone na jednostki

modułowe. Ka

da jednostka modułowa zawiera tre

ci stanowi

wyodr

bnion

logicznie

cało

ść

Realizacja

celów

kształcenia

poszczególnych

modułów

jednostek

modułowych

umo

liwia

opanowanie umiej

tno

ci pozwalaj

cych na wykonywanie okre

lonego

zakresu pracy. Czynnikiem sprzyjaj

cym kształtowaniu umiej

tno

zawodowych powinno by

wykonywanie

wicze

zaproponowanych

w poszczególnych jednostkach modułowych.

Moduł 314[06].O1

rodowisko pracy, składa si

z czterech jednostek

modułowych i obejmuje ogólnozawodowe tre

ci kształcenia z zakresu

stosowania przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska, a tak

e okre

lania warunków

funkcjonowania człowieka w

rodowisku pracy, posługiwania si

zykiem angielskim zawodowym oraz przestrzegania przepisów prawa

lotniczego.

Moduł 314[06].O2 Podstawy techniki, składa si

z czterech jednostek

modułowych i obejmuje ogólnozawodowe tre

ci kształcenia z zakresu

elektrotechniki, elektroniki, układów automatycznej regulacji, rysunku
technicznego, materiałoznawstwa i maszynoznawstwa oraz elementów
technologii.

Moduł 314[06].Z1 Podstawy techniki lotniczej, składa si

z czterech

jednostek modułowych i obejmuje zawodowe tre

ci kształcenia

z zakresu aerodynamiki i mechaniki lotu, techniki cyfrowej oraz budowy
statków powietrznych i ich zespołów nap

dowych, a tak

e wykonywania

podstawowych operacji technologicznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Moduł 314[06].Z2 Wyposa

enie awioniczne i elektryczne statków

powietrznych składa si

z dwóch jednostek modułowych i obejmuje

zawodowe tre

ci kształcenia z zakresu budowy i eksploatacji

wyposa

enia

elektrycznego,

przyrz

dów

pokładowych,

urz

dze

i systemów nawigacyjnych oraz urz

dze

i systemów pokładowych.

Moduł

314[06].Z3

Eksploatacja

urz

dze

awionicznych

i elektrycznych, składa si

z dwóch jednostek modułowych i obejmuje

zawodowe tre

ci kształcenia z zakresu stosowania przyrz

dów

pomiarowych do badania urz

dze

awionicznych i elektrycznych

oraz diagnozowania i naprawy wyposa

enia pokładowego statków

powietrznych.

Moduł 314[06].Z4 Praktyka zawodowa, składa si

z dwóch jednostek

modułowych i obejmuje zawodowe tre

ci kształcenia dotycz

ce obsługi

urz

dze

elektrycznych i awionicznych. W programie przewidziano

5 tygodni praktyki.

Wykaz modułów i jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Zestawienie modułów i jednostek

modułowych

Liczba
godzin

realizacj

Czas trwania

godz.

dydaktycznej

[min]

Liczba

godz.

zegarowych

Moduł 314[06].O1

rodowisko pracy

208

156

314[06].O1.01

Przestrzeganie przepisów
bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska

314[06].O1.02

Okre

lanie warunków funkcjonowania

człowieka w

rodowisku pracy

314[06].O1.03

Posługiwanie si

zykiem angielskim

zawodowym

126

314[06].O1.04 Przestrzeganie przepisów lotniczych

Moduł 314[06].O2

Podstawy techniki

296

222

314[06].O2.01 Stosowanie urz

dze

elektrycznych

128

314[06].O2.02 Stosowanie urz

dze

elektronicznych

314[06].O2.03

Stosowanie układów sterowania
i regulacji

314[06].O2.04 Konstruowanie maszyn i urz

dze

Moduł 314[06].Z1

Podstawy techniki lotniczej

292

222

314[06].Z1.01

Wykorzystanie zjawisk
aerodynamicznych w mechanice lotu

314[06].Z1.02 Stosowanie urz

dze

cyfrowych

314[06].Z1.03

Okre

lanie konstrukcji płatowców

i silników

314[06].Z1.04

Stosowanie podstawowych technik
wytwarzania

Moduł 314[06].Z2

Wyposa

enie awioniczne i elektryczne

statków powietrznych

390

292

314[06].Z2.01

Analizowanie elektrycznego wyposa

enia

statków powietrznych

110

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

314[06].Z2.02

Analizowanie awionicznego wyposa

enia

statków powietrznych

280

Moduł 314[06].Z3

Eksploatacja urz

dze

awionicznych

i elektrycznych

399

366

314[06].Z3.01

Stosowanie przyrz

dów pomiarowych do

badania urz

dze

awionicznych

i elektrycznych

240

314[06].Z3.02

Diagnozowanie i naprawa urz

dze

awionicznych i elektrycznych

159

Moduł 314[06].Z4

Praktyka zawodowa

215

197

314[06].Z4.01

Wykonywanie czynno

ci zwi

zanych

z obsług

urz

dze

elektrycznych

125

314[06].Z4.02

Wykonywanie czynno

ci zwi

zanych

z obsług

urz

dze

awionicznych

Razem

1800

1455

Przedmioty zaliczone do programu
Part-66 z programu ogólnokształc

cego

Matematyka

292

219

Fizyka

150

112

Razem

2242

1786

Po uko

czeniu nauki w szkole, dla absolwentów zamierzaj

cych

uzyska

licencj

Part-66, obowi

zkowa jest „Praktyka w obsłudze

statków powietrznych” w ilo

ci 620 godzin zegarowych. Wówczas

całkowita liczba godzin zegarowych zaj

ęć

zgodnych z Part-66 b

dzie

wynosi

1786 + 620 = 2406

Całkowita ilo

ść

praktyk w obsłudze statków powietrznych wynosi 1234

godzin zegarowych (patrz poni

sza tabela), co stanowi 51% całkowitej

ilo

ci godzin. Spełnienie tych warunków pozwala na ubieganie si

o licencj

Part-66.

Symbol i nazwa modułu lub jednostki modułowej

Ilo

ść

godzin

zegarowych

Jednostka modułowa 314[06].Z1.04
Stosowanie podstawowych technik wytwarzania

Moduł 314[06].Z3
Eksploatacja urz

dze

awionicznych i elektrycznych

366

Moduł 314[06].Z4
Praktyka zawodowa

197

Praktyka w obsłudze statków powietrznych

620

Razem

1234

podstawie

wykazu

oraz

układu

jednostek

modułowych

sporz

dzono dydaktyczn

map

programu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Dydaktyczna mapa programu nauczania

314[06].Z2.02

314[06].O1

314[06].O2

314[06].O2.01

314[06].O2.02

314[06].O2.03

314[06].O2.04

314[06].O1.01

314[06].O1.02

314[06].O1.03

314[06].O1.04

314[06].Z1

314[06].Z1.01

314[06].Z1.02

314[06].Z1.03

314[06].Z1.04

314[06].Z2

314[06].Z2.01

314[06].Z4

314[06].Z4.01

314[06].Z4.02

314[06].Z3

314[06].Z3.02

314[06].Z3.01

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Dydaktyczna mapa modułowego programu nauczania stanowi

schemat powi

dzy modułami i jednostkami modułowymi

oraz okre

la kolejno

ść

ich realizacji. Nale

y z niej korzysta

podczas

planowania zaj

ęć

dydaktycznych. Ewentualna zmiana kolejno

realizacji modułów lub jednostek modułowych powinna by

poprzedzona

szczegółow

analiz

dydaktycznej mapy programu nauczania oraz tre

jednostek modułowych, przy zachowaniu korelacji tre

ci kształcenia.

Orientacyjna liczba godzin na realizacj

, zawarta w tabeli wykazu

jednostek

modułowych,

ulec

zmianie,

zale

od stosowanych przez nauczyciela metod nauczania i

rodków

dydaktycznych.

W zintegrowanym procesie kształcenia modułowego nie ma podziału

na zaj

cia teoretyczne i praktyczne. Programy nauczania jednostek

modułowych w poszczególnych modułach nale

y realizowa

w ró

nych

formach organizacyjnych dostosowanych do tre

ci i metod kształcenia.

Zaleca si

, aby kształcenie modułowe było realizowane metodami

aktywizuj

cymi, takimi jak: pokaz z obja

nieniem, metoda projektów,

przewodniego tekstu oraz

wicze

praktycznych.

W trakcie realizacji programu nauczania nale

y przygotowa

uczniów

do samokształcenia oraz do korzystania z ró

nych

ródeł informacji, jak:

podr

czniki, poradniki, normy, katalogi, instrukcje. Tre

ci kształcenia

powinny by

aktualne i uwzgl

dnia

współczesne technologie, materiały,

narz

dzia i sprz

Prowadzenie zaj

ęć

metodami aktywizuj

cymi wymaga od nauczyciela

przygotowania materiałów, takich jak: instrukcje bezpiecze

stwa

i higieny pracy, instrukcje do wykonywania

wicze

, teksty przewodnie.

Nauczyciele wdra

cy modułowy program nauczania powinni

posiada

przygotowanie

zakresie

metodologii

kształcenia

modułowego, aktywizuj

cych metod nauczania, pomiaru dydaktycznego

oraz opracowywania materiałów dydaktycznych.

Nauczyciele kieruj

cy procesem kształtowania umiej

tno

ci uczniów

powinni im udziela

pomocy w rozwi

zywaniu problemów zwi

zanych

z realizacj

zada

, sterowa

tempem pracy, z uwzgl

dnieniem

predyspozycji oraz do

wiadcze

uczniów. Ponadto powinni rozwija

zainteresowanie zawodem, wskazywa

liwo

ci dalszego kształcenia,

zdobywania nowych umiej

tno

ci i kwalifikacji zawodowych. Powinni

kształtowa

żą

dane postawy uczniów, takie jak: rzetelno

ść

i odpowiedzialno

ść

za prac

, dbało

ść

o jej jako

ść

, utrzymywanie

porz

dku na stanowisku pracy, poszanowanie dla pracy innych osób,

dbało

ść

o racjonalne wykorzystywanie materiałów.

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów powinno

odbywa

w sposób ci

gły i systematyczny, przez cały czas realizacji

programu. Proponuje si

stosowanie ró

nych metod sprawdzania, takich

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

jak: sprawdziany ustne, pisemne, obserwacja pracy ucznia podczas
wykonywania

wicze

oraz testy osi

gni

ęć

szkolnych.

Umiej

tno

praktyczne

proponuje

sprawdza

poprzez

obserwacj

czynno

ci wykonywanych przez uczniów podczas realizacji

wicze

, a tak

e poprzez stosowanie testów praktycznych z zadaniami

nisko symulowanymi lub wysoko symulowanymi.

Prowadzenie pomiaru dydaktycznego wymaga od nauczyciela

okre

lenia kryteriów i norm oceniania, opracowania testów osi

gni

ęć

szkolnych, arkuszy obserwacji i arkuszy oceny post

pów.

Ocenianie powinno u

wiadamia

uczniom poziom ich osi

gni

ęć

w stosunku do wymaga

edukacyjnych, wdra

do systematycznej

pracy, samokontroli i samooceny.

Egzaminy ko

cowe z zakresu umiej

tno

ci praktycznych niezb

dnych

do uzyskania licencji obsługi technicznej statku powietrznego w kategorii
B2 realizowane s

przez uznan

organizacj

obsługi technicznej

wymienion

w Part-145 zgodnie z wymaganiami okre

lonymi w Part-66.

Kształtowanie umiej

tno

ci praktycznych powinno odbywa

w pracowniach

dydaktycznych,

warsztatach

szkolnych

oraz

na rzeczywistych stanowiskach pracy.

Stanowisko dydaktyczne powinna stanowi

wydzielona cz

ęść

pracowni, warsztatów lub hali, na którym ucze

wykona okre

lone

zadania, korzystaj

c ze zgromadzonych materiałów, narz

dzi i sprz

tu.

Zaleca si

prowadzenie procesu nauczania w nast

puj

cych

pracowniach:

–

pracowni komputerowej,

–

pracowni j

zyka angielskiego,

–

pracowni technologii mechanicznej,

–

pracowni budowy i obsługi statków powietrznych oraz aerodynamiki

i mechaniki lotu,

–

laboratorium elektrotechniki, elektroniki analogowej i cyfrowej,

–

pracowni wyposa

enia elektrycznego, serwomechanizmów i nap

dów

automatyki lotniczej,

–

pracowni

przyrz

dów

pokładowych,

systemów

pilota

owych,

nawigacyjnych oraz komunikacyjnych statków powietrznych.
Wszystkie pracownie powinny składa

z sali dydaktycznej

i zaplecza magazynowo – socjalnego. W sali dydaktycznej nale

zapewni

stanowisko pracy dla nauczyciela i odpowiedni

liczb

stanowisk pracy dla uczniów.

Pracownie, w których b

prowadzone

wiczenia praktyczne,

powinny spełnia

wymagania wynikaj

ce z przepisów bezpiecze

stwa

i higieny pracy, ochrony przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej

oraz ochrony

rodowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

eli szkoła nie mo

e zapewni

realizacji programu niektórych

jednostek modułowych w oparciu o własn

baz

, powinna wówczas

podj

ąć

współprac

w tym zakresie z placówkami dysponuj

cymi

odpowiedni

baz

techniczn

i dydaktyczn

, jak: centra kształcenia

praktycznego, centra kształcenia ustawicznego.

Zaj

cia z zakresu kształcenia ogólnozawodowego nale

y umieszcza

w szkolnym planie zaj

ęć

w blokach 2 oraz 4 godzinnych, za

z zakresu

kształcenia zawodowego w blokach od 3 – 6 godzinnych w zale

ci od

specyfiki modułu i jednostki modułowej.

Zaleca si

, aby zaj

cia prowadzone były w grupach do 15 osób,

z podziałem na zespoły 2 – 4 osobowe oraz indywidualnie.

W celu spełnienia warunków niezb

dnych do uzyskania licencji

Part-66 kategorii B2, nale

y po uko

czeniu szkoły odby

praktyk

w liczbie godzin wymaganej przepisami. Nabywanie umiej

tno

praktycznych:

–

musi odbywa

w organizacjach obsługowych posiadaj

cych

zatwierdzenia według Part-145 lub Part-M (Podcz

ęść

F) albo w innych

instytucjach posiadaj

cych akceptacj

polskich władz lotniczych

(Urz

d Lotnictwa Cywilnego) w tym zakresie, w wymiarze nie

mniejszym ni

30% liczby godzin przeznaczonych na praktyczn

nauk

zawodu,

–

e odbywa

w pracowniach szkolnych, organizacjach

specjalizuj

cych si

w praktycznym kształceniu w zawodach

elektronicznych

elektrotechnicznych

(Centra

Kształcenia

Praktycznego)

lub

innych

organizacjach

produkcyjnych

i obsługowych o profilu elektronicznym i elektrotechnicznym (równie

nie lotniczych) w wymiarze nie wi

kszym ni

70% liczby godzin

przeznaczonych na praktyczn

nauk

zawodu.

Po uko

czeniu szkoły prowadz

cej proces kształcenia zgodny

ze standardami podanymi w podstawie programowej kształcenia
w zawodzie technik awionik i zatwierdzonej zgodnie z wymaganiami
przepisu Part-147, wydanie absolwentowi przez Urz

d Lotnictwa

Cywilnego licencji Part-66 mo

liwe jest po uzyskaniu wymaganej

przepisami dwuletniej praktyki w zawodzie.

W przypadku nie posiadania przez szkoł

zatwierdzenia zgodnie

z wymaganiami przepisu Part-147, wymagana praktyka w zawodzie
przedłu

a si

do trzech lat i wydanie absolwentowi przez Urz

Lotnictwa Cywilnego licencji Part-66 mo

liwe jest ponadto po zdaniu

egzaminów z modułów Part-66 w zakresie okre

lonym przez Urz

Lotnictwa Cywilnego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

II. Plany nauczania

PLAN NAUCZANIA
Czteroletnie technikum
Zawód: technik awionik 314[06]
Podbudowa programowa: gimnazjum

Lp.

Moduły kształcenia w zawodzie

Liczba godzin tygodniowo

w czteroletnim okresie nauczania

Klasy I – IV

rodowisko pracy

2. Podstawy techniki

3. Podstawy techniki lotniczej

Wyposa

enie awioniczne i elektryczne

statków powietrznych

Eksploatacja urz

dze

awionicznych

i elektrycznych

Razem

Praktyka zawodowa: 2 tygodnie w klasie III i 3 tygodnie w klasie IV

PLAN NAUCZANIA
Szkoła policealna
Zawód: technik awionik 314[06]
Podbudowa programowa: szkoła daj

ca wykształcenie

rednie

Lp.

Moduły kształcenia w zawodzie

Liczba godzin tygodniowo

w pi

ciosemestralnym okresie

nauczania

Semestry I – V

rodowisko pracy

2. Podstawy techniki

3. Podstawy techniki lotniczej

Wyposa

enie awioniczne i elektryczne

statków powietrznych

Eksploatacja urz

dze

awionicznych

i elektrycznych

Razem

Praktyka zawodowa: 2 tygodnie w semestrze III i 3 tygodnie w semestrze IV

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

III. Moduły kształcenia w zawodzie

Moduł 314[06].O1

rodowisko pracy

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

wykonywa

prac

zgodnie z przepisami bezpiecze

stwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska,

–

organizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

–

przewidywa

zagro

enia w miejscu pracy,

–

post

powa

zgodnie z procedurami w sytuacjach awaryjnych,

–

udziela

pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy,

–

okre

psychofizyczne mo

liwo

ci i ograniczenia człowieka,

–

ocenia

wpływ

rodowiska pracy na jako

ść

wykonywanej pracy

zawodowej,

–

komunikowa

z uczestnikami procesu pracy,

–

stosowa

zasady współpracy w grupach i mi

dzy grupami

zawodowymi,

–

współdziała

w zespole oraz podejmowa

decyzje w warunkach

izolacji społecznej, tak

e w warunkach niepełnej informacji,

–

posługiwa

zykiem angielskim w zakresie niezb

dnym

do wykonywania zada

zawodowych,

–

posługiwa

dokumentacj

technologiczn

i eksploatacyjn

sprz

lotniczego sporz

dzon

w j

zyku polskim i angielskim,

–

przestrzega

przepisów prawa dotycz

cych wykonywanych zada

zawodowych i działalno

ci gospodarczej,

–

korzysta

ró

nych

ródeł

informacji

oraz

doradztwa

specjalistycznego,

–

przestrzega

zasad etyki zawodowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

314[06].O1.01

Przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa

i higieny pracy, ochrony przeciwpo

arowej

i ochrony

rodowiska

314[06].O1.02

Okre

lanie warunków funkcjonowania

człowieka w

rodowisku pracy

314[06].O1.03

Posługiwanie si

zykiem angielskim

zawodowym

126

314[06].O1.04 Przestrzeganie przepisów lotniczych

Razem

208

3. Schemat układu jednostek modułowych

4. Literatura

Bernaciak A.: Przedsi

biorstwo wobec wymaga

ochrony

rodowiska.

Wydawnictwo „Salamandra”, Pozna

2000

Błoszczy

ski R. red.: Psychologia lotnicza. Wydawnictwo MON,

Warszawa 1983
Hansen A.: Bezpiecze

stwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1998

Morawski J. M.: Gospodarka informacj

w układzie pilot - samolot.

Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 1994
R

czkowski B.: Bezpiecze

stwa i higieny pracy w praktyce. ODDK,

Gda

sk 2002

314[06].O1

rodowisko pracy

314[06].O1.02

Okre

lanie

warunków

funkcjonowania

człowieka

rodowisku

pracy

314[06].O1.03

Posługiwanie si

zykiem

angielskim

zawodowym

314[06].O1.04

Przestrzeganie

przepisów

lotniczych

314[06].O1.01

Przestrzeganie

przepisów

bezpiecze

stwa

i higieny pracy,

ochrony

przeciwpo

arowej

i ochrony

rodowiska

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

pczak

K.:

Ochrona

kształtowanie

rodowiska.

WSiP,

Warszawa 2001
Woli

ski K.: Aviation English. WSOSP, D

blin 2005

Akty prawne z zakresu bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpo

arowej

Akty prawne z zakresu ochrony

rodowiska

Human Factors and Maintenance Production Systems - Boeing Seminar
Material, Long Beech, CA, 1999
Human Factors in Maintenance - Working Group Report - JAA, Maj 2001
Aircraft Maintenance Human Factors - TSC Seminar/Workshop Material,
Instrukcje udzielania pierwszej pomocy
Prawo lotnicze – Ustawa z dnia 3.07.2002 R. Dz. U. z 2002 r. Nr 130,
poz.1112
Przepisy: Part-66, Part-145, Part-147, Part-M JAR-OPS
Słownik naukowo-techniczny polsko-angielski i angielsko-polski. WNT,
Warszawa 1997
Słownik polsko-angielski i angielsko-polski Collins, multimedialny –
CD-ROM
Słownik techniczny polsko-angielski i angielsko-polski „Techland TL+"
CD-ROM
Wielki słownik angielsko-polski PWN-Oxford. PWN, Warszawa 2004

Wykaz literatury nale

y aktualizowa

w miar

ukazywania si

nowych

pozycji wydawniczych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 314[06].O1.01
Przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa i higieny

pracy,

ochrony

przeciwpo

arowej

ochrony

rodowiska

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

zinterpretowa

przepisy prawa dotycz

ce ochrony pracy,

–

okre

obowi

zki i prawa pracownika oraz pracodawcy w zakresie

bezpiecze

stwa i higieny pracy,

–

rozpozna

zagro

enia bezpiecze

stwa

ycia i zdrowia podczas

liniowej i hangarowej obsługi technicznej statków powietrznych oraz
warsztatowej obsługi urz

dze

awioniki,

–

wskaza

sposoby zapobiegania zagro

eniom bezpiecze

stwa

ycia

i zdrowia w

rodowisku pracy,

–

okre

wpływ wentylacji i klimatyzacji pomieszcze

na jako

ść

pracy,

–

scharakteryzowa

zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych

warunków pracy,

–

zorganizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

–

dobra

sposoby likwidacji i ograniczania zagro

mechanicznych,

elektrycznych, chemicznych,

–

dobra

rodki ochrony indywidualnej do wykonywanych prac,

–

dobra

rodki ga

nicze i sprz

t do rodzaju po

aru,

–

zorganizowa

pierwsz

pomoc podczas wypadku przy pracy

w sytuacji urazów mechanicznych, pora

eniu pr

dem, zatruciu

substancjami chemicznymi,

–

zastosowa

zasady

post

powania

przypadku

zagro

enia

arowego, wypadku lub awarii urz

dzenia,

–

udzieli

pierwszej pomocy w stanach zagro

enia

ycia lub zdrowia,

–

zastosowa

przepisy dotycz

ce ochrony

rodowiska,

–

okre

metody post

powania z odpadami,

–

zaplanowa

działania zwi

zane z oczyszczaniem

cieków oraz

ochron

powietrza,

–

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy podczas obsługi

urz

dze

mechanicznych, elektrycznych i elektronicznych,

–

zastosowa

zasady bezpiecznej pracy podczas u

ytkowania sprz

komputerowego,

–

skorzysta

z ró

nych

ródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Materiał nauczania

Prawna ochrona pracy.
Czynniki szkodliwe dla zdrowia, uci

ąż

liwe i niebezpieczne wyst

puj

w procesie pracy. (9.9) (2)
Wymagania bezpiecze

stwa i higieny dotycz

ce pomieszcze

pracy

i pomieszcze

higieniczno – sanitarnych. (9.9) (2)

rodki ochrony przeciwpora

eniowej i ochrony indywidualnej. (9.9) (2)

Wymagania bezpiecze

stwa dotycz

ce procesów pracy.(9.9) (2)

Ergonomia w kształtowaniu warunków pracy. (9.4) (2)
Likwidacja lub ograniczenie zagro

mechanicznych, elektrycznych,

chemicznych. (9.9) (2)
Zagro

enia po

arowe oraz zasady ochrony przeciwpo

arowej. (9.9) (2)

Pierwsza pomoc przy urazach mechanicznych, pora

eniu pr

dem,

zatruciach substancjami chemicznymi. (9.9) (2)
Zanieczyszczenie

rodowiska. (9.5) (1)

Post

powanie z odpadami. (9.5) (1)

Gospodarka wodno-

ciekowa. (9.5) (1)

Ochrona powietrza. (9.5) (1)
Zasady bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

arowej

i ochrony

rodowiska na stanowisku pracy. (7.1) (3)

wiczenia

•

Okre

lanie podstawowych praw i obowi

zków pracownika w zakresie

bezpiecze

stwa i higieny pracy na podstawie Kodeksu Pracy.

•

Rozpoznawanie zagro

wypadkowych na stanowisku pracy.

•

Dobieranie sposobów likwidacji zagro

urazami mechanicznymi.

•

Ocenianie jako

ci stanowiska pracy pod wzgl

dem wymaga

bezpiecze

stwa i ergonomii.

•

Dobieranie sprz

tu i

rodków ga

niczych w zale

ci od rodzaju

aru.

•

Udzielanie pierwszej pomocy w sytuacji wyst

pienia urazów

mechanicznych, pora

enia pr

dem, zatru

substancjami chemicznymi

–

wiczenia symulacyjne.

rodki dydaktyczne

Plansze, foliogramy dotycz

ce bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz

ochrony

rodowiska.

Kodeks pracy, akty prawne dotycz

ce bezpiecze

stwa i higieny pracy,

ochrony

rodowiska.

Instrukcje obsługi maszyn i urz

dze

Procedury dotycz

ce bezpiecznej eksploatacji instalacji elektrycznych

i gazowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Podr

czny sprz

t ga

niczy.

Fantom do

wicze

z zakresu udzielania pierwszej pomocy.

Formularze dotycz

ce procedur zwi

zanych z ochron

rodowiska.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie

umiej

tno

ci przestrzegania przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy

podczas wykonywania zada

zawodowych, udzielania pierwszej pomocy

osobom poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz ochrony

rodowiska.

Bardzo wa

ne jest kształtowanie prawidłowych postaw i nawyków

oraz u

wiadomienie uczniom,

e ochrona

ycia i zdrowia człowieka

rodowisku pracy jest celem nadrz

dnym.

W celu osi

gni

cia zało

onych celów kształcenia zaleca si

zastosowanie nast

puj

cych metod nauczania: metody przypadków,

sytuacyjnej oraz metody przewodniego tekstu i

wicze

praktycznych.

Zaleca si

równie

stosowanie filmów dydaktycznych dotycz

cych

kształtowania bezpiecznych warunków pracy oraz przestrzegania zasad
ochrony przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska, a tak

e udzielania

pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadku.

Podczas wykonywania

wicze

nauczyciel powinien czuwa

nad

bezpiecze

stwem uczniów, aby nie dopu

do wypadków i urazów.

Zaj

cia

powinny

realizowane

pracowni

technologii

mechanicznej w grupach do 15 osób, podzielonych na 2-3 osobowe
zespoły.

wiczenia praktyczne dotycz

ce kształtowania umiej

tno

wykonywania sztucznego oddychania oraz

wiczenia z u

yciem sprz

niczego podczas pozorowanego po

aru, nale

y przeprowadzi

w grupach 8 osobowych, podzielonych na 2 osobowe zespoły.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie post

pów uczniów powinno odbywa

przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre

lonych wymaga

. Podstawowe wymagania powinny uwzgl

dnia

przede wszystkim umiej

tno

ci okre

lania sposobów likwidacji lub

ograniczenia zagro

, udzielania pierwszej pomocy oraz gromadzenia,

selekcjonowania i wykorzystywania informacji.

Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny post

pów uczniów

umo

liwi nauczycielowi bie

żą

ce korygowanie form organizacyjnych pracy

z uczniami oraz wła

ciwy dobór

rodków dydaktycznych.

Zaleca si

stosowanie ró

nych metod sprawdzania osi

gni

ęć

edukacyjnych. Umiej

tno

ci intelektualne mo

na sprawdza

podczas

dyskusji kierowanej, indywidualnych wypowiedzi uczniów, sprawdzianów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wiedzy. Podczas kontroli i oceny dokonywanej w formie ustnej, nale

zwraca

uwag

na merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi, stosowanie poj

ęć

technicznych, poprawno

ść

wnioskowania. Umiej

tno

ci praktyczne

dotycz

ce udzielania pierwszej pomocy mo

na sprawdza

podczas

wykonywania

wicze

. Do oceny

wicze

zaleca si

opracowa

kart

obserwacji z okre

lonymi kryteriami i wymaganiami.

Podczas obserwacji czynno

ci ucznia w trakcie wykonywania

wicze

nale

y zwraca

szczególn

uwag

na:

–

wykonywanie zada

zgodnie z zasadami bezpiecze

stwa i higieny

pracy,

–

udzielanie pierwszej pomocy w sytuacji zagro

enia zdrowia lub

ycia,

–

stosowanie sprz

tu przeciwpo

arowego oraz

rodków ga

niczych,

–

umiej

tno

ść

pracy w zespole.

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej proponuje

zastosowanie testu osi

gni

ęć

szkolnych. Egzamin testowy zgodnie

z wymaganiami dodatku II „Podstawowe standardy egzaminacyjne”
pkt. 2.9 do Part-66 proponuje si

przeprowadzi

po zako

czeniu

realizacji

programu

jednostek

modułowych:

314[06].O1.01

Przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska oraz 314[06].O1.02 Okre

lanie

warunków funkcjonowania człowieka w

rodowisku pracy:

–

Kategoria B2 – 20 zada

testowych i 1 zadanie opisowe.

Czas przeznaczony na ich rozwi

zanie: 25 minut plus 20 minut.

Warunkiem zaliczenia testu pisemnego jest uzyskanie 75%

poprawnych odpowiedzi. Egzamin testowy zgodnie z wymaganiami
dodatku II „Podstawowe standardy egzaminacyjne” pkt. 2.9 do Part-66
mo

na przeprowadzi

równie

po zako

czeniu realizacji programu tej

jednostki modułowej dobieraj

c proporcjonalnie liczb

zada

i czas

trwania egzaminu.

Podstaw

do uzyskania pozytywnej oceny powinno by

poprawne

wykonanie

wicze

oraz zaliczenie testu pisemnego.

Wskazane jest, aby w ko

cowej ocenie uwzgl

dni

wyniki wszystkich

stosowanych przez nauczyciela sposobów sprawdzania osi

gni

ęć

ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 314[06].O1.02
Okre

lanie warunków funkcjonowania człowieka

rodowisku pracy

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

scharakteryzowa

elementy

rodowiska pracy człowieka i ich

wzajemne oddziaływania,

–

wyja

ograniczenia psychofizyczne człowieka,

–

okre

wpływ sprawno

ci adaptacyjnej człowieka na zdolno

ść

wykonywania pracy na okre

lonym stanowisku,

–

scharakteryzowa

czynniki wywieraj

ce negatywny wpływ na jako

ść

wykonywanej pracy,

–

okre

wpływ zm

czenia fizycznego i psychicznego na efektywno

ść

i bezpiecze

stwo pracy,

–

oceni

warunki panuj

ce w

rodowisku pracy,

–

rozwi

problemy dotycz

ce wykonywania zada

zawodowych,

–

podj

ąć

decyzje zwi

zane z wykonywaniem zada

zawodowych,

–

zastosowa

obowi

zuj

ce procedury w sytuacjach awaryjnych,

–

rozpozna

zdarzenia stanowi

ce potencjalne

ródło zagro

dla jako

ci wykonywanej pracy,

–

okre

wpływ umiej

tno

ci interpersonalnych na efektywne

funkcjonowanie człowieka w

rodowisku pracy,

–

zastosowa

zasady skutecznych negocjacji,

–

wyja

modele i teorie bł

dów,

–

okre

rodzaje

bł

dów

wyst

puj

cych

podczas

czynno

obsługowych,

–

przewidzie

skutki bł

dów i zapobiec im,

–

zastosowa

zasady etyki.

2. Materiał nauczania

Wiadomo

ci ogólne dotycz

rodowiska pracy. (9.1) (2)

Psychofizyczne mo

liwo

ci i ograniczenia człowieka. (9.2) (2)

Psychologia socjalna. (9.3) (2)
Czynniki wpływaj

ce na zdolno

ść

wykonywania pracy na stanowisku.

(9.4) (2)
Rozwi

zywanie problemów dotycz

cych realizacji zada

zawodowych.

(9.6) (1)
Umiej

tno

ci interpersonalne. (9.7) (2)

Bł

d ludzki. Model i teoria bł

du. Rodzaje, skutki i sposoby zapobiegania

bł

dom. (9.8) (2)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wiczenia

•

Okre

lanie ogranicze

psychofizycznych człowieka do wykonywania

okre

lonych zada

zawodowych.

•

Ocenianie wpływu ró

nych czynników zewn

trznych i wewn

trznych

na organizm człowieka i jego mo

liwo

ci fizyczne i psychiczne.

•

Ocenianie warunków pracy panuj

cych w otaczaj

cym

rodowisku.

•

Ustalanie zasad współpracy w grupach i mi

dzy grupami

zawodowymi.

•

Rozpoznawanie bł

dów popełnianych przez człowieka podczas

wykonywania pracy.

•

Analizowanie skutków decyzji podejmowanych w sytuacjach

stresowych.

rodki dydaktyczne

Materiały na dyskach CD ROM: Human Factors In Aviation Maintenance
And Inspection,
Filmy video: Death Of An Airline, To Kill A Whooping Bird, Anatomy Of
An Accident, Human Performance In Maintenance, Danger Zone, Too
Many Cooks,
Dokument: Aircraft Maintenance Human Factors (Transport System
Corporation) – fragmenty.
Specyfikacja ATA-113 pt. Maintenance Human Factors Program
Guidelines,
Dokumenty ICAO pt. Human Factors Digest (Nr 1+10),
Plakaty MRSS (Maintenance And Ramp Safety Society): Dirty Dozen,
Magnificent Seven.
Teksty przewodnie.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje tre

ci dotycz

ce mo

liwo

i ogranicze

psychofizycznych człowieka oraz wpływu

rodowiska pracy

na jako

ść

obsługi awioniki statków powietrznych.

Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie

umiej

tno

okre

lania

warunków

funkcjonowania

człowieka

rodowisku pracy, umiej

tno

ci interpersonalnych oraz umiej

tno

rozpoznawania zagro

wynikaj

cych z niewła

ciwego doboru

pracowników do wykonywania czynno

ci obsługowych.

W trakcie procesu nauczania – uczenia si

nale

y uczniom

wiadomi

wpływ ró

nych czynników zewn

trznych i wewn

trznych

rodowiska pracy na organizm człowieka oraz jego mo

liwo

i ograniczenia psychofizyczne, a tak

e przyczyny podstawowych bł

dów

popełnianych podczas wykonywania pracy i sposoby ich eliminacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W pracy nauczyciela powinny znale

źć

zastosowanie metody podaj

i aktywizuj

ce. Szczególnie zalecane s

metody: pokazu z obja

nieniem,

tekstu przewodniego oraz

wicze

praktycznych. Metoda tekstu

przewodniego wymaga przygotowania przez nauczyciela materiałów do
wykonania

wicze

: pyta

prowadz

cych i formularzy do wypełnienia.

Zamieszczone w programie

wiczenia stanowi

propozycj

, któr

nauczyciel mo

e wykorzysta

w czasie zaj

ęć

lub opracowa

inne

wiczenia wspomagaj

ce realizacj

programu jednostki modułowej.

Zaj

cia powinny odbywa

w pracowni technologii mechanicznej

w grupach do 15 uczniów, podzielonych na 2-3 osobowe zespoły.
W czasie zaj

ęć

uczniowie powinni mie

liwo

ść

korzystania

z poradników, norm, instrukcji do

wicze

oraz wyników bada

i analiz

dotycz

cych oceny wpływu czynników

rodowiska pracy.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie post

pów uczniów powinno odbywa

przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre

lonych wymaga

. Ocenianie powinno u

wiadomi

uczniom poziom

ich osi

gni

ęć

w odniesieniu do wymaga

edukacyjnych, motywowa

do samodzielnej pracy i samooceny.

Zaleca si

stosowanie ró

nych metod sprawdzania osi

gni

ęć

edukacyjnych. Wymagania o charakterze umiej

tno

ci intelektualnych

na sprawdza

podczas dyskusji kierowanej, indywidualnych

wypowiedzi uczniów, sprawdzianów wiedzy. Podczas kontroli i oceny
dokonywanej w formie ustnej, nale

y zwraca

uwag

na merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi, stosowanie poj

ęć

technicznych, poprawno

ść

wnioskowania.

Umiej

tno

ci praktyczne uczniów proponuje si

sprawdza

poprzez

obserwacj

czynno

ci wykonywanych w trakcie

wicze

. Podczas

obserwacji nale

y zwróci

szczególn

uwag

na:

–

organizacj

stanowiska pracy do wykonywania

wicze

–

umiej

tno

ci pracy w grupie,

–

staranno

ść

i dokładno

ść

wykonywania analizy, obserwacji,

–

przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy,

–

opracowywanie i interpretowanie wyników analiz i obserwacji,

–

korzystanie z norm, literatury zawodowej oraz przepisów prawnych.

Egzamin testowy zgodnie z wymaganiami dodatku II „Podstawowe

standardy egzaminacyjne” pkt. 2.9 do Part-66 proponuje si

przeprowadzi

zako

czeniu

realizacji

programu

jednostek

modułowych: 314[06].O1.01 Przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa

i higieny pracy, ochrony przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

oraz 314[06].O1.02 Okre

lanie warunków funkcjonowania człowieka

rodowisku pracy:

–

Kategoria

B2-20

zada

testowych

zadanie

opisowe.

Czas przeznaczony

ich

rozwi

zanie

zada

minut

plus 20 minut.
Egzamin testowy zgodnie z wymaganiami dodatku II „Podstawowe

standardy egzaminacyjne” pkt. 2.9 do Part-66 mo

na przeprowadzi

równie

zako

czeniu

tej

jednostki

modułowej

dobieraj

proporcjonalnie liczb

zada

i czas trwania egzaminu.

ocenie

cowej

nale

uwzgl

dni

wyniki

wszystkich

zastosowanych przez nauczyciela sposobów sprawdzania osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia. Podstaw

do uzyskania pozytywnej oceny

powinno by

poprawne wykonanie

wicze

oraz zaliczenie testu

pisemnego. Warunkiem zaliczenia testu pisemnego jest uzyskanie 75%
poprawnych odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 314[06].O1.03
Posługiwanie si

zykiem angielskim zawodowym

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

posłu

zykiem obcym w zakresie wykonywanych zda

zawodowych,

–

porozumie

z uczestnikami procesu pracy wykorzystuj

słownictwo zawodowe,

–

wyja

w j

zyku obcym zasady pracy personelu po

wiadczaj

cego

obsług

techniczn

statków powietrznych,

–

scharakteryzowa

rodzaje i przeznaczenie statków powietrznych,

–

sklasyfikowa

przyrz

dy i urz

dzenia wchodz

ce w skład awioniki,

–

posłu

terminologi

dotycz

podstawowych operacji obróbki

cznej i mechanicznej,

–

odczyta

dokumentacj

techniczn

statków powietrznych,

–

sporz

dzi

pisemne i ustne zamówienie na cz

ęś

ci zamienne do

wykonania obsługi statku powietrznego,

–

wyja

przepisy JAA, ICAO, UE, EASA, krajowe przepisy lotnicze,

polecenia nadzorów lotniczych AD, procedury organizacyjne,
instrukcje wykonawcze,

–

zaplanowa

działania zwi

zane z obsług

techniczn

statku

powietrznego,

–

wypełni

formularze po

wiadczenia obsługi technicznej statku

powietrznego,

–

sporz

dzi

dokumentacj

pokładow

zgodnie z obowi

zuj

cymi

procedurami,

–

posłu

zykiem obcym w zakresie mówienia, czytania,

prowadzenia korespondencji oraz prowadzenia rozmów słu

bowych,

–

skorzysta

z katalogów, norm, przepisów prawa lotniczego oraz

literatury zawodowej i informacji zamieszczonych w Internecie
w j

zyku obcym.

2. Materiał nauczania

Obcoj

zyczna terminologia zawodowa.

Elementy i zespoły statków powietrznych.
Przyrz

dy i urz

dzenia awioniki.

Podstawowe operacje obróbki r

cznej i mechanicznej.

Zamawianie cz

ęś

ci zamiennych.

Przepisy lotnicze.
Dokumentacja pokładowa.
Obsługa techniczna statku powietrznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wiczenia

•

Okre

lanie w j

zyku angielskim typów statków powietrznych oraz ich

ęś

ci, elementów konstrukcyjnych, instalacji i podzespołów.

•

Odczytywanie dokumentacji technicznej awioniki statku powietrznego.

•

Analizowanie zasad działania instalacji i podzespołów statku

powietrznego na podstawie obcoj

zycznej dokumentacji technicznej.

•

Analizowanie zasad obsługi awioniki statku powietrznego na

podstawie obowi

zuj

cych przepisów prawa.

•

Komunikowanie si

w j

zyku obcym z załog

lotnicz

oraz innymi

osobami uczestnicz

cymi w procesie przygotowywania statku

powietrznego do lotu.

•

Redagowanie wpisów do dokumentacji pokładowej i wykonawczej.

•

Sporz

dzanie dokumentów po

wiadczaj

cych obsług

techniczn

statków powietrznych.

•

Redagowanie korespondencji słu

bowej.

•

Tłumaczenie na j

zyk polski typowych tekstów zamieszczonych

w dokumentacji

technicznej

statków

powietrznych,

procedur

organizacyjnych oraz przepisów lotniczych.

rodki dydaktyczne

Podr

czniki, czasopisma, katalogi i albumy o tematyce lotniczej.

Dokumentacja techniczna, planistyczna i obsługowa.
Słowniki ogólne, techniczne i specjalistyczne.
Normy, przepisy prawa lotniczego.
Plansze i tablice dotycz

ce konstrukcji statków powietrznych,

ich instalacji i zespołów.
Filmy dydaktyczne dotycz

ce czynno

ci zawodowych technika awionika,

w oryginalnej wersji j

zykowej.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program

jednostki

modułowej

obejmuje

tre

dotycz

posługiwania si

zykiem angielskim zawodowym w zakresie obsługi

awioniki statków powietrznych.

Podstawowym celem realizacji programu jednostki modułowej jest

kształtowanie umiej

tno

ci posługiwania si

zykiem angielskim

w zakresie sprawnego porozumiewania si

rodowisku pracy.

Realizacja programu tej jednostki modułowej jest zaplanowana

w pocz

tkowej fazie realizacji modułowego programu nauczania z uwagi

na konieczno

ść

posługiwania si

zykiem angielskim zawodowym

w trakcie opanowywania zawodowych tre

ci kształcenia.

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej ucze

powinien

wykaza

znajomo

potocznego, technicznego i lotniczego j

zyka

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

angielskiego na poziomie zapewniaj

cym spełnienie co najmniej

wymaga

Part-66. 15 (b) dla personelu po

wiadczaj

cego obsług

techniczn

kategorii B2.

Zaj

cia dydaktyczne powinny by

prowadzone w porozumieniu

z innymi nauczycielami w celu skorelowania tre

wicze

z programami

innych jednostek modułowych.

W pracy nauczyciela powinny znale

źć

zastosowanie metody podaj

i aktywizuj

ce. Szczególnie zalecane s

metody: dyskusji dydaktycznej,

inscenizacji i

wicze

praktycznych.

W trakcie

wicze

wskazane jest stosowanie dodatkowych bod

ców

słuchowych i wzrokowych, takich jak: prezentacje multimedialne, filmy
dydaktyczne.

Zaleca si

równie

stosowanie

wicze

symulacyjnych. Polegaj

one

na aran

owaniu prawdopodobnych sytuacji zawodowych i słu

żą

kształtowaniu sprawno

ci konwersacji w j

zyku obcym.

Wskazane jest prezentowanie ró

nych odmian j

zyka angielskiego

(ameryka

ski, kanadyjski, australijski i inne) i zwracanie uwagi na

ró

nice mi

dzy tymi odmianami.

Do realizacji

wicze

z zakresu czytania i rozumienia tekstów

specjalistycznych nale

y stosowa

oryginaln

dokumentacj

techniczn

producentów statków powietrznych.

Przykładowe

wiczenia zamieszczone w programie stanowi

propozycj

do wykorzystania przez nauczyciela. Zakres

wicze

rozszerzony w zale

ci od potrzeb edukacyjnych i mo

liwo

szkoły.

Zaj

cia powinny by

realizowane w grupach do 15 osób w pracowni

zyka

angielskiego.

Uczniowie

powinni

wykonywa

wiczenia

indywidualnie lub w 2 – 3 osobowych zespołach.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

systematycznie przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej
na podstawie okre

lonych kryteriów.

Przed przyst

pieniem do realizacji programu jednostki modułowej

zaleca si

przeprowadzenie wst

pnych testów diagnostycznych.

W kryteriach oceniania nale

y uwzgl

dni

przede wszystkim:

–

posługiwanie si

terminologi

zawodow

w j

zyku obcym,

–

prowadzenie rozmów zawodowych w j

zyku obcym,

–

dokumentowanie zada

w j

zyku obcym,

–

stosowanie informacji pochodz

cych ze specjalistycznych

ródeł

obcoj

zycznych,

–

prowadzenie dokumentacji pokładowej i wykonawczej,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

czytanie ze zrozumieniem i poprawne stosowanie procedur

i postanowie

prawnych uj

tych w obcoj

zycznych aktach prawnych.

Osi

gni

cia uczniów nale

y ocenia

na podstawie: ustnych

i pisemnych sprawdzianów poziomu wiadomo

ci i umiej

tno

ci, testów

osi

gni

ęć

szkolnych oraz ukierunkowanej obserwacji czynno

ci uczniów

podczas wykonywania

wicze

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej proponuje

zastosowa

test pisemny z zadaniami zamkni

tymi wielokrotnego

wyboru oraz zadaniami otwartymi.

W ocenie ko

cowej osi

gni

ęć

ucznia po zako

czeniu realizacji

programu jednostki modułowej nale

y uwzgl

dni

wyniki testu

pisemnego oraz poziom wykonania

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 314[06].O1.04
Przestrzeganie przepisów lotniczych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

rozró

organizacje lotnicze i okre

zakresy ich działalno

ci,

–

okre

zakresy

kompetencji

władz

lotniczych

krajowych

i mi

dzynarodowych,

–

wyja

współzale

ść

przepisów obsługowych UE pomi

dzy

Part-145, Part-66, Part-147 i Part-M i JAR-OPS,

–

scharakteryzowa

obowi

zki

kompetencje

personelu

wiadczaj

cego obsług

statku powietrznego w szczegółowym

rozumieniu przepisów Part-66,

–

okre

zadania

zatwierdzonych

organizacji

obsługowych

na podstawie przepisów Part-145,

–

scharakteryzowa

wymagania dotycz

ce organizacji szkolenia

i egzaminowania

personelu

wiadczaj

cego

obsług

statku

powietrznego zamieszczone w przepisach Part-147,

–

rozpozna

oznakowania i napisy na statku powietrznym,

–

wyja

procedury

certyfikowania

operatorów

powietrznych

oraz zakresy ich odpowiedzialno

ci,

–

rozró

rodzaje wymaganej dokumentacji statku powietrznego,

–

posłu

dokumentacj

obsługow

i ksi

ąż

kami pokładowymi

statku powietrznego,

–

zaplanowa

program obsługi statku powietrznego,

–

sporz

dzi

pisemne meldunki o wypadkach i przesłankach

do wypadków,

–

rozró

formy organizacyjno - prawne lotniczych przedsi

biorstw

produkcyjnych,

–

zastosowa

przepisy Kodeksu pracy dotycz

ce praw i obowi

zków

pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy,

–

podj

ąć

działania zwi

zane z poszukiwaniem pracy,

–

sporz

dzi

dokumenty zwi

zane z zatrudnieniem,

–

wyja

zasady nawi

zywania i rozwi

zywania stosunku pracy

oraz jego wyga

cia,

–

okre

odpowiedzialno

ść

materialn

pracowników,

–

zaplanowa

działalno

ść

gospodarcz

–

skorzysta

ró

nych

ródeł

informacji

oraz

doradztwa

specjalistycznego,

–

scharakteryzowa

formy doskonalenia zawodowego obowi

zuj

personel obsługi technicznej w lotnictwie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Materiał nauczania

ródła prawa lotniczego. (10.1) (1)

Rola Mi

dzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego (ICAO).

(10.1) (1)
Rola Europejskiej Agencji Bezpiecze

stwa Lotniczego (EASA). (10.1) (1)

Rola władz lotniczych pa

stw członkowskich UE. (10.1) (1)

Zale

ci pomi

dzy lotniczymi aktami prawnymi Part-66, Part-147,

Part-145 i Part-M. (10.1) (1)
Struktura i realizacja przepisów Part- 66. (10.2) (2)
Struktura i realizacja przepisów Part-145.(10.3) (2)
Certyfikacja przewo

ników lotniczych według JAR-OPS. (10.4) (1)

Obowi

zki przewo

ników lotniczych certyfikowanych według JAR-OPS.

(10.4) (1)
Wymagana

dokumentacja

przewo

ników

lotniczych

(JAR-OPS).

(10.4) (1)
Znakowanie statków powietrznych. (10.4) (1)
Certyfikacja statków powietrznych. (10.5) (2)
Struktura i realizacja przepisu Part-M. (10.6) (2)
Programy obsługi technicznej. (10.7) (2)
Dyrektywy zdatno

ci do lotów. (10.7) (2)

Biuletyny i informacja obsługowa producenta. (10.7) (2)
Dokumentacja pokładowa i obsługi technicznej statku powietrznego.
(10.7) (2)
Formy

organizacyjno

–

prawne

przedsi

biorstw

produkcyjnych

i usługowych.
Kodeks pracy. Stosunek pracy.
Metody poszukiwania pracy. Dokumenty zwi

zane z zatrudnieniem.

Formy doskonalenia zawodowego zgodne z przepisami EASA i JAA.

wiczenia

•

Analizowanie przepisów prawa lotniczego obowi

zuj

cych podczas

wykonywania obsługi technicznej statków powietrznych.

•

Rozpoznawanie oznakowania i napisów na statku powietrznym.

•

Sporz

dzanie wykazu dokumentów do obsługi technicznej statku

powietrznego.

•

Wypełnianie dokumentacji pokładowej statku powietrznego.

•

Analizowanie

struktury

organizacyjnej

przedsi

biorstwa

produkcyjnego lub usługowego na podstawie dokumentacji.

•

Sporz

dzanie dokumentacji zwi

zanej z zatrudnieniem.

•

Planowanie programu doskonalenia zawodowego dla personelu

obsługi technicznej w lotnictwie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

rodki dydaktyczne

Materiały na dyskach CD ROM – AV Data - IHS Aviation Information.
Dokumenty ICAO – Aneksy do Konwencji Chicagowskiej.
Wymagania JAR–OPS, Part-66, Part-145, Part-147, Part-M.
Dokumenty dedykowane Certyfikatom Typu: MMEL, DDG, AD, SB,
AMM, SRM, IPC, WDM (przykłady dokumentów).
Prawo Lotnicze – Dz. U. z dnia 16 sierpnia 2002 r. Przepisy wykonawcze
do Polskiego Prawa Lotniczego.
Wzory formularzy zwi

zanych z zatrudnieniem.

Filmy dydaktyczne i prezentacje multimedialne dotycz

ce przestrzegania

przepisów lotniczych.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Głównym celem realizacji programu jednostki modułowej jest

opanowanie tre

ci kształcenia dotycz

cych przestrzegania przepisów

prawa lotniczego oraz prowadzenia dokumentacji obsługi technicznej
statku powietrznego.

W procesie nauczania – uczenia si

nale

y kształtowa

umiej

tno

z zakresu posługiwania si

aktami prawnymi, rozpoznawania

oznakowania i napisów na statkach powietrznych, sporz

dzania

dokumentacji pokładowej i obsługowej statku.

Zaleca si

równie

zapoznanie uczniów ze sposobami sporz

dzania

dokumentów

zwi

zanych

zatrudnieniem.

Uczniowie

powinni

samodzielnie przygotowa

zakres obowi

zków i uprawnie

dla danego

stanowiska pracy oraz sporz

dzi

harmonogram prac w oparciu

o okre

lone przez nauczyciela dane. Zaleca si

tak

e, aby ucze

sporz

dził

dokumenty

zwi

zane

planowaniem

doskonalenia

zawodowego personelu obsługi technicznej oraz dokumenty dotycz

zakładania działalno

ci gospodarczej.

W procesie nauczania – uczenia si

nauczyciel powinien:

–

stwarza

sytuacje dydaktyczne, które pozwol

na gromadzenie

i przetwarzanie informacji,

–

kształtowa

postawy zawodowe,

–

kształtowa

umiej

tno

ci komunikowania si

oraz pracy zespołowej.

Zaleca si

stosowanie zró

nicowanych metod nauczania, takich jak:

metoda przypadków oraz

wicze

praktycznych. Materiały do

wicze

nale

y opracowa

w sposób ułatwiaj

cy zrozumienie analizowanych

tre

ci.

W trakcie wykonywania

wicze

nale

y udost

pni

uczniom wzory

aktualnych dokumentów i formularzy, słowniki ekonomiczne, zbiory
przepisów prawnych, literatur

i pras

specjalistyczn

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zamieszczone w programie

wiczenia stanowi

propozycj

, któr

nauczyciel mo

e wykorzysta

w czasie zaj

ęć

lub opracowa

inne

wiczenia wspomagaj

ce realizacj

programu jednostki modułowej.

Zaj

cia powinny by

realizowane w grupach do 15 osób w pracowni

budowy i obsługi statków powietrznych oraz aerodynamiki i mechaniki
lotu oraz w pracowni komputerowej wyposa

onej w nowoczesny sprz

komputerowy z oprogramowaniem.

W wyniku realizacji programu jednostki ucze

powinien wykaza

znajomo

podstawowych przepisów lotniczych oraz prawa lotniczego,

spełniaj

co najmniej wymagania przepisów Part-66 dla personelu

wiadczaj

cego obsług

techniczn

kategorii B2 i umo

liwiaj

zdanie teoretycznych egzaminów pa

stwowych na licencj

lotnicz

w tej

kategorii.

Podczas realizacji programu jednostki modułowej nale

y posługiwa

dokumentami ICAO, JAA EASA oraz Polskim Prawem Lotniczym

i przepisami wykonawczymi do Polskiego Prawa Lotniczego.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów powinno

odbywa

systematycznie przez cały czas realizacji programu

jednostki modułowej na podstawie okre

lonych kryteriów.

W kryteriach oceniania nale

y uwzgl

dni

przede wszystkim:

–

posługiwanie si

przepisami prawa lotniczego,

–

stosowanie zasad prowadzenia dokumentacji pokładowej oraz

dotycz

cej obsługi technicznej statku powietrznego,

–

stosowanie wiedzy z zakresu prawa pracy,

–

sporz

dzanie dokumentów zwi

zanych z zatrudnieniem,

–

planowanie

programu

doskonalenia

zawodowego

personelu

wykonuj

cego obsług

statków powietrznych.

Osi

gni

cia uczniów nale

y ocenia

na podstawie ustnych

i pisemnych sprawdzianów poziomu wiadomo

ci i umiej

tno

ci, testów

osi

gni

ęć

szkolnych oraz ukierunkowanej obserwacji czynno

ci ucznia

podczas wykonywania

wicze

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej proponuje

zastosowa

test pisemny, zgodnie z wymaganiami Part-66 zawartymi

w Dodatku II „Podstawowe standardy egzaminacyjne” pkt. 2.10:

–

Kategoria B2 – 40 zada

testowych i 1 zadanie opisowe.

Czas przeznaczony na ich rozwi

zanie: 50 minut plus 20 minut.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Podstaw

do uzyskania pozytywnej oceny powinno by

poprawne

wykonanie

wicze

oraz zaliczenie testu pisemnego. Warunkiem

zaliczenia testu pisemnego jest uzyskanie 75% poprawnych odpowiedzi.

W ocenie ko

cowej osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia po zako

czeniu

realizacji programu jednostki modułowej nale

y uwzgl

dni

wyniki

wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Moduł 314[06].O2
Podstawy techniki

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

charakteryzowa

podstawowe

zjawiska

prawa

zakresu

elektrotechniki, elektroniki i automatyki lotniczej,

–

odczytywa

i sporz

dza

schematy logiczne, ideowe, blokowe

i monta

owe oraz szkice i rysunki techniczne układów oraz instalacji

elektrycznych i elektronicznych wyst

puj

cych w sprz

cie lotniczym,

–

wyja

nia

podstawowe

zjawiska

prawa

zakresu

materiałoznawstwa, technologii wytwarzania, mechaniki technicznej
oraz automatyki,

–

okre

wła

ciwo

ci oraz zastosowanie materiałów stosowanych

w urz

dzeniach mechanicznych, elektrycznych i elektronicznych,

–

dobiera

materiały i narz

dzia do obróbki r

cznej i mechanicznej

w zale

ci od rodzaju poł

cze

stosowanych w urz

dzeniach

awioniki,

–

wyja

nia

działanie

podstawowych

układów

elektrycznych,

elektronicznych, sterowania i regulacji,

–

montowa

i uruchamia

proste obwody elektryczne, elektroniczne,

sterowania i regulacji,

–

sprawdza

działanie

podstawowych

układów

elektrycznych

oraz elektronicznych, sterowania i regulacji,

–

wykonywa

poł

czenia

rozł

czne

nierozł

czne

elementów

elektrycznych,

elektronicznych

oraz

prostych

elementów

mechanicznych,

–

dobiera

i stosowa

urz

dzenia pomiarowe oraz ocenia

ich stan

techniczny,

–

wykonywa

pomiary wielko

ci elektrycznych i nieelektrycznych

oraz interpretowa

otrzymane wyniki,

–

charakteryzowa

procesy korozyjne oraz usuwa

skutki korozji

i zapobiega

jej powstawaniu,

–

wyja

nia

zasady działania maszyn pr

du stałego i przemiennego

oraz zasady sterowania parametrami ich pracy,

–

charakteryzowa

wymagania

dotycz

zasad

bezpiecznego

ytkowania maszyn i urz

dze

elektrycznych, elektronicznych,

układów sterowania i regulacji, a tak

e ich zabezpiecze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

314[06].O2.01 Stosowanie urz

dze

elektrycznych

128

314[06].O2.02 Stosowanie urz

dze

elektronicznych

314[06].O2.03 Stosowanie układów sterowania i regulacji

314[06].O2.04 Konstruowanie maszyn i urz

dze

Razem

296

3. Schemat układu jednostek modułowych

4. Literatura

Ashby M. S., Jones D.: Materiały in

ynierskie. T. 1 - 2. WNT,

Warszawa 1995
Boczkowska

A.:

Kompozyty.

Oficyna

Wydawnicza

Politechniki

Warszawskiej, Warszawa 2000
Bolkowski S.: Elektrotechnika. WSiP, Warszawa 2005
Chodorowski J., Ciszewski A., Radomski T.: Materiałoznawstwo lotnicze.
Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2003
Chwaleba A., Moeschke B., Płoszajski G.: Elektronika. WSiP,
Warszawa 2004
Ciszewski B., Przetakiewicz W.: Nowoczesne materiały w technice.
Bellona, Warszawa 1993
Dobrza

ski T.: Rysunek techniczny maszynowy. WNT, Warszawa 2002

Garbarski J.: Materiały i kompozyty niemetalowe. Oficyna Wydawnicza
Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2001
Giełdowski L.: Rzutowanie prostok

tne – widoki,

wiczenia i zadania

rysunkowe. WSiP, Warszawa 1998
Go

ska E.: Maszyny elektryczne. WSiP, Warszawa 2005

Grabowski L.: Pracownia elektroniczna. WSiP, Warszawa 1999

314[06].O2

Podstawy techniki

314[06].O2.01

Stosowanie

urz

dze

elektrycznych

314[06].O2.02

Stosowanie

urz

dze

elektronicznych

314[06].O2.03

Stosowanie

układów

sterowania

i regulacji

314[06].O2.04

Konstruowanie

maszyn

i urz

dze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jabło

ski W., Płoszajski G.: Elektrotechnika z automatyk

. WSiP,

Warszawa 1999
Janiszewski S.: Nap

d elektryczny. WSiP, Warszawa 1994

Kijewski J., Miller A., Pawlicki K., Szolc T.: Maszynoznawstwo. WSiP,
Warszawa 2004
Kostro J.: Elementy, urz

dzenia i układy automatyki. WSiP,

Warszawa 1998
Lewandowski T.: Rysunek techniczny dla mechaników. WSiP,
Warszawa 1999
Lewandowski T.: Zbiór zada

z rysunku technicznego dla mechaników.

WSiP, Warszawa 1998
Malik B.: Podstawy konstrukcji maszyn. Zbiór zada

z programem

komputerowym na CD. Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 2000
Markiewicz A.: Zbiór zada

elektrotechniki. WSiP, Warszawa 2004

Michel K., Sapi

ski T.: Czytam rysunek elektryczny. WSiP,

Warszawa 2004
Okoniewski S.: Technologia dla elektroników. WSiP, Warszawa 2004
Parcha

ski

J.:

Miernictwo

elektryczne

elektroniczne.

WSiP,

Warszawa 1997
Pióro B., Pióro M.: Podstawy elektroniki. Cz. 1. WSiP, Warszawa 1999
Rusek A.: Podstawy elektroniki. WSiP, Warszawa 1986
Poradnik elektryka. WSiP, Warszawa 1995

Wykaz literatury nale

y aktualizowa

w miar

ukazywania si

nowych

pozycji wydawniczych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 314[06].O2.01
Stosowanie urz

dze

elektrycznych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

scharakteryzowa

ródła pozyskiwania energii elektrycznej,

–

posłu

terminologi

dotycz

elektrotechniki w j

zyku polskim

i angielskim,

–

zorganizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

–

wyja

budow

i zasad

działania chemicznych

ródeł pr

du,

–

wyja

budow

i zasad

działania termopar,

–

scharakteryzowa

podstawowe zjawiska zachodz

ce w polu

elektrycznym, magnetycznym i elektromagnetycznym,

–

okre

podstawowe wielko

ci charakteryzuj

ce energi

elektryczn

–

scharakteryzowa

metody

pomiaru

podstawowych

wielko

elektrycznych,

–

wykona

pomiary wielko

ci elektrycznych oraz zinterpretowa

otrzymane wyniki,

–

rozró

podstawowe elementy obwodu elektrycznego,

–

wyja

zjawiska zachodz

ce w obwodach elektrycznych podczas

stanów nieustalonych,

–

scharakteryzowa

materiały przewodz

ce, izolacyjne, magnetyczne

i konstrukcyjne oraz okre

ich zastosowanie,

–

rozró

poł

czenia odbiorników w trójk

t i w gwiazd

w obwodach

du trójfazowego,

–

dokona

monta

u i uruchomienia prostych obwodów elektrycznych,

–

obliczy

wielko

ci elektryczne w obwodach elektrycznych pr

stałego i przemiennego,

–

dokona

pomiarów rezystancji izolacji i rezystancji uziemienia,

–

wyja

działanie i zastosowanie układów elektrycznych,

–

rozpozna

symbole graficzne elementów układu elektrycznego,

–

odczyta

i wykona

schematy logiczne, ideowe, blokowe i monta

owe

prostych układów elektrycznych,

–

sprawdzi

działanie

podstawowych

elementów

układów

elektrycznych

–

rozró

elementy instalacji elektrycznych,

–

scharakteryzowa

budow

zasad

działania

oraz

sposoby

sterowania parametrami pracy wybranych maszyn elektrycznych,

–

okre

zastosowanie maszyn elektrycznych,

–

skorzysta

z instrukcji, katalogów i innych

ródeł informacji,

zawieraj

cych

dane

dotycz

parametrów,

charakterystyk

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

i mo

liwo

ci zastosowania elementów oraz układów i urz

dze

elektrycznych,

–

wyja

zasady bezpiecznego u

ytkowania maszyn i urz

dze

elektrycznych oraz zabezpiecze

zewn

trznych i automatycznych,

–

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska podczas u

ytkowania

urz

dze

elektrycznych.

2. Materiał nauczania

Ładunek elektryczny. (3.1) (1)
Elektryczno

ść

statyczna i przewodnictwo. (3.2) (2)

Przepływ pr

du elektrycznego. (3.3) (2)

Wytwarzanie pr

du elektrycznego. (3.4) (1)

ródła pr

du stałego. (3.5) (2)

Obwody pr

du stałego. (3.6) (2)

Rezystancja, rezystory. (3.7) (2)
Moc. (3.8) (2)
Pojemno

ść

, kondensatory. (3.9) (2)

Magnetyzm. (3.10) (2)
Indukcja, induktor. (3.11) (2)
Silniki i pr

dnice pr

du stałego (DC). (3.12) (2)

d przemienny (AC). (3.13) (2)

Obwody rezystancyjne (R), indukcyjne (L) i pojemno

ciowe (C).

(3.14) (2)
Transformatory. (3.15) (2)
Filtry. (3.16) (1)
Pr

dnice pr

du przemiennego. (3.17) (2)

Silniki pr

du przemiennego. (3.18) (2)

Przetwornice. (13.5) (3)
Układy prostownicze. (13.5) (3)
Zabezpieczenia instalacji. (13.5) (3)

wiczenia

•

Rozró

nianie

materiałów

przewodz

cych,

półprzewodz

cych,

izolacyjnych i magnetycznych.

•

Odczytywanie schematów obwodów elektrycznych.

•

Sporz

dzanie schematu elektrycznego dla okre

lonego układu

rzeczywistego.

•

Badanie parametrów elementów obwodów elektrycznych: R, L, C.

•

Dobieranie elementów obwodów elektrycznych: R, L, C.

•

Wykonywanie pomiarów rezystancji izolacji i rezystancji uziemienia.

•

Wyznaczanie charakterystyk silników elektrycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

•

Wyznaczanie charakterystyk pr

dnic pr

du stałego i przemiennego.

•

Analizowanie obwodów trójfazowych.

•

Badanie parametrów transformatorów.

•

Badanie charakterystyk układów prostowniczych.

•

Analizowanie układów zabezpiecze

w obwodach elektrycznych.

rodki dydaktyczne

Elementy elektryczne.
Maszyny i urz

dzenia elektryczne.

Osprz

t instalacyjny i próbki przewodów.

Zestawy do wykonywania bada

i pomiarów.

Przyrz

dy pomiarowe wielko

ci elektrycznych.

Plansze i foliogramy dotycz

ce zastosowania urz

dze

elektrycznych.

Instrukcje obsługi maszyn i urz

dze

Normy i akty prawne z zakresu bezpiecze

stwa i higieny pracy.

Filmy dydaktyczne i prezentacje multimedialne przedstawiaj

ce zasady

pracy i współpracy elementów obwodów elektrycznych.
Zbiór

procedur

dotycz

cych

bezpiecznej

eksploatacji

instalacji

elektrycznych i akumulatorów.
Tablice matematyczno – fizyczne.
Teksty przewodnie oraz instrukcje do wykonywania

wicze

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej zawiera podstawowe tre

ci z zakresu

elektrotechniki, dotycz

ce zasad monta

u i uruchamiania układów

elektrycznych stosowanych w urz

dzeniach awioniki.

Tre

ci te stanowi

podbudow

do realizacji programu jednostki

modułowej 314[06].Z2.01 Analizowanie elektrycznego wyposa

enia

statków powietrznych.

W procesie kształcenia nale

y zwraca

uwag

na kształtowanie

umiej

tno

odczytywania

schematów

układów

elektrycznych,

dobierania

elementów,

monta

układów

elektrycznych

oraz sprawdzania poprawno

ci ich działania.

W procesie nauczania – uczenia si

nale

y przede wszystkim

stosowa

metod

tekstu przewodniego, metod

przypadków, pokazu

z obja

nieniem oraz

wicze

praktycznych.

Przed rozpocz

ciem

wicze

nauczyciel powinien zapozna

uczniów

przepisami

bezpiecze

stwa

higieny

pracy,

ochrony

przeciwpora

eniowej

oraz

przeprowadzi

pokaz

czynno

z obja

nieniem, na podstawie którego uczniowie opracuj

plan działania

i przygotuj

niezb

dne materiały i narz

dzia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Nauczyciel powinien obserwowa

czynno

ci uczniów podczas

wykonywania monta

u układów oraz udziela

im dodatkowych

wyja

nie

Wskazane jest równie

prezentowanie filmów dydaktycznych w celu

łatwiejszego przyswojenia tre

ci programowych. Przed prezentacj

filmów nale

y ukierunkowa

obserwacj

uczniów.

Zaj

cia powinny odbywa

w pracowni elektrotechniki i elektroniki

analogowej i cyfrowej, w grupie do 15 uczniów, z podziałem na 2-3
zespoły. Uczniowie powinni mie

liwo

ść

indywidualnego wykonania

wicze

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie post

pów uczniów powinno odbywa

w trakcie

realizacji programu jednostki modułowej na podstawie okre

lonych

kryteriów. Wskazane jest systematyczne prowadzenie kontroli i oceny
osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów. Ułatwi to nauczycielowi bie

żą

korekt

metod nauczania, form organizacyjnych pracy oraz doboru

rodków dydaktycznych.

Kryteria oceniania powinny uwzgl

dnia

poziom i zakres opanowania

przez

uczniów

wiadomo

umiej

tno

wynikaj

cych

ze szczegółowych celów kształcenia.

Osi

gni

cia uczniów nale

y ocenia

na podstawie ustnych

i pisemnych sprawdzianów poziomu wiadomo

ci i umiej

tno

oraz obserwacji pracy ucznia w trakcie wykonywania

wicze

Podczas kontroli i oceny nale

y zwraca

szczególn

uwag

na:

–

merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi,

–

wła

ciwe stosowanie poj

ęć

z zakresu elektrotechniki,

–

logiczne formułowanie wniosków,

–

planowanie pracy,

–

organizowanie bezpiecznego stanowiska pracy,

–

wykonywanie

wicze

zgodnie z instrukcj

–

samodzielno

ść

w wykonywaniu

wicze

–

przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska.

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej, zgodnie

z wymaganiami Part-66 zawartymi w Dodatku II „Podstawowe standardy
egzaminacyjne” pkt. 2.3, proponuje si

zastosowa

test pisemny:

–

Kategoria B2 – 50 zada

testowych i 0 zada

opisowych.

Czas przeznaczony na ich rozwi

zanie: 65 minut.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Podstaw

do uzyskania pozytywnej oceny powinno by

poprawne

wykonanie wszystkich

wicze

W ocenie ko

cowej osi

gni

ęć

ucznia nale

y uwzgl

dni

wyniki

wszystkich stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 314[06].O2.02
Stosowanie urz

dze

elektronicznych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

scharakteryzowa

zjawiska

zachodz

półprzewodnikach

i układach scalonych,

–

zorganizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

–

rozpozna

elementy elektroniczne na podstawie ich symboli,

–

odczyta

i wykona

schematy logiczne, ideowe, blokowe i monta

owe

prostych układów elektronicznych,

–

okre

cechy charakterystyczne i wła

ciwo

ci diod,

–

oszacowa

parametry elektryczne diod ł

czonych szeregowo

i równolegle,

–

scharakteryzowa

rodzaje i zasady działania tranzystorów,

–

okre

zastosowanie tranzystorów w układach wzmacniaj

cych,

–

zastosowa

proste obwody drukowane,

–

scharakteryzowa

zasady działania i metody podł

czania kolejnych

stopni wzmacniacza oporno

ciowo – pojemno

ciowego oraz

wzmacniacza indukcyjnego i indukcyjno – oporowego,

–

wyja

budow

i działanie selsynowego ł

cza wska

nikowego oraz

okre

jego zastosowanie,

–

scharakteryzowa

zasady

działania

zastosowanie

układów

scalonych logicznych i liniowych,

–

scharakteryzowa

zasad

działania generatora samowzbudnego,

–

scharakteryzowa

zasad

działania multiwibratora astabilnego,

–

scharakteryzowa

zasady działania bramek logicznych,

–

poł

czy

i uruchomi

proste obwody elektroniczne,

–

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska podczas u

ytkowania

urz

dze

elektronicznych.

2. Materiał nauczania

Diody. (4.1.1) (2)
Tranzystory. (4.1.2) (2)
Obwody rezonansowe. (4.3.b) (2)
Wzmacniacze. (4.1.2.b, 4.1.3.b) (2)
Obwody drukowane. (4.2) (2)
Generacja sygnałów. (4.3.b) (2)
Układy wielostopniowe. (4.1.2.b) (3)
Przetworniki. (4.3.b) (2)
Przeka

niki. (4.3.b) (2)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wzmacniacze magnetyczne. (4.1.3.b) (2)
Selsyny. (4.3.b) (2)
Elementy sumuj

ce i ró

niczkuj

ce. (4.1.3.b) (2)

wiczenia

•

Odczytywanie schematu obwodu elektronicznego.

•

Wykonywanie schematu elektronicznego dla przedstawionego układu

rzeczywistego.

•

Wyznaczanie charakterystyk elementów i układów elektronicznych.

•

Wyznaczanie charakterystyk diod i tranzystorów.

•

Wyznaczanie charakterystyk obwodów rezonansowych.

•

Wyznaczanie charakterystyk wzmacniaczy elektronicznych.

•

Pomiar podstawowych parametrów obwodów elektronicznych.

•

Dobieranie zabezpiecze

obwodów elektronicznych.

•

Badanie ł

czy selsynowych i potencjometrycznych.

•

Badanie charakterystyk wzmacniaczy magnetycznych.

rodki dydaktyczne

Elementy obwodów elektronicznych.
Urz

dzenia elektroniczne.

Zestawy do monta

u, bada

i pomiarów układów elektronicznych.

Schematy urz

dze

elektronicznych.

Instrukcje obsługi urz

dze

elektronicznych.

Normy i akty prawne z zakresu bezpiecze

stwa i higieny pracy.

Filmy dydaktyczne i prezentacje multimedialne dotycz

ce pracy

obwodów elektronicznych.
Instrukcje oraz teksty przewodnie do wykonywania

wicze

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje podstawowe tre

ci z zakresu

stosowania układów elektronicznych. Tre

ci te stanowi

podbudow

realizacji programu jednostki modułowej 314[06].Z2.02 Analizowanie
awionicznego wyposa

enia statków powietrznych.

Podczas realizacji programu jednostki nale

y zwraca

uwag

na budow

, przeznaczenie oraz zastosowanie układów elektronicznych

w awionice statku powietrznego. Bardzo wa

ne jest kształtowanie

umiej

tno

ci zwi

zanych z odczytywaniem schematów układów,

dobieraniem elementów do monta

u oraz montowaniem układów

elektronicznych i sprawdzaniem poprawno

ci ich działania.

W procesie nauczania – uczenia si

nale

y przede wszystkim

stosowa

metody: tekstu przewodniego i

wicze

praktycznych. W celu

lepszego zrozumienia i utrwalenia tre

ci programowych wskazane jest

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

przeprowadzanie pokazów z obja

nieniem. Nauczyciel powinien

przygotowa

teksty przewodnie, instrukcje do

wicze

, dokumentacj

techniczn

, normy, poradniki i inne materiały.

Zaj

cia powinny odbywa

w laboratorium elektrotechniki,

elektroniki analogowej i cyfrowej w grupie do 15 uczniów
na wydzielonych stanowiskach pracy w zespołach 2 – 3 osobowych.
Uczniowie powinni mie

liwo

ść

indywidualnego wykonania

wicze

Na realizacj

programu jednostki modułowej nale

y przeznaczy

2 lub 3

jednostki dydaktyczne.

Przed przyst

pieniem do wykonywania

wicze

nale

y zapozna

uczniów z zasadami bezpiecze

stwa podczas pracy z urz

dzeniami

elektronicznymi.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre

lonych

kryteriów.

Opracowuj

kryteria

oceniania

nale

uwzgl

dni

poziom i zakres opanowania wiadomo

ci i umiej

tno

wynikaj

cych ze szczegółowych celów kształcenia.

Ocena powinna stymulowa

aktywno

ść

ucznia i zapewni

poczucie satysfakcji na ka

dym etapie kształcenia.

Zaleca si

stosowanie ró

nych metod sprawdzania osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów. Wymagania o charakterze umiej

tno

intelektualnych mo

na sprawdza

podczas dyskusji kierowanej,

indywidualnych wypowiedzi uczniów, sprawdzianów wiedzy. Podczas
kontroli i oceny w formie odpowiedzi ustnych nale

y zwraca

uwag

na merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi, stosowanie poj

ęć

technicznych,

poprawno

ść

wnioskowania.

Wiadomo

umiej

tno

niezb

dne

realizacji

zada

zawodowych mog

oceniane na podstawie sprawdzianów ustnych

i pisemnych oraz testów osi

gni

ęć

szkolnych.

Umiej

tno

ci praktyczne proponuje si

sprawdza

przez obserwacj

czynno

ci uczniów w trakcie wykonywania

wicze

. Do

wicze

zaleca

opracowanie kart obserwacji z okre

lonymi kryteriami i wymaganiami.

Dokonuj

c oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów nale

y przede

wszystkim zwróci

uwag

na:

–

stosowanie oznacze

na schematach urz

dze

elektronicznych,

–

wykonywanie prostych układów elektronicznych,

–

posługiwanie si

schematami monta

owymi, blokowymi, ideowymi

i logicznymi prostych układów elektronicznych,

–

sprawdzanie poprawno

ci działania układów elektronicznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej, zgodnie

z wymaganiami Part-66 zawartymi w Dodatku II „Podstawowe standardy
egzaminacyjne” pkt. 2.4, proponuje si

zastosowa

test pisemny:

–

Kategoria B2 – 40 zada

testowych i 0 zada

opisowych.

Czas przeznaczony na ich rozwi

zanie: 50 minut.

Podstaw

do uzyskania pozytywnej oceny powinno by

poprawne

wykonanie wszystkich

wicze

W ocenie ko

cowej osi

gni

ęć

ucznia po zako

czeniu realizacji

programu jednostki modułowej nale

y uwzgl

dni

wyniki sprawdzianów,

testu dydaktycznego oraz poziom wykonania

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 314[06].O2.03
Stosowanie układów sterowania i regulacji

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

scharakteryzowa

urz

dzenia automatyki,

–

wyja

ró

nice pomi

dzy procesami sterowania i regulacji,

–

rozró

elementy układu automatycznej regulacji i okre

ich

funkcje w układzie,

–

sklasyfikowa

układy automatycznej regulacji i układy sterowania,

–

zorganizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

–

scharakteryzowa

otwarte, zamkni

te oraz zdalne układy sterowania,

–

wyja

zasad

działania sterowania sekwencyjnego, czasowego,

nad

ąż

nego oraz programowego,

–

okre

wady i zalety oraz zakres stosowania elektrycznych,

pneumatycznych i hydraulicznych urz

dze

automatyki,

–

rozró

podstawowe przetworniki pomiarowe,

–

wyja

zasady działania przetworników analogowo – cyfrowych

i cyfrowo – analogowych,

–

wyja

zasady działania i zastosowanie elementów wykonawczych

urz

dze

automatyki

–

pneumatycznych,

hydraulicznych

i elektrycznych,

–

rozpozna

typy regulatorów i scharakteryzowa

podstawowe

parametry ich pracy,

–

wyja

zasady działania układów regulacji – temperatury, poziomu,

nienia,

–

wyja

zasady działania czujników i sygnalizatorów,

–

oceni

prawidłowo

ść

wskaza

czujników i sygnalizatorów,

–

wyja

zasady sterowania w serwomechanizmach z otwart

i zamkni

regulacji,

–

scharakteryzowa

wybrane elektryczne układy automatycznego

sterowania,

–

posłu

instrukcjami oraz katalogami przyrz

dów pomiarowych

i urz

dze

stosowanych w automatyce,

–

zaplanowa

czynno

ci zwi

zane z monta

em i testowaniem układów

sterowania i układów automatycznej regulacji,

–

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska obowi

zuj

ce podczas

monta

u, uruchamiania i testowania układów sterowania i układów

automatycznej regulacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Materiał nauczania

Charakterystyka urz

dze

automatyki.

Procesy sterowania i regulacji.
Układy automatycznej regulacji.
Rodzaje układów sterowania.
Wielko

ci charakteryzuj

ce przepływ cieczy i gazów.

Przetworniki pomiarowe.
Rodzaje regulatorów.
Elementy wykonawcze w układach automatycznej regulacji.
Układy regulacji temperatury, poziomu, ci

nienia.

Charakterystyka wybranych elektrycznych układów automatycznego
sterowania.
Zasady monta

u układów automatyki.

wiczenia

•

Rozró

nianie przetworników pomiarowych.

•

Porównywanie parametrów pracy ró

nych rodzajów regulatorów.

•

Analizowanie działania elektrycznego mechanizmu wykonawczego.

•

Analizowanie działania układów automatycznej regulacji strumienia

i poziomu cieczy oraz ci

nienia i temperatury.

•

Analizowanie

działania

układu

automatycznego

sterowania

temperatury pieca elektrycznego na podstawie schematu.

•

Planowanie czynno

ci zwi

zanych z monta

em i testowaniem

działania układu automatycznej regulacji temperatury.

rodki dydaktyczne

Elementy urz

dze

automatyki i ich przekroje.

Plansze i foliogramy dotycz

ce budowy elementów urz

dze

automatyki.

Schematy instalacji i układów automatyki.
Przyrz

dy do pomiaru wielko

ci mechanicznych: ci

nienia, temperatury,

przepływu oraz poziomu cieczy.
Przyrz

dy do pomiaru wielko

ci mechanicznych ciał stałych.

Symulatory pracy sygnalizatorów oraz układów zabezpiecze

i blokad

urz

dze

technologicznych.

Instrukcje obsługi urz

dze

automatyki.

Prezentacje multimedialne dotycz

ce pracy urz

dze

automatyki.

Instrukcje oraz teksty przewodnie do wykonywania

wicze

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Jednostka modułowa zawiera tre

ci dotycz

ce działania układów

regulacji i sterowania oraz stosowania elementów i układów automatyki
pneumatycznej,

elektrycznej

hydraulicznej

urz

dzeniach

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

awionicznych

statków

powietrznych.

Stanowi

ona

podbudow

do realizacji programów jednostek modułowych zawartych w module
314[06].Z2 Wyposa

enie awioniczne i elektryczne statków powietrznych.

W procesie nauczania – uczenia si

nale

y odwoływa

do wiadomo

ci i umiej

tno

ci uczniów z fizyki dotycz

cych wła

ciwo

oraz przemian fizycznych materiałów stosowanych w awionice.

Szczególnie wa

ne jest opanowanie przez uczniów umiej

tno

rozró

niania elementów i urz

dze

stosowanych w układach automatyki,

odczytywania

oznacze

symboli

graficznych

stosowanych

na schematach, korzystania z instrukcji i katalogów, a tak

e obsługi

urz

dze

kontrolnych i sterowniczych.

Istotn

rol

w osi

ganiu celów kształcenia ma dobór metod

nauczania. Wskazane jest stosowanie metody przewodniego tekstu,

wicze

praktycznych oraz pokazu z obja

nieniem.

wiczenia z zakresu

działania układów regulacji i sterowania mog

mie

form

pokazu,

symulacji komputerowych lub

wicze

Przed przyst

pieniem do realizacji

wicze

nauczyciel powinien

udzieli

instrukta

u dotycz

cego stosowania przepisów bezpiecze

stwa

i higieny pracy oraz ochrony przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej.

wiczenia

zamieszczone

programie

stanowi

propozycj

do wykorzystania przez nauczyciela. Zakres

wicze

e by

modyfikowany w zale

ci od potrzeb edukacyjnych i mo

liwo

szkoły.

Program jednostki modułowej nale

y realizowa

w pracowni awioniki,

automatyki oraz sprz

tu elektrycznego i elektronicznego w grupach

do 15 osób, indywidualnie lub w zespołach 2 osobowych. Uczniowie
powinni

mie

liwo

ść

indywidualnego

wykonania

wicze

Na realizacj

programu jednostki modułowej nale

y przeznaczy

2 lub 3

jednostki dydaktyczne.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie post

pów ucznia powinno odbywa

w trakcie

realizacji programu jednostki modułowej na podstawie okre

lonych

kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzgl

dnia

poziom i zakres

opanowania przez uczniów wiadomo

ci i umiej

tno

ci wynikaj

cych

ze szczegółowych celów kształcenia.

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno by

realizowane

za pomoc

bada

diagnostycznych, kształtuj

cych i sumuj

cych.

Badanie diagnostyczne powinno dotyczy

sprawdzenia umiej

tno

w zakresie posługiwania si

uniwersalnymi przyrz

dami pomiarowymi,

zwłaszcza do pomiaru typowych wielko

ci elektrycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Badania kształtuj

ce nale

y przeprowadza

systematycznie w formie

obserwacji czynno

ci uczniów podczas wykonywania

wicze

W procesie oceniania nale

y zwróci

szczególn

uwag

na:

–

odczytywanie schematów układów sterowania,

–

posługiwanie

instrukcjami

oraz

katalogami

przyrz

dów

pomiarowych i urz

dze

stosowanych w układach automatycznej

regulacji,

–

planowanie i organizowanie stanowiska pracy,

–

samodzielno

ść

i staranno

ść

wykonania

wicze

–

analizowanie poprawno

ci działania układu automatycznej regulacji

nienia i temperatury,

–

przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy.

Kontrol

poprawno

ci wykonania

wiczenia nale

y przeprowadzi

w trakcie i po jego wykonaniu, zgodnie z przyj

tymi kryteriami.

Osi

gni

cia ucznia nale

y ocenia

na podstawie ustnych i pisemnych

sprawdzianów poziomu wiadomo

ci i umiej

tno

ci, testów osi

gni

ęć

szkolnych oraz obserwacji czynno

ci ucznia w trakcie wykonywania

wicze

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej proponuje

zastosowanie testu pisemnego zawieraj

cego zadania otwarte

(krótkiej odpowiedzi, z luk

) lub zamkni

te (wielokrotnego wyboru,

na dobieranie, typu prawda-fałsz).

W ko

cowej ocenie osi

gni

ęć

uczniów nale

y uwzgl

dni

wyniki

wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 314[06].O2.04

Konstruowanie maszyn i urz

dze

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

okre

cel i znaczenie normalizacji w rysunku technicznym,

–

zorganizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

–

dobra

przybory i materiały rysunkowe,

–

zastosowa

zasady doboru formatów, linii i podziałek rysunkowych,

–

okre

rodzaje i zastosowanie pisma technicznego,

–

rozró

rysunki

techniczne:

wykonawcze,

zło

eniowe,

zestawieniowe, monta

owe, zabiegowe, operacyjne,

–

sporz

dzi

szkice oraz rysunki techniczne o ró

nym stopniu

zło

ono

ci,

–

wykona

szkic cz

ęś

ci maszyny odwzorowuj

cy kształty zewn

trzne

i wewn

trzne z zachowaniem proporcji,

–

oznaczy

na rysunku technicznym rodzaje materiałów, wymiary,

tolerancje, pasowania, odchyłki kształtu i poło

enia, chropowato

ść

powierzchni, zbie

ść

i pochylenie,

–

wykona

szkic przedmiotu w rzucie aksonometrycznym dimetrii

uko

nej,

–

wykona

schematy logiczne, ideowe, monta

owe oraz szkice i rysunki

techniczne

układów

mechanicznych,

hydraulicznych,

pneumatycznych,

–

odczyta

szkice i rysunki techniczne układów oraz instalacji

elektrycznych i nieelektrycznych stosowanych w sprz

cie lotniczym,

–

rozró

materiały konstrukcyjne stosowane w elektrotechnice

i elektronice,

–

wyja

zastosowanie metali

elaznych i nie

elaznych w lotnictwie,

–

okre

wpływ obróbki cieplnej lub cieplno – chemicznej

na wła

ciwo

ci metali i ich stopów,

–

rozró

materiały niemetalowe i kompozytowe oraz okre

ich zastosowanie,

–

scharakteryzowa

wła

ciwo

kompozytów

materiałów

niemetalowych najcz

ęś

ciej stosowanych w lotnictwie,

–

scharakteryzowa

podstawowe techniki wytwarzania elementów

konstrukcyjnych,

–

dobra

maszyny

urz

dzenia

wytwarzania

elementów

konstrukcyjnych,

–

rozpozna

procesy korozyjne oraz oceni

ich skutki,

–

scharakteryzowa

sposoby ochrony przed korozj

w procesach

wytwarzania i eksploatacji,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

dobra

ruby, kołki i wkr

ty stosowane w urz

dzeniach awioniki

zgodnie z normami lotniczymi,

–

dobra

elementy

zabezpieczaj

poł

czenia

stosowane

w urz

dzeniach awionicznych statków powietrznych,

–

scharakteryzowa

rodzaje i zasady stosowania nitów lotniczych,

–

scharakteryzowa

rodzaje

lotniczych

przewodów

sztywnych

i mi

kkich oraz ich poł

cze

–

scharakteryzowa

wła

ciwo

ci ło

ysk tocznych i

lizgowych,

–

wyja

zasady działania ró

nych rodzajów przekładni,

–

posłu

normami, katalogami i dokumentacj

materiałow

–

okre

rodzaje tolerancji i pasowa

–

scharakteryzowa

metody wykonywania pomiarów z zastosowaniem

wzorców i przyborów pomiarowych,

–

dobra

sposoby wykonywania pomiarów warsztatowych oraz

przyrz

dy pomiarowe,

–

scharakteryzowa

metody nieinwazyjnej kontroli,

–

dobra

materiały eksploatacyjne stosowane do produkcji i napraw

urz

dze

awionicznych,

–

zaplanowa

czynno

ci zwi

zane z monta

em i demonta

elementów konstrukcyjnych urz

dze

awionicznych,

–

okre

zadania

kontroli

jako

procesów

zwi

zanych

z wytwarzaniem elementów konstrukcyjnych urz

dze

awioniki,

–

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska obowi

zuj

ce podczas

sporz

dzania projektów konstrukcji maszyn i urz

dze

2. Materiał nauczania

Znormalizowane elementy rysunku technicznego. (7.5) (2)
Uproszczenia rysunkowe cz

ęś

ci maszyn. (7.5) (2)

Zasady wymiarowania. (7.5) (2)
Rysowanie i wymiarowanie. (7.5) (2)
Wykresy i nomogramy. (7.5) (2)
Czytanie rysunków technicznych. (7.5) (2)
Metale

elazne. (6.1a) (1)

Metale nie

elazne. (6.2.a) (1)

Kompozyty i materiały niemetalowe. (6.3.a) (2)
Materiały stosowane w elektrotechnice i elektronice. (6.1-6.2) (2)
Sprawdzanie wytrzymało

ci materiałów. (6.1.b, 6.2.b) (2)

Korozja. (6.4) (2)
Gwinty. (6.5.1) (2)

ruby, kołki i wkr

ty. (6.5.2) (2)

Elementy zabezpieczaj

ce poł

czenia. (6.5.3) (2)

Nity lotnicze. (6.5.4) (2)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rury i zł

cza. (6.6) (2)

Spr

ęż

yny. (6.7) (1)

Ło

yska. (6.8) (2)

Przekładnie. (6.9) (2)
Linki sterownicze. (6.10) (1)
Tolerancje i pasowania. (7.6) (1)
Pomiary warsztatowe. (7.3) (3)
Materiały technologiczne i eksploatacyjne.
Metody nieinwazyjnej kontroli. (7.18.c) (1)
Monta

i demonta

elementów konstrukcyjnych w urz

dzeniach awioniki.

(7.18.d) (2)
Kontrola jako

ci. (7.2, 7.20) (2)

wiczenia

•

Dobieranie linii rysunkowych do wykre

lania osi przedmiotów,

przekrojów oraz linii wymiarowych zgodnie z Polskimi Normami.

•

Szkicowanie płaskich figur geometrycznych z uwzgl

dnieniem

poprawno

ci kształtów, proporcji, linii wymiarowych.

•

Szkicowanie bryły zło

onej w układzie na trzy rzutnie, na podstawie

rzutu aksonometrycznego dimetrii uko

nej.

•

Szkicowanie bryły zło

onej w rzucie aksonometrycznym dimetrii

uko

nej na podstawie szkicu na trzy rzutnie.

•

Szkicowanie przekroju i kładu przedmiotu.

•

Szkicowanie przedmiotu z widokiem cz

stkowym.

•

Wymiarowanie szkiców cz

ęś

ci maszyn z oznaczeniem tolerancji,

pasowa

, chropowato

ci powierzchni i rodzaju obróbki.

•

Wykonywanie wybranych rodzajów pomiarów warsztatowych.

•

Rozpoznawanie

materiałów

konstrukcyjnych

przewodz

cych

stosowanych w elektrotechnice i elektronice.

•

Rozpoznawanie rodzajów korozji i okre

lanie sposobów ochrony

przed korozj

•

Dobieranie

rub, kołków i wkr

tów stosowanych w urz

dzeniach

awioniki na podstawie wymaga

Polskich Norm.

•

Analizowanie zasad działania ró

nych rodzajów przekładni.

rodki dydaktyczne

Filmy dydaktyczne i prezentacje multimedialne ilustruj

ce działanie

maszyn i urz

dze

do wytwarzania elementów konstrukcyjnych, próby

wytrzymało

ciowe materiałów i elementów konstrukcji mechanicznych,

uszkodzenia i wady struktur kompozytowych.
Programy komputerowe stosowane do wspomagania projektowania
elementów konstrukcyjnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Podr

czniki, czasopisma specjalistyczne, poradniki, albumy, katalogi.

Normy i instrukcje.
Plansze i tablice prezentuj

ce oznakowania i wła

ciwo

ci materiałów

konstrukcyjnych.
Plansze i tablice prezentuj

ce materiały kompozytowe stosowane

podczas produkcji i naprawy urz

dze

statków powietrznych.

Strukturalne materiały kompozytowe, a w szczególno

ci:

ywice, tkaniny,

wypełniacze i uszczelniacze.
Materiały technologiczne i narz

dzia stosowane do naprawy struktur

kompozytowych.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program nauczania jednostki modułowej obejmuje tre

ci z zakresu

konstruowania i wytwarzania cz

ęś

ci maszyn i urz

dze

. Podczas jego

realizacji

nale

przede

wszystkim

kształtowa

umiej

tno

wykonywania rysunków cz

ęś

ci maszyn, schematów logicznych,

ideowych, monta

owych oraz szkiców i rysunków technicznych układów

mechanicznych,

hydraulicznych,

pneumatycznych,

elektrycznych

i elektronicznych, a tak

e umiej

tno

ci planowania prac z zakresu

obróbki r

cznej i mechanicznej. Nale

y równie

utrwala

nawyki

bezpiecznej pracy i prawidłowego u

ytkowania przyrz

dów, narz

dzi,

maszyn i urz

dze

Zaleca si

, aby program jednostki modułowej był realizowany metod

wicze

praktycznych, dyskusji dydaktycznej, przewodniego tekstu

oraz pokazu z obja

nieniem.

Szczególnie trudna dla uczniów mo

e by

zło

ono

ść

procesu

technologicznego, stanowi

cego ci

g czynno

ci od planowania, poprzez

wykonanie, a

do kontroli ko

cowej. Nauczyciel powinien zwraca

uwag

na przestrzeganie kolejno

ci czynno

ci podczas procesu

wytwarzania cz

ęś

ci maszyn i urz

dze

wiczenia praktyczne zaleca si

poprzedzi

pokazem z obja

nieniem.

Podczas pokazu nale

y demonstrowa

jak najwi

cej przykładów

czynno

ci, zwracaj

c uwag

na prawidłowe ich wykonanie. Wskazane

jest, aby w trakcie

wicze

nauczyciel obserwował prac

ucznia,

wskazywał popełniane bł

dy oraz naprowadzał na wła

ciwy tok pracy.

Nale

y zwraca

uwag

na przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa

i higieny pracy, staranno

ść

wykonania

wicze

oraz na bie

żą

korygowa

popełniane bł

dy.

Podczas wykonywania

wicze

uczniowie powinni mie

liwo

ść

korzystania z ró

nych

ródeł informacji, takich jak: normy, dokumentacja

techniczna, dokumentacja warsztatowa, instrukcje oraz poradniki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Realizacj

procesu kształcenia zaleca si

wspomaga

filmami

dydaktycznymi,

prezentacjami

komputerowymi,

schematami

oraz planszami i foliogramami obrazuj

cymi techniki wytwarzania.

Uczniowie powinni pracowa

w pracowni technologii mechanicznej

w grupach do 15 osób, z podziałem na 2-3 osobowe zespoły
lub indywidualnie.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
ustalonych kryteriów.

Opracowuj

c kryteria oceniania nale

y uwzgl

dni

poziom oraz

zakres opanowania przez uczniów wiadomo

ci i umiej

tno

wynikaj

cych ze szczegółowych celów kształcenia.

Osi

gni

cia uczniów nale

y ocenia

na podstawie sprawdzianów

ustnych i pisemnych, testów osi

gni

ęć

szkolnych oraz podczas

obserwacji czynno

ci uczniów w trakcie wykonywania

wicze

W takcie obserwacji czynno

ci uczniów nale

y zwraca

uwag

na:

–

posługiwanie

dokumentacj

technologiczn

normami,

poradnikami i katalogami,

–

samodzielno

ść

i poprawno

ść

wykonywanych czynno

ci,

–

przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy,

–

prezentowanie wyników własnej pracy.

Kontrol

poprawno

ci wykonania

wiczenia nale

y przeprowadzi

w trakcie i po jego wykonaniu.

wiczenia wykonane nieprawidłowo

ucze

powinien powtarza

, a

do uzyskania pozytywnego wyniku.

Oceniaj

c osi

gni

cia ucznia nale

y zwraca

szczególn

uwag

na merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi, wła

ciwe stosowanie poj

ęć

technicznych, poprawno

ść

doboru materiałów oraz maszyn i urz

dze

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej, zgodnie

z wymaganiami Part-66 zawartymi w Dodatku II „Podstawowe standardy
egzaminacyjne” pkt. 2.6 i 7, proponuje si

zastosowa

test pisemny:

–

Kategoria B2 – 90 zada

testowych i 1 zadanie opisowe.

Czas przeznaczony na ich rozwi

zanie: 113 minut plus 20 minut.

W ko

cowej ocenie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia nale

y uwzgl

dni

wyniki wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod oceniania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Moduł 314[06].Z1
Podstawy techniki lotniczej

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

identyfikowa

rodzaje warstw podstawowych i przej

ciowych

atmosfery oraz ich charakterystyczne cechy,

–

interpretowa

zjawiska

prawa

zakresu

termodynamiki,

aerodynamiki i mechaniki lotu,

–

posługiwa

terminologi

dotycz

aerodynamiki i mechaniki lotu,

–

identyfikowa

podstawowe

czynniki

warunkuj

stateczno

ść

i sterowno

ść

statku powietrznego,

–

okre

wpływ

zjawisk

elektromagnetycznych

wyładowa

elektrostatycznych na obsług

systemów elektronicznych statku

powietrznego,

–

charakteryzowa

podstawowe manewry statku powietrznego,

–

posługiwa

ró

nymi systemami liczenia,

–

identyfikowa

i okre

przeznaczenie głównych podzespołów

komputera,

–

charakteryzowa

typowe elementy systemu obrazowania informacji,

–

charakteryzowa

lotnicze magistrale przesyłania informacji,

–

klasyfikowa

statki powietrzne według rozwi

konstrukcyjnych

i przeznaczenia,

–

rozró

nia

układy sterowania statkiem powietrznym,

–

charakteryzowa

wyposa

enie dodatkowe statków powietrznych,

–

identyfikowa

rodzaje i typy silników lotniczych,

–

wyja

nia

zasady pracy silników tłokowych i turbinowych,

–

charakteryzowa

systemy

sterowania

silnikami

systemami

paliwowymi statków powietrznych,

–

wykonywa

prace z zakresu obróbki r

cznej i mechanicznej

z zastosowaniem elektronarz

dzi i narz

dzi pneumatycznych,

–

sprawdza

gło

ść

przewodzenia w instalacjach elektrycznych statku

powietrznego,

–

stosowa

zasady u

ytkowania, konserwacji i przechowywania

narz

dzi do obróbki r

cznej i mechanicznej,

–

wypełnia

dokumentacj

wykonawcz

procesów produkcyjnych,

–

stosowa

procedury kontroli jako

ci dotycz

ce realizacji zada

zawodowych,

–

przestrzega

przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

314[06].Z1.01

Wykorzystanie zjawisk aerodynamicznych
w mechanice lotu

314[06].Z1.02

Stosowanie urz

dze

cyfrowych

314[06].Z1.03

Okre

lanie konstrukcji płatowców i silników

314[06].Z1.04

Stosowanie podstawowych technik
wytwarzania

Razem

292

3. Schemat układu jednostek modułowych

4. Literatura

kowski J.: Wprowadzenie do informatyki. PWN, Warszawa 1978

Chale

B. S.:

Organizacja

architektura

komputerów.

WNT,

Warszawa 1998
Cheda W., Malski M.: Techniczny Poradnik Lotniczy – Płatowce. WKiŁ,
Warszawa 1981
Cichosz

E.,

Kordzi

ski

W.,

Ły

ski

M.,

Szczeci

ski

S.:

Charakterystyka i zastosowanie nap

dów. WKiŁ, Warszawa 1980

Cichosz E.: Sekrety pr

dko

ci samolotów. WKiŁ, Warszawa 1972

Cymerkiewicz R.: Budowa samolotów. WKiŁ, Warszawa 1982
Dzier

anowski P., Ły

ski M., Szczeci

ski S.: Nap

dy lotnicze. Silniki

tłokowe. WKiŁ, Warszawa 1981
Krawczyk T.: Lotnicze przyrz

dy pokładowe. Przyrz

dy kontroli płatowca

i silnika. WAT, Warszawa 1990
Majewicz T.: Radioelektronika dla praktyków. WKiŁ, Warszawa 1986

314[06].Z1

Podstawy techniki lotniczej

314[06].Z1.01

Wykorzystanie

zjawisk

aerodynamicznych

w mechanice lotu

314[06].Z1.02

Stosowanie

urz

dze

cyfrowych

314[06].Z1.03

Okre

lanie

konstrukcji

płatowców

i silników

314[06].Z1.04

Stosowanie

podstawowych

technik

wytwarzania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Maruszkiewicz

J.:

Aerodynamika

mechanika

lotu.

WAT,

Warszawa 1981
M

drzycki J.: Technika analogowa i hybrydowa. WNT, Warszawa 1974

Milkiewicz A.: Podstawy praktycznej aerodynamiki i mechaniki lotu
samolotu odrzutowego dla pilota. Lot. 1604/74. Dowództwo Lotnictwa
Polskiego, Pozna

1978

Morawski J. M.: Gospodarka informacj

w układzie pilot - samolot.

Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 1994
Nowakowski W., Abłamowicz A.: Aerodynamika i mechanika lotu. WKiŁ,
Warszawa 1970
Orkisz M.: Płatowce i turbinowe silniki współczesnych samolotów
wojskowych. Cz. II. Turbinowe silniki odrzutowe. WOSL, D

blin 1984

Polak

Z.,

Rypulak

A.:

Awionika,

przyrz

systemy

pokładowe. Podr

cznik.

Wyd.

Instytutu

Technologii

Eksploatacji,

Radom 2002
Staniszewski R.: Nap

dy lotnicze. Sterowanie zespołów nap

dowych.

WKiŁ, Warszawa 1980
Staszek J.: Aerodynamika modeli lataj

cych. WKiŁ, Warszawa 1986

Staszek J.: Mechanika lotu modeli lataj

cych WKiŁ, Warszawa 1986

Strzelczyk P.: Aerodynamika małych pr

dko

ci. Oficyna Wydawnicza

Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2003
Ilustrowany leksykon lotniczy – osprz

t i radioelektronika. WKiŁ,

Warszawa 1990

Wykaz literatury nale

y aktualizowa

w miar

ukazywania si

nowych

pozycji wydawniczych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 314[06].Z1.01
Wykorzystanie

zjawisk

aerodynamicznych

w mechanice lotu

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

okre

rodzaje i charakterystyczne cechy warstw podstawowych

i przej

ciowych atmosfery,

–

sporz

dzi

wykres atmosfery wzorcowej i okre

podstawowe

parametry,

–

wyja

zjawisko powstawania sił aerodynamicznych,

–

zinterpretowa

prawa i zale

ci mi

dzy wielko

ciami fizycznymi

stosowanymi w mechanice płynów i aerodynamice,

–

zinterpretowa

krzyw

biegunow

profilu skrzydła samolotu i krzyw

wyrwania,

–

wyja

zasady okre

lania granicznych parametrów lotu statku

powietrznego, a w szczególno

ci przeci

gni

cia i kryzysu falowego,

–

wyja

zjawisko opływu profilowanych ciał stałych strumieniem

powietrza,

–

rozró

rodzaje profili lotniczych i sporz

dzi

ich charakterystyki,

–

okre

wpływ zmiany kształtu profilu lotniczego na jego

charakterystyk

–

scharakteryzowa

układy odniesienia stosowane w lotnictwie – układy

ąż

enia, przepływu oraz układy zwi

zane,

–

okre

parametry statku powietrznego i parametry lotu w układach

odniesienia stosowanych w mechanice lotu,

–

scharakteryzowa

fazy lotu statków powietrznych,

–

okre

warunki równowagi sił i momentów sił działaj

cych na statek

powietrzny w ró

nych fazach lotu,

–

zastosowa

podstawowe prawa i wzory dotycz

ce mechaniki lotu,

–

obliczy

siły działaj

ce na statek powietrzny,

–

posłu

poj

ciami dotycz

cymi stateczno

ci i sterowno

ci statku

powietrznego,

–

okre

czynniki warunkuj

ce stateczno

ść

i sterowno

ść

statku

powietrznego,

–

scharakteryzowa

rozwi

zania konstrukcyjne podstawowych układów

sterowania statkami powietrznymi – stery, lotki, klapki wywa

ce,

klapki i membrany odci

ąż

ce i inne,

–

scharakteryzowa

przeznaczenie

rozwi

zania

konstrukcyjne

urz

dze

do zmiany sił no

nych i momentów sił w statkach

powietrznych – klapy, skrzela, przestawialne stateczniki, urz

dzenia

steruj

ce warstw

przy

cienn

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

scharakteryzowa

rozwi

zania konstrukcyjne urz

dze

do zmiany sił

oporu i momentów sił w statkach powietrznych – hamulce
aerodynamiczne,

przerywacze,

zawirowywacze,

prowadnice,

ograniczniki strug,

–

wyja

wpływ niektórych zjawisk aerodynamicznych na u

ytkowanie

statków powietrznych,

–

scharakteryzowa

zjawiska towarzysz

ce lotom z pr

dko

ciami

ponadd

kowymi,

–

rozró

rodzaje pr

dko

ci w odniesieniu do pr

dko

ci d

ku oraz

liczby Macha,

–

wyja

zjawiska zwi

zane z aerodynamik

i mechanik

lotu statków

powietrznych z wiruj

cym płatem,

–

okre

osi

gi i ograniczenia u

ytkowe statków powietrznych,

–

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska.

2. Materiał nauczania

Atmosfera ziemska. Fizyczne wła

ciwo

ci powietrza. (8.1) (2)

Przepływ powietrza z mał

dko

. (8.2) (2)

Siły aerodynamiczne. (8.2) (2)
Układy odniesienia. (1.3.b,c) (2)
Układ aerodynamiczny samolotu. (13.1.a) (2)
Siły i momenty działaj

ce na statek powietrzny. (8.2) (2)

Ruch ustalony statku powietrznego. (8.3) (2)
Ruch nieustalony statku powietrznego. (8.3) (2)
Stateczno

ść

i sterowno

ść

statku powietrznego. (8.4) (2)

Wpływ niektórych zjawisk aerodynamicznych na u

ytkowanie statków

powietrznych. (8.2) (2)
Aerodynamika du

ych pr

dko

ci lotu. (13.1.b) (1)

Aerodynamika wirnika no

nego. (13.1.c) (1)

Osi

gi i ograniczenia u

ytkowe statków powietrznych. (7.16.a) (2)

wiczenia

•

Badanie przebiegu zjawiska opływu brył geometrycznych oraz profili

lotniczych.

•

Wyznaczanie siły no

nej, siły oporu, siły ci

ęż

ci oraz siły ci

zespołu nap

dowego.

•

Badanie rozkładu ci

nie

wzdłu

profilu lotniczego w funkcji pr

dko

przepływu powietrza.

•

Rozpoznawanie układów aerodynamicznych statków powietrznych.

•

Badanie

wpływu

okre

lonych

zjawisk

aerodynamicznych

na u

ytkowanie statków powietrznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

•

Wyznaczanie warunków stateczno

ci statku powietrznego.

•

Okre

lanie rozkładu sił podczas typowych manewrów statku

powietrznego.

•

Wyznaczanie warunków równowagi statku powietrznego.

rodki dydaktyczne

Plansze i foliogramy dotycz

ce aerodynamiki i mechaniki lotu oraz

układów konstrukcyjnych statków powietrznych.
Stanowisko do badania rozkładu ci

nie

wzdłu

profilu lotniczego

w funkcji pr

dko

ci przepływu powietrza.

Zestawy do wykonywania bada

i pomiarów.

Przyrz

dy pomiarowe.

Instrukcje oraz teksty przewodnie do wykonywania

wicze

Filmy dydaktyczne i prezentacje multimedialne dotycz

ce typowych

stanów lotu oraz rozkładu sił w ró

nych stanach lotu statków

powietrznych, a tak

e przestrzegania przepisów bezpiecze

stwa

i higieny pracy podczas obsługi statków powietrznych.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej zawiera tre

ci dotycz

ce stosowania

zasad aerodynamiki w mechanice lotu. Realizuj

c program nauczania

nale

y odwoływa

do wiedzy uczniów z zakresu fizyki i mechaniki

ogólnej, w celu wyja

nienia zjawisk aerodynamicznych. Ponadto,

podczas realizacji programu nale

y zwróci

uwag

na zasady okre

lania

parametrów statku powietrznego i parametrów lotu w układach
odniesienia, stosowanych w mechanice lotu, okre

lania warunków

równowagi sił i momentów sił działaj

cych na statek powietrzny

w ró

nych fazach lotu, okre

lania czynników warunkuj

cych stateczno

ść

i sterowno

ść

statku powietrznego. Nale

y równie

zwróci

uwag

na wpływ

zjawisk

aerodynamicznych

ytkowanie

statków

powietrznych.

W procesie nauczania – uczenia si

zaleca si

przede wszystkim

stosowa

metody: tekstu przewodniego, pokazów z obja

nieniem

wicze

praktycznych.

Nauczyciel powinien przygotowa

teksty przewodnie, instrukcje

wicze

, dokumentacj

techniczn

, poradniki i inne niezb

dne

rodki

dydaktyczne. Zadaniem nauczyciela jest obserwowanie czynno

ucznia podczas wykonywania

wicze

oraz udzielanie konsultacji.

Przykładowe

wiczenia zamieszczone w programie stanowi

propozycj

do wykorzystania przez nauczyciela. Zakres

wicze

rozszerzony w zale

ci od mo

liwo

ci szkoły.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Program jednostki nale

y realizowa

w pracowni budowy i obsługi

statków powietrznych oraz aerodynamiki i mechaniki lotu w grupach
do 15 osób na wydzielonych stanowiskach pracy w zespołach
2 osobowych lub indywidualnie.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie post

pów ucznia powinno odbywa

w trakcie

realizacji programu jednostki modułowej na podstawie okre

lonych

kryteriów. Kryteria te powinny uwzgl

dnia

poziom i zakres opanowania

przez

uczniów

wiadomo

umiej

tno

wynikaj

cych

ze szczegółowych celów kształcenia.

Osi

gni

cia uczniów nale

y ocenia

na podstawie ustnych

i pisemnych sprawdzianów poziomu wiadomo

ci i umiej

tno

ci oraz

obserwacji pracy ucznia w trakcie wykonywania

wicze

Podczas kontroli i oceny nale

y zwraca

szczególn

uwag

na:

–

merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi,

–

wła

ciwe stosowanie poj

ęć

z zakresu aerodynamiki i mechaniki lotu,

–

logiczne formułowanie wniosków,

–

planowanie pracy,

–

organizowanie bezpiecznego stanowiska pracy,

–

wykonywanie

wicze

zgodnie z instrukcj

–

samodzielno

ść

w wykonywaniu

wicze

–

przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska.

Ocen

poprawno

ci wykonania

wiczenia nale

y przeprowadzi

zgodnie z przyj

tymi kryteriami, zarówno w trakcie obserwacji czynno

ucznia, jak i po zrealizowaniu zadania.

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej, zgodnie

z wymaganiami Part-66 zawartymi w Dodatku II „Podstawowe standardy
egzaminacyjne” pkt. 2.8, proponuje si

zastosowa

test pisemny:

–

Kategoria B2 – 20 zada

testowych i 0 zada

opisowych. Czas

przeznaczony na ich rozwi

zanie: 25 minut.

Podstaw

do uzyskania pozytywnej oceny ko

cowej powinno by

poprawne wykonanie

wicze

oraz zaliczenie testu pisemnego.

Warunkiem zaliczenia testu pisemnego jest uzyskanie 75% poprawnych
odpowiedzi.

W ocenie ko

cowej osi

gni

ęć

uczniów nale

y uwzgl

dni

wyniki

wszystkich stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 314[06].Z1.02
Stosowanie urz

dze

cyfrowych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

scharakteryzowa

stosowane systemy numeryczne,

–

dokona

konwersji liczb z systemu dziesi

tnego na dwójkowy

oraz z systemu ósemkowego i szesnastkowego na dziesi

tny,

–

scharakteryzowa

dane analogowe i cyfrowe,

–

wyja

działanie i zastosowanie przeliczników analogowych

na cyfrowe i cyfrowych na analogowe,

–

wyja

zasady działania zintegrowanych magistrali danych

w systemach statku powietrznego,

–

scharakteryzowa

schemat logiczny układu cyfrowego,

–

okre

zastosowanie obwodów logicznych na statkach powietrznych,

–

scharakteryzowa

zasady działania podstawowych podzespołów

i systemów integracyjnych w mikrokomputerze,

–

scharakteryzowa

działanie

podstawowych

modułów

pami

komputera,

–

wyja

funkcje i zasady działania mikroprocesora,

–

rozró

kodery i dekodery oraz wyja

zasady ich działania,

–

zidentyfikowa

multipleksery i demultipleksery na schematach

logicznych,

–

sklasyfikowa

systemy

wiatłowodowe,

–

wyja

zastosowanie

wiatłowodów

systemach

statku

powietrznego,

–

scharakteryzowa

zasady obsługi urz

dze

czułych na wyładowania

elektrostatyczne,

–

scharakteryzowa

rol

komputera misji MMC na pokładzie statku

powietrznego,

–

scharakteryzowa

czynniki i zjawiska wpływaj

ce na praktyk

obsługow

systemów elektronicznych statku powietrznego - EMC,

EMI, HIRF,

–

scharakteryzowa

zjawisko propagacji fal elektromagnetycznych,

–

wyja

proces modulacji i demodulacji fal,

–

okre

zakresy

stosowanych

stotliwo

fal

według

obowi

zuj

cych norm mi

dzynarodowych,

–

scharakteryzowa

struktur

systemu elektronicznego zobrazowania

informacji,

–

wyja

działanie lampy katodowej (CRT), diod

wietlnych (LED)

oraz wy

wietlaczy ciekłokrystalicznych (LCD),

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

rozró

rodzaje anten stosowanych na statkach powietrznych

i okre

ich przeznaczenie,

–

wyja

zasady pracy nadajnika i odbiornika,

–

scharakteryzowa

podstawowe typy przetworników stosowanych

na statkach powietrznych,

–

okre

rodzaje mikrofonów i gło

ników lotniczych,

–

wyja

zasady działania urz

dze

do rejestracji d

ków,

–

okre

przeznaczenie

główne

elementy

składowe

linii

przesyłowych,

–

scharakteryzowa

elementy składowe oraz zasady działania

systemów ł

czno

ci HF i VHF.

2. Materiał nauczania

Podstawy systemów liczbowych. (1.2.b, 5.2) (2)
Przetwarzanie informacji. (5.3) (2)
Magistrale danych. (5.4) (2)
Obwody logiczne. (5.5) (2)
Ogólna budowa komputera. (5.6.b) (2)
Mikroprocesory. (5.7) (2)
Obwody scalone. (5.8) (2)
Multipleksery i demultipleksery. (5.9) (2)

wiatłowody. (5.10) (2)

Systemy zobrazowania informacji. (5.11) (2)
Urz

dzenia czułe na sygnały elektrostatyczne. (5.12) (2)

Zarz

dzanie oprogramowaniem. (5.13) (2)

rodowisko elektromagnetyczne. (5.14) (2)

Obwód drga

, fale elektromagnetyczne ATA23/24. (13.4) (3)

Lampy elektronowe ATA23/24. (13.4) (3)
Anteny ATA23/24. (13.4) (3)
Nadajniki i odbiorniki ATA23/24. (13.4) (3)
Przetworniki ATA23/24. (13.4) (3)
Linie przesyłowe ATA23/24. (13.4) (3)
Systemy ł

czno

ci HF i VHF ATA23/24. (13.4) (3)

wiczenia

•

Przeliczanie liczb w ró

nych systemach numerycznych.

•

Minimalizowanie układów logicznych.

•

Dobieranie elementów i konfigurowanie komputerów.

•

Analizowanie wybranych układów scalonych.

•

Badanie działania układów drgaj

cych.

•

Sporz

dzanie

schematów

ideowych

blokowych

nadajnika

i odbiornika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

•

Sprawdzanie parametrów pracy nadajnika radiostacji lotniczej: mocy,

gł

boko

ci modulacji i cz

stotliwo

ci.

•

Nawi

zywanie ł

czno

ci w ró

nych zakresach cz

stotliwo

ci.

rodki dydaktyczne

Podzespoły (moduły) komputerów ró

nych generacji.

Zestawy do wykonywania bada

i pomiarów.

Przyrz

dy pomiarowe.

Scalone układy analogowe i cyfrowe.
Katalogi elementów elektronicznych.
Plansze, foliogramy obrazuj

ce zastosowanie urz

dze

komputerowych.

Instrukcje obsługi urz

dze

komputerowych.

Instrukcje oraz teksty przewodnie do wykonywania

wicze

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Podstawowym celem realizacji programu jednostki modułowej jest

kształtowanie umiej

tno

ci analizowania, diagnozowania i obsługiwania

układów cyfrowych oraz układów do zobrazowania informacji, a tak

przekazywania informacji na odległo

ść

. W trakcie procesu nauczania-

-uczenia si

nale

y zwraca

uwag

, by ucze

starannie posługiwał si

terminologi

zwi

zan

z technik

komputerow

. Tre

ci jednostki

modułowej stanowi

podbudow

do realizacji programu jednostki

modułowej 314[06].Z2.02 Analizowanie awionicznego wyposa

enia

statków powietrznych.

W procesie nauczania – uczenia si

nale

y przede wszystkim

stosowa

metody tekstu przewodniego i

wicze

praktycznych. W celu

lepszego zrozumienia i utrwalenia tre

ci programowych wskazane jest

przeprowadzanie pokazów z obja

nieniem. Nauczyciel powinien

przygotowa

teksty przewodnie, instrukcje do

wicze

, dokumentacj

techniczn

, poradniki i inne materiały. Uczniowie korzystaj

c z pyta

prowadz

cych

arkuszy

wiczeniowych

powinni

samodzielnie

zaplanowa

i wykona

wiczenia. Zadaniem nauczyciela jest

kształtowanie u uczniów umiej

tno

ci organizowania stanowiska pracy

zgodnie z wymaganiami ergonomii, obserwacja czynno

ci uczniów

podczas wykonywania

wicze

oraz udzielanie konsultacji.

Przykładowe

wiczenia zamieszczone w programie stanowi

propozycj

do wykorzystania przez nauczyciela. Zakres

wicze

rozszerzony w zale

ci od mo

liwo

ci szkoły.

Program jednostki modułowej nale

y realizowa

w pracowni

elektrotechniki i elektroniki analogowej i cyfrowej w grupach do 15 osób
z podziałem na zespoły 2 osobowe. Uczniowie powinni mie

liwo

ść

indywidualnego wykonania

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
ustalonych kryteriów.

Opracowuj

kryteria

oceniania

nale

uwzgl

dni

poziom

oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomo

ci i umiej

tno

wynikaj

cych ze szczegółowych celów kształcenia.

Osi

gni

cia uczniów nale

y ocenia

na podstawie sprawdzianów

ustnych i pisemnych, testów osi

gni

ęć

szkolnych oraz podczas

obserwacji czynno

ci uczniów w trakcie wykonywania

wicze

Sprawdzenie

poprawno

wykonania

wiczenia

nale

przeprowadzi

w trakcie i po jego wykonaniu. Ucze

powinien

samodzielnie sprawdzi

wyniki swojej pracy według przygotowanego

przez nauczyciela arkusza post

pów. Nast

pnie nauczyciel powinien

dokona

kontroli według tego samego arkusza.

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej, zgodnie

z wymaganiami Part-66 zawartymi w Dodatku II „Podstawowe standardy
egzaminacyjne” pkt. 2.5, nale

y zastosowa

test pisemny:

–

Kategoria B2 – 70 zada

testowych i 0 zada

opisowych.

Czas przeznaczony na ich rozwi

zanie: 90 minut.

Podstaw

do uzyskania pozytywnej oceny powinno by

poprawne

wykonanie

wicze

oraz zaliczenie testu pisemnego. Warunkiem

zaliczenia testu pisemnego jest uzyskanie 75% poprawnych odpowiedzi.

Ocena ko

cowa osi

gni

ęć

ucznia powinna uwzgl

dnia

wyniki

wszystkich stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 314[06].Z1.03
Okre

lanie konstrukcji płatowców i silników

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

wyja

współzale

ci siły no

nej, siły ci

ęż

ci oraz siły oporu

i siły ci

gu w teorii lotu statku powietrznego,

–

dokona

klasyfikacji statków powietrznych w zale

ci od ich układu

konstrukcyjnego,

–

okre

podstawowe elementy i zespoły statków powietrznych,

–

scharakteryzowa

systemy

instalacje

statku

powietrznego

stosowane dla zapewnienia sprawno

ci, bezpiecze

stwa i komfortu

lotu,

–

zidentyfikowa

dodatkowe wyposa

enie statku powietrznego,

–

wyja

zasad

działania układu sterowania w kanale poprzecznym,

podłu

nym i kierunkowym statku powietrznego,

–

wyja

zasad

działania

migła i układów automatyki

migła,

–

wyja

zasad

działania wirnika no

nego (wiropłata) oraz stabilizacji

ruchu

migłowca,

–

rozró

systemy operowania układami sterowania statkiem

powietrznym,

–

scharakteryzowa

wietlenie zewn

trzne, wewn

trzne i awaryjne

statku powietrznego,

–

sklasyfikowa

silniki lotnicze,

–

scharakteryzowa

układ konstrukcyjny i zasad

działania silnika

tłokowego, turboodrzutowego i turbo

migłowego,

–

odczyta

schematy ideowe instalacji elektrycznych silników lotniczych

oraz opisa

zasad

ich działania,

–

scharakteryzowa

elektroniczne

systemy

sterowania

silnikami

i systemami paliwowymi,

–

scharakteryzowa

systemy pomiaru parametrów pracy silników

tłokowych, turbinowych i odrzutowych,

–

posłu

normami lotniczymi, a w szczególno

ci ISO, AN, MS,

NAS, MIL, RTCA, ARINC, TSO, w tym równie

w j

zyku angielskim,

–

zastosowa

zasady bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska.

2. Materiał nauczania

Teoria lotu. (13.1) (1)
Konstrukcja statków powietrznych. (13.2) (1)
Instalacje i ich przeznaczenie. (13.2) (2)
Wyposa

enie dodatkowe statków powietrznych. (13.2) (1)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Układy sterowania statkiem powietrznym ATA 27. (13.7.a) (1)
Wyposa

enie wn

trza i awaryjne ATA-25.(13.6) (3)

wiatła ATA-33. (13.9) (3)

Ogólna charakterystyka nap

dów lotniczych. (14.1.a) (1)

Silniki tłokowe. (14.1.a) (1)
Turbinowe silniki

migłowe. (14.1.a) (1)

Elektroniczne systemy sterowania silnikami i systemami paliwowymi
(FADEC). (14.1.b) (2)
Systemy kontroli parametrów pracy silnika. (14.2) (2)

wiczenia

•

Klasyfikowanie statków powietrznych w zale

ci od układu

konstrukcyjnego.

•

Rozró

nianie ró

nych rodzajów instalacji statku powietrznego.

•

Analizowanie układów sterowania statku powietrznego.

•

Klasyfikowanie konstrukcji silników lotniczych według okre

lonych

kryteriów.

•

Analizowanie układów sterowania zespołem nap

dowym statku

powietrznego.

•

Specyfikowanie układu pomiaru parametrów zespołu nap

dowego

statku powietrznego.

rodki dydaktyczne

Modele statków powietrznych charakterystycznych dla danych układów
konstrukcyjnych.
Makiety, model, plansze ze schematami konstrukcyjnymi statków
powietrznych, instalacji i podzespołów statków powietrznych.
Eksponaty i modele układów sterowania statków powietrznych.
Modele i eksponaty instalacji pomiaru paliwa.
Modele i eksponaty lotniczych zespołów nap

dowych wraz z systemami

wskaza

parametrów pracy silnika i monitorowania jego stanu.

Filmy

dydaktyczne

dotycz

typowych

stanów

lotu

statków

powietrznych, rozkładu sił w typowych stanach lotu oraz zasad działania
i obsługi lotniczych zespołów nap

dowych, a tak

e przestrzegania

przepisów

bezpiecze

stwa

podczas

wykonywania

czynno

obsługowych.
Instrukcje oraz teksty przewodnie do wykonywania

wicze

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje tre

ci kształcenia z zakresu

konstrukcji statków powietrznych i ich zespołów nap

dowych. Stanowi

ona podbudow

do realizacji programu jednostek modułowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

zawartych w module 314[06].Z2 Wyposa

enie awioniczne i elektryczne

statków powietrznych.

W procesie kształcenia

nale

zwróci

szczególn

uwag

na konstrukcje ró

nych rodzajów statków powietrznych oraz na systemy

i instalacje statku powietrznego stosowane w celu zapewnienia
sprawno

ci, bezpiecze

stwa i komfortu lotu.

Nauczyciel powinien równie

wiadomi

uczniom, jak wa

na jest

umiej

tno

ść

operowania układami sterowania statkiem powietrznym,

kontrolowania działania układów sterowania, odczytywania schematów
ideowych instalacji elektrycznych silników lotniczych, a tak

umiej

tno

ść

pomiaru parametrów pracy silników tłokowych, turbinowych

i odrzutowych, która nale

y do podstawowych czynno

ci zwi

zanych

z obsług

statków powietrznych.

W trakcie realizacji programu nale

y ł

czy

teori

z praktyk

poprzez

odpowiedni dobór

wicze

i metod nauczania oraz wykorzystywanie

wiadomo

ci i umiej

tno

ci uczniów dotycz

cych stosowania zasad

aerodynamiki w mechanice lotu.

W procesie nauczania – uczenia si

zaleca si

stosowa

metody

tekstu przewodniego, pokazu z obja

nieniem oraz

wicze

praktycznych.

wiczenia

zamieszczone

programie

stanowi

propozycj

do wykorzystania przez nauczyciela. Zakres

wicze

e by

modyfikowany w zale

ci od potrzeb edukacyjnych i mo

liwo

szkoły.

Zaj

cia powinny odbywa

w pracowni budowy i obsługi statków

powietrznych oraz aerodynamiki i mechaniki lotu w grupie do 15 uczniów
z podziałem na 2-3 zespoły. Uczniowie powinni mie

liwo

ść

indywidualnego wykonania

wicze

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre

lonych kryteriów.

Zaleca si

stosowanie ró

nych metod sprawdzania osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów.

Podczas kontroli i oceny w formie odpowiedzi ustnych, nale

zwraca

uwag

na merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi, stosowanie poj

ęć

technicznych, poprawno

ść

wnioskowania.

Wiadomo

ci niezb

dne do realizacji

wicze

mog

sprawdzane

za pomoc

testu pisemnego z zadaniami zamkni

tymi (wielokrotnego

wyboru).

Umiej

tno

praktyczne

proponuje

sprawdza

poprzez

obserwacj

czynno

ci uczniów w trakcie wykonywania

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sprawdzenie

poprawno

wykonania

wiczenia

nale

przeprowadzi

w trakcie i po jego wykonaniu. Ucze

powinien

samodzielnie sprawdzi

wyniki swojej pracy według przygotowanego

przez nauczyciela arkusza post

pów. Nast

pnie nauczyciel powinien

dokona

kontroli według tego samego arkusza.

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej, zgodnie

z wymaganiami Part-66 zawartymi w Dodatku II „Podstawowe standardy
egzaminacyjne”, proponuje si

zastosowa

test pisemny w zale

od potrzeby potwierdzenia odpowiednich umiej

tno

ci w celu uzyskania

uprawnie

do obsługiwania statków powietrznych.

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej, zgodnie

z wymaganiami Part-66 zawartymi w Dodatku II „Podstawowe standardy
egzaminacyjne” pkt. 2.14 i 15 nale

y zastosowa

test pisemny:

–

Kategoria B2 – 60 zada

testowych i 0 zada

opisowych.

Czas przeznaczony na ich rozwi

zanie: 75 minut.

Podstaw

do uzyskania pozytywnej oceny powinno by

poprawne

wykonanie

wicze

oraz zaliczenie testu pisemnego. Warunkiem

zaliczenia testu pisemnego jest uzyskanie 75% poprawnych odpowiedzi.

Ocena ko

cowa osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia powinna uwzgl

dnia

wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 314[06].Z1.04
Stosowanie podstawowych technik wytwarzania

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

sklasyfikowa

metody pomiarowe,

–

okre

ró

nic

dzy wzorcami miar i przyrz

dami pomiarowymi,

–

zorganizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

–

dobra

przyrz

dy pomiarowe do pomiarów metrologicznych,

–

wykona

pomiary warsztatowe,

–

wykona

poł

czenia lutowane i klejone,

–

wykona

typowe operacje

lusarskie,

–

zastosowa

zasady

konserwacji

przechowywania

narz

dzi

do obróbki r

cznej i mechanicznej,

–

dokona

charakterystyki elementów elektrycznych i elektronicznych

na podstawie wygl

du lub oznaczenia,

–

odczyta

dane zawarte na tabliczce znamionowej,

–

zamocowa

potencjometry,

zł

cza,

gniazda,

bezpieczniki,

przeka

niki, styczniki, wył

czniki, radiatory, transformatory,

–

poł

czy

przewody elektryczne technik

poł

cze

termokurczliwych,

obciskaniem na gor

co, oplotów,

–

wykona

osłony ekranowe przewodów elektrycznych,

–

dobra

narz

dzia

oraz

techniki

lutowania

elementów

elektronicznych,

–

zamontowa

i przylutowa

elementy elektroniczne na płytce

drukowanej,

–

sprawdzi

zł

cze kabli wielo

yłowych,

–

zaizolowa

przewody elektryczne z zastosowaniem koszulek

termokurczliwych,

–

sprawdzi

gło

ść

przewodzenia w instalacjach elektrycznych statku

powietrznego,

–

sprawdzi

zabezpieczenie

oraz

zamocowanie

przewodów

elektrycznych na statku powietrznym,

–

dobra

techniki bada

oraz narz

dzia i przybory pomiarowe

do przeprowadzenia kontroli jako

ci wyrobów,

–

dokona

oceny jako

ci wykonanych prac zgodnie z procedurami

systemu zarz

dzania jako

–

sporz

dzi

dokumentacj

zwi

zan

z procesami wytwarzania

i kontrol

jako

ci,

–

posłu

normami, dokumentacj

warsztatow

i techniczn

–

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Materiał nauczania

Pomiary warsztatowe. (7.2) (3)
Podstawowe operacje

lusarskie i obróbki mechanicznej. (7.2) (3)

Technika wykonywania poł

cze

elementów elektrycznych. (7.7, 7.15)(3)

Techniki izolacji przewodów elektrycznych. (7.7) (3)
Gospodarka narz

dziowa. (7.3) (3)

Technika kontroli jako

ci. (7.20) (3)

wiczenia

•

Wykonywanie typowych operacji

lusarskich.

•

Wykonywanie poł

cze

klejonych i lutowanych.

•

Sporz

dzanie szkiców, rysunków wykonawczych, zło

eniowych

oraz schematów typowych cz

ęś

ci i zespołów maszynowych, a tak

schematów elektrycznych.

•

Montowanie

demontowanie

elementów

mechanicznych,

elektromechanicznych, elektrycznych i elektronicznych.

•

Wykonywanie wi

zek elektrycznych.

•

Wykonywanie

płytek

drukowanych

oraz

monta

elementów

na płytkach drukowanych.

•

Montowanie i demontowanie zł

cz elektrycznych.

•

Montowanie i demontowanie przewodów w zł

czach elektrycznych.

•

Sporz

dzanie dokumentów kontroli jako

ci.

rodki dydaktyczne

Materiały i narz

dzia do wykonywania podstawowych operacji

lusarskich.

Narz

dzia do obróbki mechanicznej.

Przyrz

dy do pomiaru wielko

ci elektrycznych.

Narz

dzia do monta

u elementów instalacji elektrycznych.

Narz

dzia i materiały do wykonywania poł

cze

klejonych i lutowanych.

Instrukcje obsługi urz

dze

Filmy dydaktyczne i prezentacje multimedialne ilustruj

ce podstawowe

techniki wytwarzania elementów konstrukcyjnych, działanie maszyn
i urz

dze

wytwarzania

elementów

konstrukcyjnych,

próby

wytrzymało

ciowe materiałów i elementów konstrukcji mechanicznych,

uszkodzenia i wady struktur kompozytowych oraz technologie napraw
struktur kompozytowych.
Dokumentacja warsztatowa. Dokumentacja techniczna.
Normy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Poradniki.
Teksty przewodnie i instrukcje do wykonywania

wicze

Wzory dokumentów z zakresu kontroli jako

ci.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program nauczania jednostki modułowej obejmuje tre

ci z zakresu

podstawowych technik montowania i kontrolowania cz

ęś

ci maszyn

oraz wykonywania poł

cze

elementów elektrycznych i elektronicznych,

a tak

e izolacji przewodów. Podczas jego realizacji nale

y przede

wszystkim kształtowa

umiej

tno

ci wykonywania prac z zakresu

obróbki r

cznej i mechanicznej oraz utrwala

nawyki bezpiecznej pracy

i prawidłowego u

ytkowania przyrz

dów, narz

dzi, maszyn i urz

dze

Zaleca si

, aby program jednostki modułowej był realizowany metod

dyskusji dydaktycznej,

wicze

praktycznych, przewodniego tekstu,

metod

przypadków oraz pokazu z obja

nieniem.

wiczenia praktyczne nale

y poprzedzi

pokazem z obja

nieniem,

demonstrowa

jak najwi

cej przykładów czynno

ci, zwracaj

c uwag

na prawidłowe ich wykonanie.

Wskazane jest, aby w trakcie

wicze

nauczyciel obserwował prac

ucznia, wskazywał popełniane bł

dy oraz naprowadzał na wła

ciwy tok

pracy.

Nale

zwraca

uwag

przestrzeganie

przepisów

bezpiecze

stwa i higieny pracy podczas wykonywania zada

staranno

ść

wykonania

wicze

i natychmiastowe korygowanie bł

dów.

Podczas wykonywania

wicze

uczniowie powinni mie

liwo

ść

korzystania z ró

nych

ródeł informacji, takich jak: normy, dokumentacja

techniczna, dokumentacja warsztatowa, instrukcje oraz poradniki.

Przed przyst

pieniem do wykonywania

wicze

praktycznych nale

zapozna

uczniów z zasadami bezpiecze

stwa i higieny pracy

obowi

zuj

cymi na stanowisku

wiczeniowym.

Proces nauczania – uczenia si

zaleca si

wspomaga

filmami

dydaktycznymi oraz prezentacjami multimedialnymi dotycz

cymi technik

wytwarzania, monta

u i demonta

u elementów mechanicznych,

elektromechanicznych, elektrycznych i elektronicznych.

Zaj

cia powinny odbywa

w grupie do 15 uczniów w pracowni

technologii mechanicznej w zespołach 2 – 3 osobowych.

Po zako

czeniu zaj

ęć

ucze

powinien wykazywa

wiedz

spełniaj

najmniej

wymagania

Part-66

dla

personelu

wiadczaj

cego obsług

techniczn

kategorii B2 i umo

liwiaj

zdanie egzaminów pa

stwowych na licencj

lotnicz

w tej kategorii.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
ustalonych kryteriów.

Opracowuj

c kryteria oceniania nale

y uwzgl

dni

poziom oraz

zakres opanowania przez uczniów wiadomo

ci i umiej

tno

wynikaj

cych ze szczegółowych celów kształcenia.

Osi

gni

cia uczniów nale

y ocenia

na podstawie sprawdzianów

ustnych i pisemnych, testów osi

gni

ęć

szkolnych oraz podczas

obserwacji czynno

ci ucznia w trakcie wykonywania

wicze

Testy powinny by

zgodne ze standardami EASA – wybór

z 3 mo

liwo

ci. Liczba zada

w te

cie powinna wynika

z liczby godzin

zaj

ęć

– po 1 zadaniu na ka

godzin

W trakcie obserwacji czynno

ci uczniów nale

y zwróci

uwag

na:

–

posługiwanie si

terminologi

ogólnotechniczn

i lotnicz

–

korzystanie z dokumentacji technicznych, norm, poradników

i katalogów,

–

samodzielno

ść

i poprawno

ść

wykonywanych czynno

ci,

–

przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy,

–

prezentowanie wyników własnej pracy.

Kontrol

poprawno

ci wykonania

wiczenia nale

y przeprowadzi

w trakcie i po jego wykonaniu.

wiczenia wykonane nieprawidłowo

ucze

powinien powtarza

, a

do uzyskania pozytywnego wyniku.

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej, zgodnie

z wymaganiami Part-66 zawartymi w Dodatku II „Podstawowe standardy
egzaminacyjne” pkt. 2.6 i 7, nale

y zastosowa

test pisemny:

–

Kategoria B2 – 40 zada

testowych i 0 zada

opisowych.

Czas przeznaczony na ich rozwi

zanie: 50 minut.

W ko

cowej ocenie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia nale

y uwzgl

dni

wyniki wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod oceniania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Moduł 314[06].Z2
Wyposa

enie awioniczne i elektryczne statków

powietrznych

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

klasyfikowa

elementy i podzespoły wchodz

ce w skład awioniki

statków powietrznych według ich przeznaczenia, zasad działania
i budowy,

–

charakteryzowa

elektroniczne, cyfrowe i analogowe systemy statku

powietrznego,

–

okre

wyposa

enie nawigacyjne statków powietrznych,

–

charakteryzowa

budow

, zasad

działania oraz zastosowanie

elementów

układów

elektroenergetycznych

stałego

i przemiennego,

–

okre

zasady

współpracy

elementów

układów

elektroenergetycznych pr

du stałego i przemiennego,

–

charakteryzowa

budow

zasad

działania,

zastosowanie

oraz zasady współpracy elementów instalacji elektrycznych płatowca,

–

charakteryzowa

budow

zasad

działania,

zastosowanie

oraz zasady współpracy elementów instalacji elektrycznych silnika,

–

posługiwa

elektrycznymi schematami ideowymi i monta

owymi,

–

posługiwa

dokumentacj

techniczn

awioniki,

–

przestrzega

przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska.

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

314[06].Z2.01

Analizowanie elektrycznego wyposa

enia

statków powietrznych

110

314[06].Z2.02

Analizowanie awionicznego wyposa

enia

statków powietrznych

280

Razem

390

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Schemat układu jednostek modułowych

4. Literatura

Bociek S., Gruszecki J.: Układy sterowania automatycznego samolotem.
Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 1999
Czekała Z.: Parada radarów. Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 1999
Gorbaczew F., Miełkobrodow E.: Podstawy fizyczne budowy i działania
lotniczych przyrz

dów pokładowych. MON, Warszawa 1956

Grabiec R.: Lotnicze systemy zobrazowania informacji. Cz. I.
Charakterystyka

operatora.

Wska

niki

mechaniczne.

WAT,

Warszawa 1996
Grzegorczyk T., Witkowski R.: Lotnicze systemy pomiarowe. Czujniki.
WAT, Warszawa 2000
Kayton M., Fried W. R.: Elektroniczne układy nawigacji lotniczej. WKiŁ,
Warszawa 1976
Kowalski T.: Lotnicze systemy zobrazowania informacji. Cz. l. Pokładowe
wska

niki obrazowe. WAT, Warszawa 1995

McLean D.: Automatic Flight Control Systems. Prentice-Hall, 1990
Morawski J. M.: Gospodarka informacj

w układzie pilot-samolot.

Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 1994
Narkiewicz J.: GPS. Globalny system pozycyjny. WKiŁ, Warszawa 2003
Narkiewicz J.: Podstawy układów nawigacyjnych. WKiŁ, Warszawa 1999
Ortyl

Z.:

Autonomiczne

systemy

nawigacji

lotniczej.

WAT,

Warszawa 2000
Pallet E. H. J.: Aircraft instruments & integrated systems. Longman
Scientific & Technical, 1994
Polak Z., Rypulak A., Smykla I., Sarnowski W.:

migłowiec PZL SW-4

Instrukcja Szkoleniowa. Moduł 12, D

blin 2005

Polak Z., Rypulak A.: Awionika, przyrz

dy i systemy pokładowe.

Podr

cznik. Wyd. Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom 2002

Polak Z.: Instalacja elektryczna silników PZL-10W

migłowca W-3WA

„Sokół”. WSOSP, D

blin 2005

314[06].Z2

Wyposa

enie awioniczne i elektryczne

statków powietrznych

314[06].Z2.01

Analizowanie elektrycznego

wyposa

enia statków powietrznych

314[06].Z2.02

Analizowanie awionicznego

wyposa

enia statków powietrznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Roszak M.: Podstawy radionawigacji. WAT, Warszawa 1972
Tomczyk A.: Pokładowe cyfrowe systemy sterowania samolotem.
Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 1999
Ilustrowany leksykon lotniczy. Osprz

t i radioelektronika. WKiŁ,

Warszawa 1990

Wykaz literatury nale

y aktualizowa

w miar

ukazywania si

nowych

pozycji wydawniczych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 314[06].Z2.01
Analizowanie elektrycznego wyposa

enia statków

powietrznych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

sklasyfikowa

urz

dzenia elektryczne statków powietrznych,

–

rozró

rodzaje pr

dów i napi

ęć

stosowanych na statkach

powietrznych,

–

rozró

przewody elektryczne stosowane na statkach powietrznych

oraz ich zł

cza i kody identyfikacyjne,

–

okre

struktur

układu elektroenergetycznego statku powietrznego,

–

okre

podstawowe parametry techniczne

ródeł zasilania pr

dem

oraz urz

dze

elektrycznych,

–

scharakteryzowa

budow

oraz

zasad

działania

urz

dze

elektrycznych pr

du stałego i przemiennego,

–

scharakteryzowa

budow

oraz

zasad

działania

urz

dze

zabezpieczaj

cych prac

dnic pr

du stałego i pr

dnic pr

przemiennego,

–

wyja

zasady współpracy równoległej

ródeł pr

du stałego oraz

współpracy równoległej pr

dnic pr

du przemiennego,

–

okre

przeznaczenie elementów sieci elektrycznych,

–

wyja

zasad

działania

oraz

przeznaczenie

przetwornic,

transformatorów, układów prostowniczych i regulatorów napi

ęć

–

okre

sposoby zabezpieczania wyposa

enia elektrycznego przed

skutkami zwar

i przeci

ąż

–

scharakteryzowa

zasady działania układów rozruchowych silników

lotniczych,

–

scharakteryzowa

etapy rozruchu silnika turbinowego,

–

scharakteryzowa

budow

, zasad

działania oraz przeznaczenie

instalacji elektrycznych silnika,

–

scharakteryzowa

budow

, zasad

działania oraz przeznaczenie

instalacji elektrycznych płatowca,

–

odczytywa

schematy instalacji elektrycznych statku powietrznego,

–

scharakteryzowa

zasady działania instalacji specjalnych statku

powietrznego – przeciwoblodzeniowej, przeciwpo

lizgowej kół

nadwozia, elektrycznych pomp paliwowych oraz rakiet sygnałowych,

–

scharakteryzowa

budow

, zasad

działania oraz przeznaczenie

układów o

wietlenia wewn

trznego i zewn

trznego oraz układu

sygnalizacji

wietlnej,

–

posłu

schematami ideowymi urz

dze

elektrycznych,

–

posłu

schematami monta

owymi urz

dze

elektrycznych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

wyja

zasady współpracy instalacji elektrycznych z pozostałymi

elementami wyposa

enia statku powietrznego,

–

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska.

2. Materiał nauczania

Ogólna

charakterystyka

lotniczych

urz

dze

elektrycznych

ATA24. (13.5) (3)
Schematy instalacji elektrycznej. (7.5) (2)
Przewody elektryczne i zł

cza. (6.11) (2)

Akumulatory pokładowe ATA24. (13.5) (3)
Pr

dnice pr

du stałego i prostowniki ATA24. (13.5) (3)

Urz

dzenia zabezpieczaj

ródła pr

du stałego ATA24. (13.5) (3)

Współpraca równoległa

ródeł pr

du stałego ATA24. (13.5) (3)

dnice pr

du przemiennego ATA24. (13.5) (3)

Urz

dzenia zabezpieczaj

ce prac

dnic pr

du przemiennego

ATA24. (13.5) (3)
Współpraca równoległa pr

dnic pr

du przemiennego ATA24. (13.5) (3)

Przetwarzanie energii elektrycznej ATA24. (13.5) (3)
Rodzaje i budowa sieci elektrycznych ATA24. (13.5) (3)
Elementy sieci elektrycznych ATA24. (13.5) (3)
Przebieg rozruchu silników lotniczych. (3)
Elementy układu rozruchowego. (3)
Działanie układu rozruchowego. (3)
Instalacje elektryczne silników lotniczych. (3)
Instalacje przeciwoblodzeniowe ATA30. (3)
Instalacje przeciwpo

arowe ATA26. (3)

Instalacje elektryczne płatowca. (3)
Układy o

wietlenia wewn

trznego ATA33. (13.9) (3)

Układy o

wietlenia zewn

trznego ATA33. (13.5) (3)

Układy sygnalizacji

wietlnej ATA33. (13.9) (3)

wiczenia

•

Wyznaczanie charakterystyk akumulatorów pokładowych.

•

Wyznaczanie charakterystyk pr

dnic pr

du stałego.

•

Wyznaczanie charakterystyk pr

dnic pr

du przemiennego.

•

Badanie współpracy

ródeł energii elektrycznej pr

du stałego.

•

Badanie współpracy

ródeł energii elektrycznej pr

du przemiennego.

•

Badanie działania przetwornic energii elektrycznej.

•

Analizowanie elementów sieci elektrycznej na podstawie schematu.

•

Badanie działania układów ró

nicowego zabezpieczenia pr

dnic

du przemiennego.

•

Analizowanie typowych instalacji płatowca statku powietrznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

•

Badanie działania typowych instalacji silnika statku powietrznego.

•

Analizowanie zasady działania instalacji o

wietleniowych statku

powietrznego na podstawie dokumentacji technicznej.

•

Badanie działania układów sygnalizacji

wietlnej.

rodki dydaktyczne

Urz

dzenia elektrotechniki i elektroniki analogowej i cyfrowej.

Urz

dzenia awioniki, automatyki.

Sprz

t elektryczny i elektroniczny.

Przyrz

dy do pomiaru wielko

ci elektrycznych.

Schematy instalacji elektrycznych statku powietrznego.
Schematy ideowe i monta

owe urz

dze

elektrycznych.

Dokumentacja techniczna, dokumentacja technologiczna, Dokumentacja
Techniczno-Ruchowa, dokumentacja warsztatowa.
Instrukcje obsługi maszyn i urz

dze

elektrycznych.

Katalogi, poradniki.
Teksty przewodnie i instrukcje do wykonywania

wicze

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje podstawow

wiedz

dotycz

budowy i zasad działania oraz zabezpieczania elementów

wyposa

enia elektrycznego statków powietrznych.

W procesie kształcenia nale

y odwoływa

do wiadomo

i umiej

tno

ci uzyskanych przez uczniów w wyniku realizacji programu

jednostki modułowej 314[06].O2.01 Stosowanie urz

dze

elektrycznych.

Podczas realizacji programu nale

y zwróci

szczególn

uwag

na rodzaje

urz

dze

elektrycznych

stosowanych

statkach

powietrznych,

ich

budow

zasad

działania

oraz

sposoby

zabezpieczania instalacji elektrycznych oraz specjalnych przed skutkami
zwar

i przeci

ąż

, a tak

e utrwala

nawyki bezpiecznej pracy

i prawidłowego u

ytkowania narz

dzi, przyrz

dów, maszyn i urz

dze

W procesie nauczania – uczenia si

nale

y stosowa

metod

tekstu

przewodniego,

wicze

praktycznych oraz pokazu z obja

nieniem.

Bardzo wa

ne jest zwracanie uwagi na przestrzeganie przepisów

bezpiecze

stwa

higieny

pracy,

ochrony

przeciwpo

arowej

i przeciwpora

eniowej

podczas

wykonywania

wicze

wła

ciwe

posługiwanie si

dokumentacj

techniczn

, oraz jako

ść

wykonania

wicze

Uczniowie powinni mie

liwo

ść

korzystania z ró

nych

ródeł

informacji, takich jak: normy, Dokumentacja Techniczno - Ruchowa,
dokumentacja technologiczna, dokumentacja warsztatowa, instrukcje
obsługi maszyn i urz

dze

oraz katalogi i poradniki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W procesie dydaktycznym nale

y równie

kształtowa

postawy

zawodowe,

umiej

tno

komunikowania

zespołowego

podejmowania decyzji, rozwi

zywania problemów oraz prezentacji

wykonanych prac.

Realizacja programu jednostki modułowej powinna si

odbywa

w pracowni elektrotechniki, elektroniki analogowej i cyfrowej oraz
w pracowni wyposa

enia elektrycznego, serwomechanizmów i nap

dów

automatyki lotniczej.

W trakcie realizacji programu nale

y wykorzystywa

oryginalny sprz

stanowi

cy wyposa

enie elektryczne statków powietrznych.

Zaj

cia powinny si

odbywa

w grupach do 15 osób z podziałem

na zespoły 2-3 osobowe lub indywidualnie.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów powinno

odbywa

systematycznie przez cały czas realizacji programu

jednostki modułowej na podstawie okre

lonych kryteriów.

Zaleca si

stosowanie ró

nych metod sprawdzania osi

gni

ęć

edukacyjnych. Podczas kontroli i oceny w formie odpowiedzi ustnych,
nale

y zwraca

uwag

na merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi, stosowanie

poj

ęć

technicznych, poprawno

ść

wnioskowania.

Sprawdzanie osi

gni

ęć

praktycznych mo

e odbywa

na podstawie

obserwacji czynno

ci uczniów w trakcie wykonywania

wicze

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej ucze

powinien

wykaza

wiedz

spełniaj

co najmniej wymagania przepisów Part-

66 dla personelu po

wiadczaj

cego obsług

techniczn

kategorii B2.

cowa ocena osi

gni

ęć

ucznia powinna uwzgl

dnia

nast

puj

kryteria:

–

posługiwanie si

terminologi

dotycz

wyposa

enia elektrycznego

statków powietrznych,

–

rozró

nianie elementów sieci elektrycznej statków powietrznych,

–

wyja

nianie zasad działania urz

dze

elektrycznych,

–

okre

lanie sposobów zabezpieczania wyposa

enia elektrycznego

przed skutkami zwar

i przeci

ąż

–

posługiwanie si

normami, Dokumentacj

Techniczno-Ruchow

dokumentacj

techniczn

, technologiczn

i warsztatow

, instrukcjami

obsługi maszyn i urz

dze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej, zgodnie

z wymaganiami Part-66 zawartymi w Dodatku II „Podstawowe standardy
egzaminacyjne” pkt. 2.14 nale

y zastosowa

test pisemny:

–

Kategoria B2 – 60 zada

testowych i 0 zada

opisowych.

Czas przeznaczony na ich rozwi

zanie: 75 minut.

Ocena ko

cowa osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia powinna uwzgl

dnia

wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 314[06].Z2.02
Analizowanie awionicznego wyposa

enia statków

powietrznych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

sklasyfikowa

urz

dzenia i systemy awioniki,

–

scharakteryzowa

elektryczne przetworniki pomiarowe,

–

wyja

metody oraz bł

dy pomiaru kursu magnetycznego,

–

wyja

budow

oraz zasad

działania przyspieszeniomierzy

i okre

ich zastosowanie,

–

scharakteryzowa

budow

, zasad

działania oraz zastosowanie

przyrz

dów

yroskopowych,

–

wyja

rol

laserów w

yroskopach lotniczych,

–

scharakteryzowa

budow

zasad

działania

przyrz

dów

aerometrycznych oraz okre

ich zastosowanie,

–

dokona

analizy bł

dów przyrz

dów i systemów pokładowych,

–

wyja

potrzeb

stosowania centrali aerometrycznych,

–

scharakteryzowa

budow

oraz zasad

działania przyrz

dów

stosowanych do kontrolowania pracy zespołu nap

dowego i instalacji

płatowca,

–

rozró

rodzaje urz

dze

nawigacyjnych,

–

scharakteryzowa

układy współrz

dnych nawigacyjnych,

–

wyja

zasad

działania i budow

busoli magnetycznej,

–

scharakteryzowa

układy korekcji

yroskopów kursowych,

–

wyja

przeznaczenie, budow

i zasad

działania odległo

ciowych

kompasów

yromagnetycznych,

–

scharakteryzowa

budow

oraz

zasad

działania

systemów

kursowych opartych na

yroskopowych wska

nikach kursu,

–

scharakteryzowa

budow

, zasad

działania oraz zastosowanie

systemów nawigacji inercjalnej,

–

przygotowa

do pracy systemy kursowe i systemy nawigacji

inercjalnej,

–

dokona

analizy bł

dów przyrz

dów i systemów nawigacyjnych,

–

scharakteryzowa

współczesne systemy radionawigacji i l

dowania,

–

scharakteryzowa

autonomiczne systemy radionawigacji,

–

wyja

zasad

działania urz

dze

pokładowych na podstawie

schematów funkcjonalnych,

–

dokona

podziału urz

dze

czno

ci radiowej statku powietrznego,

–

okre

zastosowanie urz

dze

czno

ci radiowej,

–

scharakteryzowa

pokładowe urz

dzenia i systemy ł

czno

ci,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

scharakteryzowa

budow

zasady

działania

urz

dze

radiolokacyjnych,

–

wyja

zasad

działania

układów

poprawy

stateczno

i sterowno

ci,

–

scharakteryzowa

urz

dzenia automatycznego sterowania lotem,

–

scharakteryzowa

szyny

danych

standardu

MIL-STD-1553B

i ARINC - 429,

–

scharakteryzowa

systemy zobrazowania informacji,

–

zidentyfikowa

podstawowe rodzaje wy

wietlaczy stosowanych

na statkach powietrznych – CRT, LED, LCD,

–

wyja

budow

, zasad

działania oraz zastosowanie systemów

rejestracji parametrów lotu,

–

wyja

działanie antykolizyjnego systemu ostrze

w ruchu

lotniczym TCAS,

–

okre

wymagania dotycz

ce elektronicznego sprz

tu awaryjnego,

–

wyja

zasady działania systemów ostrzegania o niesprawno

ciach

elementów

statku

powietrznego

oraz

centralnego

systemu

ostrzegawczego,

–

okre

zastosowanie pokładowego systemu zarz

dzania lotem

(FMS),

–

wyja

zasad

działania oraz funkcje centralnego pokładowego

komputera obsługowego,

–

wyja

zasad

działania

systemu

wprowadzania

danych

do komputera pokładowego zarz

dzania lotem,

–

okre

zastosowanie biblioteki elektronicznej danych nawigacyjnych,

–

wyja

zasady

monitorowania

stanu

technicznego

statku

powietrznego,

–

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska.

2. Materiał nauczania

Klasyfikacja urz

dze

i systemów awioniki ATA31. (13.8) (2)

Elektryczne przetworniki pomiarowe ATA31. (13.8) (2)
Pomiar kursu magnetycznego ATA31. (13.8) (2)
Przyspieszeniomierze ATA31. (13.8) (2)

yroskopy ATA31. (13.8) (3)

Ogólna

charakterystyka

lotniczych

przyrz

dów

pokładowych

ATA31. (13.8) (3)
Warunki pracy przyrz

dów pokładowych ATA31. (13.8) (3)

Instalacja odbioru ci

nie

powietrza OCP ATA31. (13.8) (3)

dko

ciomierz ATA31. (13.8) (3)

Wysoko

ciomierz ATA31. (13.8) (3)

Wariometr ATA31. (13.8) (3)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wska

niki k

tów aerodynamicznych ATA31. (13.8) (3)

Centrala aerometryczna ATA31. (13.8) (3)
Sztuczny horyzont ATA31. (13.8) (3)
Zakr

tomierz i wył

cznik korekcji ATA31. (13.8) (3)

Przyrz

dy do kontroli parametrów zespołu nap

dowego i instalacji

płatowca ATA31. (13.8) (3)
Ogólna charakterystyka urz

dze

nawigacyjnych ATA31. (13.8) (3)

Układy współrz

dnych nawigacyjnych ATA31. (13.8) (3)

Busole lotnicze ATA31. (13.8) (3)
Systemy kursowe ATA31. (13.8) (3)
Systemy nawigacji inercjalnej ATA23/24. (13.4) (3)
Zintegrowane systemy nawigacyjne. (13.4) (3)
Ogólna

charakterystyka

systemów

radionawigacji

dowania

ATA23/24. (13.4) (3)
System radionawigacyjny NDB-ARK ATA23/24. (13.4) (3)
System radionawigacyjny VOR ATA23/24. (13.4) (3)
Radiodalmierz DME ATA23/24. (13.4) (3)
Markery ATA23/24. (13.4) (3)
Nawigacja obszarowa RNAV ATA23/24. (13.4) (3)
Satelitarne systemy radionawigacyjne ATA23/24. (13.4) (3)
Dopplerowskie

urz

dzenia

systemy

radionawigacyjne

ATA23/24. (13.4) (3)
Radionamierniki VDF ATA23/24. (13.4) (3)
Systemy l

dowania ILS i MLS ATA23/24. (13.4) (3)

Ogólna

charakterystyka

urz

dze

czno

radiowej

ATA23/24. (13.4) (2)
Radiostacje pokładowe KF ATA23/24. (13.4) (3)
Radiostacje pokładowe VHF/UHF ATA23/24. (13.4) (3)
Systemy ł

czno

ci wewn

trznej ATA23/24. (13.4) (3)

System SELCAL (Selective Calling). (13.4) (3)
Charakterystyka urz

dze

radiolokacyjnych ATA23/24. (13.4) (3)

Radiowysoko

ciomierz ATA23/24. (13.4) (3)

Radar pogodowy ATA23/24. (13.4) (3)
Transponder ATA23/24. (13.4) (3)
Systemy kontroli ruchu lotniczego ATA23/24. (13.4) (3)
Klasyfikacja i struktura systemów sterowania lotem ATA22. (13.3) (3)
Systemy automatycznego sterowania lotem ATA22. (13.3) (3)
Wymagania oraz niezawodno

ść

systemów automatycznego sterowania

ATA22. (13.3) (3)
Przeznaczenie i ogólna charakterystyka cyfrowych systemów awioniki.
(5.4) (2)
Szyny danych ARINC-429 i MIL-STD-1553B. (5.4) (3)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ogólna charakterystyka elektronicznych systemów pokładowych.
(5.1) (3)
Systemy zobrazowania informacji. (5.11) (3)
Systemy zapisu danych ATA31. (13.8) (3)
Pokładowe systemy obsługowe ATA45. (13.10) (2)
ACARS (ARINC Communication and Addressing and Reporting System)
– układ przekazywania danych i komunikowania si

z wykorzystaniem

szyn ARINC. (5.15) (3)
ECAM (Electronic Centralised Aircraft Monitoring) – pokładowy system
diagnostyczny. (5.15) (3)
EFIS (Electronic Flight Instrument System) - elektroniczny system
przyrz

dów pokładowych. (5.15) (3)

EICAS (Engine Indication and Crew Alerting System) - pokładowy
system ostrzegawczy. (5.15) (3)
FBW (Fly byWire) - elektryczny system sterowania samolotem. (5.15) (3)
FMS (Flight Management System) - system zarz

dzania lotem. (5.15) (3)

TCAS (Traffic Alert Collision Avoidance System)- system alarmowania
celem unikni

ciu kolizji. (5.15) (3)

GPWS (Ground Proximity Warning System) - system ostrzegania
o zbli

aniu si

do ziemi. (5.15) (3)

Wyposa

enie dodatkowe ATA25. (13.6) (3)

wiczenia

•

Analizowanie budowy odbiorników ci

nienia powietrza.

•

Badanie działania nadajników k

tów opływu statku powietrznego.

•

Analizowanie zasady wykonywania pomiarów k

tów opływu statku

powietrznego z nadajników.

•

Dobieranie przyrz

dów do pomiarów aerometrycznych.

•

Sprawdzanie działania centrali aerometrycznej.

•

Przygotowanie

przyrz

dów

yroskopowych

wykonywania

pomiarów.

•

Analizowanie danych technicznych busoli lotniczych.

•

Okre

lanie zastosowania autonomicznych przyrz

dów i systemów

kursowych w statkach powietrznych.

•

Dobieranie przyrz

dów do kontroli pracy zespołu nap

dowego

i instalacji płatowca.

•

Analizowanie parametrów przyrz

dów i odbiorników systemów

radionawigacyjnych.

•

Deszyfrowanie informacji zapisanych przez rejestrator parametrów

lotu.

•

Analizowanie informacji zapisanych przez rejestrator parametrów lotu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

•

Badanie działania urz

dze

czno

ci stosowanych w statkach

powietrznych.

•

Okre

lanie pozycji statku powietrznego przy pomocy urz

dze

radiolokacyjnych - symulacja.

•

Sprawdzanie działania systemów automatycznego sterowania lotem.

rodki dydaktyczne

Oryginalny sprz

t wyposa

enia awionicznego statków powietrznych.

Makiety oraz modele wyposa

enia awionicznego statków powietrznych.

Prze

rocza

schematy

wyposa

enia

awionicznego

statków

powietrznych.
Przyrz

dy pomiarowe do wykonywanych

wicze

Zestaw narz

dzi monterskich.

Teksty przewodnie i instrukcje do wykonywania

wicze

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje tre

ci nauczania dotycz

kształtowania umiej

tno

ci analizowania i testowania systemów

awionicznych statku powietrznego.

Realizuj

c program jednostki modułowej nale

y odnosi

do wiedzy

uczniów nabytej w wyniku realizacji programu jednostek modułowych:
314[06].Z1.01 Wykorzystanie zjawisk aerodynamicznych w mechanice
lotu, 314[06].Z1.02 Stosowanie urz

dze

cyfrowych oraz 314[06].Z1.03

Okre

lanie konstrukcji płatowców i silników.

W osi

gni

ciu zało

onych celów kształcenia istotne znaczenie

ma dobór metod nauczania. Program jednostki modułowej proponuje si

realizowa

metod

pokazu z obja

nieniem, tekstu przewodniego,

dyskusji dydaktycznej oraz

wicze

praktycznych.

W procesie dydaktycznym wskazane jest prezentowanie filmów

dydaktycznych dotycz

cych budowy i zasad działania urz

dze

awionicznych statku powietrznego, a tak

e organizowanie wycieczek

dydaktycznych

zakładów

produkuj

cych

elementy

awioniki,

jak równie

zakładów obsługuj

cych statki powietrzne.

Celem wycieczek powinno by

zapoznanie uczniów ze specyfik

procesu produkcji, stosowanymi maszynami i urz

dzeniami oraz

technikami obsługi urz

dze

awionicznych. Nale

y ukierunkowa

obserwacje uczniów oraz zapozna

z przepisami bezpiecze

stwa

i higieny pracy obowi

zuj

cymi podczas wycieczki.

wiczenia

zamieszczone

programie

stanowi

propozycj

do wykorzystania przez nauczyciela. Zakres

wicze

e by

rozszerzony w zale

ci od potrzeb edukacyjnych i mo

liwo

ci szkoły.

Zaj

cia nale

y prowadzi

w pracowni budowy i obsługi statków

powietrznych oraz aerodynamiki i mechaniki lotu oraz w pracowni

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

przyrz

dów pokładowych, systemów pilota

owych, nawigacyjnych oraz

komunikacyjnych statków powietrznych w grupach do 15 osób
podzielonych na 2-3 osobowe zespoły.

Po zako

czeniu zaj

ęć

uczniowie powinni wykaza

wiedz

spełniaj

najmniej

wymagania

Part-66

dla

personelu

wiadczaj

cego obsług

techniczn

kategorii B2 i umo

liwiaj

zdanie teoretycznych egzaminów pa

stwowych na licencj

lotnicz

w tej kategorii.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre

lonych kryteriów.

Osi

gni

cia uczniów nale

y ocenia

na podstawie ustnych

i pisemnych sprawdzianów, testów osi

gni

ęć

szkolnych, obserwacji

pracy ucznia podczas wykonywania

wicze

. Ocena powinna

stymulowa

aktywno

ść

ucznia i zapewni

mu poczucie satysfakcji

na ka

dym etapie kształcenia.

Umiej

tno

ci praktyczne powinny by

sprawdzane na podstawie

obserwacji czynno

ci uczniów w trakcie wykonywania

wicze

Podczas oceniania

wicze

nale

y uwzgl

dni

szczególnie:

–

organizacj

stanowiska pracy,

–

dobór przyrz

dów pomiarowych,

–

jako

ść

i staranno

ść

wykonywania pomiarów,

–

posługiwanie si

dokumentacj

techniczn

oraz instrukcjami obsługi

urz

dze

–

umiej

tno

ść

logicznego wyja

nienia zasad działania systemów

awioniki,

–

testowanie systemów nawigacyjnych, systemu automatycznego

sterowania lotem, urz

dze

czno

ci i systemów ostrzegawczych,

–

analizowanie informacji zapisywanych przez rejestratory parametrów

lotu,

–

przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy,

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej, zgodnie

z wymaganiami Part-66 zawartymi w Dodatku II „Podstawowe standardy
egzaminacyjne” pkt. 2.14, nale

y zastosowa

test pisemny:

–

Kategoria B2 – 90 zada

testowych i 0 zada

opisowych.

Czas przeznaczony na ich rozwi

zanie: 113 minut.

W ocenie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia, po zako

czeniu realizacji

programu jednostki modułowej nale

y uwzgl

dni

wyniki wszystkich

zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Moduł 314[06].Z3
Eksploatacja urz

dze

awionicznych i elektrycznych

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

organizowa

prace eksploatacyjne awioniki statków powietrznych

z zastosowaniem podstawowych technik planistycznych,

–

organizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

–

dobiera

i stosowa

rodki bezpiecze

stwa podczas wykonywania

prac na statku powietrznym i w warsztatach,

–

stosowa

materiały konstrukcyjne, technologiczne i eksploatacyjne,

–

posługiwa

aparatur

kontrolno – pomiarow

do oceny stanu

technicznego awioniki,

–

wykonywa

proste operacje monta

owe, obsługowe i naprawcze

awioniki statku powietrznego na podstawie dokumentacji technicznej
opracowanej w j

zyku polskim i angielskim,

–

charakteryzowa

metody i bł

dy pomiaru podstawowych wielko

elektrycznych i nieelektrycznych,

–

diagnozowa

stan elementów, układów i urz

dze

wchodz

cych

w skład awioniki statku powietrznego,

–

przeprowadza

monta

i demonta

oraz napraw

i konserwacj

lub wymian

ytych

elementów

wyposa

enia

elektrycznego

i awionicznego statków powietrznych,

–

stosowa

metody ochrony przed korozj

, nakłada

powłoki ochronne,

–

ytkowa

, konserwowa

i przechowywa

urz

dzenia pomocnicze

słu

żą

ce do obsługi statków powietrznych,

–

sporz

dza

dokumentacj

wykonawcz

procesów obsługowych,

–

ocenia

jako

ść

wykonanych operacji monta

owych, obsługowych

i naprawczych zgodnie z procedurami systemu zarz

dzania jako

–

posługiwa

normami technicznymi, instrukcjami i katalogami,

–

przestrzega

przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska

obowi

zuj

cych

podczas

eksploatacji

urz

dze

awionicznych

i elektrycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

314[06].Z3.01

Stosowanie przyrz

dów pomiarowych do badania

urz

dze

awionicznych i elektrycznych

240

314[06].Z3.02

Diagnozowanie i naprawa urz

dze

awionicznych

i elektrycznych

159

Razem

399

3. Schemat układu jednostek modułowych

4. Literatura

Okoniewski S.: Technologia dla elektroników. WSiP, Warszawa 1980
Rutkowski A.: Cz

ęś

ci maszyn. WSiP, Warszawa 1986

Wilczy

ski K. (red.): Przetwórstwo tworzyw sztucznych. Oficyna

Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2000
Zawistowski J. (red.):

wiczenia laboratoryjne z metrologii. Oficyna

Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1999
Zawora J.: Podstawy technologii maszyn. WSiP, Warszawa 2001

Wykaz literatury nale

y aktualizowa

w miar

ukazywania si

nowych

pozycji wydawniczych

314[06].Z3

Eksploatacja urz

dze

awionicznych i elektrycznych

314[06].Z3.02

Diagnozowanie i naprawa urz

dze

awionicznych i elektrycznych

314[06].Z3.01

Stosowanie przyrz

dów

pomiarowych do badania urz

dze

awionicznych i elektrycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 314[06].Z3.01
Stosowanie przyrz

dów pomiarowych do badania

urz

dze

awionicznych i elektrycznych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

rozró

przyrz

dy pomiarowe, ich symbole i oznaczenia,

–

wyja

budow

i zasad

działania mierników elektrycznych,

–

scharakteryzowa

metody i bł

dy pomiaru podstawowych wielko

elektrycznych i nieelektrycznych,

–

zorganizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

–

zastosowa

aparatur

kontrolno-pomiarow

oceny

stanu

technicznego awioniki statku powietrznego,

–

wykona

pomiary

podstawowych

parametrów

elektrycznych

w badanym układzie,

–

wykona

pomiary parametrów wybranych elementów i układów

elektronicznych,

–

zbada

przebiegi pr

du i napi

cia w obwodach pr

du stałego

i przemiennego,

–

zmierzy

parametry wyj

ciowe maszyny elektrycznej,

–

dokona

regulacji napi

cia, pr

du i pr

dko

ci obrotowej maszyny

elektrycznej,

–

zmierzy

rezystancj

izolacji

instalacji

elektrycznej,

maszyn

i urz

dze

elektrycznych,

–

zlokalizowa

uszkodzenia aparatów, maszyn i urz

dze

elektrycznych

na podstawie uzyskanych wyników pomiarów,

–

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska

podczas stosowania przyrz

dów pomiarowych do badania urz

dze

awionicznych i elektrycznych.

2. Materiał nauczania

Technika u

ycia oraz funkcje mierników i przyrz

dów pomiarowych.

(7.3) (3)
Pomiary w obwodach pr

du stałego. (7.3, 7.4) (3)

Pomiary w obwodach pr

du przemiennego. (7.7) (3)

Badanie i pomiary charakterystyk maszyn elektrycznych. (7.7)
Pomiary

układu

nawrotnego

sterowaniem

stycznikowo-

-przeka

nikowym. (7.7) (3)

Badanie układów automatycznego sterowania, blokady i sygnalizacji.
(7.7) (3)
Badanie selsynów i układu nad

ąż

nego. (7.7) (3)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Badanie elementów i układów elektronicznych. (7.7) (3)
Monta

mechaniczny urz

dze

elektrycznych. (7.18) (3)

Obsługa techniczna akumulatorów ATA24. (13.5) (3)
Badanie i obsługa przyrz

dów areometrycznych. (7.18) (3)

Badanie przyrz

dów

yroskopowych. (7.18) (3)

Naprawa modułów elektronicznych. (7.2) (3)
Obsługa przyrz

dów magnetycznych. (7.3) (3)

Kontrola urz

dze

czno

ci oraz anten. (7.3) (3)

Przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy obowi

zuj

ce podczas

wykonywania bada

urz

dze

awionicznych i elektrycznych.

wiczenia

•

Badanie działania obwodów pr

du stałego.

•

Badanie działania obwodów pr

du przemiennego.

•

Badanie i pomiary charakterystyk maszyn elektrycznych.

•

Sprawdzanie działania układów automatycznego sterowania, blokady

i sygnalizacji.

•

Badanie selsynów i układów nad

ąż

nych.

•

Sprawdzanie działania wybranych układów elektronicznych.

•

Wykonywanie monta

u i demonta

u urz

dze

elektrycznych.

•

Wykonywanie obsługi technicznej akumulatorów.

•

Obsługa przyrz

dów aerometrycznych.

•

Analizowanie działania przyrz

dów

yroskopowych.

•

Wykonywanie

czynno

zwi

zanych

obsług

przyrz

dów

magnetycznych.

•

Kontrolowanie stanu technicznego urz

dze

czno

ci oraz anten.

rodki dydaktyczne

Mierniki elektryczne.
Układy elektryczne do bada

Układy elektroniczne do bada

Urz

dzenia awioniki i automatyki.

Schematy urz

dze

awioniki i automatyki.

Dokumentacja techniczna badanych urz

dze

Stanowisko komputerowe do symulacji działania układów i instalacji
statków

powietrznych

oraz

symulacji

wykonywania

czynno

obsługowych.
Normy.
Katalogi.
Instrukcje

ytkowania

przyrz

dów

pomiarowych

stosowanych

do badania urz

dze

awionicznych i elektrycznych.

Teksty przewodnie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje tre

ci nauczania dotycz

stosowania

przyrz

dów

pomiarowych

badania

urz

dze

awionicznych i elektrycznych. Podczas jego realizacji nale

y przede

wszystkim zwróci

uwag

na rodzaje przyrz

dów pomiarowych, ich

funkcje i zastosowanie oraz zasady wykonywania pomiarów. Nale

równie

utrwala

nawyki bezpiecznej pracy i prawidłowego u

ytkowania

przyrz

dów, narz

dzi, maszyn i urz

dze

Program jednostki modułowej powinien by

realizowany metod

wicze

praktycznych, dyskusji dydaktycznej, przewodniego tekstu

oraz pokazu z obja

nieniem.

Podczas wykonywania

wicze

szczególn

uwag

nale

y zwróci

na organizacj

stanowiska pomiarowego, zasady obsługi przyrz

dów

pomiarowych, dokładno

ść

wykonywania pomiarów, zasady rejestrowania

wyników pomiarów oraz przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa

i higieny pracy.

W procesie nauczania – uczenia si

nale

y równie

zwróci

uwag

na kształtowanie cech niezb

dnych w zawodzie, takich jak: uczciwo

ść

rzetelno

ść

, dokładno

ść

wykonywania pomiarów, odpowiedzialno

ść

za wyniki pomiarów i oblicze

, konieczno

ść

stosowania przepisów oraz

obowi

zuj

cych norm.

Podczas opracowywania wyników pomiarów nale

y umo

liwi

uczniom korzystanie z ró

nych

ródeł informacji, takich jak: instrukcje

wicze

, poradniki, normy, oraz ze specjalistycznych programów

komputerowych, ze szczególnym uwzgl

dnieniem oprogramowania

dedykowanego

realizacji

procedur

obsługowych

wyposa

enia

elektronicznego statku powietrznego.

Zaj

cia powinny odbywa

w pracowni budowy i obsługi statków

powietrznych oraz aerodynamiki i mechaniki lotu, w pracowni
przyrz

dów pokładowych, systemów pilota

owych, nawigacyjnych oraz

komunikacyjnych

statków

powietrznych

oraz

laboratorium

elektrotechniki, elektroniki analogowej i cyfrowej. Zaj

cia powinny by

prowadzone w grupie do 15 uczniów, z podziałem na zespoły
2-3 osobowe.

Po zako

czeniu zaj

ęć

ucze

powinien wykaza

wiedz

spełniaj

najmniej

wymagania

Part-66

dla

personelu

wiadczaj

cego obsług

techniczn

kategorii B2 i umo

liwiaj

zdanie egzaminów pa

stwowych na licencj

lotnicz

w tej kategorii.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre

lonych

kryteriów.

Opracowuj

kryteria

oceniania

nale

uwzgl

dni

poziom i zakres opanowania wiadomo

ci i umiej

tno

wynikaj

cych ze szczegółowych celów kształcenia.

Ocena powinna stymulowa

aktywno

ść

ucznia i zapewni

poczucie satysfakcji na ka

dym etapie kształcenia.

Wiadomo

ci i umiej

tno

ci niezb

dne do realizacji zada

mog

oceniane na podstawie sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz testów
osi

gni

ęć

szkolnych.

Umiej

tno

ci praktyczne proponuje si

sprawdza

przez obserwacj

czynno

ci uczniów podczas wykonywanych

wicze

Podczas obserwacji czynno

ci uczniów nale

y zwróci

uwag

na:

–

organizacj

stanowiska pomiarowego,

–

stosowanie procedur i technik sprawdzania przyrz

dów pomiarowych,

–

posługiwanie si

dokumentacj

techniczn

–

zasady rejestrowania wyników pomiarów,

–

posługiwanie si

programami komputerowymi do przetwarzania

wyników pomiarów,

–

przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy podczas

badania urz

dze

awionicznych i elektrycznych.

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej, zgodnie

z wymaganiami Part-66 zawartymi w Dodatku II „Podstawowe standardy
egzaminacyjne” pkt. 2.7, nale

y zastosowa

test pisemny:

–

Kategoria B2 – 90 zada

testowych i 0 zada

opisowych.

Czas przeznaczony na ich rozwi

zanie: 113 minut.

Testy powinny by

zgodne ze standardami EASA – wybór odpowiedzi

spo

ród 3 mo

liwo

ci. Liczba zada

w te

cie powinna wynika

z liczby

godzin zaj

ęć

przeznaczonych na realizacj

zagadnie

– po 1 zadaniu na

godzin

W ocenie ko

cowej osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia nale

y uwzgl

dni

wyniki sprawdzianów, testu dydaktycznego oraz poziom wykonania

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

100

Jednostka modułowa 314[06].Z3.02
Diagnozowanie i naprawa urz

dze

awionicznych

i elektrycznych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

wyja

zasady obsługi statku powietrznego i jego konserwacji

podczas postoju,

–

zorganizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

–

wyja

zasady

monitorowania

stanu

technicznego

statku

powietrznego,

–

dobra

narz

dzia i urz

dzenia oraz materiały technologiczne

i eksploatacyjne stosowane do naprawy awioniki,

–

zaplanowa

obsług

techniczn

awioniki,

–

zastosowa

techniki wykrywania i usuwania usterek awioniki,

–

przeprowadzi

demonta

, zweryfikowa

stan techniczny, naprawi

lub

wymieni

yte elementy wyposa

enia elektrycznego i awionicznego

statków powietrznych,

–

zdiagnozowa

działanie przyrz

dów zasilanych pneumatycznie:

wysoko

ciomierza, pr

dko

ciomierza, wariometru, machometru,

nieniomierza,

–

przeprowadzi

monta

i konserwacj

wyposa

enia elektrycznego

i awionicznego statków powietrznych,

–

zastosowa

metody ochrony przed korozj

–

nało

powłoki ochronne,

–

wykona

typowe prace w rozdzielni prac oraz w wypo

yczalni

narz

dzi,

–

posłu

normami technicznymi, instrukcjami i katalogami,

–

dokona

pomiaru, sprawdzenia i oceny jako

ci wykonanych prac

według wymogów jako

ciowych,

–

oceni

jako

ść

wykonanych operacji monta

owych, obsługowych

i naprawczych zgodnie z procedurami systemu zarz

dzania jako

–

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska

obowi

zuj

podczas

naprawy

urz

dze

awionicznych

i elektrycznych.

2. Materiał nauczania

Obsługa techniczna instalacji elektrycznej. (7.7) (3)
Techniki monta

u i demonta

u urz

dze

. (7.18d) (3)

Obsługa techniczna systemów i urz

dze

awioniki. (7.4) (3)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

101

Kontrola i diagnozowanie przyrz

dów kontroli pracy silnika i instalacji

płatowca. (7.4) (3)
Nakładanie powłok ochronnych i dekoracyjnych. (7.18) (3)
Techniki i procedury obsługowe statku powietrznego. (7.20) (3)
Przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

arowej

i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska.

wiczenia

•

Planowanie obsługi technicznej awioniki.

•

Diagnozowanie działania lotniczych przyrz

dów pokładowych.

•

Wykonywanie wybranych czynno

ci zwi

zanych z obsług

techniczn

instalacji elektrycznej.

•

Monta

i demonta

okre

lonych urz

dze

awioniki.

•

Monta

i demonta

okre

lonych urz

dze

elektrycznych.

•

Wykonywanie powłok ochronnych i dekoracyjnych.

•

Wykonywanie czynno

ci zwi

zanych z obsług

techniczn

statku

powietrznego.

rodki dydaktyczne

Zestawy narz

dzi monterskich.

Wyposa

enie elektroniczne i elektryczne.

Zestawy do nakładania powłok ochronnych.
Przyrz

dy pomiarowe do pomiarów wielko

ci elektrycznych.

Normy.
Poradniki.
Katalogi.
Dokumentacja techniczna.
Instrukcje dotycz

ce obsługi lotniczych przyrz

dów pokładowych.

Teksty przewodnie.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Podstawowym celem realizacji programu jednostki modułowej jest

kształtowanie

umiej

tno

wykonywania

czynno

zwi

zanych

z obsług

i napraw

urz

dze

awionicznych i elektrycznych statku

powietrznego.

W procesie dydaktycznym zaleca si

stosowanie nast

puj

cych

metod nauczania: pokazu z instrukta

em, przypadków, tekstu

przewodniego oraz

wicze

praktycznych.

W trakcie realizacji programu nale

y ł

czy

teori

z praktyk

poprzez

odpowiedni dobór

wicze

i metod nauczania oraz wykorzystywanie

wiadomo

ci i umiej

tno

ci uczniów dotycz

cych charakteryzowania

wyposa

enia awionicznego i elektrycznego statku powietrznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

102

Nauczyciel powinien u

wiadomi

uczniom jak wa

ne jest prawidłowe

i dokładne wykonywanie czynno

ci zwi

zanych z diagnozowaniem

i napraw

urz

dze

stanowi

cych wyposa

enie awioniczne i elektryczne

statku powietrznego.

W procesie nauczania-uczenia si

nauczyciel powinien:

–

stwarza

sytuacje dydaktyczne, które pozwol

na gromadzenie

i przetwarzanie informacji,

–

kształtowa

postawy zawodowe,

–

kształtowa

umiej

tno

ść

komunikowania si

oraz pracy zespołowej.

Zamieszczone w programie

wiczenia stanowi

propozycj

, któr

nauczyciel mo

e wykorzysta

w czasie zaj

ęć

lub opracowa

inne

wiczenia wspomagaj

ce realizacj

programu jednostki modułowej.

Przed przyst

pieniem do wykonania zada

praktycznych nauczyciel

powinien zapozna

uczniów z rodzajem i zakresem wykonywanych prac

oraz udzieli

instrukta

u dotycz

cego przestrzegania przepisów

bezpiecze

stwa

higieny

pracy,

ochrony

przeciwpo

arowej

i przeciwpora

eniowej. Nale

y uczniom zapewni

liwo

ść

korzystania

z norm, poradników, katalogów, dokumentacji technicznej oraz instrukcji
obsługi lotniczych przyrz

dów pokładowych.

Zaj

cia powinny odbywa

pracowni przyrz

dów pokładowych,

systemów pilota

owych, nawigacyjnych oraz komunikacyjnych statków

powietrznych w grupie do 15 uczniów, w zespołach 2 – 3 osobowych.

Po zako

czeniu zaj

ęć

ucze

powinien wykaza

wiedz

spełniaj

najmniej

wymagania

Part-66

dla

personelu

wiadczaj

cego obsług

techniczn

kategorii B2 i umo

liwiaj

zdanie egzaminów pa

stwowych na licencj

lotnicz

w tej kategorii.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów powinno

odbywa

przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej

na podstawie ustalonych kryteriów.

Wiedza i umiej

tno

ci uczniów mog

sprawdzane za pomoc

sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów dydaktycznych oraz
obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania

wicze

. Zaleca si

stosowanie zada

wymagaj

cych twórczego my

lenia i stosowania

posiadanej wiedzy w sytuacjach typowych i problemowych.

Podczas oceniania osi

gni

ęć

uczniów nale

y zwraca

uwag

na merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi, zastosowanie zdobytej wiedzy

w praktyce, interpretowanie wyników pomiarów, diagnozowanie stanu
urz

dze

, planowanie napraw.

Podstawowym narz

dziem oceny ucznia powinny by

pisemne,

stkowe egzaminy testowe z ka

dego tematu lub grupy tematów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

103

Testy powinny by

zgodne ze standardami EASA – test wielokrotnego

wyboru (spo

ród 3 mo

liwych odpowiedzi). Liczba zada

w te

cie

powinna wynika

z liczby godzin zaj

ęć

przeznaczonych na realizacj

zagadnie

– po 1 zadaniu na ka

godzin

zaj

ęć

dydaktycznych.

Sprawdzanie osi

gni

ęć

praktycznych mo

e odbywa

na podstawie

obserwacji czynno

ci ucznia w trakcie wykonywania

wicze

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej, zgodnie

z wymaganiami Part-66 zawartymi w Dodatku II „Podstawowe standardy
egzaminacyjne” pkt. 2.7, nale

y zastosowa

test pisemny:

–

Kategoria B2 –90 zada

testowych i 0 zada

opisowych.

Czas przeznaczony na ich rozwi

zanie: 113 minut.

W ko

cowej ocenie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia po zrealizowaniu

programu jednostki modułowej nale

y uwzgl

dni

wyniki wszystkich

zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

104

Moduł 314[06].Z4
Praktyka zawodowa

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

wykonywa

czynno

ci zwi

zane z obsług

techniczn

statków

powietrznych, ich zespołów, podzespołów i cz

ęś

ci,

–

obsługiwa

podstawowe

urz

dzenia

stanowi

wyposa

enie

technologiczne organizacji obsługowej,

–

dobiera

i stosowa

narz

dzia i przyrz

dy pomiarowe do wykonania

okre

lonych operacji obsługowych,

–

ytkowa

, konserwowa

i przechowywa

urz

dzenia pomocnicze

słu

żą

ce do obsługi statków powietrznych,

–

wykonywa

podstawowe pomiary wielko

ci elektrycznych,

–

dostosowywa

do wymogów organizacji i dyscypliny pracy

w zespole,

–

organizowa

własne stanowisko pracy zgodnie z zasadami

bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

arowej, ochrony

rodowiska i wymaganiami ergonomii,

–

ocenia

jako

ść

wykonanej pracy,

–

przestrzega

przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska.

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

314[06].Z4.01

Wykonywanie czynno

ci zwi

zanych

z obsług

urz

dze

elektrycznych

125

314[06].Z4.02

Wykonywanie czynno

ci zwi

zanych

z obsług

urz

dze

awionicznych

Razem

215

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

105

3. Schemat układu jednostek modułowych

314[06].Z4

Praktyka zawodowa

314[06].Z4.02

Wykonywanie czynno

zwi

zanych z obsług

urz

dze

awionicznych

314[06].Z4.01

Wykonywanie czynno

zwi

zanych z obsług

urz

dze

elektrycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

106

Jednostka modułowa 314[06].Z4.01
Wykonywanie czynno

ci zwi

zanych z obsług

urz

dze

elektrycznych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

zorganizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

–

zaplanowa

czynno

ci zwi

zane z obsług

urz

dze

elektrycznych,

–

dobra

i zastosowa

narz

dzia i przyrz

dy pomiarowe do wykonania

okre

lonych operacji obsługowych,

–

posłu

urz

dzeniami pomocniczymi słu

żą

cymi do obsługi

statków powietrznych,

–

wykona

czynno

ci zwi

zane z konserwacj

i przechowywaniem

narz

dzi,

–

przeprowadzi

badania elementów konstrukcji lotniczych metodami

nieniszcz

cymi,

–

wykona

czynno

zakresu obsługi

technicznej

statków

powietrznych, ich zespołów, podzespołów i cz

ęś

ci,

–

wykona

czynno

ci zwi

zane z napraw

elementów kompozytowych,

–

wykona

czynno

ci zwi

zane z obsług

maszyn elektrycznych,

akumulatorów lotniczych i lotniczych zespołów nap

dowych,

–

planowa

i organizowa

prac

własn

oraz współpracowa

z innymi

uczestnikami procesu pracy,

–

dostosowa

do wymogów organizacji i dyscypliny pracy

w zespole,

–

posłu

dokumentacj

techniczn

i technologiczn

–

obsłu

podstawowe

urz

dzenia

stanowi

wyposa

enie

technologiczne organizacji obsługowej,

–

sporz

dzi

dokumentacj

zwi

zan

z wykonywaniem czynno

obsługowych,

–

oceni

jako

ść

wykonanej pracy,

–

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska.

2. Materiał nauczania

Gospodarowanie narz

dziami. (7.2) (3)

Wykonywanie bada

nieniszcz

cych. Metoda pr

dów wirowych,

boroskopia, metoda penetracyjna, metoda ultrad

kowa. (7.18.c) (1)

Wykonywanie czynno

ci z zakresu obróbki r

cznej i mechanicznej.

(7.1, 7.15, 7.18.a) (2)
Wykonywanie

czynno

zwi

zanych

napraw

elementów

kompozytowych. (7.18.c) (2)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

107

Wykonywanie czynno

ci zwi

zanych z obsług

maszyn elektrycznych.

(7.18.d,e) (3)
Wykonywanie czynno

ci zwi

zanych z obsług

akumulatorów lotniczych.

(13.5) (3)
Wykonywanie czynno

ci zwi

zanych z obsług

lotniczych zespołów

nap

dowych. (14.1, 14.2) (2)

3. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu przygotowanie

uczniów do samodzielnego planowania i wykonywania zada

zawodowych w zakresie obsługi urz

dze

elektrycznych stanowi

cych

wyposa

enie statków powietrznych.

Zaj

cia powinny odbywa

w organizacjach specjalizuj

cych si

m.in. w obsłudze hangarowej lub liniowej statków powietrznych,
w których istnieje mo

liwo

ść

realizacji programu jednostki modułowej.

Przed rozpocz

ciem zaj

ęć

nale

y zapozna

uczniów ze struktur

organizacyjn

przedsi

biorstwa i wyposa

eniem technicznym. Nale

równie

udzieli

instrukta

u wst

pnego dotycz

cego przepisów

bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz wyja

uczniom zasady pracy

podczas wykonywania zada

Wskazane jest, aby uczniowie pod nadzorem opiekuna praktyki

planowali kolejno

ść

podejmowanych działa

, szczegółowo uzasadniali

swój wybór i po zaakceptowaniu przez opiekuna samodzielnie
wykonywali okre

lone zadania zawodowe.

W czasie wykonywania zada

zawodowych nale

y obserwowa

czynno

ci uczniów, udziela

im wskazówek i rad, analizowa

i korygowa

popełnione bł

dy.

Uczniowie powinni prowadzi

dzienniczki praktyk, dokonywa

w nich

zapisów dotycz

cych rodzaju i organizacji stanowiska pracy, zakresu

wykonywanych czynno

ci, liczby godzin pracy oraz wniosków

i spostrze

. Zapisy w dzienniczkach powinien codziennie potwierdza

opiekun praktyk.

Po zako

czeniu zaj

ęć

ucze

powinien wykaza

wiedz

spełniaj

najmniej

wymagania

Part-66

dla

personelu

wiadczaj

cego obsług

techniczn

kategorii B2 i umo

liwiaj

zdanie egzaminów pa

stwowych na licencj

lotnicz

w tej kategorii.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

108

4. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

systematycznie na podstawie okre

lonych kryteriów. Umiej

tno

uczniów nale

y sprawdza

poprzez obserwacj

czynno

ci podczas

wykonywania okre

lonych zada

zawodowych.

Praktyka zawodowa powinna przygotowa

uczniów do pracy

w zespole,

kształtowa

poczucie

odpowiedzialno

jako

ść

i organizacj

wykonywanej pracy.

Kryteria oceniania powinny dotyczy

–

organizacji stanowiska pracy,

–

posługiwania si

dokumentacj

–

wykonywania

czynno

zwi

zanych

obsług

urz

dze

elektrycznych,

–

stosowania procedur systemu zarz

dzania jako

–

odpowiedzialno

ci za powierzone mienie,

–

umiej

tno

ci szybkiego podejmowania decyzji.

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej opiekun

praktyki dokonuje oceny ko

cowej osi

gni

ęć

uczniów, w porozumieniu

z opiekunem wyznaczonym przez przedsi

biorstwo oraz na podstawie

opinii pracowników dotycz

cej zaanga

owania uczniów w wykonywanie

powierzonych zada

Podstawowymi narz

dziami pomiaru dydaktycznego powinny by

1. Pisemne egzaminy testowe po zako

czeniu ka

dego z tematów

praktyki zawodowej. Egzaminy testowe powinny by

zgodne ze

standardami EASA – test wyboru (zadania z mo

liwo

wyboru

odpowiedzi spo

ród 3 propozycji). Liczba zada

testowych w ka

dym

z egzaminów cz

stkowych nie powinna by

mniejsza ni

20 i wi

ksza

30.

2. Praktyczne zadania sprawdzaj

ce. Zadania wyznacza instruktor

nadzoruj

cy praktyk

indywidualnie dla ka

dego ucznia. Czas

wykonania zadania nie powinien przekracza

2 godzin. Liczba zada

zale

y od zakresu i tematyki praktycznych tre

ci kształcenia i mo

wynosi

od 1 do 5 zada

. Opis zada

i oceny z ich wykonania

wpisywane do dzienniczka praktyki zawodowej ka

dego ucznia.

Pozytywne oceny z wykonania zada

warunkiem dopuszczenia

do egzaminów testowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

109

Jednostka modułowa 314[06].Z4.02
Wykonywanie czynno

ci zwi

zanych z obsług

urz

dze

awionicznych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

zorganizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

–

zaplanowa

czynno

ci z zakresu obsługi urz

dze

awionicznych,

–

wykona

czynno

ci z zakresu obsługi technicznej urz

dze

awionicznych,

–

obsłu

podstawowe

urz

dzenia

stanowi

wyposa

enie

technologiczne organizacji obsługowej, w której ucze

odbywa

praktyk

–

dobra

i zastosowa

narz

dzia i przyrz

dy pomiarowe do wykonania

okre

lonych operacji z zakresu obsługi urz

dze

elektrycznych

i elektronicznych, urz

dze

radiowych oraz przyrz

dów pokładowych,

–

sporz

dzi

dokumentacj

zwi

zan

realizacj

czynno

obsługowych,

–

zastosowa

procedury zarz

dzania jako

w zakresie wykonywania

czynno

ci obsługowych urz

dze

elektrycznych i elektronicznych,

urz

dze

radiowych oraz przyrz

dów pokładowych,

–

dostosowa

do wymogów organizacji i dyscypliny pracy

w zespole,

–

oceni

jako

ść

wykonanej pracy,

–

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska.

2. Materiał nauczania

Wykonywanie czynno

ci zwi

zanych z obsług

urz

dze

elektrycznych

i elektronicznych. (7.7, 13.5)
Wykonywanie czynno

ci zwi

zanych z obsług

urz

dze

radiowych.

(7.7, 7.15, 13.4)
Wykonywanie czynno

ci zwi

zanych z obsług

urz

dze

pokładowych.

(13.8)

3. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Celem realizacji programu jednostki modułowej jest umo

liwienie

uczniom zastosowania i pogł

bienia zdobytej wiedzy i umiej

tno

zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy.

Zaj

cia powinny odbywa

w organizacji specjalizuj

cej si

w obsłudze urz

dze

awionicznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

110

Przed przyst

pieniem do wykonywania zada

nale

y udzieli

uczniom

instrukta

wst

pnego

zakresu

obowi

zuj

cych

przepisów

bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz zapozna

ich z wyposa

eniem

technicznym niezb

dnym do wykonywania czynno

ci obsługowych

statków powietrznych. Nale

y równie

wyja

uczniom zasady

organizacji pracy podczas odbywania praktyki zawodowej.

Zaleca si

, aby uczniowie pod nadzorem opiekuna praktyki planowali

kolejno

ść

podejmowanych działa

, szczegółowo uzasadniali swój wybór

i po zaakceptowaniu przez opiekuna samodzielnie wykonywali okre

lone

zadania zawodowe. Podczas realizacji programu jednostki modułowej
szczególn

uwag

nale

y zwróci

na kształtowanie takich postaw, jak:

–

uczciwo

ść

–

sumienno

ść

i zaanga

owanie w pracy zawodowej,

–

samodzielno

ść

w planowaniu i wykonywaniu zada

–

dbało

ść

o presti

zawodu,

–

poczucie odpowiedzialno

ci za wykonywan

prac

W czasie wykonywania zada

zawodowych nale

y obserwowa

czynno

ci uczniów, udziela

im wskazówek i rad, analizowa

i korygowa

popełnione bł

dy.

Uczniowie w czasie zaj

ęć

powinni prowadzi

dzienniczki praktyk

i dokonywa

w nich zapisów dotycz

cych: rodzaju i organizacji

stanowiska pracy, zakresu wykonywanych czynno

ci, liczby godzin

pracy, wniosków i spostrze

. Zapis czynno

ci wykonywanych przez

uczniów po zako

czeniu ka

dego dnia praktyki powinien by

potwierdzony przez opiekuna praktyki.

Po zako

czeniu zaj

ęć

ucze

powinien wykaza

wiedz

spełniaj

najmniej

wymagania

Part-66

dla

personelu

wiadczaj

cego obsług

techniczn

kategorii B2 i umo

liwiaj

zdanie egzaminów pa

stwowych na licencj

lotnicz

w tej kategorii.

4. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

systematycznie na podstawie okre

lonych kryteriów. Umiej

tno

uczniów nale

y sprawdza

poprzez obserwacj

czynno

ci podczas

wykonywania okre

lonych zada

zawodowych. Szczególn

uwag

nale

y zwróci

na:

–

wła

ciw

organizacj

stanowiska pracy,

–

posługiwanie si

dokumentacj

–

dobór sprz

tu do wykonywanych zada

–

wykonywanie powierzonych zada

–

punktualno

ść

, zdyscyplinowanie, pracowito

ść

, dokładno

ść

, rzetelno

ść

–

odpowiedzialno

ść

za powierzone mienie,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

111

–

zainteresowanie wykonywan

prac

–

kultur

osobist

i zawodow

–

umiej

tno

ść

szybkiego podejmowania decyzji,

–

komunikatywno

ść

–

otwarto

ść

na innowacje organizacyjne i techniczno-technologiczne.

Na zako

czenie realizacji programu jednostki modułowej opiekun

praktyk powinien wystawi

ocen

cow

uwzgl

dniaj

wyniki

obserwacji czynno

ci podczas wykonywania zada

zawodowych oraz

wpisa

opini

o pracy i post

pach uczniów.

Podstawowymi narz

dziami pomiaru dydaktycznego powinny by

1. Pisemne egzaminy testowe po zako

czeniu ka

dego z tematów

praktyki zawodowej. Egzaminy testowe powinny by

zgodne ze

standardami EASA – test wyboru (zadania z mo

liwo

wyboru

odpowiedzi spo

ród 3 propozycji). Liczba zada

testowych w ka

dym

z egzaminów cz

stkowych nie powinna by

mniejsza ni

20 i wi

ksza

30.

2. Praktyczne zadania sprawdzaj

ce. Zadania wyznacza instruktor

nadzoruj

cy praktyk

indywidualnie dla ka

dego ucznia. Czas

wykonania zadania nie powinien przekracza

2 godzin. Liczba zada

zale

y od zakresu i tematyki praktycznych tre

ci kształcenia i mo

wynosi

od 1 do 5 zada

. Opis zada

i oceny z ich wykonania

wpisywane do dzienniczka praktyki zawodowej ka

dego ucznia.

Pozytywne oceny z wykonania zada

warunkiem dopuszczenia

do egzaminów testowych.
Ocena ko

cowa ucznia powinna uwzgl

dnia

nast

puj

ce kryteria:

posługiwanie si

terminologi

ogólnotechniczn

i lotnicz

, umiej

tno

ść

organizacji zespołu i współpracy w zespole oraz postaw

zawodow

ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

112

IV. Praktyka

obsłudze

awioniki

statków

powietrznych –

po zako

czeniu szkoły

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

–

zaplanowa

czynno

ci zwi

zane z obsług

liniow

, hangarow

i warsztatow

urz

dze

awioniki,

–

zastosowa

zasady konserwacji i przechowywania materiałów,

narz

dzi i cz

ęś

ci zamiennych,

–

okre

zapotrzebowanie na materiały techniczne i cz

ęś

ci zamienne

stosowane do obsługi statków powietrznych,

–

wykona

czynno

ci zwi

zane z obsług

urz

dze

elektrycznych

i elektronicznych oraz elementów elektrycznych sieci pokładowych
i układów automatyki statku powietrznego, z wykorzystaniem
dokumentacji wykonawczej,

–

wykona

pomiary podstawowych parametrów elektrycznych sieci

pokładowej

oraz

pokładowych

urz

dze

elektrycznych,

z zastosowaniem dokumentacji wykonawczej,

–

zastosowa

procedury dotycz

ce wa

enia statków powietrznych,

–

sporz

dzi

dokumentacj

zwi

zan

eniem

statków

powietrznych,

–

wykona

czynno

ci zwi

zane z obsług

warsztatow

układów

i podzespołów statku powietrznego na podstawie zatwierdzonej
dokumentacji wykonawczej obsługi,

–

ustali

przyczyny niesprawno

ci instalacji elektrycznej na podstawie

bezpo

rednich objawów niesprawno

ci oraz wyników pomiaru

parametrów pracy urz

dze

i instalacji,

–

usun

ąć

niesprawno

ci statku powietrznego i jego podzespołów

w oparciu o procedury,

–

wypełni

dokumentacj

potwierdzenia i po

wiadczenia obsługi,

–

zastosowa

procedury wykonania typowych czynno

ci w obsłudze

liniowej i hangarowej statków powietrznych,

–

posłu

komputerowym oprogramowaniem u

ytkowym w celu

sporz

dzenia zamówienia na obsług

–

opracowa

i wyda

dokumentacj

wykonawcz

zamówionej obsługi

technicznej,

–

zastosowa

zasady systemu zapewnienia jako

ci w praktyce

obsługowej awioniki statków powietrznych,

–

zastosowa

zasady zarz

dzania obsług

techniczn

statków

powietrznych,

–

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

113

2. Materiał nauczania

Planowanie obsługi urz

dze

awioniki statków powietrznych. (7.20) (3)

Zarz

dzanie cz

ęś

ciami zamiennymi. (7.20) (3)

Zarz

dzanie narz

dziami i wyposa

eniem. (7.3) (3)

Wykonywanie czynno

ci zwi

zanych z obsług

metrologiczn

. (7.2) (3)

enie statków powietrznych. (7.16) (2)

Obsługa warsztatowa akumulatorów lotniczych. (7.4, 7.7) (3)
Obsługa warsztatowa urz

dze

elektrycznych. (7.4, 7.7) (3)

Obsługa warsztatowa przyrz

dów pokładowych. (7.4, 7.7) (3)

Obsługa warsztatowa wyposa

enia radiowego. (7.4, 7.7) (3)

Wykonywanie powłok lakierniczych. (7.4, 7.7) (3)
Obsługa liniowa statków powietrznych. (7.17-7.19) (3)
Obsługa hangarowa statków powietrznych. (7.17-7.20) (3)
Analizowanie systemu zapewnienia jako

ci obsługi. (7.20) (3)

3. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Wszystkie czynno

ci wymienione w programie praktyki obsługowej

statków powietrznych i ich podzespołów absolwenci mog

wykonywa

wył

cznie pod nadzorem uprawnionego instruktora organizacji Part-145,

której zlecone zostało przeprowadzenie praktyki w obsłudze statków
powietrznych i ich podzespołów.

Program

nauczania

„Praktyka

w obsłudze

awioniki

statków

powietrznych" spełnia wymagania w zakresie wiedzy i umiej

tno

podstawowych

personelu

wiadczaj

cego

obsług

techniczn

kategorii B2, zawarte w zał

czniku 2 do przepisu Part-66, moduł 7.

Niektóre zagadnienia programu zostały rozszerzone. Odbycie praktyki
jest obowi

zkowe dla absolwentów szkoły, którzy maj

zamiar ubiega

o wydanie licencji Part-66 przez Urz

d Lotnictwa Cywilnego.

Praktyka ta powinna by

realizowana po zako

czeniu szkoły.

wyniku

odbytych

zaj

ęć

ucze

powinien

wykaza

umiej

tno

ciami

spełniaj

cymi

najmniej

wymagania

Part-66

dla personelu po

wiadczaj

cego obsług

techniczn

kategorii B2

i umo

liwiaj

zdanie egzaminów pa

stwowych na licencj

lotnicz

w tej kategorii.

4. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Podstawowymi narz

dziami pomiaru dydaktycznego powinny by

1. Pisemne egzaminy testowe po zako

czeniu ka

dego z działów

praktyki zawodowej. Egzaminy testowe powinny by

zgodne

ze standardami EASA – test wyboru (zadania z mo

liwo

wyboru

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

114

odpowiedzi spo

ród 3 propozycji). Liczba zada

testowych w ka

dym

z egzaminów cz

stkowych nie powinna by

mniejsza ni

20 i wi

ksza

30. Na odpowied

na ka

de zadanie testowe nale

y przeznaczy

2 minuty. Podczas tych egzaminów korzystanie przez uczniów
z jakichkolwiek materiałów pomocniczych jest niedozwolone.

2. Praktyczne zadania sprawdzaj

ce. Zadania wyznacza instruktor

prowadz

praktyk

indywidualnie

dla

dego

ucznia.

Czas wykonania zadania nie powinien przekracza

2 godzin. Liczba

zada

zale

y od zakresu i tematyki praktycznych tre

ci kształcenia

i mo

e wynosi

od 1 do 5 zada

. Opis zada

i oceny z ich wykonania

wpisywane do dzienniczka praktyki zawodowej ka

dego ucznia.

Pozytywne oceny z wykonania zada

warunkiem dopuszczenia

do egzaminów testowych.
Ocena ko

cowa ucznia powinna uwzgl

dnia

nast

puj

ce kryteria:

posługiwanie si

terminologi

ogólnotechniczn

i lotnicz

, umiej

tno

ść

organizacji zespołu i współpracy w zespole oraz postaw

zawodow

ucznia.