1

Publikacja firmy Educentrum Piotr Piekarzewski
Autor: Anna Płaza

Jak przygotować się do części ustnej z języka angielskiego
na poziomie podstawowym?

1. Na czym polega część pierwsza matury z języka angielskiego na
poziomie podstawowym?
Pamiętaj na poziomie podstawowym czekają Ciebie dwa zadania. Pierwszym z
nich są właśnie rozmowy sterowane. Zawsze będą to trzy rozmowy następujących
typów:

- uzyskiwanie i udzielanie informacji,

- relacjonowanie wydarzeń

- negocjowanie

2. Jak to wygląda?

Polecenia maturalne są napisane po polsku. Uff, jaka ulga. Zawierają podział ról.
W ten sposób określają, kto rozpoczyna rozmowę, zdający, czyli Ty, czy Twój
rozmówca, czyli egzaminujący nauczyciel. Gdy wylosujesz zestaw masz 5
minut na zapoznanie się z jego treścią. Zadania to trzy sytuacje do odegrania i
obrazek odnoszący się do części drugiej egzaminu. ( O tym w następnej lekcji). 5
minut to nie tylko czas na zapoznanie się z zadaniami, to część egzaminu, którą
możesz poświęcić na przygotowanie się do konwersacji. Pamiętaj o tym, na
te dwie czynności ma tylko 5 minut.

3. Co powinieneś zrobić w ciągu 5 minut przygotowania do części
ustnej egzaminu?

Przede wszystkim przypomnij sobie wyrażenia, jakich należałoby użyć w
rozmowie. Pamiętaj, że sam tekst polecenia bardzo pomaga w
przypomnieniu sobie słownictwa. Ustal sobie kolejność rozmów. Wprawdzie
scenariusze rozmów zawsze podawane są w tej samej kolejności, po uprzedzeniu
egzaminującego na początku odpowiedzi, możesz zmienić kolejność rozmów.
Słuchaj uważnie tego, co mówi do Ciebie egzaminujący. Twój ustny egzamin to nie
prezentacja ani monolog, pamiętaj o tym. W swoich wypowiedziach powinieneś
nawiązywać do tego, co już zostało powiedziane. Nie tylko przez Ciebie, ale i przez
nauczyciela egzaminującego. Co najważniejsze, bądź naturalny, jest to
przecież rozmowa.

4. Czego wymaga od Ciebie część egzaminu: uzyskiwanie i udzielanie
informacji?

W tej części egzaminu będziesz albo o coś pytać, albo odpowiadać na pytania.
Scenariusz rozmowy przewiduje trzy wymiany zdań pomiędzy Tobą a

2

egzaminującym. W pierwszym przypadku będą to trzy pytania, które Ty
zadajesz. Oczywiście po angielsku. W drugim przypadku trzy pytania, które
zadaje egzaminujący. Wszystko będzie Oki, przy założeniu , że Twój zasób
słownictwa będzie wystarczający.

Zestawy przykładowych wyrażeń pomogą Ci czuć się pewnie w czasie
rozmów sterowanych.

Podaję Ci przykład: Przyjechał/a do Ciebie kolega/ koleżanka z Australii.
Rozmawiacie o wyższych uczelniach w Australii i w Polsce. Zakładając, że
rozmowę zaczyna egzaminujący, powiedz mu/jej o następujących rzeczach:

1. O najbardziej znanych i renomowanych uczelniach w naszym kraju,

2. O warunkach dostania się na uczelnię w Polsce,

3. Jaki kierunek wybrałeś/łaś i dlaczego?

(W tym przykładzie rozmowę sterowaną rozpoczyna egzaminujący).

Jeśli się denerwujesz, to pomyśl, możesz zerknąć a czasie egzaminu „otworzyć
szufladkę” zestawu przykładowych wyrażeń z napisem szkoły/wyższe
uczelnie.

Możesz w zestawie znaleźć następujące wyrażenia:

1. there are various institutions of higher education…,

state and private ones…,

the most famous are the Jagiellonian University, Warsaw University,

Warsaw University of Technology…,

most renowned are also…,

it’s depends what you want to study…,

depending what you want to study.

2. it’s not easy to get a place…,

first you must do well at your school leaving exam called “matura”…,

you have to pass entrance exams, written or oral

3. More information later in the example lesson.

Podaję Ci kolejny przykład: Podczas pobytu za granicą okradziono Cię.

3

Na posterunku policji:

•

Wyjaśnij, co się stało?

•

Opisz skradzione przedmioty

•

Opisz sprawców.

(w tym przypadku rozmowę rozpoczyna zdający)

Poniżej podaję Tobie przykładową rozmowę, którą w tym przypadku Ty
rozpoczynasz.

Twoje pierwsze zdanie: (łatwe, do zapamiętania)

1.

Good Morning. I would like to report a robbery.

oczywiście – możesz użyć skrótu w formie I would like, czyli możesz powiedzieć:

1a. Good Morning. I’d like to report a robbery.

Egzaminujący: Can you tell me what happened exactly?

Odpowiadasz mniej więcej tak:

2.

I was walking in the park when two men attacked me. They came up to me
and told me to give them some money. When I told them I didn’t have any,
one of them hit me in the stomach and twisted my arm, and the other stole
my bag.

2a. Zwróć uwagę na istotną rzecz, rozpoczynasz zdanie czasem Past
Continuous Tense, ponieważ twój spacer w parku przerywa nagły napad.
Potem o jego przebiegu mówisz w czasie Past Simple, ponieważ napad został
dokonany, a tym przypadku stosujemy zawsze czas przeszły prosty (past
Simple Tense).

Egzaminujący: What was in the bag?

(teraz już, chyba wiesz, że pytania egzaminującego są krótkie, a Twoje
odpowiedzi powinny być przynajmniej 4 razy dłuższe)

Twoja odpowiedź na te pytanie brzmi:

3.

It was ma school bag, so there were mostly books and notebooks (He, He!
Dajesz do zrozumienia, że szkołę traktujesz poważnie I dźwigasz tony
książek, a także zeszytów, w których skrzętnie notujesz to, co dyktują
nauczyciele – trzeba dbać o swój wizerunek). But there was my mobile, it
was a Nokia 6100, a blue one, and my wallet, a brown leather one, with my
Id and library card. (Ponownie dobrze o sobie, jako o uczniu). There was
little money, fortunately.

(zauważ w części zdania przedostatniego, – and my wallet, a brown leather

4

one nie powtarzasz rzeczownika wallet, gdy określasz, że był brązowy i skórzany,
ale stosujesz słowo one).

Egzaminujący: Do you remember What the robbers looked like?

Twoja odpowiedź:

4.

Well, I only saw one well, the other one was standing behind me all the
time. The one I saw in his early twenties, tall, quite stocky, with short dark
hair. He had a scar on his left cheek and he was wearing sunglasses and\the
leather jacket and trousers.

Egzaminujący tak finalizuje zazwyczaj wypowiedź zdającego:

Thank you for your report. We’ll look right into it.

Teraz proponuję Tobie w ramach oddechu, przed następną partią materiału
dotyczącą egzaminu ustnego zabawę.

Ułóż poniższe zdania w poprawnej kolejności, a potem sprawdź swoje
umiejętności.

1. One day, on
her way to visit
her

grandmother

Kitty Redcape saw
a

handsome

prince.

So he rode
away, sadder,
but alas, no
wiser.

“Oh, shut
up, you
silly old
woman”, he
retorted.

5

At that moment
the prince rode
by and charged
into the garden

“I’m sure you were, said
the prince. “Come on,
let’s get away from that
silly old lady and go to
my castle for lunch.

By the time she got
to her grandmother”s
house, Kitty had
forgotten about the
prince, but she was
horrified to see the
old lady being
attacked by a bear.

The bear, who by
his time was fed up
with being ignored,
followed the prince
into the forest and
ate him.

6

That silly old
lady is my
grandmother,
actually, said
Kitty, and I
didn’t like the
way you spoke to
her. And now
that I can see
you more
closely.

Hey, watch what
you’re doing! Said
Kitty Redcape’s
grandmother.

I can’t imagine
why I thought
you were good –
looking. Why
don’t you
rejoin your
hunt?

Her heart skipped a
beat or two, but the
prince hardly notice
her as he rode by.

“Thank you for coming to our
rescue”. Kitty said to the prince,
‘‘though I have a gun and was quite
capable of looking after myself’.

•

Czy istnieje coś, co pomoże czuć się pewnie w
rozmowach sterowanych?

7

The good news is:

istnieje

.

Są to typowe wyrażenia, charakterystyczne dla rozmowy typu –
uzyskiwanie i udzielanie informacji.

Jak z nich korzystać?

Należy po prostu nauczyć się rozpoznawać na podstawie
scenariusza rozmowy, które wyrażenia odpowiadają Twojej
roli w danym momencie.

Podaję Ci pomocny przykład:

•

Spędzasz wakacje u rodziny w Londynie. Chcesz wybrać się
do teatru na „Hamleta”. Dzwonisz do kasy teatru. Zapytaj o
następujące rzeczy:

1.

możliwość rezerwacji biletu,

2.

czas rozpoczęcia przedstawienia,

3.

ceny biletów.

Przypuśćmy, że tę część rozpoczyna zdający.

Jeśli ogarnia cię strach, jeśli myślisz –

Nie wiem, co mówi

ć!

Spokojnie. Bez paniki. Przypomnij sobie wyrażenia z grupy:

Zarezerwuj/Kup bilet (w teatrze).

Oto, co możesz sobie przypomnieć:

-

I’d like to book a ticket for…(Hamlet); chciałbym
zarezerwować bilet…(na Hamleta).

-

Preferably in the fifht row, please; najlepiej w piątym rzędzie.

-

Can I collect the ticket before the performance?; czy mógłbym
odebrać bilet przed przedstawieniem?

-

How much is the single ticket?; ile kosztuje pojedynczy bilet?

-

Is there a discount for students?; Czy jest zniżka dla uczniów/
studentów?

-

Are there any tickets left for?; Czy są jeszcze bilety na…?

-

Do you charge for booking?; Czy jest opłata za rezerwację?

-

What time does the performance start?; O której zaczyna się
przedstawienie?

8

Rozmowa według powyższego scenariusza mogłaby wyglądać
następująco:

Zdający: I’d like to book a ticket for tonight’s performance of
Hamlet. Are any tickets left?

Egzaminujący: Yes, we still have a few vacant places.

Zdający: Excellent. And what time does the performance start? Is
there only one each day?

Egzaminujący: Yes, and it’s starts at 8 p.m.

Zdający: Terrific. And how much is the single ticket? Is there a
discount for students, perhaps? I’m a high school student.

Egzaminujący: It’s 9 pounds; unfortunately there is no discount.

Podany przeze mnie przykład rozmowy, w której zdający wyraził
treść polecenia bez błędów językowych. Zadający nie był zbyt
rozmowny, ale nawet w tak krótkim dialogu spełnione zostały
wymagania dla poziomu podstawowego.

Od razu natomiast widać, co należy opanować bezbłędnie:

-

Wyrazy pytające

what, where, why, how, etc.

-

Szyk pytania

Unikajmy następujących błędów, których rejestr przedstawia się
następująco:

abject

Błędnie: The news filled us with abject joy and relief.

Poprawnie: The news filled us with extreme joy and relief.

Błędnie: The elf was holding a small round shiny abject in his
hand.

Poprawnie: The elf was holding a small round shiny object in his
hand.

9

Przymiotnik "abject" to 'skrajny' i ma wyraźnie negatywny
wydźwięk. Stąd np. "abject poverty" ('skrajna nędza'). Rzeczownik
o pozytywnej konotacji, taki jak "joy" ('radość') łączy się z innymi
przymiotnikami- np. "great", "extreme".

accede / exceed

Błędnie: He's always acceeding the speed limit, which makes me
feel worse than uncomfortable.

Poprawnie: He's always exceeding the speed limit, which makes
me feel worse than uncomfortable.

"Exceed" oznacza 'przekraczać' (np. dozwoloną prędkość, jak w
przykładzie), 'przewyższać'. Czasownik "accede (to)" to
'akceptować', 'przychylać się do', 'godzić się na', 'przystawać na'.

barefaced

Błędnie: I found it really hard to understand that all he said was
another baldfaced lie.

Poprawnie: I found it really hard to understand that all he said
was another barefaced lie.

"Barefaced" oznacza 'bezwstydny', 'bezczelny'. Wyraz ten łatwo
pomylić z podobnie brzmiącym i, na pierwszy rzut oka
oznaczającym to samo 'baldfaced'.

brussels sprout

Błędnie: I wonder why so many people dislike Brussel sprouts.

Poprawnie: I wonder why so many people dislike Brussels
sprouts.

'Brukselka' to po angielsku "Brussels sprout".

can / canned

Błędnie: The shop assistant was arranging some can goods on the
shelves when she heard a loud noise.

10

Poprawnie: The shop assistant was arranging some canned goods
on the shelves when she heard a loud noise.

"Can" to oczywiście 'puszka', ale 'konserwy', 'żywność w puszkach'
to odpowiednio "canned goods" i "canned food".

capital /capitol

Błędnie: It really struck me that the teenagers didn't know what
the capitol city of Cuba is.

Poprawnie: It really struck me that the teenagers didn't know
what the capital city of Cuba is.

"Capitol" to 'Kapitol' (rzymski czy amerykański), "capital" oznacza
m.in. 'główny', 'naczelny', 'pierwszorzędny'. "Capital city" lub
samo "capital" to 'stolica'.

caramel

Błędnie: Making carmel is easy, if you ask me. Heat sugar with
some water stirring the mixture all the time.

Poprawnie: Making caramel is easy, if you ask me. Heat sugar
with some water stirring the mixture all the time.

'Karmel' po angielsku to "caramel".

collaborate / corroborate

Błędnie: The students were corroborating on a project their
teacher found interesting.

Poprawnie: The students were collaborating on a project their
teacher found interesting.

Czasownik "corroborate" oznacza 'potwierdzać', "collaborate"-
'współpracować'.

comic (book) / comix

Błędnie: The children who had finished their tasks earlier were
given comixes to read.

11

Poprawnie: The children who had finished their tasks earlier
were given comic books to read.

"Comix" to rzeczownik posiadający tylko liczbę mnogą. Oznacza
on 'komiksy dla dorosłych' (zawierające treści nieprzeznaczone
dla dzieci, np. o charakterze pornograficznym). 'Komiks' to
"comic book", "comic".

exalt / exult

Błędnie: She exalted over the victory, but her joy didn't last long.

Poprawnie: She exulted over the victory, but her joy didn't last
long.

"Exalt" oznacza 'wywyższać', 'podnosić', 'wychwalać'. "Exult"-
'radować', 'cieszyć się', 'nie posiadać się z radości'.

exercise / exorcise

Błędnie: I got a bad mark because I had done a wrong exorcise
instead of what my homework was.

Poprawnie: I got a bad mark because I had done a wrong exercise
instead of what my homework was.

"Exorcise" to 'egzorcyzmować', 'odprawiać egzorcyzmy'. Lepiej już
chyba ćwiczyć ("exercise") lub robić ćwiczenia ("do exercises").

depend on

Błędnie: "Are you coming to the party tonight?" "It depends who
else is invited."

Poprawnie: "Are you coming to the party tonight?" "It depends on
who else is invited."

Czasownik "depend" łączy się z przyimkiem "on"- "depend on" to
'zależeć od'.
Jeśli nie wyjaśniamy, od czego coś zależy, możemy oczywiście
posłużyć się prostym "It depends"- 'To zależy'.

disc / disk

12

Błędnie: They say the compact disk has no future- that's the way
it is with modern technologies.

Poprawnie: They say the compact disc has no future- that's the
way it is with modern technologies.

"CD" to "compact disc" (chodzi oczywiście o 'płytę kompaktową').
Wyraz "disc" to 'dysk' np. komputera.

fast

Błędnie: I can't really cope with that situation- everything's
changing so fastly.

Poprawnie: I can't really cope with that situation- everything's
changing so fast.

Przysłówek "fast" ('szybko') ma taką samą formę jak przymiotnik.

foresee

Błędnie: If I could forsee the future, everything would be easier.

Poprawnie: If I could foresee the future, everything would be
easier.

Czasownik "przewidywać" to 'foresee'.

gig / jig

Błędnie: They aren't going to sign a contract with that DJ. He was
late for the jig. Besides, it wasn't very good.

Poprawnie: They aren't going to sign a contract with that DJ. He
was late for the gig. Besides, it wasn't very good.

"Gig" to 'występ (zespołu muzycznego, didżeja)'. "Jig" to 'giga'
(nazwa tańca), 'skocznie tańczyć'.

hoard / horde

13

Błędnie: A hoard of infuraited people broke into the building and
dared demand negotiations.
Poprawnie: A horde of infuraited people broke into the building
and dared demand negotiations.

"Hoard" to 'zapas', 'skarbiec', 'skrytka'; "horde" to 'horda', 'zgraja'.





illiterate

Błędnie: I sometimes feel Tony's becoming an analphabet- he
never reads and doesn't seem to write anything unless he really
has to.

Poprawnie: I sometimes feel Tony's becoming an illiterate- he
never reads and doesn't seem to write anything unless he really
has to.

"Illiterate" to 'analfabeta'; najczęściej występuje jako przymiotnik
-'nie potrafiący pisać i czytać', 'niepiśmienny'

.

pencil / pencel

Błędnie: Fill in the form in ink or pencel.

Poprawnie: Fill in the form in ink or pencil.

"Pencil" to 'ołówek', "pencel" to 'chorągiew, proporzec'.

poll/ pole

Błędnie: She engaged in conducting an opinion pole.

Poprawnie: She engaged in conducting an opinion poll.

"Poll" to 'ankieta, sondaż'. "Pole" to 'biegun', 'kijek', 'tyczka'.

reckless

Błędnie: No wonder he's in trouble now. His behaviour has been
pretty wreckless.

14

Poprawnie: No wonder he's in trouble now. His behaviour has
been pretty reckless.

Poprawna pisownia wyrazu 'lekkomyślny', 'nierozważny' to
"reckless". "Wreck" to 'wrak', 'zniszczenie'.

role/roll

Błędnie: Can you remember the film in which she played the title
roll?

Poprawnie: Can you remember the film in which she played the
title role?

"Roll" to 'rolka', 'bułka'; występuje też jako czasownik- oznacza
m.in. 'toczyć się', 'obracać'.
'Rola' to po angielsku "role".

vain / vein

Błędnie: I tried in vein to convince him.

Poprawnie: I tried in vain to convince him.

"Vein" to 'żyła'; "vain" to 'próżny', 'daremny'. Wyrażenie "in vain"
oznacza 'na próżno, daremnie'.

vale/veil

Błędnie: It was a sort of depressive feeling to think my life was a
veil of tears.

Poprawnie: It was a sort of depressive feeling to think my life was
a vale of tears.

"Veil" to 'woalka', 'zasłona'. "Vale" oznacza 'dolinę', w wyrażeniu
"vale of tears"- 'padół łez'.

vary / very

Błędnie: Michael was vary happy to see you, Mary. It's good you
remembered.

Poprawnie: Michael was very happy to see you, Mary. It's good
you remembered.

15

"Vary" to czasownik i oznacza 'różnić się'. "Very" oznacza 'bardzo'.

Pamiętajcie również o tym, że wyrazy w języku angielskim są

wieloznaczne, a ich znaczenie wynika z kontekstu ich użycia.

Poniżej podaję przykłady, które mogą okazać się pomocne i co

najważniejsze

zaprezentować

Ciebie

przed

Komisją

Egzaminacyjną, jako poszukującego ciekawych wyrażeń.

assign

To appoint, to ascribe; to transfer; przypisywać, przydzielać;
przekazywać.

In the experiment I mentioned, one of the hypothetical people
was assigned more positive than negative characteristics.
W doświadczeniu, o którym wspomniałem, jednej z
hipotetycznych osób przypisano więcej cech pozytywnych niż
negatywnych.

assist

To help; pomagać, asystować.

Kelly is expected to assist the manager during the conference.
Kelly ma asystować dyrektorowi podczas konferencji.

available

Present; possible to get; possible to reach; dostępny; osiągalny;
do dyspozycji.

Some pupils found it difficult to make use of available
information.
Niektórym uczniom sprawiło trudność wykorzystanie dostępnych
informacji.

bias

to distort, to base on prejudice; a distortion, prejudice;

16

zniekształcać, uprzedzać; uprzedzenie, zniekształcenie,
odchylenie.

The whole article is biased!
Cały ten artykuł jest pełen uprzedzeń!

big-headed

supposing that they know everything better than others;
przemądrzały.

How can she stand such a big-headed guy?
Jak ona może znieść takiego przemądrzałego faceta?

biotecture

Architecture which includes the elements of biology; bio-
architektura; architektura zawierająca elementy biologii, np.
żywych roślin.

Jim states biotecture has a great future.
Jim twierdzi, że bio-architektura ma wielką przyszłość.

bliss

A feeling of happiness; błogość

Some pieces by David bowie fill me with absolute bliss.
Niektóre piosenki David'a Bowie wprawiają mnie w błogi nastrój.

blush

To become red in the face because of e.g. embarrassment;
czerwienić się, rumienić się.

Tony blushed when he saw his ex.
Tony zarumienił się, kiedy zobaczył swoją byłą.

capture

17

To catch; schwytać, złapać, pojmać.

The robber was finally captured.
Złodziej został w końcu pojmany.

charitable

Kind and lenient; not judging severely; done for charity;
wspaniałomyślny, wyrozumiały, miłosierny; dobroczynny.

As a literary critic, she always states charitable opinions.
Jako krytyk literacki zawsze formułuje wspaniałomyślne opinie.

complex

Difficult, complicated; złożony, skomplikowany.

The whole issue appears much more complex than it really is.
Cała ta sprawa wydaje się znacznie bardziej złożona niż jest w
rzeczywistości.

conscious

Aware; performed with awareness; świadomy, przytomny.

I don't think she's conscious of the consequences her decision
may have.
Myślę, że nie jest świadoma skutków, jakie może mieć jej decyzja.

constrain

To limit; to control; ograniczać, krępować, powstrzymywać.

Their decision was constrained by limited amount of information.
Ich decyzję ograniczała niedostateczna ilość informacji.

corroborate

To affirm; to state that something is true; potwierdzać.

Our recent research has corroborated the theory.
Nasze ostatnie badania potwierdzają teorię.

18

dais

Something you stand on when talking to an audience; podium,
podest.

He climed the dais with effort.
Z wysiłkiem wspiął się na podium.

demurely

In a quiet, well-behaved way; moderately, reservedly; skromnie,
w zrównoważony sposób; powściągliwie.

The boy was sitting quietly, with his eyes demurely lowered.
Chłopiec siedział spokojnie, ze skromnie spuszczonymi oczami.

devilment

Jokes, playful and disobedient behaviour; łobuzerstwo,
diabelstwo.

He's involved in some sort of devilment.
Wdał się w jakieś łobuzerstwo.

estimate

To guess the amount, size, etc., basing on certain data; the result
of such guess; szacować, obliczać, szacunek, wycena.

Without that data we won't be able to estimate how many people
are needed.
Bez tych danych nie będziemy mogli oszacować, ilu ludzi
potrzeba.

exigent

Demanding; demanding attention; niecierpiący zwłoki, palący.

It's an utmost exigent issue.
To sprawa w najwyższym stopniu niecierpiąca zwłoki.

facilitate

19

To make easier; ułatwiać.

The pupils' attitude does not facilitate the work of the
psychologist.
Nastawienie uczniów nie ułatwia pracy psychologowi.

fillip

An incentive, a stimulus, something causing change or
improvement; bodziec to give a fillip - to cause improvement;
ożywiać, pobudzać.

Their victory gave the team a big fillip.
Wygrana ożywiła drużynę.

girlish

Typical of girls; dziewczęcy.

Her girlish laugh could be heard from a distance.
Z daleka słychać było jej dziewczęcy śmiech.

indecision

A state in which you can't make a decision; niezdecydowanie,
chwiejność, rozterka.

Their indecision may lead to trouble.

Ich niezdecydowanie może doprowadzić do problemów.

interviewer

A person who is asked questions during an interview; osoba
udzielająca wywiadu.

In spite of my doubts, the singer turned out a perfect interviewee-
witty, charming and open.
Mimo moich obaw, piosenkarz okazał się idealną osobą do
udzielenia wywiadu- błyskotliwą, czarującą i otwartą.

investigate

To examine something carefully, to be trying to discover the
truth; badać, rozpatrywać, prowadzić śledztwo.

The police are investigating the case.
Policja bada teraz tę sprawę.

20

jadedly

Appearing to be bored or indifferent; appearing to be tired; z
oznakami znudzenia, z oznakami zmęczenia, znużenia.

The staff were jadedly nodding as the speaker continued.
Pracownicy kiwali głowami ze znużeniem, podczas gdy on
przemawiał dalej.

jimjams

Extreme anxiety or nervousness; nerwy, silne zdenerwowanie.

My school memories give me the jimjams. I really hated it.
Wspomnienia ze szkoły wywołują u mnie silne zdenerwowanie.
Naprawdę jej nie znosiłem.

jounce

To jolt and jump, to bounce; odbijać się, podskakiwać, szarpać;
poruszać się odbijając i z szarpnięciami.

The vehicle jounced along the rutted road.
Pojazd podskakiwał na wyboistej drodze.

leadfoot

one who drives too fast; osoba zbyt szybko prowadząca
samochód; wariat drogowy.

That leadfoot is going to kill us!
Ten wariat drogowy nas pozabija!

lenient

Not strict; pobłażliwy; wyrozumiały.

You can't be so lenient unless you want the cat to ruin the flat.
Nie możesz być tak pobłażliwy, chyba że chcesz, żeby kot zniszczył
ci mieszkanie.

livid

21

Bluish or greyish in colour; angry; siny, wściekły.

No wonder Tim was livid yesterday night- he'd heard the news
you'd been supposed to tell him from someone else.
Nic dziwnego, że Tim był wściekły wczoraj wieczorem-
wiadomości, które miałeś mu przekazać, usłyszał od kogoś
innego.

masterpiece

An exceptional piece of art; something outstanding; arcydzieło.

Her first novel was a real masterpiece.
Jej pierwsza powieść była prawdziwym arcydziełem.

misology

Dislike for logic; wstręt do logiki i rozumu.

All he demonstrated was misology.
Pokazał jedynie wstręt do rozumu.

moody

emotionally unstable, changing the mood quite often; zmienny,
humorzasty.

I'd really adore him if he weren't so moody.
Uwielbiałabym go, gdyby nie był taki humorzasty.

neglect

To not do something well enough, to not look after something or
someone one is supposed to take care of; zaniedbywać.

Sheila has neglected her duties.
Sheila zaniedbała swoje obowiązki.

noisome

Unpleasant; harmful; przykry; szkodliwy.

I couldn't stand that noisome smell.

22

Nie mogłem znieść tego przykrego zapachu.

notable

Remarkable, important, worth notice, famous, well-known;
godny uwagi, znaczący, wybitny, znakomity.

She's made notable progress since September.
Zrobiła znaczące postępy od września.

oozy

Leaking out; wet, damp; ociekający wilgocią.

The group of tourists was repulsed by oozy walls and drab
surroundings.
Grupę turystów odrażały ociekające wilgocią ściany i ponure
otoczenie.

parachuting

Jumping from a plane, etc., using a parachute, that is, a large
piece of cloth attached to you; spadochroniarstwo.

Tom is really keen on parachuting.
Tom naprawdę lubi spadochroniarstwo.

performance

a show; a public appearance; achievement; coping with one's
duties; występ, wystąpienie; wykonywanie (obowiązków), wyniki
pracy.

How do you rate the managers' performance?
W jaki sposób oceniacie wyniki menedżerów?

poorism

tourism including visiting or living at poor areas, slums, etc.;
turystyka obejmująca biedne dzielnice, slumsy itp.

23

I think poorism is pure snobbery.
Myślę, że turystyka ukierunkowana na slumsy to czysty snobizm.

preserve (noun)

A sweet food made of fruit and sugar; an activity one is especially
good at or responsible for; a reserve; dżem, marmalade; (czyjaś)
domena, specjalność; rezerwat.

It's stupid to think that sport is a male preserve.
Głupotą jest uważać sport za domenę mężczyzn.

preserve (verb)

To save, to keep living, existing, etc.; zachowywać, ocalać.

This minority is trying to preserve their language.
Ta mniejszość stara się zachować swój język.

principle

A rule; zasada, reguła, prawo.

He's got no principles.
Jest człowiekiem bez zasad.

recipient

A person who receives something; odbiorca.

Where should I type in the recipient's name?
Gdzie powinienem wpisać nazwisko odbiorcy?

reciprocate

To give something you were given, to feel or act in a way someone
acted towards you; odwzajemniać.

Her feelings were not reciprocated.
Jej uczucia pozostały nieodwzajemnione.

remainder

The rest, what is left; pozostałość, reszta, pozostała część.

In the remainder of this paper our theory is discussed.

24

W pozostałej części artykułu omówiona zostaje nasza teoria.

resound

To sound, to be heard; rozbrzmiewać, brzmieć, rozchodzić się (o
dźwięku).

Suddenly, a terrible noise resounded throughout the whole
building.
Nagle okropny hałas rozszedł się po całym budynku.

resounding

Loud; great; donośny, tubalny, głośny, wielki, ogromny.

The film director made a resounding success.
Ten reżyser odniósł ogromny sukces.

ripe

Fully developed, ready to eat; dojrzały (np. o owocu).

I love ripe strawberries.
Uwielbiam dojrzałe truskawki.

salient

Visible, clear; important; wyraźny; ważny, istotny.

Such moments are memorable and salient.
Takie chwile są ważne i łatwo zapadają w pamięć.

scrag

Someone really thin; chudzielec, chudzina.

She's become a real scrag- doesn't it worry you?
Zrobiła się z niej straszna chudzina- nie martwi cię to?

scribble

To write down, note down in a careless way; to make meaningless
signs and lines on a piece of paper; bazgrać, gryzmolić.

The small girl scribbled her name for the first time ever.

25

Mała dziewczynka po raz pierwszy w życiu nabazgrała swoje imię.

severely

Seriously, harshly; poważnie, surowo.

The teachers decided that the pupils should be severely punished.
Nauczyciele postanowili surowo ukarać uczniów.

spooky

Sinister; frightening; strange; straszny, złowieszczy.

That spooky coincidence has spoilt it all.
Ten straszny przypadek wszystko zepsuł.

straightforward

Open, direct; clear; bezpośredni, prosty, jasny, prostolinijny.

He asked a straightforward question how much he would earn.
Zadał bezpośrednie pytanie o to, ile będzie zarabiał.

taciturn

Absolutely untalkative; never talking; telling you nothing -
zupełnie nierozmowny, małomówny; nic nie mówiący.

These taciturn ideas turn out absolutely unclear to me.
Te nic nie mówiące pomysły są dla mnie zupełnie niejasne.

teeny

Tiny, very small; malutki, maleńki.

I've only had a teeny sandwich today.
Zjadłem dziś tylko maleńką kanapkę.

teething

26

The process of growing of the teeth; ząbkowanie.

Babies tend to be anxious during teething.
Dzieci często są niespokojne podczas ząbkowania.

thoroughly

Fully, completely, perfectly; gruntownie, dokładnie, całkowicie,
zupełnie, doskonale.

Though he read the document thoroughly, he didn't notice a
serious mistake.
Chociaż dokładnie przeczytał dokument, nie zauważył poważnej
pomyłki.

thriving

Successful; flourishing; dobrze prosperujący, kwitnący.

I don't think she'll feel like leaving her thriving business.
Nie sądzę, żeby miała ochotę porzucić swoją kwitnącą firmę.

thorny

Full of thorns, that is, small stingy sharp-pointed bits; difficult,
annoying, causing difficulties and misunderstanding; kolczasty,
ciernisty; drażliwy.

She preferred to avoid that thorny issue.
Wolała unikać tej drażliwej kwestii.

umbrage

A feeling of being offended; uraza.

He appeared to have taken umbrage at the visitors' remark.
Zdawało się, że czuł się urażony uwagą gości.

unfeeling

heartless, not sympathising with others; bezduszny, bez serca

Why are you so unfeeling? Can't you see you're breaking my
heart?
Dlaczego jesteś taki bezduszny? Nie widzisz, że łamiesz mi serce?

27

unsettled

Anxious; changeable; niespokojny, rozkojarzony;
nieustabilizowany.

The children have become rather unsettled.
Dzieci zrobiły się dość niespokojne.

uptight

Formal, stiff; sztywny, spięty

Am I really supposed to make a speech in front of those uptight
people?
Naprawdę mam przemawiać przed tymi sztywnymi ludźmi?

vim

Enthusism, stregth, vigor; entuzjazm, siła, krzepkość, zapał.

The team started the match with such vim that they quickly began
to win.
Drużyna rozpoczęła mecz z takim zapałem, że szybko zaczęli
wygrywać.

Aby dobrze zaprezentować się na egzaminie, dobrze
podać w swojej odpowiedzi przynajmniej jeden idiom.

O to i one:

Idiomy

Damn you! - niech cię szlag trafi!

Kick sb when/while he is down - kopać leżącego

put in mind of sth - przywodzić na myśl

Shout one's head off - krzyczeć wniebogłosy

Strike up – zaczynać

(up) to date - dotąd

28

Within easy reach - niedaleko, nieopodal