THOMAS HOBBES (1588-

1679)

FILOZOFIA PAŃSTWA, PRAWA I

MORALNOŚCI

1. Życie i dzieła; Lewiatan, Elementy filozofii
2. Naturalizm – odnowienie naturalistycznej

(materialistycznej) filozofii w nowożytności.

Istnieją tylko substancje materialne, mechanicycm.
3. Filozofia państwa i prawa; najbardziej oryginalna.

Analityczne spojrzenie na społeczeństwo: rozłożenie go

na oddzielne jednostki i ich dążenia.

4. Obraz jednostki: jest z natury wyłącznie egoistyczna i

bezwzględna: dąży wyłącznie do włąsnego dobra. Stan

natury: „wojna wszsytkich przeciwko wszsytkim”.

(Wyłącznie ciemna strona ludzkiej natury).

5. Rozum każdej jednostce podsuwa ugodę, jako sposób na

polepszenie życia. Treść tej ugody określają „Prawa Natury”:
- dążenie do zachowania pokoju
- każda jednostka w takim samym stopniu ograniczy swoją wolność

- dotrzymywanie umów (podstawa koopreacji).
6. W kolejnym kroku tworzona jest władza polityczna państwo, po to by

wymusić przestrzeganie Praw Natury. Każda jednostka

dobrowolniepodporządkowuje się państwu (Lewiatanowi) by

uzyskać w zamnian bezpieczeństwo i porządek. Państwo z kolei

ustanawia szczegółowe przepisy, czyli prawo stanowione.

7. Podział cnót według Hobbesa: cnoty społeczne (pożyteczne dla

społeczeństwa i cnoty indywidualne, pożyteczne tylko dla tego, kto

je posiada.