"BITWA O WOD
"
10 czerwca 1964 r. Izrael uruchomił krajowy system wodny
dostarczający do pustynnych rejonów kraju wodę z Jeziora
Tyberiadzkiego. Równocześnie uruchomiono instalacje
wykorzystujące wodę Jarkonu, niewielkiej rzeki płynącej na
przedmieściach Tel Awiwu. W górnej Galilei uruchomiono urządzenia
przejmujące nadmiar wody i kierujące ją do potrzeb rolnictwa. I
wreszcie liczne głębokie wiercenia udostępniły obfite zasoby wód
podziemnych.
Dzięki tym inwestycjom rozbudowywano osady i rolnictwo na
Negewie. Intensywne badania nad metodami upraw rolniczych na
ziemiach pustynnych prowadził utworzony w Sde Boker Instytut.
Pomiędzy 1964 i 1967 r. Izraelskie Siły Obronne wyraz
nie
podzieliły się na dwie formacje. Siły ofensywne rozwinęły się wokół
korpusów zmechanizowanych, spadochroniarzy i elitarnych
oddziałów piechoty i artylerii. Siły obronne skupiły pozostałe
oddziały piechoty oraz artylerii. Większość nowego sprzętu docierało
do sił ofensywnych. Prowadzono nieustanne ćwiczenia i manewry,
które zwiększały znaczenie IDF.
Prace nad systemem wodnym kraju Izraela objęły
równie\
obszar strefy zdemilitaryzowanej na granicy
izraelsko-syryjskiej.
Syria uznała to za naruszenie integralności
terytorialnej Syrii. Pod wpływem tego wydarzenia
Syria wezwała wszystkie kraje arabskie do
wypowiedzenia wojny Izraelowi.
13 listopada 1964 r. artyleria syryjska ostrzelała izraelski
patrol w rejonie rzeki Dan.
W odwecie Izrael u\
ył lotnictwa, które zbombardowało
syryjskie pozycje.
Zapoczątkowało to regularny ostrzał artyleryjski
\
ydowskich osiedli i pól w Górnej Galilei.
Jednocześnie Syria, Jordania i Liban rozpoczęły
prace budowlane, mające na celu odwrócenie
biegu niektórych dopływów rzeki Jordan (Hacbani i
Banias), które znajdowały się na ich obszarze, tak
aby uniemo\
liwić przepływ wody do Izraela.
22 grudnia 1964 r. wybrano ponownie premiera izraelskiego rządu
Lewiego Eshkola. Sprawował swoje obowiązki do 12 stycznia 1966
r.
1 stycznia 1965 r. palestyńska organizacja al-Fatah przeprowadziła
swoją pierwszą antyizraelską akcję dywersyjną. Podło\
ono bombę w
Narodowym Przedsiębiorstwie Wodnym Izraela.
W lutym 1965 r. niemiecka prasa ujawniła
szczegóły "transakcji czołgowej" z 1964r. W tej
sytuacji rząd RFN był zmuszony wstrzymać
dostawy broni do Izraela.
12 maja 1965 r. Izrael i RFN oficjalnie nawiązały
stosunki dyplomatyczne. Dzięki temu zostały
stworzone warunki prawne umo\
liwiając
obywatelom niemieckim pracę dla przemysłu
zbrojeniowego Izraela.
Korzystając z gospodarczego potencjału
Niemiec, Izrael przystąpił natychmiast do budowy
wielkiej floty handlowej w niemieckich stoczniach.
19 maja 1965 r. lewicowa Partia Robotników Ziemi Izraela (Mapai)
i syjonistyczna lewica zawiązały blok polityczny pod nazwą Wspólny
Front Robotników Izraela (Maarach).
29 czerwca 1965 r. z Partii Robotników Ziemi Izraela (Mapai)
wystąpił Ben Gurion.
5 lipca 1965 r. palestyńscy terroryści z Fatah zdetonowali ładunek
bombowy na torach kolejowych prowadzących do Jerozolimy, w
pobli\
u Kfar Battir.
W sierpniu 1965 r. nasiliły się incydenty zbrojne na
granicy izraelsko-syryjskiej. Była to ju\
prawdziwa tzw.
"bitwa o wodę".
W 1965 r. przy izraelskim Dowództwie Północnym powstała
specjalna grupa dywersyjno-rozpoznawcza Sayered Egoz.
Początkowo grupa liczyła 23 komandosów, w tym 3 Beduinów-
tropicieli. Stopniowo rozwinęła się do wielkosci batalionu, a
intensywnosć działań obliczono na około 300 zasadzek rocznie na
terrorystów. Po roku 1967 oddział ten wykorzystywany był do
wykonywania zadań na terenach granicznych z Syrią, Libanem i
Jordanią. Oddział rozwiązano w 1973 r.
W 1965 r. przeszło 90% mieszkańców Izraela korzystało ju\
z
elektryczności i bie\
ącej wody. Intensywnie budowano sieć
telefoniczną.
W latach 1962-1965 inflacja w Izraelu wynosiła rocznie 18%, i
wykazywała tendencję rosnącą. Państwo zostało w 1965 r.
zmuszone do ograniczenia wydatków, a to z kolei zahamowało
wzrost gospodarki.
28 paz
dziernika 1965 r. Sobór Watykański II
ogłosił Deklarację o stosunku Kościoła do religii
niechrześcijańskich "Nostra aetate". Deklaracja ta
otworzyła nową epokę w historii stosunków
Kościoła Rzymsko-Katolickiego z judaizmem. W
dokumencie tym napisano: "Kościół (...) opłakuje -
nie z pobudek politycznych, ale pod wpływem
religijnej miłości ewangelicznej - akty nienawiści,
prześladowania, przejawy antysemityzmu, które
kiedykolwiek i przez kogokolwiek skierowane były
przeciw śydom".
2 listopada 1965 r. odbyły się w Izraelu wybory do VI Knesetu.
Sukces odniosła ponownie lewica, była jednak ju\
bardziej skłócona
i podzielona wewnętrznie ni\
przed laty. Mapai i lewica
syjonistyczna utworzyły wspólnie blok polityczny Wspólny Front
Robotników Izraela (w skrócie Maarach). I to właśnie Maarach
wygrał w wyborach.
12 stycznia 1966 r. premierem izraelskiego rządu został wybrany
ponownie Lewi Eshkol. Sprawował swoje obowiązki do 13 lutego
1969 r., kiedy zmarł.
Na początku 1966 r. gazeta "New York Times"
poinformowała, \
e Izrael kupił pierwszą partię 30
pocisków balistycznych ziemia-ziemia Jericho I, o
zasięgu 235-500 km.
Przez cały 1966 r. utrzymywało się napięcie na granicy
izraelsko-syryjskiej. Syryjska artyleria ostrzeliwała osiedla
\
ydowskie.
23 lutego 1966 r. w Izraelu wzrosły o 50% ceny usług pocztowo-
telegraficznych.
W 1966 r. w Tel Awiwie utworzono międzynarodowe centrum
handlu drogimi kamieniami, które z powodzeniem konkurowało z
giełdą diamentów w Amsterdamie. Wartość eksportu brylantów
osiągnęła 35,5% wszystkich dochodów Izraela z wywozu.
16 kwietnia 1966 r. amerykański koncern Coca-Cola otworzył
swoją filię w Izraelu.
1 maja 1966 r. przez izraelskie miasta przetoczyły się burzliwe
demonstracje niezadowolenia z powodu recesji gospodarczej.
Recesja wynikała ze wzrostu kosztu siły roboczej, która wyprzedzała
wydajność pracy. Liczne strajki ogarnęły zwłaszcza kręgi
pracowników umysłowych (lekarzy, nauczycieli, prawników, itp.).
16 maja 1966 r. palestyńscy terroryści działający z terytorium
Syrii, podło\
yli minę lądową w północnej Galilei. W wybuchu miny
zginęło 2 Izraelczyków.
24 maja 1966 roku ówczesny minister obrony, i
póz
niejszy syryjski prezydent, Hafez al Asad
oświadczył, \
e "Nigdy nie wezwiemy do pokoju i
nie zaakceptujemy pokoju. Zaakceptujemy jedynie
wojnę. Poprzysięgliśmy spłukać tę ziemię waszą
krwią, wyrzucić was, agresorów, wrzucić was do
morza".
W lipcu 1966 r. izraelskie samoloty zbombardowały i
zniszczyły syryjskie kanały oraz sprzęt budowlany, który
miał posłu\
yć do odwrócenia biegu niektórych dopływów
rzeki Jordan.
13 lipca 1966 r. palestyńscy terroryści podło\
yli minę lądową w
pobli\
u Almagor, na którą najechała \
ydowska cię\
arówka. W
wybuchu miny zginęło 3 Izraelczyków.
W paz
dzierniku i listopadzie 1966 r. palestyńska
organizacja al-Fatah nasiliła swoje ataki antyizraelskie
prowadzone z terytorium Jordanii.
4 listopada 1966 r. Egipt i Syria podpisały układ o
sojuszu i wzajemnej obronie.
8 listopada 1966 r. izraelski rząd zdecydował się znieść zarząd
wojskowy nad arabskimi obywatelami Izraela. Znajdowali się oni w
Izraelu pod specjalną wojskową kontrolą od wojny w 1948 r.
13 listopada 1966 r. izraelscy komandosi spacyfikowali
arabską wioskę al-Sammou, pod Hebronem. Zniszczono
125 domów. Zginęło 18 jordańskich \
ołnierzy, a 54
raniono. Był to odwet za akcje palestyńskich bojowników
prowadzonych z terytorium Jordanii.
5 lutego 1967 r. w Izraelu po raz pierwszy wprowadzono zasiłek
dla bezrobotnych. Liczbę bezrobotnych szacowano na około 40-100
tys. osób. Był to widoczny objaw pogłębiającej się recesji
gospodarczej.
W 1967 r. w Izraelu utworzono Uniwersytet imienia Ben Guriona w
Beer Szewie na Negewie.
7 kwietnia 1967 r. izraelskie samoloty zaatakowały
pozycje artylerii syryjskiej, która ostrzeliwały rejon Jeziora
Tyberiadzkiego. Doszło do wielkiej bitwy powietrznej, w
której Syria straciła 6 nowoczesnych myśliwców typu Mig.
W tej sytuacji Syria poprosiła Egipt o pomoc.
W 1967 r. w Izraelu stworzono czołowy oddział komandosów
Sayeret Matkal, oznaczony jako Jednostka 269. Jest on
przeznaczony do operacji dywersyjno-rozpoznawczych najwy\
szego
priorytetu, wsparcia bojowego działań wywiadu (zarówno Mossadu,
jak i Amanu) oraz przeprowadzania operacji antyterrorystycznych.
Niewiele operacji tego oddziału zostało ujawnionych.
13 maja 1967 r. ZSRR przekazał poufnymi
kanałami do Egiptu fałszywą informację o
koncentracji 12 brygad izraelskich na granicy z
Syrią. Egipcjanie byli przekonani, \
e Izrael ma
zamiar przeprowadzić wielką akcję wojskową
przeciwko Syrii.
14 maja 1967 r. prezydent Egiptu Gamal A.
Naser rozpoczął mobilizację wojsk egipskich.
Egipskie oddziały wojskowe zaczęły być
przerzucane na Półwysep Synaj ku granicy
izraelskiej.
W dniach 16-23 maja 1967 r. Izrael przeprowadził częściową i
tajną mobilizację armii, oraz wprowadził stan wyjątkowy na
granicach. Mobilizacja izraelskich lekarzy i nauczycieli, rolników i
sprzedawców niosła za sobą powa\
ne konsekwencje ekonomiczne i
socjalne dla kraju.
16 maja 1967 r. Egipt za\
ądał wycofania się
wojskowych oddziałów ONZ (około 4 tys.
\
ołnierzy), które stały na stra\
y pokoju w strefie
Gazy i na Półwyspie Synaj. Egipcjanie nie czekając
na odpowiedz
sekretarza generalnego ONZ siłą
przejęli posterunki sił pokojowych.
Sekretarz generalny ONZ wyraził zgodę na
rozkaz Egiptu odwołania sił ONZ (UNEF) z Synaju.
18 maja 1967 r. radio egipskie "Głos Arabów"
nadawało: "Jedyną metoda działania przeciw
Izraelowi jest totalna wojna, której wynikiem
będzie eksterminacja egzystencji Syjonistów."
19 maja 1967 r. pokojowe siły zbrojne ONZ na
Synaju (UNEF) zaprzestały swoje działania,
znosząc ostatnią barierę dla egipskiej machiny
wojennej. Państwo Izrael pozostało osamotnione i
otoczone przez armie, których przywódcy
poprzysięgli Izraelowi zagładę.
20 maja 1967 r. syryjski minister obrony Hafez
al-Assad powiedział: "Jako przedstawiciel armii
wierzę, \
e nadszedł czas rozpoczęcia bitwy o
unicestwienie Izraela."
22 maja 1967 r. Egipt zagroził zablokowaniem
Cieśniny Tirańskiej i natychmiast po tym flota
egipska rozpoczęła próby zablokowania portów
izraelskich. Tymczasem wojska lądowe Egiptu
zajmowały pozycje wyjściowe do ataku na Izrael.
Prezydent Egiptu Naser publicznie zapowiedział
zwycięstwo w ewentualnej wojnie z Izraelem.
23 maja 1967 r. Egipt ogłosił zamknięcie
Cieśniny Tirańskiej dla okrętów izraelskich.
Izrael uznał ten fakt za wyraz
ny akt wojenny,
jako pierwszy strzał w tej wojnie.
25 maja 1967 r. izraelska mobilizacja była zakończona. Zaczęto
szykować łó\
ka w szpitalach (przygotowano ich 14 tys.) i rozpoczęto
kopanie 10 tys. grobów. Kraj wchodził na wojenną ście\
kę: linie
lotnicze El Al przestały latać, a zagraniczne linie zabierały z lotniska
Lod setki spanikowanych turystów. Armia izraelska składała się w
trzech czwartych z rezerwistów i nie mogła pozostawać
zmobilizowana bez końca.
26 maja 1967 r. prezydent Egiptu Gamel Abdel
powiedział: "Zamierzamy przypuścić frontalny atak
na Izrael. To będzie wojna totalna. Naszym
podstawowym celem będzie unicestwienie Izraela".
28 maja 1967 r. Egipt zagroził całkowitym
zamknięciem Kanału Sueskiego, gdyby
jakiekolwiek państwo spróbowało interweniować w
trakcie wojny egipsko-izraelskiej.
28 maja 1967 r. prezydent Egiptu Naser, "samo
istnienie Izraela stanowi agresję".
29 maja 1967 r. prezydent Egiptu Naser
za\
ądał od Izraela oddania portu Ejlat i innych
terytoriów wzdłu\
linii demarkacyjnej, czyli
powrotu do stanu z 1947r.
30 maja 1967 r. powstaje porozumienie
sojusznicze Egiptu i Jordanii. Armia jordańska
została podporządkowana Egiptowi. Jednocześnie
Irak, Kuwejt, Tunis, Sudan, Maroko i Algieria
zgodziły się skierować swoje wybrane oddziały
przeciw Izraelowi. Głoszone było hasło: "Cel, jaki
nam przyświeca - to całkowita zagłada Izraela!" Po
stronie Zjednoczonej Republiki Arabskiej
opowiedziały się: Pakistan, Indonezja, ZSRR i
Chiny.
30 maja 1967 r. egipski prezydent Nasser
powiedział: "Armie Egipty, Jordanii, Syrii i Libanu
znajdują się ju\
na granicach z Izraelem.....aby
sprostać wyzwaniu, a armie Iraku, Algierii,
Kuwejtu, Sudanu i wszystkich narodów arabskich
są z nami......nadeszła krytyczna godzina."
31 maja 1967 r. iracki prezydent Abdur Rahman
Aref powiedział: "Obecność Izraela to pomyłka,
która musi być naprawiona....... Nasz cel jest
jasny - zmieść Izrael z mapy."
--------------------------------------------------
Materiały opracowywane na podstawie: patrz Bibliografia.