Japoński/Podstawy Lekcja 1

1

Japoński/Podstawy Lekcja 1

Lekcja 1

Zanim przystąpisz do nauki tej lekcji zapoznaj się z czytaniem i pisaniem wszystkich znaków hiragany oraz

katakany. Warto poznać także podstawowe zwroty i wyrażenia grzecznościowe, które wykorzystywane są niemal

codziennie:

Słownictwo - Powitania

おはよう。 albo おはようございます。 Dzień dobry! mówione przed południem, do około godziny 11.

こんにちは。

Dzień dobry! mówione po południu, do wieczora.

こんばんは。

Dobry wieczór!

Słownictwo - Pożegnania

おやすみ。 albo
おやすみなさい。

Dobranoc. Druga forma jest bardziej grzeczna.

さようなら。

Do widzenia. Żegnam. Używane przeważnie w sytuacji kiedy rozmówcy nie będą się widzieć przez długi

czas.

じゃあね！ / では、またね！

Cześć! Mówione na pożegnanie wśród osób w podobnym wieku, przyjaciół, rodziny, wśród ludzi młodych.

Słownictwo - Pierwsze spotkanie

Japoński/Podstawy Lekcja 1

2

はじめまして。

Bardzo mi miło Pana (Panią) poznać.

よろしく。

Polecam się. Miło mi poznać.

どうぞよろしく。

Polecam się Pana/Pani pamięci. Miło mi Pana/Panią poznać.

よろしくおねがいします。

Polecam się Pana/Pani pamięci. Miło mi Pana/Panią poznać.

どうぞよろしくおねがいします。 Polecam się Pana/Pani pamięci. Miło mi Pana/Panią poznać.

Słownictwo - Powitania i pożegnania w domu

いってきます。

Wychodzę. Do widzenia. (wychodząc z własnego domu)

いってらしゃい。

Uważaj na siebie. (dosł. Idź i wróć, formuła pożegnalna mówiona przez osobę pozostającą w domu)

ただいま。

Już jestem. Wróciłem. (wracając do własnego domu)

おかえり（なさい）。 Dobrze, że jesteś. (formuła powitania mówiona przez osobę przebywającą w domu)

Słownictwo - Podczas posiłku

いただきます。

odpowiednik polskiego Smacznego, mówiony przed posiłkiem.

ごちそうさまでした。 odpowiednik polskiego Dziękuję mówionego po posiłku (dosłownie To była uczta).

Słownictwo - Proszę, dziękuję, przepraszam

Japoński/Podstawy Lekcja 1

3

どうぞ。

Proszę.

どうも。

Dziękuję.

ありがとう。

Dziękuję.

どうもありがとう。

Dziękuję bardzo.

ありがとうございます。

Dziękuję bardzo.

どうもありがとうございます。 Dziękuję bardzo.

(どうも) すみません。

Przepraszam (bardzo).

わたしはウィキペディアンです。

Uczeń języka japońskiego, Jan Kowalski poznaje panią Ai Tanakę, która jest wikipedystką oraz uczy języka

japońskiego.

Dialog

ヤン: こんにちは。わたしはヤンコバルスキです。あい:
はじめまして。たなかあいです。よろしくおねがいします。ヤン:
はじめまして。よろしくおねがいします。あい:
ヤンさんはアメリカじんですか。ヤン:
いいえ、アメリカじんではありません。ポーランドじんです。あい:
ああ、そうですか。ヤン: あいさんはウィキペディアンですか。あい:
はい、ウィキペディアンです。ヤンさんは？ヤン:
いいえ。わたしはウィキペディアンではありません。あい:
にほんごのがくせいですか。ヤン: はい、そうです。あい:
わたしはにほんごのせんせいです。

Jan: Dzień dobry. Jestem Jan
Kowalski.Ai:Bardzo mi miło.
Jestem Ai Tanaka. Polecam
się pana pamięci.Jan: Bardzo
mi miło. Polecam się.Ai: Czy
jest pan Amerykaninem?Jan:
Nie, nie jestem
Amerykaninem. Jestem
Polakiem.Ai: Ach tak.Jan:
Czy pani jest
Wikipedystką?Ai: Tak,
jestem wikipedystką. A
pan?Jan: Nie. Nie jestem
wikipedystą.Ai: Czy uczy się
pan języka japońskiego?
(dosł. Czy jest pan uczniem
japońskiego?)Jan: Tak,
jestemAi: Jestem
nauczycielką japońskiego.

Japoński/Podstawy Lekcja 1

4

Słownictwo - do dialogu

-さん

Pan, Pani - przyrostek grzecznościowy

わたし

ja

アメリカ

Ameryka

アメリカじん

Amerykanin

ポーランド

Polska

ポーランドじん

Polak

いいえ

nie; przeczenie

ウィキペディアン

Wikipedysta/Wikipedystka

はい

tak; potwierdzenie

にほんごのがくせい uczeń japońskiego

にほんご

język japoński

にほん

Japonia

がくせい

uczeń

せんせい

nauczyciel

Gramatyka

Budowa zdania

W języku polskim zdanie orzekające ma postać: podmiot - orzeczenie - dopełnienie (język typu SVO -

Subject-Verb-Object). Język japoński jest językiem typu SOV (Subject-Object-Verb), czyli typowe zdanie ma

formę: podmiot - dopełnienie - orzeczenie (lub spójkę です), przy czym ta reguła nie jest stała! Większość części

zdania może znajdować się na różnych pozycjach (oprócz orzeczenia, które zawsze znajduje się na końcu). W

określaniu podmiotu, tematu, dopełnienia itp. pomaga obecność tzw. partykuł, np. partykuła -は (wymawia się ją w

tym przypadku jak sylabę わ) określa podmiot.

Zdanie orzekające z です

Najprostszą formą przedstawienia się w języku japońskim jest: わたしは XXX です, gdzie zamiast XXX

wstawiasz swoje nazwisko lub imię, zawód, wykonywaną funkcję itp. Jest to zdanie orzekające, zakończone

uprzejmą spójką です. Jak już to zostało powiedziane, zdanie w języku japońskim kończy się orzeczeniem lub

czasownikiem (ściśle rzecz biorąc です nie jest czasownikiem, ale jak na razie nie trzeba się tym przejmować).
です mniej więcej odpowiada polskiemu jest. Forma przeszła です to でした. Czasu przyszłego w języku
japońskim jako takiego nie ma (używamy formy czasu teraźniejszego). Przeczenie w czasie teraźniejszo-przyszłym

to ではありません. Przeczytaj więcej: Spójka です.

Japoński/Podstawy Lekcja 1

5

Zdanie przeczące z ではありません

Przeczenie (nie jest, nie jestem) tworzymy poprzez zastąpienie です przez ではありません. Możemy teraz

powiedzieć, "Nie, nie jestem Amerykaninem" - いいえ、[わたしは]アメリカじんではありません。Możemy

pomińąć わたしは jeżeli wiadomo, że jesteśmy tematem wypowiedzi. Powiedzmy "Jan nie jest wikipedystą. Kasia

nie jest uczennicą." -
ヤンさんはウィキペディアンではありません。カシアさんはがくせいではありません。W czasie
przeszłym przeczenie ma postać: ではありませんでした. Oprócz ではありません używa się także
じゃありません, które znaczy to samo.

Porównaj:

• "To jest książka" - これはほんです。

• "To nie jest książka" - これはほんではありません。

• "To nie jest książka" - これはほんじゃありません。

Zdanie pytające z ですか

Tworznie zdania pytającego w języku japońskim jest niezmiernie proste. Wystarczy do zdania oznajmiającego dodać

partykułę pytajną か. Prawda, że nieskomplikowane? Czyli, jeżeli chcemy się upewnić, że rozmawiamy z panem

XXX pytamy się: XXX ですか. (na końcu zdania pytającego w japońskim nie musi być znaku zapytania, wszystko

załatwia か). Pytanie, które przed chwilą zadaliśmy po polsku brzmiałoby: Czy pan/pani XXX?. Pytanie o przedmiot

brzmi: YYY ですか. (Czy to YYY?). Jak widać tworzenie podstawowych pytań nie jest specjalnie trudne. W czasie

przeszłym ですか zamieniamy na でしたか, reszta zdania pozostaje niezmieniona. Dla próby zapytajmy się po

japońsku: Czy jesteś wikipedystą? XXXさんはウィキペディアですか。Czasami nie zachodzi konieczność

używania końcówki ですか. Podobnie jak w języku polskim możemy zadać pytanie: A ty? A pan? (XXXさんは?).

Należy pamiętać o odpowieniej intonacji, w końcu to przecież pytanie.

Partykuła -は

Ta partykuła określa podmiot w zdaniu. Np. わたしは YYY です. W tym wypadku わたし jest podmiotem

zdania, a wiemy to dzięki partykule は. W tak prostych zdaniach nie widać być może wielkiej roli jaką odgrywają
partykuły w języku japońskim, ale z czasem poznamy bardziej złożone zdania, które jednocześnie można powiedzieć

na kilka sposobów zmieniając położenie podmiotu, dopełnienia i innych części mowy, wtedy partykuły okażą się

bardziej pomocne. Istotne jest też aby zapamiętać by nie nadużywać zaimków osobowych kiedy mówimy po

japońsku. Bardzo często możemy zapomnieć mówić わたしは, bo skoro to my mówimy, to można domniemywać,

że mówimy o sobie (w innym wypadku podkreślamy o kim lub o czym mówimy). Po polsku przecież też nie

mówisz: Ja przyszłam do domu. Potem ja poczytałam książkę i ja pooglądałam telewizję. Prawda?

Partykuła -の

Partykula の jest odpowiednikiem dopełnienia w języku polskim. Mówimy np. "jabłko Michała", po japońsku

będzie brzmieć to zdanie następująco: "ミハウさんのりんごです。". (ミハウ to zapisane w katakanie, zgodnie z

japońską wymową, imię Michał - Mihau). W zdaniu わたしはにほんごのせんせいです。także występuje

partykuła の. Tutaj にほんごのせんせい tłumaczy się nauczyciel (せんせい) japońskiego (にほんごの).

さん

W języku japońskim nie okresla się płci mówiąc pan/pani. Zamiast tego używamy przyrostka さん po nazwisku czy

imieniu. Przyrostek ten należy do tzw. języka grzecznościowego, bardziej "uniżenie" brzmi さま, istnieją także

przyrostki くん, ちゃん (w przypadku gdy mówimy o i do przyjaciół, małych chłopców i dziewczynek itp.). Jeżeli

zwaracamy się do lekarza, doktora, profesora, nauczyciela itp. mówimy せんせい. Na samym początku nauki nie

zaszkodzi jeżeli wszystkich będziemy tytułować さん. Jak już to zostało wspomniane na początku, nie określamy

płci (podobnie jak i liczby) więc kiedy powiemy せんせい możemy mieć na mysli: nauczyciela, nauczycielkę,

Japoński/Podstawy Lekcja 1

6

nauczycieli albo nauczycielki. Płeć czy liczbę określamy na podstwie kontekstu zdania, okoliczności itp.

にほんじん

Jak zapewne już zauważyłeś (zauważyłaś), że nazwy narodowości tworzy się w bardzo prosty sposób. W większości

przypadków do nazwy kraju dodajemy końcówkę じん, znaczącą "człowiek". Najlepiej zapoznać się z tabelą krajów

i narodowości dostępną w projekcie wikisłownik - Indeks:Hasła w języku japońskim - kraje i narodowości.

にほんご

Podobnie nieskomplikowanie tworzy się nazwy języków. Do nazwy kraju dodaj ご, oznaczające "język" i tym

samym otrzymasz nazwę języka. Proste? To podaj jak będzie język polski? ポーランドご. To chyba nie było trudne

zadanie. Anglia po japońsku to イギリス a język angielski to ... えいご. To jeden z wyjątków, których de facto jest

jeszcze kilka.

そうです

Aby nie powtarzać tego o co jesteśmy pytani, a zgadzamy się z rozmówcą możemy zastosować formułkę そうです,

oznaczającego mniej więcej: "tak jest", "niech tak będzie".

Ćwiczenia i zadania (1)

1. Zapoznaj się z artykułem Podstawowe zwroty, który możesz znaleźć w dziale Dodatki. Naucz się na pamięć

zwrotów grzecznościowych poznanych w pierwszej części dzisiejszej lekcji.

2. Wstaw według wzoru:

Pyt: すずき

Odp: [わたしは] すずき です。

1. やまだ

2. たなか
3. wstaw swoje imię

Krótkie dialogi

Dziesięcioletni Ken spotyka swoją sąsiadkę panią Suzuki, o godzinie 8 rano:

Dialog

けん: おはようございます、すずきさん。すずき:
おはようございます、けんくん。

Ken: Dzień dobry pani Suzuki.Suzuki:
Dzień dobry, Ken.

Ken rozstając się ze swoimi przyjaciółmi mówi:

Japoński/Podstawy Lekcja 1

7

Dialog

けん: じゃあね！けんのともだち: またね！ Ken: Narazie!Przyjaciel Kena: Cześć!

Wieczorem, wracając ze szkoły Ken spotyka znowu panią Suzuki:

Dialog

けん: こんばんは！すずき: こんばんは！ Ken: Dobry wieczór!Suzuki: Dobry wieczór!

Podczas kolacji dziewczynka mówi do ojca:

Dialog

おんあのこ: いただきます！おとうさん:
いただきます！・・・ おとうさん:
ごちそうさまでした！おんあのこ: ごちそうさま！

Dziewczynka: Smacznego!Ojciec:
Smacznego!・・・ Ojciec: Dziękuję! (To była
uczta)Dziewczynka: Dziękuję! (To była uczta)

Chłopczyk wrócił do domu:

Dialog

Japoński/Podstawy Lekcja 1

8

おとこのこ: ただいま！おとうさん: おかえり！ Chłopiec: Wróciłem!Ojciec: Dobrze, że wróciłeś!

Ken idzie spać:

Dialog

けん: おやすみなさい。おとうさん: おやすみ。 Ken: Dobranoc!Ojciec: Dobranoc!

Ktoś się pomylił:

Dialog

A: にほんじんですか。B:
いいえ、ちゅうごくじんです。

A: Czy jest pan Japończykiem?B: Nie, jestem
Chińczykiem.

I znów pomyłka przy określaniu narodowości:

Dialog

A: ドイツじんですか。B:
いいえ、ドイツじんではありません。ポーランドじんです。

A: Czy jest pani Niemką?B: Nie,
nie jestem Niemką. Jestem Polką.

Japoński/Podstawy Lekcja 1

9

Słownictwo - do dialogów

ともだち

przyjaciel/przyjaciele/przyjaciółka/przyjaciółki

おんあのこ

dziewczynka

おとうさん

ojciec

おとこのこ

chłopiec

にほんじん

Japończyk

にほん

Japonia

ちゅうごくじん Chińczyk

ちゅうごく

Chiny

ドイツじん

Niemiec

ドイツ

Niemcy

Ćwiczenia (2)

1. Odpowiedz na poniższe pytania:

1. ヤンさんはポーランドジンですか。

2. たなかあいさんはアメリカじんですか。

3. あいさんはポーランドごのがくせいですか。

4. やんさんはにほんごのせんせいですか。
5. Widzisz kogoś po raz pierwszy w życiu, przeprowadź minidialog.

6. Co powiesz udając się spać?

7. Jest godzina 10 rano. Jak przywitasz swoją sąsiadkę na ulicy?

8. A jeżeli to będzie godzina 22?

2. Przetłumacz na japoński wstawiając w miejsce kropek (・・・) swoje imię i nazwisko:

Dzień dobry. Nazywam się ・・・. Jestem Polakiem. Jestem uczniem języka japońskiego. Polecam się państwa

pamięci.

3. Przetłumacz:

1. Jestem wikipedystą.

2. Jestem nauczycielem języka angielskiego.

3. Tomek nie jest uczniem języka japońskiego.

4. Akiko nie jest Chinką. Jest Japonką.

5. Anna jest uczennicą języka niemieckiego. Anna nie jest wikipedystką.

Japoński/Podstawy Lekcja 1

10

Więcej...

• Wprowadzenie do gramatyki japońskiej

• Podstawowe partykuły

• Partykuła は

• Partykuła の

• Partykuła か

• Spójka です
• Odpowiedzi do ćwiczeń

Źródła i autorzy artykułu

11

Źródła i autorzy artykułu

Japoński/Podstawy Lekcja 1  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=140802  Autorzy: Cathy Richards, Delimata, Derbeth, Hobbit, Lethern, R.szalecki, Sblive, Warszk, 14
anonimowych edycji

Źródła, licencje i autorzy grafik

grafika:Flag of Japan.svg  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?title=Plik:Flag_of_Japan.svg  Licencja: Public Domain  Autorzy: Various

grafika:Nuvola apps kate.png  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?title=Plik:Nuvola_apps_kate.png  Licencja: GNU Lesser General Public License  Autorzy: David Vignoni

grafika:Nuvola apps edu languages.png  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?title=Plik:Nuvola_apps_edu_languages.png  Licencja: GNU Lesser General Public License  Autorzy:
Alno, Alphax, CyberSkull, Derbeth, Helios, Ilmari Karonen, Jtneill, Stannered, Πrate

Licencja

Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported
http:/

/

creativecommons.

org/

licenses/

by-sa/

3.

0/