r r
Systematyka wicze leczniczych
spis tre ci:
i. wiczenia indywidualne:
1) wiczenia czynne
- wolne
- wspomagane
- oporowe
- krótkie izometryczne
2) wiczenia bierne
- redresyjne
3) wiczenia czynno-bierne
4) wiczenia relaksacyjne
5) wiczenia synergistyczne
6) wiczenia czynno ci samoobs ugi
ii.metody terapeutyczne:
1)metody redukcji nerwowo-mi niowej
- metoda kabata
- metoda bobath
- metoda phelpsa
- metoda brunstrom
2)metody treningu oporowego
3)metody ró ne
- metoda majocha
- metoda klappa
- metoda kenny
wiczenia to zarówno dziedzina sportu jak i metoda kinezyterapii. Spo ród wielu rodzajów wicze nale y
wyró ni wiczenia podstawowe, których celem jest wszechstronny rozwój organizmu jak i wiczenia
lecznicze, stosowane przede wszystkim do rehabilitacji. Cech wspólna wszystkich rodzajów wicze jest
to, e rozwijaj wszechstronnie uk ad ruchu.
Aby jak najlepiej uwiarygodni moje s owa opisz wiczenia indywidualne i metody terapeutyczne
stosowane przez rehabilitantów.
wiczenia indywidualne
do wicze indywidualnych zaliczymy:
1) wiczenia czynne, w sk ad których wchodz :
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
wiczenia czynne wolne- na ogó s krótkotrwa ym cznikiem, za pomoc którego os abione zespo y
mi niowe przeprowadza sie od wicze czynnych w odci eniu do wicze z dawkowanym oporem. W
pracy z pacjentami w klinice powinny by stosowane u osób w trzecim okresie ycia, po przekroczeniu
progu staro ci. Nie stanowi one du ego obci enia wysi kowego dla wicz cych. Stanowi mo liwo
terapeutycznego oddzia ywania na zwi kszenie zakresów i precyzji ruchów. Wskazania do prowadzenia
wicze czynnych wolnych:
* utrzymanie b poprawa ruchomo ci stawów
* kszta towanie koordynacji ruchowej tak w ruchach prostych jednoosiowych i jednop aszczyznowych jak
i z onych
* utrzymanie wska ników si y mi niowej w os abionych grupach mi niowej
* likwidacja wzmo onego spoczynkowego napi cia mi ni powsta ego wskutek zm czenia wiczeniami
albo w efekcie obawy przed pojawieniem si bólu
* uzyskanie poprawy koordynacji nerwowo-mi niowej
* uruchomienie dzia wspomagaj cych  pomp mi niow 
przeciwwskazania:
* konieczno bezwzgl dnego unieruchomienia odpowiedniej cz ci cia a
* silne odczucia bólowe ró nego pochodzenia i przy ró nej lokalizacji tkankowej
* ostre stany zapalne g ównie stawów i tkanek oko ostawowych
wskazówki metodyczne:
* do wicze ruchów prostych jednoosiowych i jednop aszczyznowych nale y tak dobra pozycj
wyj ciow pacjenta, by by a ona zawsze prostopad a do pod a
* tempo wicze dostosowane do funkcjonalnych mo liwo ci chorego. Nale y zwraca uwag na to, by
szybko ruchów nie zaburza a p ynno ci i rytmiczno ci kolejnych powtórze zadania ruchowego
* popraw koordynacji mi niowo-nerwowej mo na spróbowa uzyska poprzez odpowiednie
przyspieszanie tempa wicze i stopniowe przechodzenie od ruchów prostych do bardziej z onych
koordynacyjnie
wiczenia czynne w odci eniu  ta grup wicze stosuje si g ównie w celu poprawy wska ników si y w
os abionych z ró nych przyczyn zespo ach mi niowych. Kwalifikuj si tutaj te mi nie, które nie s w
stanie pokona oporu wyra onego ci arem odpowiednich cz ci cia a. Ich si a oceniana testem jest w
granicach stopnia 2 i zamkni ta jest granicami od -2 do+2. Tak wi c g ównym zadaniem wicze
czynnych w odci eniu jest zwi kszenie mo liwo ci si owych aktywizowanego zespo u dynamicznego do
wielko ci stopnia 3 w takim samym co wy ej systemie oceny.
wiczenia te aktywizuj dzia anie  pompy mi niowej wp ywaj c korzystnie na trofik tkanek, a tak e na
ich elastyczno oraz poprawiaj torowanie propioceptywne w odpowiednich drogach nerwowych.
Wskazania do prowadzenia wicze czynnych w odci eniu:
* uzyskanie poprawy wska ników si y mi niowej w tych zespo ach dynamicznych, które wskutek np.
Unieruchomienia ko czyny opatrunkiem gipsowym, posiadaj zmniejszony potencja w tym zakresie
* likwidacja nie utrwalonych, tzw. Mi kkich ogranicze ruchu w stawach
* zapobieganie powstawaniu ogranicze ruchu poprzez stosowanie ich jako kontynuacji wicze biernych,
prowadzonej ju bez fizycznego udzia u temperatury
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
* mo liwo wykonania ruchu czynnego przy wspó obecno ci pepe nych zrostów kostnych po urazach,
najcz ciej ko czyn dolnych. Je eli lekarz prowadz cy pacjenta zdecyduje si po uzyskaniu zrostu
klinicznego na zabezpieczenie, np. Z amanej ko czyny tylko szyn gipsow , to z jego aprobat mo na
rozpocz takie wiczenia, oczywi cie po uprzednim zdj ciu uski zabezpieczaj cej
* mo liwo wykonywania ruchu czynnego przy wspó obecno ci bólu o mniejszej intensywno ci.
Obci enie za pomoc systemu bloczkowego zmniejszane odczucia umo liwiaj c tym samym zwi kszenie
zakresu wykonywanego ruchu
* uzyskanie aktywizacji psychicznej pacj ta dzi ki mo liwo ci samodzielnego wykonywania wicze bez
fizycznego udzia u terapeutyczne
przeciwwskazania:
* konieczno bezwzgl dnego unieruchomienia odpowiedniej cz ci cia a
* silne odczucia bólowe ró nego pochodzenia i przy ró nej lokalizacji tkankowej
* ostre stany zapalne g ównie stawów i tkanek oko ostawowych
wskazówki metodyczne:
* odci enie mo na uzyska poprzez:
- r ce terapeuty. Jest to najlepszy sposób odci ania jako e nic nie jest w stanie zast pi
nieprecyzyjnego biomanipulatora ale jednocze nie bardzo nieekonomiczny. Dlatego praktycznie
ytecznym jest taki tryb post powania, w którym terapeuta w ci gu pierwszych dwóch, trzech dni
odci a podczas wicze odpowiednie cz ci cia a r cznie, uczy pacjenta wykonywania potrzebnych
czynno ci, by nast pnie zastosowa system bloczkowy.
- system bloczkowy
- wykonywanie ruchów na tzw. P aszczyznach po lizgowych lub za pomoc wrotek terapeutycznych
- wiczenia w wodzie
w praktyce najcz ciej stosuje si dwa pierwsze sposoby odci ania jako naju yteczniejsze.
* pozycja wyj ciowa wicz cego powinna by identyczna z t , jaka przyjmuje pacjent przy testowaniu
danego ruchu na stopie 2
* dobieraj c pozycj wyj ciow nale y tak u pacjenta, by p aszczyzna wykonywanego ruchu by a
równoleg a do pod a. Ta zasada nie odnosi si do ruchów rotacyjnych
* stabilizacja ma uniemo liwi przenoszenie wiczonego ruchu poza staw, w którym ma an by
wykonywany. W systemie bloczkowym stabilizuje si dane cz ci cia a pacjenta podwieszkami lub
skórzanymi pasami do pod a. Przy wiczeniach wykonywanych r ka terapeuty mo na stabilizowa
cznie. Przy wiczeniach ko czyn dolnych w stawach biodrowych szczególnie zalecan jest stabilizacja
 przez pozycj 
* odci enie za pomoc podwieszek musi by pe ne, tzn. Wygodne i bezpieczne. Chc c osi gn ten cel,
trzeba stosowa odpowiedni liczb podwieszek
* punkt zawieszenia podwieszek odci aj cych poprzez linki na kratach sufitowych powinien znajdowa
si zawsze w osi stawu, w którym zachodzi ruch.
* przesuni cie punktu zawieszenia ko czyny w linii prostopad ej do osi d ugiej wiczonej ko czyny w
kierunku wykonywanego ruchu wspomaga ten ruch ( stopie testu -2). Odwrotna sytuacja utrudnia
zadanie ruchowe wiczonego zespo u dynamicznego i powinna by stosowana w sytuacji, w której
pracuj ce zespo y mi niowe legitymuj si wed ug testu na stopie +2. Identyczne rezultaty mo na
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
osi gn podczas wicze stawu biodrowego przesuwaj c punkt zaczepu podwieszek odci aj cych znad
stawu w gór (dog owowo) lub w dó (w stron stopy) wiczonej ko czyny dolnej. W pierwszym
przypadku wyd a si  wahad o wykonywanego ruchu co u atwia zadanie, a w drugim jest odwrotnie.
Skrócenie linek na których mocowane s podwieszki odci aj ce utrudnia wiczenie.
* ruch nale y prowadzi w pe nym zakresie przy ka dym powtórzeniu
* liczba powtórze ruchu w jednej p aszczy nie i w jednej osi  du a, mierzona nie liczba powtórze , a
czasem ich wykonywania. Powinien on wynosi od 3 do 5 min. Dla ka dego ruchu
wiczenia wspomagane  stanowi cznik pomi dzy grup wicze biernych i czynnych. Dla
niesprawnych grup mi niowych których si a oceniana testem waha sie pomi dzy stopniami 0-2 b to
odpowiednie dzia ania bierne, a nawet czynne w odci eniu.
Wspomaganie ruchu mo e mie charakter bezpo redni lub po redni. wiczenia wspomagane
bezpo rednie - zdrowa ko czyna górna rek chwyta ko czyn przeciwn , pora on , np. Wskutek udaru
mózgowego i  wiczy j prowadz c ruch wznosu przez zgi cie w zespole stawowym barkowo-ramiennym
w takim zakresie ruchu jaki jest mo liwy do wykonania. Ten rodzaj wicze jest wykorzystywany kiedy
jedna r ka wiczy drug niesprawn w ruchach wyprostu w stawie promieniowo-nadgarstkowym,
stawach ródr czno  palcowych, mi dzypaliczkowych palców ii-v i kciuka. wiczenia wspomagane
po rednie  s najcz ciej wykonywane przy wykorzystaniu systemu bloczkowego, który pozwala na
dzia ania bardziej wszechstronne i precyzyjne cho nale y powiedzie , e ta forma terapii bardziej
anga uje czasowo fizjoterapeut , który musi pomóc pacjentowi za odpowiednie oprzyrz dowanie.
Powinien on tak e kontrolowa jako wykonywanych wicze przynajmniej w pocz tkowym okresie ich
powadzenia. Te wiczenia najcz ciej wykonuje sie u pacjentów przewlekle chorych, u których proces
chorobowy spowodowa trwa e zmiany. Ten rodzaj terapii ma tak e inne bardzo istotne uzasadnienie do
jej stosowania o ile pacjent mo e i chce czynnie wspó pracowa w poprawie wska ników swego stanu
zdrowia. Odnosz c je do wiadomo ci, mo na korzystnie wp ywa na stan psychiczny chorego, który
czuje si wspó odpowiedzialny przynajmniej za t cz usprawniania.
Wskazania do stosowania wicze czynnych:
* poprawa trofiki poprzez zwi kszenie efektywno ci dzia ania  pompy mi niowej
* utrzymanie zakresów ruchów w stawach
* zapobieganie niekorzystnym zmianom wynikaj cym z bezruchu
* wyd enie w czasie oddzia ywania terapeutycznego u pacjentów z pe wiadomo ci mog cych
wiczy samodzielnie
minusem tej formy wicze jest to, e ruch jest w nich prowadzony w pe nym zakresie. Wynika to z
niedoskona ci systemu bloczkowego w dzia aniach po rednich albo z obawy przed bólem w wiczeniach
bezpo rednich.
wiczenia czynne oporowe  od tej grupy wicze w znacznej mierze nale y efekt ko cowy leczniczy
wyra ony powrotem funkcji. Si a mi ni zbli a si do granicy normy albo j osi ga. S to wiczenia o
charakterze miejscowym. wiczenia czynne oporowe to nic innego jak tylko wiczenia czynne wolne z
dodatkowym, odpowiednio dawkowanym oporem zewn trznym.
Wskazania do prowadzenia wicze czynnych oporowych:
* doprowadzenie do normy wska ników si y mi niowej albo zmniejszenie do minimum os abienia mi ni
w niewydolnych w tym wzgl dzie zespo ach dynamicznych.
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
* opó nienie efektywno ci procesów patologicznych wywo uj cych os abienie mi ni
* uzyskanie kompensacyjnych przerostów si y w nie obj tych procesem chorobowym grupach mi ni
* uzyskanie przerzutów napi mi niowych do cz ci cia a znajduj cych si czasowo ze wzgl dów
leczniczych w unieruchomieniu
* uzyskanie oprawy w koordynacji nerwowo-mi niowej
* poprawa tzw. Wytrzyma ci miejscowej wiczonych mi ni co zwi ksza mo liwo wykonywania zada
ruchowych w czasie
* poprawa samopoczucia psychicznego pacjentów
opór mo na dozowa poprzez:
* r ce terapeuty, nie jest wtedy konieczne okre lanie wielko ci si y za pomoc dynamometrów. Opór
dozuje sie r cznie, stosownie do mo liwo ci pacjenta i ze zmiennym nasileniem w ró nych przedzia ach
zakresu ruchu.
* obci enie bezpo rednie, polega na mocowaniu w odpowiednich miejscach cia a obci o znanej
wielko ci i w ró ny sposób. Wykorzysta do tego mo na specjalne woreczki albo przylepce. Lecz
przedtem nale y okre li d ugo ramienia d wigni, na której jest po ona si a.
* obci enie po rednie przez wykorzystanie systemu bloczkowego
* prowadzenie wicze oporowych na urz dzeniach specjalnych. Nale do nich si ownie typu:  atlas czy
 herkules . Za pomoc tych urz dze mo na zwi ksza si nawet w ma ych grupach mi niowych.
* wielko oporu w poszczególnych fazach ruchu musi by zmienna i tak dobrana, by nie zaburza a
koordynacji wyra onej jego p ynno ci
* im wi kszy opór, tym mniejsza liczba powtórze i odwrotnie. Zasada ta okre la zale no , która
zachodzi mi dzy si a wytrzyma ci , przy czym obie te zdolno ci kondycyjne kszta towane s za
pomoc wicze oporowych
* ci ar u yty w charakterze oporu poprzez system bloczków i linek musi by odprowadzony poza
powierzchnie stanowiska, na którym znajduje sie pacjent.
Krótkie wiczenia izometryczne  metodyka tych wicze przedstawia sie nast puj co:
* opór  submaksymalny (ok. 90% maksymalnych mo liwo ci si owych mi nia)
* czas trwania napi cia mi nia 5  6 s.
* czas przerwy mi dzy napi ciami 5  10 s.
* liczba powtórze dziennie: jedna seria z 10 powtórzeniami. W miar przyrostu si y liczba serii mo e
stopniowo by zwi kszona do 3 w ci gu dnia
* liczba dni treningowych w tygodniu  5
* ka de napi cie wiczonych mi ni w serii winno by poprzedzone pe nym rozgi ciem wiczonego
zespo u dynamicznego
krótkie wiczenia izometryczne s bardzo u yteczne w przypadkach, w których warunkiem uzyskania
pozytywnego wyniku leczenia jest unieruchomienie. Je eli istnieje mo liwo prowadzenia wicze to
takie dzia anie skutecznie zapobiega prostym zanikom z nieczynno ci.
2) wiczenia bierne  to wiczenia wykonywane przez kinezyterapeut bez wspó udzia u pacjenta.
Zasadniczym celem tych wicze jest zmiana ruchu biernego na czynny. Fizjologicznie  znaczenie
wicze biernych  polega na wspomaganiu dzia ania mechanizmu tzw.  pompy mi niowej . wiczenia
bierne zapobiegaj zesztywnieniom stawowym, obrz kom zastoinowym, po rednio odle ynom i wielu
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
innym niekorzystnym zagro eniom wynikaj cym z procesu chorobowego.
Pozytywne dzia anie wicze biernych wyra a si przede wszystkim w utrzymaniu naturalnej d ugo ci i
elastyczno ci mi ni. Dopuszczenie do utrwalania niekorzystnych ogranicze ruchu w stawie czy zespole
stawowym z regu y prowadzi do patologii w chrz stkach stawowych i nasadach stawowych ko ci typu
odwapnie b powstawania naro li kostnych.
Podstawowym zadaniem wicze biernych ze wzgl du na u yteczno w kinezyterapii jest oddzia ywanie
na o rodkowy uk ad nerwowy przez udra nianie szlaków torowania g ównie proprioceptywnego zw
czuciem g bokim. Uzyskuje si je albo przez docisk na powierzchnie stawowe w trakcie wykonywania
wicze , albo przez pe ne rozci gni cie mi nia w obr bie stawu, w okolicy którego znajduj si jego
przyczepy.
Niew tpliwie wiczenia bierne korzystnie wp ywaj na sfer czucia powierzchownego, które uaktywnia si
na drodze dra nienia eksteroreceptorze skóry pacjenta poprzez jej kontakt z r terapeuty prowadz cej
ruch bierny.
Wskazania do wicze biernych:
* pora enia i niedow ady mi ni szkieletowych
* zwi kszone patologicznie napi cie mi niowe inaczej napi cie spastyczne
* nie utrwalone ograniczenia ruchomo ci w stawach
* z a trofika tkanek mi kkich w cz ciach narz du ruchu obj tych procesem patologicznym
* potrzeba utrzymania odpowiedniej d ugo ci i elastyczno ci w mi niach szkieletowych
przeciwwskazania:
* stany pourazowe po z amaniach ko ci d ugich z niepe nym zrostem
* stany zapalne stawów ró nego pochodzenia
* stany po zwichni ciu i innych urazach stawowych i oko ostawowych
* wyst powanie bólu podczas wiczenia
metodyka wicze biernych:
* ruch powadzony jest za pomoc si zewn trznych, g ównie przez r terapeuty
* pozycja wyj ciowa pacjenta jest taka jak podczas testowania si y odpowiednich zespo ów mi niowych
na stopie 0 i 1
* stabilizacja w ciwego odcinka narz du ruchu ma zapewni wykonywanie ruchu biernego tylko w
obr bie mobilizowanego stawu
* odci enie lub chwyt wiczonej cz ci cia a musi by wygodny dla pacjenta, pewny a przez to
bezpieczny
* ruch nale y prowadzi w pe nym, biernym, fizjologicznym zakresie zgodnie z norm dla danego stawu
* liczba powtórze w jednej p aszczy nie i serii 30  50
* wiczenia w ci gu dnia nale y prowadzi od 1 do 3 serii. Obowi zuje zasada, e przy wi kszym
nasileniu dzia ania czynnika patologicznego i rozleglejszych w zwi zku z tym dzia aniach stosuje si
wi ksz dawk wicze
wiczenia bierne redresyjne  jest to inwazyjna forma terapii, cz sto wystarczaj ca do osi gni cia
zamierzonych efektów. Do celów wicze redresyjnych zaliczymy: uzyskanie pe nej biernej ruchomo ci w
wiczonym stawie, poprawa ruchomo ci w mo liwym do wy wiczenia zakresie po to, by cz ciowo
odzyska utracone mo liwo ci funkcjonalne albo jako przygotowanie stawu do rekonstrukcyjnego zabiegu
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
chirurgicznego.
Wskazania do wicze redresyjnych:
* likwidacja okre lonych ogranicze ruchu w stawach
metodyka wicze redresyjnych:
* przy zwi kszonej wra liwo ci pacjenta na ból trzeba poda dostatecznie wcze nie przed wiczeniami
odpowiedni lek przeciwbólowy
* stabilizacja odcinka bli szego wiczonej ko czyny odgrywa w tych dzia aniach ogromna rol . Musi by
bardzo pewna, tzn. Powinna wyklucza dodatkowe, nieprzewidziane ruchy wynikaj ce z ch ci ucieczki
przed bólem
* chwyt którym terapeuta prowadzi wiczony ruch bierny musi by pewny, przy czym kontakt jego r ki z
wiczona cz ci cia a powinien rozci ga si na jak najwi kszej powierzchni.
* wiczony ruch powinien by w zasadzie jednop aszczyznowy
* podczas wykonywania wicze redresyjnych wskazane jest  odci ganie powierzchni stawowych, w
wielu przypadkach mo e to zmniejszy odczucia bólowe
tempo wykonywania wicze powinno by bardzo wolne, pozwalaj ce choremu na adaptacj z bólem
* odprowadzenie ruchu z pozycji ko cowej bardzo wolne
* przerwy mi dzy kolejnymi powtórzeniami ruchów redresuj cych nale y wykorzysta na rozlu nienie
mi ni
* po wiczeniu obowi zuje terapeut obserwacja reakcji miejscowej (zaczerwienienie, zwi kszenie
temperatury cia a, wyst pienie obrz ku)
* wiczenia redresyjne nale y ko czy seri wicze czynnych w odci eniu w szybkim tempie, aby
utrwali efekt redresji
3) wiczenia czynno  bierne ruch prowadzony jest biernie a zadaniem które si stawia pacjentowi jest
czynne rozlu nienie mi ni w tej cz ci narz du ruchu która jest wiczona. Kluczem do uzyskania
danych efektów terapeutycznych jest w ciwa wspó praca pacjenta z terapeut . Przy prawid owo
wykonywanych wiczeniach zakres ruchów z dnia na dzie powinien wzrasta .
Wskazania do wicze czynno  biernych:
stany po chirurgicznych zabiegach rekonstrukcyjnych w narz dzie ruchu
choroby reumatoidalne
unieruchomienie ko czyny za pomoc wyci gów redresyjnych
stany strofiki tkankowej
demineralizacja ko ci
przeciwwskazania do wicze czynno  biernych:
czynne procesy zapalne w obr bie stawów
wie e blizny pooperacyjne lub inne rany
stany wymagaj ce bezwarunkowego unieruchomienia, takie jak po zwichni ciach czy z amaniach
metodyka wicze czynno  biernych:
ruch prowadzi si w niepe nym zakresie, a jego warto ci graniczne wyznaczaj odczucia bólowe.
Wykonuj c ten rodzaj wicze nale y doprowadzi ruch do granicy bólu i bardzo powoli próbowa ja
przekroczy
tempo wicze bardzo wolne
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
liczba powtórze wiczenia 10 -15 w jednej serii. Przerwy mi dzy seriami 2  3 minutowe, nale y je
wykorzysta na rozlu nienie wiczonych mi ni
wiczenia nale y prowadzi przy wspomaganiu ich rodkami fizykoterapii, obni aj cymi napi cie
mi niowe, a cz sto pod os on leków przeciwbólowych.
4) wiczenia relaksacyjne. Relaksacja to proces dochodzenia narz dów organizmu ludzkiego do stanu
równowagi. Obszar dzia ania wicze relaksacyjnych jest bardzo rozleg y. Relaksacja nie zajmuje sie
tylko patologicznymi zmianami w tkankach i narz dach organizmu, ale wkracza tak e w sfer psychiki.
wiczenia relaksacyjne mo na podzieli na 2 grupy:
wiczenia relaksacyjno  koncentruj ce, z których jedne s bardziej profilaktyce ni terapii schorze
odpowiednie wiczenia, które maj na celu jak najszybsze osi gni cie równowagi po wysi kach fizycznych
skuteczno wicze relaksacyjnych oceniana jest samopoczuciem pacjenta i stanem napi cia mi ni
szkieletowych za po rednictwem dotyku. Dobór w ciwej pozycji wyj ciowej wiczonego jest
podstawowym wymogiem, przy czym najlepsze s pozycje le ce ze wzgl du na dobre podparcie ca ego
cia a. Oto propozycje kilku z nich:
le c na twardym pod u z ko czynami górnymi i dolnymi ustawionymi w niewielkim odwiedzeniu.
Stawy kolanowe ugi te. Naturalne krzywizny cia a podparte ma ymi poduszkami daj poczucie wygody.
Pozwala na pe ne rozlu nienie mi ni.
Pozycja le c na boku prawym. Ko czyny górna i dolna lewa podparte i odci one na poduszkach, tu ów
ustawiony tak, by nie powodowa ucisku na okolic serca. G owa spoczywa na poduszce i nie mo e by
uniesiona za wysoko
pozycja  pó le c  pó siedz c . G owa, okolica stawów kolanowych, stóp i ko czyny górne podparte na
podwieszkach. Oddychanie torem piersiowym jest w takiej pozycji atwiejsze, poniewa mniejsza masa
uciska na okolic pleców
wskazania do wicze relaksacyjnych:
wszystkie stany wymagaj ce czynnego odpoczynku:
- ogólnego
- miejscowego
wskazówki metodyczne:
pocz tkowe zaj cia nale y po wi ci na nauk przyjmowania w ciwych pozycji wyj ciowych
po opanowaniu odpowiednich u przechodzi si do nauki prawid owych ruchów. Oparte sa one na
prostych koordynacyjnie czynno ciach, naprzemiennych napi ciach i rozlu nieniach danych grup
mi niowych
dzia anie wicze powinno si wspomaga rodkami fizykoterapii
5) wiczenia synergistyczne  synergia polega na dostosowawczej zmianie napi cia w grupie agonistów
podczas wykonywania ruchu w zale no ci od ró nej wielko ci oporów zewn trznych. Wspó praca ró nych
grup mi ni nie przebiega z jednakowym nasileniem w czasie. Wyró niamy nast puj ce rodzaje
synergizmów:
bezwzgl dne  s to wrodzone i utrwalone w procesie filogenezy reakcje neuromi niowe wyst puj ce u
ka dego osobnika ju w momencie urodzenia. To m.in. Odruch ssania. Do najbardziej znanych w
narz dzie ruchu nale :
- w obr bie tu owia. Sk on g owy i szyi w przód z oporem w pozycji le c ty em powoduje napi cie
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
mi nia prostego brzucha
- sk on g owy i szyi w ty z oporem w pozycji le c przodem wywo uje napi cie mi ni po ladkowych
wielkich
- w obr bie ko czyn górnych. Wyprost w stawie pomieniowo-nadgarstkowym z oporem w pozycji
nawrócenia przedramienia, powoduje napi cie mi nia trójg owego ramienia
- w obr bie ko czyn dolnych. Wyprost stopy z oporem w stawie skokowo-goleniowym powoduje napi cia
mi nia czwoog owego uda
wzgl dna  ich cech charakterystyczna jest fakt i s one osobniczo ró ne. Tzn. U jednego pacjenta
lepszy efekt napi ciowej daje aktywizacja jakiej odleg ej terytorialnie grupy mi niowej, a u drugiego
identyczny cel osi ga si dzi ki aktywizacji innej. Bardzo istotnymi sa tu badania elektromiograficzne,
które okre laj wielko potencja ów elektrycznych wyst puj cych w pracuj cych zespo ach mi niowych.
Za pomoc omawianej grupy wicze nie mo na osi gn efektu wzmacniania mi ni. Pomagaj one
jedynie opó ni wyst powanie prostych zaników z nieczynno ci
wskazania do stosowania wicze synergistycznych: planowane z ró nych wzgl dów unieruchomienie
cz ci cia a, w dalszym procesie leczenia. Pozwala to na wykonanie odpowiednich niezb dnych dzia
przygotowawczych.
Wskazania metodyczne:
zmiana co 10 dni ruchu który wywo uje przerzut pobudzenia w dane miejsce narz du ruchu
ruchy stymuluj ce odpowiednie napi cie mi niowe musz by wykonywane w pe nym czynnym zakresie
i przeciw odpowiedniemu oporowi
6) wiczenia czynno ci samoobs ugi: wiczenia te obejmuj wszystkie czynno ci dnia codziennego:
czytanie ksi ek, palenie papierosów, ogladanie telewizji. Stopie opanowania przez chorego czynno ci z
zakresu samoobs ugi jest najlepszym miernikiem post pów terapii.
Wykonywane testy czynno ciowe:
umiej tno wykonywania ró nych chwytów z uwzgl dnieniem ich podzia u
z zakresu higieny osobistej
zwi zanych ze spo ywaniem posi ków
zwi zanych z ubieraniem si i rozbieraniem
specjalnych  zwi zanych z nauk u dzieci i m odzie y szkolnej.
Podczas badania nale y na podstawie diagnozy ustali czy zmiany patologiczne maja charakter trwa y czy
tez mo na liczy na pe ny powrót do sprawno ci. W pierwszym przypadku trzeba oprze o ró nego
rodzaju ortozy, aparaty i ruchy  trickowe co mo e pozwoli na cho by cz ciowe odzyskanie utraconych
sprawno ci. Istotna pozycja post powania jest adaptacja przedmiotów codziennego u ytku do
aktualnych, funkcjonalnych mo liwo ci pacjenta. W drugim przypadku kiedy rozpoznanie pozwala
prognozowa pe ny powrót mo liwo ci funkcjonalnych procedura jest o wiele prostsza. Wystarczaj na
ogó osobiste rzeczy pacjenta które czasowo przy pomocy bardzo prostych rodków mo na zmodyfikowa
w zale no ci od potrzeb.
Metody terapeutyczne
1)metody redukcji nerwowo  mi niowej
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
metoda brunnstrom  metoda ta jest pomocnicza w likwidowaniu problemów funkcjonalnych zwi zanych
z ogniskowym uszkodzeniem mózgu. Autorka twierdzi, e wcze nie rozpocz te i w ciwie prowadzone
leczenie zmniejsza w wi kszo ci przypadków ubytki sensomotoryczne i dzi ki temu umo liwia wi ksz
niezale no pacjenta od osób drugich. Zdaniem autorki leczenie powinno przebiega w 4 etapach:
- wzbudzenie ruchów czynnych
- opanowanie synergii mi niowych ( wiczenia czynno-bierne, czynne wolne, stosowane pocz tkowo w
rejonie staw bli szych)
- uzyskanie kontroli nad ruchami synergistycznymi
- wykonywanie ruchów dowolnych
jedn z zasad terapeutycznych przedstawionych przez brunndtrom jest hamowanie niepo danych
reakcji ruchowych. Wed ug autorki po wi ci nale y na to nawet po ow czasu przeznaczonego na
usprawnianie. Hamowanie nale o zawsze rozpoczyna od najsilniejszej sk adowej synergii mi niowej.
Najcz ciej w tym celu wykorzystywano umiejscawianie. W pozycji le enia ty em mi kki wa ek u ony
pod kolanem zmniejsza napi cie prostowników ko czyny dolnej. Podobny efekt ma pozycja siedz ca, pod
warunkiem znacznego zgi cia w stawach biodrowych. Oprócz hamowania autorka w swej metodzie w
bardzo szerokim zakresie wykorzystuje stymulacj wzrokow , d wi kow , dotykow oraz
proprioceptywn , które u atwiaj uzyskanie reakcji ze strony oun:
- bod ce d wi kowe  umiej tno komunikowania si z osob wicz jest prawie niezb dna dla
uzyskania za onych celów terapeutycznych. Je li zadaniem pacjenta jest rozlu nienie mi ni terapeuta
owo  rozlu ni si wypowiada spokojnie i powoli
- bod ce wzrokowe  wykonanie wicze u atwi wzrokowa kontrola ruchu
- bod ce dotykowe  kontakt dotykowy ma bardzo du e znaczenie w kontrolowaniu napi cia
mi niowego
- bod ce proprioceptywne  najwi ksze znaczenie ma pobudzanie receptorów narz du ruchu
celem metody jest poprawa stanu pacjenta uzyskiwana dzi ki opanowaniu reakcji patologicznych i
wykorzystaniu ich przez pacjenta w osi gni ciu kolejnego etapu zdrowienia. Wa nym aspektem metody
jest zaakcentowanie dobrego kontaktu psychicznego z pacjentem, odpowiednie podej cie terapeuty w
znacznym stopniu determinuje sukces lub pora procesu rehabilitacji.
Metoda bobath  studium zachowa motorycznych, ze szczególnym uwzgl dnieniami: zmian rozk adu
napi cia mi niowego, wykryciem ewentualnych opó nie w wyt umieniu odruchów statycznych,
kszta towaniu reakcji nastawczych, równowa nych i obronnych stanowi jedn z najprostszych, a zarazem
najprostszych metod oceny funkcjonowania oun. Umo liwia bowiem wykrycie zaburze pochodzenia
rodkowego w ich wczesnym okresie, a jednocze nie pozwala programowa proces usprawniania.
Zmiany napi cia mi niowego w pierwszym roku ycia mo na podzieli na 6 faz:
- faz zgi cia i przywiedzenia, wyst puje do 2  3 miesi ca
- faz zgi cia i odwiedzenia, trwaj ca od 3  4 miesi ca, cechuje j zmniejszenia napi cia mi ni
zginaj cych, stopniowy wyprost odcinka szyjnego i piersiowego oraz ustawienie ko czyn górnych i
dolnych w odwiedzeniu w stawach bli szych
- faz wyprostu i odwiedzenie, 4  5 miesi c, z coraz wi kszym wyprostem ko czyn górnych i dolnych
- faz silnego wyprostu z odwiedzeniem, od 6 miesi ca, pe ny wyprost tu owia i ko czyn górnych
- faz rotacji wokó osi cia a, pomi dzy 7  8 miesi cem
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
- faz progresji, pomi dzy 9  10 miesi cem.
Zasadniczym celem tej metody jest uzyskanie przez osob usprawnian mo liwie maksymalnej
samodzielno ci ruchowej. W zrealizowaniu tego zabiegu pomaga:
- normalizacja napi cia mi niowego
- hamowanie nieprawid owych oraz u atwienie reakcji fizjologicznych
- przywrócenie pe nego zakresu ruchomo ci stawowej
- przygotowanie czuciowe
w metodzie najwi kszy akcent po ony jest na wyrównanie napi cia mi niowego. Osob poddan
usprawnieniu biernie uk adano w pozycjach przeciwnych do ujawnionych synergii na tak d ugo, a
napi cie mi niowe uleg o wyrównaniu i mo liwe by o wykonanie dowolnych ruchów czynnych.
Kolejnym etapem rozwoju metody by o wprowadzenie  manipulacji punktami kluczowymi, do których
zaliczamy:
- g ow , szyj i tu ów
- obr cz barkow i ko czyny górne
- obr cz biodrow i ko czyny dolne
odpowiednie poruszanie tymi rejonami mia o za zadanie u atwi wyst pienie prawid owych reakcji
nastawczych, równowa nych i obronnych.
W czasie wicze metoda bobath wykorzysta mo na nast puj ce dzia ania wspomagaj ce:
- kompresj - stosowanie docisku powierzchni stawowych dla u atwienia wyprostu i utrzymania pozycji
- trakcj - odsuni cie od siebie powierzchni stawowych, aktywizacja zginaczy, u atwienie wykonania ruchu
- umiejscowienie- zatrzymanie i ruchu i utrzymanie pozycji w dowolnym momencie, trening wiadomej
kontroli ruchu
- oklepywanie- o dzia aniu hamuj cym lub pobudzaj cym
- g askanie, wstrz sanie i wibracje- u atwiaj rozlu nienie nadmiernie napi tych grup mi niowe
dodatkowo w procesie usprawniania mo na wykorzysta ró nego rodzaju pomoce: platformy wahad owe,
pi ki, materace, wa ki.
Dla oceny osób doros ych bobath pos ugiwa a si specjalnym testem, za pomoc którego okre la a:
ogólny stan pacjenta:
* wyst powanie chorób towarzysz cych
* poziom napi cia mi niowego
* globalne mo liwo ci ruchowe
* stan psychiczny i poziom emocjonalny
mo liwo ci ruchowe poszczególnych okolic cia a, zaawansowanie reakcji równowa nych i obronnych
metoda pnf (kabata) podstawowe zasady terapii okre laj podstawowe zasady funkcjonowania uk adu
nerwowego. Kabat opracowa w latach 40 xx wieku metody leczenia. Chc c w pe ni wykorzysta zjawisko
plastyczno ci uk adu nerwowego nale y  zgodnie z za eniami metody  w pe ni zaktywizowa
receptory narz du ruchu. Cl ten osi ga sie poprzez:
- zastosowanie tzw wzorców ruchu
- wykonywanie wzorców ruchu zawsze w p aszczyznach sko nych
- zaakcentowanie w p aszczy nie sko nej elementu rotacji
badanie: przyczyny dysfunkcji mo na podzieli na:
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
- ogólne
statyczne  brak mo liwo ci utrzymania okre lonej pozycji cia a
dynamiczne  utrata mo liwo ci ruchowych lub ich nieprawid owy przebieg
specyficzne
ból
zmniejszenie zakresu ruchomo ci
os abienie si y mi niowej
zaburzenia wzroku, s uchu
brak wytrzyma ci
celem leczenia jest osi gni cie najwy szego, mo liwego do uzyskania poziomu funkcjonalnego. Jednak
najpierw nale y dokona pe nej oceny aktualnych mo liwo ci ruchowych.
Dla ka dej cz ci cia a wyró niamy 2 p aszczyzny sko ne, w obr bie których mo liwe jest wykonanie
wzorca ruchowego.
Za eniem koncepcji przedstawionej przez twórców metody jest maksymalne pobudzenie receptorów
uk adu nerwowego. Spe nienie tego rodzaju warunków wymaga stosowania stymulacji:
oporu  nie maksymalny ale odpowiedni dla danego pacjenta
promieniowania i wzmacniania  wykorzystanie synergii mi niowych i pracy sprawnych obszarów cia a
elongacji  wyd enie mi ni przez dobór pozycji wyj ciowej
wykorzystanie odruchu na rozci ganie  bierne rozci gni cie mi nia tuz przed rozpocz ciem wiczenia
odpowiedniego ustawienia terapeuty  zawsze w p aszczy nie ruchu
odpowiedniego kontaktu dotykowego  chwyt nad pracuj cymi grupami mi ni
ciwego kontaktu s ownego  krótkie, precyzyjne, zdecydowane komendy
w metodzie pnf terapeuta mo e pos si :
rytmicznym zapocz tkowaniem ruchu  to instruktarz przebiegu ruchu, u atwiaj cy przyswojenie przez
pacjenta czynno ci, które b dzie wykonywa . Dla u atwienia rozpocz cia ruchu terapeuta najpierw
kilkakrotnie powtarza wzorzec biernie, nast pnie wykonywany jest on czynno  biernie, czynnie a
dopiero po kilkunastu powtórzeniach stopniowo w czany jest opór. Jedyne przeciwwskazanie to u osób
które maj zakazany ruch bierny (z amania, zwichni cia)
naprzemienn praca mi niow  technika ta stosowana jest g ównie w os abieniu si y i wytrzyma ci
mi ni, przy braku czynnej kontroli ruchu oraz dla poprawy koordynacji, jak i w zmniejszeniu ogranicze
zakresu ruchomo ci.
Dynamicznymi odwróceniami  polegaj one na naprzemiennej zmianie kierunku przebiegu wzorca,
jednak e bez rozlu niania mi ni w momencie przej cia wzorca w przeciwny. Wykorzystuje si je dla
zwi kszenia zakresu ruchomo ci, w poprawie si y i wytrzyma ci mi ni
stabilnymi odwróceniami  ich g ównym zadaniem jest korekcja przebiegu ruchu oraz wyrównanie
równowagi si mi niowych. Technika polega na zmiennych napi ciach izotonicznych cz ci dystalnych z
za eniem przez terapeut oporu wystarczaj cego dla powstrzymania ruchu w odcinkach proksymalnych
rytmiczna stabilizacj  w sposobie tym wykorzystuje sie naprzemienne, izometryczne niepi cia mi ni w
zmieniaj cych si kierunkach, bez intencji ruchu. Procedura ta bardzo cz sto wykonywana jest w
poprawie czynnej stabilizacji stawowej poprzez zwi kszenie napi cia spoczynkowego mi ni oraz jako
dzia anie o charakterze antologicznym
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
napi cie - izometryczne lub izotoniczne mi ni z nast pczym ich rozlu nieniem  zasady te
wykorzystywane s w terapii ogranicze ruchomo ci cechuj cych si znaczna bolesno ci . W wiczeniach
opartych na pracy izotonicznej agonistów oporuje si skurcz koncentryczny skróconej grupy mi niowej 
wykonuje si ruch przeciwny do ograniczonego zakresu ruchomo ci. Dzia anie statyczne wymaga
zastosowania oporu izometrycznego w pozycji maksymalnego rozci gni cia mi ni przykurczonych, a
nast pnie wykonania ruchu zwi kszajacego zakres ruchomo ci
du e znaczenie maj wiczenia wykonywane na pod odze. Zapewniaj inne:
dobry podpór  przez niskie umieszczenie rodka ci ko ci
poczucie bezpiecze stwa  brak strachu przed upadkiem
lepszy kontakt  terapeuta i pacjent pracuj w jednym poziomie
wiczenia czynno ci funkcjonalnych
metoda phelpsa- autor zwróci uwag na okre lenie mo liwo ci funkcjonalnych tzw :pi ciu ko czyn
dziecka: mowy, ko czyn górnych, oraz dolnych. To w nie mowa zosta a uznana za najwa niejsz
umiej tno osi gan w miar rozwoju dziecka. Bez niej ma mo liwo ci na uzyskanie pe nej niezale no ci
osoby usprawnianej. Nale y wi c rozpocz od intensywnego treningu tej w nie umiej tno ci. Kolejnym
wa nym elementem badania by a ocena funkcji ko czyn górnych w tym g ównie ich cz ci obwodowych.
ównym celem metody by o przygotowanie pacjenta do ycia w warunkach rozwini tej cywilizacji i
uczynienie go przydatnym dla spo ecze stwa.
Formy ruchu stosowane w metodzie phelpsa:
masa  zwykle stosowany by u dzieci s abych, by mog y wiczy samodzielnie, mia na celu utrzymanie
odpowiedniego napi cia mi niowego
ruch bierny  celem jest utrzymanie zakresu ruchomo ci oraz tzw  pami ci ruchowe , wykorzystywany
we wszystkich rodzajach pora dzieci cych
ruch czynny wspomagany  stosowany w przypadku os abionych mi ni, brak mo liwo ci samodzielnego
wykonywania ruchu
ruch czynny  wykonywany samodzielnie przez pacjenta, podstawowy sposób aktywno ci dnia
codziennego
ruch czynny oporowy  zwi ksza si mi niow , nie powinien by prowadzony do ca kowitego zm czenia
pacjenta
ruch uwarunkowany  wywo ywanie u dziecka okre lonego ruchu w wyniku pobudzenia odpowiednim
ruchem lub melodi
ruch automatyczny  ma na celu wywo anie skurczu okre lonego mi nia poprzez zastosowanie oporu na
inne, odleg e cz ci cia a
odpoczynek  ca ego cia a lub poszczególnych mi ni
wiczenia równowa ne  trening utrzymywania równowagi w wybranych pozycjach wspomagany
jednoczesnym napi ciem antagonistycznym wzgl dem siebie grup mi niowych
wiczenia ruchu naprzemiennego  wiczenia naprzemiennych wzorców ruchowych
wyuczenie czynno ci dnia codziennego  wiczenia samoobs ugi, chwytu, chodu, prowadzone z terapeut
zaj ciowym.
Phelps uwa , e dziecko z objawami pora enia mózgowego wolniej opanowuje materia szkolny, dlatego
te by zwolennikiem jak najwcze niejszego rozpoczynania przez nie nauki.
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
2)metody treningu oporowego:
krótkie wiczenia izometryczne  metodyka tych wicze przedstawia sie nast puj co:
* opór  submaksymalny (ok. 90% maksymalnych mo liwo ci si owych mi nia)
* czas trwania napi cia mi nia 5  6 s.
* czas przerwy mi dzy napi ciami 5  10 s.
* liczba powtórze dziennie: jedna seria z 10 powtórzeniami. W miar przyrostu si y liczba serii mo e
stopniowo by zwi kszona do 3 w ci gu dnia
* liczba dni treningowych w tygodniu  5
* ka de napi cie wiczonych mi ni w serii winno by poprzedzone pe nym rozgi ciem wiczonego
zespo u dynamicznego
krótkie wiczenia izometryczne s bardzo u yteczne w przypadkach, w których warunkiem uzyskania
pozytywnego wyniku leczenia jest unieruchomienie. Je eli istnieje mo liwo prowadzenia wicze to
takie dzia anie skutecznie zapobiega prostym zanikom z nieczynno ci.
3)metody ró ne:
metoda majocha- metoda ta zosta a opracowana w latach 50 i 60 xx w. Pocz tkowo t metod
wykorzystywano g ównie w terapii bocznych skrzywie kr gos upa.
Badanie  w terapii wad postawy jednym z wa niejszych problemów jest takie prowadzenie badania
pocz tkowego, aby mo na by o dok adnie oceni stan kliniczny pacjenta oraz ustali jego mo liwo ci
korekcyjne. Najwa niejsze cz ci post powania diagnostycznego:
wzrostowo-wagowe: wysoko i ci ar cia a
ugo ci wzgl dnych i bezwzgl dnych ko czyn dolnych
obwodów klatki piersiowej i talii  zarówno w ustawieniu wdechowym jak i wydechowym
warto ci krzywizn kr gos upa w p aszczy nie strza kowej
ustawienia opatek, barków, kolców biodrowych przednich górnych
zakresów ruchomo ci kr gos upa w zgi ciu i sk onie bocznym
testów: elongacyj no i antygrawitacyjnego
bazuj c na wynikach badania wyró nia si 4 metody terapeutyczne:
grupa i  k t skrzywienia podstawowego do 30°
grupa ii  kat skrzywienia podstawowego pomi dzy 31° a 60°
grupa iii  k t skrzywienia podstawowego pomi dzy 61° a 90°
grupa iv  k t skrzywienia podstawowego powy ej 91°
metod leczenia ruchem stosowano u pacjentów z grup i i ii. W skrzywieniach poni ej 45° zalecano
wiczenia korekcyjne, nauk przyjmowania i utrzymywania prawid owej postawy cia a oraz instrukta
zachowa profilaktycznych. Dodatkowo w grupie ii wprowadzono gorsetowanie. W grupach iii i iv za
pomoc rodków kinezyterapeutycznych przygotowywano pacjentów do zabiegu operacyjnego.
Dzienne obci enia treningowe si gaj ce 4,5  5 godzin, zapo yczone zosta o z treningu osobowego. Dla
uzyskania po danego efektu terapeutycznego nale y na ka dego pacjenta oddzia ywa kompleksowo.
Trening utrzymania prawid owej postawy cia a to nie tylko prosta korekcja bierna wykonywana przez
terapeut , ale równie wdro enie sprz enia zwrotnego. Jedn z wprowadzonych innowacji by o
zastosowanie  gorsetów przylepcowych .
Majoch wykorzysta w swojej metodzie trening maksymalnych obci , który pozwala skróci czas
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
dziennych zaj . Wed ug majocha jednymi z najwa niejszych wicze kszta tuj cych uk ady mi niowy i
oddechowy by y wiczenia w wodzie.
Metoda klappa- przedstawia metod terapii wad postawy. Ide przewodnia metody jest za eniem e
negatywnym nast pstwem pionizacji jest mo na zapobiega przez wykorzystanie w wiczeniach pozycji
kl ku podpartego. Kolejnym za eniem metody by a zasada tzw sterowania odgórnego i oddolnego zw
schematem ruchu.
Twórca metody przedstawi te tzw  klucz wicze  , czyli dobór pozycji wyj ciowych w zale no ci od
lokalizacji szczytu skrzywienia.
Do innowacji przedstawionych przez klappa mo na zaliczy :
wprowadzenie wicze w wodzie  efekt odci enia i rozlu nienia uzyskiwany przez ci nienie
hydrostatyczne oraz temperatur rodowiska wodnego
zastosowanie strojów gimnastycznych  umo liwiaj terapeucie wzrokowa kontrol wicze
czenie w proces terapii zaj zespo owych w salach gimnastycznych
wprowadzanie przyrz dów i przyborów do wicze  nierówne por cze
badanie  oceniane jest wzajemne po enie obszarów cia a:
szyi i g owy
obr czy barkowej
opatek
trójk tów talii
miednicy
ko czyn dolnych
dodatkowo ocenia te :
symetrie klatki piersiowej
zarys pleców w sk onie
ruchomo kr gos upa
wysklepienie stóp
ogólne umi nienie cia a
terapia  podstaw metody by y wiczenia wykonywane zespo owo w jednorodnych grupach. G ówne cele
wicze wprowadzonych przez klappa to:
 czworakowanie - podstawowe wiczenie wykonywane we wszystkich typach skolioz
lizganie - celem jest korekcja pleców ochronnych, rozci gni cie mi ni piersiowych mo na by o
zwi kszy przez docisk klatki do pod a
 w owanie - umo liwia rozci ganie mi ni oko okr gos upowych
 wielki uk - umo liwia wzmocnienie mi ni grzbietu i uruchomienie stawów kr gos upa
 ró nego rodzaju chód na kolanach - wiczenia te wzmacniaj mi nie grzbietu i obr czy barkowej,
mog y by stosowane symetrycznie w zaburzeniach ukszta towania krzywizn w p aszczy nie strza kowej
w przypadkach pleców okr ych.
Metoda kenny- zajmuje sie chorymi z zapaleniami rogów przednich rdzenia kr gowego. Jej zasadniczym
celem by o maksymalne utrzymanie sprawno ci narz du ruchu w okresie pocz tkowym oraz w miar
mo liwo ci pe ny powrót funkcji w etapie pó niejszym.
Jednym z pierwszych zabiegów zalecanych przez kenny bezpo rednio po zako czeniu okresu ostrego
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
choroby by y  kocowania stosowane dla zmniejszenia dolegliwo ci bólowych oraz przekrwienia
niesprawnych mi ni, co u atwia o wiczenia w okresie pó niejszym. Koce najcz ciej we niane
ogrzewano pod par , wyciskano i gor ce nak adano na leczon okolic . Pojedynczy zabieg trwa do
kilkudziesi ciu minut.
W miar poprawy stanu pacjenta autorka zezwala a na stopniow pionizacj i wiczenia chodu. wiczenia
w wodzie nie by y zalecane w tej metodzie.
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B