Paul Ricoeur, Cierpienie nie jest bólem

M ój

w

kł

a

d

w

d

y

s kus j

ę

r

óż

ni

s i

ę

od

pode

j

ś c

i

a

ps y

c

hi

a

t

r

y

c

z

ne

g

o,

poni

e

w

a

ż

ni

e

opi

e

r

a

s i

ę

na

doś w

i

a

dc

z

e

ni

u

kl

i

ni

c

z

n

y

m

i

na

opi

s i

e

w

y

s t

ę

po

w

a

ni

a

z

a

bur

z

e

ń

um

y

s ł

ow

y

c

h,

l

e

c

z

z

w

r

a

c

a

s i

ę

ku

na

j

ba

r

dz

i

e

j

pow

s z

e

c

hne

m

u

i

na

j

ba

r

dz

i

e

j

w

s

pól

ne

m

u

l

udz

i

om

doś w

i

a

dc

z

e

ni

u

c

i

e

r

pi

e

ni

a

.

P

oz

a

t

y

m

c

e

l

e

m

m

oj

e

j

pr

a

c

y

ni

e

j

e

s t

t

a

kż

e

w

s ka

z

y

w

a

ni

e

ki

e

r

unku

t

e

r

a

pe

u

t

y

c

z

ne

g

o

dz

i

a

ł

a

ni

a

,

l

e

c

z

t

y

l

ko

r

oz

j

a

ś ni

a

ni

e

na

s z

e

g

o

z

r

oz

um

i

e

ni

a

l

udz

ki

e

j

i

s

t

ot

y

,

j

a

ko

b

y

t

u

z

dol

ne

g

o

do

w

y

t

r

z

y

m

y

w

a

ni

a

,

do

z

nos

z

e

ni

a

c

i

e

r

pi

e

ni

a

.

Z

a

kł

a

da

m

,

ż

e

m

e

d

y

c

y

na

kl

i

ni

c

z

n

a

i

f

e

nom

e

nol

o

g

i

a

kr

z

y

ż

uj

ą

s i

ę

na

pł

a

s z

c

z

y

ź

ni

e

s e

m

i

ol

og

i

i

,

w

r

oz

u

m

i

e

ni

u

z

na

ków

c

i

e

r

pi

e

ni

a

.

P

i

e

r

w

s z

a

z

t

y

c

h

dz

i

e

dz

i

n

s ł

u

ż

y

dr

u

g

i

e

j

s w

oj

ą

w

i

e

dz

ą

,

dr

ug

a

uc

z

y

pi

e

r

w

s z

ą

,

j

a

k

z

r

oz

u

m

i

e

ć

c

i

e

r

pi

e

ni

e

,

c

o

w

y

d

a

j

e

s i

ę

l

e

ż

e

ć

u

pods t

a

w

r

e

l

a

c

j

i

t

e

r

a

pe

ut

y

c

z

ne

j

j

a

ko

t

a

ki

e

j

.

N

i

e

w

ą

t

pl

i

w

i

e

por

oz

m

a

w

i

a

m

y

j

e

s z

c

z

e

z

a

c

hw

i

l

ę

o t

y

m

w

z

a

j

e

m

n

y

m

i

kr

z

y

ż

uj

ą

c

y

m

s i

ę

na

uc

z

a

ni

u.

Z

a

c

z

y

n

a

m

od

r

a

z

u

od

t

r

udnoś c

i

z

w

i

ą

z

a

n

y

c

h

z

t

y

m

t

e

m

a

t

e

m

.

P

i

e

r

w

s z

ą

z

ni

c

h

om

ów

i

ę

ba

r

dz

o

s z

y

bko.

D

ot

y

c

z

y

ona

gr

a

ni

c

y

pom

i

ę

dz

y

ból

e

m

i

c

i

e

r

pi

e

ni

e

m

.

P

r

z

e

ds t

a

w

i

c

i

e

l

m

e

d

y

c

y

n

y

kl

i

ni

c

z

ne

j

m

a

s w

oj

e

d

a

ne

,

poz

w

a

l

a

j

ą

c

e

m

u

poz

na

ć

z

w

i

ą

z

e

k

pom

i

ę

dz

y

z

a

bur

z

e

ni

a

m

i

um

y

s ł

ow

y

m

i

i

ps

y

c

hi

ką

,

uw

a

ż

a

ną

z

a

"

m

i

e

j

s c

e

"

t

y

c

h

z

a

bur

z

e

ń.

C

o

t

o

j

e

dna

k

z

na

c

z

y

"

m

i

e

j

s c

e

"

,

okol

i

c

a

,

m

om

e

nt

i

t

d.,

c

o

t

o

z

na

c

z

y

ps

y

c

hi

k

a

?

P

s

y

c

hi

a

t

r

z

y

i

f

e

nom

e

nol

o

g

o

w

i

e

ki

e

r

uj

ą

s i

ę

w

i

ę

c

w

e

w

s pól

n

y

m

po

r

oz

um

i

e

ni

u

ku

z

na

kom

,

a

w

i

ę

c

ku

s e

m

i

ol

og

i

i

,

a

b

y

uz

a

s a

d

ni

ć

odr

ę

bne

uż

y

c

i

e

t

e

r

m

i

nów

"

c

i

e

r

pi

e

ni

e

"

i

"

ból

"

.

Z

g

odz

i

m

y

s i

ę

z

a

t

e

m

,

b

y

t

e

r

m

i

n

"

ból

"

poz

os t

a

w

i

ć

dl

a

doz

na

ń

odc

z

uw

a

n

y

c

h

j

a

ko

um

i

e

j

s c

ow

i

one

w

pos z

c

z

e

g

ól

n

y

c

h

na

r

z

ą

da

c

h

c

i

a

ł

a

a

l

bo

w

c

a

ł

y

m

c

i

e

l

e

,

a

t

e

r

m

i

n

"

c

i

e

r

pi

e

ni

e

"

–

dl

a

doz

na

ń

ot

w

a

r

t

y

c

h

na

i

nt

r

os pe

kc

j

ę

,

j

ę

z

y

k,

s t

os une

k

do

s a

m

e

g

o

s i

e

bi

e

,

s t

os une

k

do

i

nne

g

o,

s t

os une

k

do

s e

ns u,

do

s t

a

w

i

a

ni

a

p

y

t

a

ń

–

w

s z

y

s t

ki

m

t

y

m

z

a

j

m

i

e

m

y

s i

ę

z

a

c

hw

i

l

ę

.

L

e

c

z

c

z

y

s t

y

,

c

z

y

s t

o

f

i

z

y

c

z

n

y

ból

poz

os t

a

j

e

pr

z

y

p

a

dki

e

m

gr

a

ni

c

z

n

y

m

,

j

a

k

j

e

s t

ni

m

b

y

ć

m

oż

e

j

a

ki

e

ś

pr

z

y

pus z

c

z

a

l

ne

c

z

y

s t

o

ps

y

c

hi

c

z

ne

c

i

e

r

pi

e

ni

e

,

kt

ór

e

r

z

a

dko

w

y

s t

ę

puj

e

be

z

s t

a

di

um

s om

a

t

y

c

z

ne

g

o.

T

o

w

z

a

j

e

m

ne

z

a

c

hodz

e

ni

e

na

s i

e

bi

e

w

y

j

a

ś ni

a

w

a

ha

ni

a

pot

oc

z

ne

g

o

j

ę

z

y

ka

:

m

ów

i

m

y

o

ból

u

z

pow

od

u

s t

r

a

t

y

pr

z

y

j

a

c

i

e

l

a

,

a

l

e

o

ś w

i

a

dc

z

a

m

y

,

ż

e

c

i

e

r

pi

m

y

,

g

d

y

m

a

m

y

c

hor

e

z

ę

b

y

.

N

a

s z

e

r

oz

r

óż

ni

e

ni

e

ból

u

i

c

i

e

r

pi

e

ni

a

na

pod

s t

a

w

i

e

dw

óc

h

s e

m

i

ol

o

g

i

i

,

o

kt

ór

y

c

h

w

ł

a

ś ni

e

m

ów

i

l

i

ś m

y

, j

e

s t

w

i

ę

c

c

z

y

m

ś w

r

odz

a

j

u t

y

pu i

de

a

l

n

e

g

o.

D

r

u

g

a

t

r

udnoś

ć

j

e

s t

po

w

a

ż

ni

e

j

s z

a

:

j

e

ż

e

l

i

ni

e

m

a

s i

ę

z

a

pr

z

e

w

odni

k

a

da

n

y

c

h

m

e

d

y

c

y

n

y

kl

i

ni

c

z

ne

j

dot

y

c

z

ą

c

y

c

h

w

y

s t

ę

po

w

a

ni

a

c

hor

ób,

j

a

k

ni

e

z

a

g

ubi

ć

s i

ę

w

ni

e

m

a

j

ą

c

e

j

końc

a

l

i

t

a

ni

i

c

hor

ób,

w

ni

e

s końc

z

on

y

m

z

ł

u

na

r

z

e

ka

ń?

A

b

y

s t

a

w

i

ć

c

z

oł

a

t

e

m

u

kł

opot

ow

i

m

e

t

odol

og

i

c

z

ne

m

u,

pr

o

ponuj

ę

r

oz

m

i

e

ś c

i

ć

z

j

a

w

i

s ka

c

i

e

r

pi

e

ni

a

,

z

na

ki

c

i

e

r

pi

e

ni

a

n

a

dw

óc

h

os i

a

c

h,

kt

ór

e

s ą

,

j

a

k

s i

ę

póź

ni

e

j

oka

ż

e

,

pr

os t

opa

d

l

e

.

P

i

e

r

w

s z

a

z

ni

c

h

t

o

oś

s t

os unku:

j

a

s a

m

-

i

nn

y

;

t

u

c

i

e

r

pi

e

ni

e

p

r

z

e

ds t

a

w

i

a

s i

ę

z

a

pom

oc

ą

t

y

c

h

z

na

ków

r

ów

no

c

z

e

ś ni

e

j

a

ko

pr

z

e

m

i

a

na

s t

os unku

do

s i

e

bi

e

s a

m

e

g

o

i

s t

os unku

do

i

nne

g

o

c

z

ł

ow

i

e

ka

.

D

r

u

g

a

oś

j

e

s t

os i

ą

d

z

i

a

ł

a

ni

a

-

doz

na

w

a

ni

a

.

W

y

j

a

ś ni

ę

:

m

oż

na

pr

z

y

j

ą

ć

j

a

ko

hi

pot

e

z

ę

r

oboc

z

ą

,

ż

e

c

i

e

r

pi

e

ni

e

pol

e

g

a

na

z

m

ni

e

j

s

z

e

ni

u

z

dol

noś c

i

dz

i

a

ł

a

ni

a

.

S

pi

noz

j

a

ńs ki

t

o

n

t

e

g

o

okr

e

ś l

e

ni

a

ni

e

poc

i

ą

ga

z

a

s obą

ż

a

dne

j

konkr

e

t

ne

j

f

i

l

oz

of

i

c

z

ne

j

z

a

l

e

ż

noś c

i

.

O

kr

e

ś l

e

ni

e

t

o

kł

a

dz

i

e

na

t

om

i

a

s t

na

c

i

s k

na

f

a

kt

,

ż

e

t

y

l

ko

c

i

,

kt

ór

z

y

dz

i

a

ł

a

j

ą

,

m

o

g

ą

r

ów

ni

e

ż

c

i

e

r

pi

e

ć

(

c

z

ę

s t

o

z

da

r

z

a

m

i

s i

ę

m

ów

i

ć

:

l

ud

z

i

e

,

kt

ór

z

y

dz

i

a

ł

a

j

ą

i

c

i

e

r

pi

ą

...)

i

s t

ą

d

oś

dz

i

a

ł

a

ni

a

-

doz

na

w

a

ni

a

.

B

ę

dz

i

e

m

y

kol

e

j

no

s z

uka

ć

z

na

ków

t

e

g

o

z

m

ni

e

j

s

z

e

ni

a

w

r

e

j

e

s t

r

z

e

m

ow

y

,

dz

i

a

ł

a

ni

a

w

ś

c

i

s ł

y

m

z

na

c

z

e

ni

u,

opow

i

a

da

ni

a

,

pos z

a

now

a

ni

a

s a

m

e

g

o

s i

e

bi

e

(

t

y

l

ko

w

t

a

ki

e

j

m

i

e

r

z

e

,

w

j

a

ki

e

j

m

oż

na

uz

na

ć

t

e

r

e

j

e

s t

r

y

z

a

poz

i

om

y

s i

ł

y

i

be

z

s i

l

noś c

i

)

. J

a

k

z

oba

c

z

y

m

y

, oś dz

i

a

ł

a

ni

a

-

doz

na

w

a

ni

a

pr

z

e

c

i

na

p

r

os t

opa

dl

e

oś j

a

s a

m

-

i

nn

y

.

T

e

dw

i

e

dr

o

g

i

z

os t

a

ną

z

ba

da

ne

w

d

w

óc

h pi

e

r

w

s z

y

c

h c

z

ę

ś c

i

a

c

h m

oj

e

g

o

w

y

kł

a

du.

D

l

a

t

r

z

e

c

i

e

j

,

ba

r

dz

o

kr

ót

ki

e

j

c

z

ę

ś c

i

z

a

c

how

a

m

s t

a

w

i

a

ne

w

s pos ób

ni

e

uni

kni

on

y

pr

z

e

z

c

i

e

r

pi

e

ni

e

p

y

t

a

ni

e

o

s e

ns .

M oż

na

b

y

m

ów

i

ć

o

t

r

z

e

c

i

e

j

,

ni

e

j

a

ko

popr

z

e

c

z

ne

j

os i

,

g

dz

i

e

$#gui

d{

67

7A

96E

F

-

55F

1-

4615-

A

D

23-

A

23

1E

F

5

46E

06}

#

$

c

i

e

r

pi

e

ni

e

oka

z

uj

e

s i

ę

r

oz

c

i

ą

g

a

ć

m

i

ę

dz

y

ni

e

m

y

m

os ł

upi

e

ni

e

m

i

na

j

ba

r

dz

i

e

j

g

w

a

ł

t

ow

n

y

m

p

y

t

a

ni

e

m

:

dl

a

c

z

e

g

o?

D

l

a

c

z

e

g

o

j

a

?

D

l

a

c

z

e

g

o

m

oj

e

dz

i

e

c

ko

?

N

a

hor

y

z

on

c

i

e

r

y

s uj

e

s i

ę

pr

z

e

r

a

ż

a

j

ą

c

e

p

y

t

a

ni

e

o

t

o,

c

o

c

i

e

r

pi

e

ni

e

da

j

e

do

m

y

ś l

e

ni

a

,

na

w

e

t

j

e

ż

e

l

i

uc

z

y

,

j

a

k

c

hc

e

A

j

s c

h

y

l

os ,

koń

c

z

ą

c

s

w

oj

e

g

o

A

g

a

m

e

m

nona

w

y

r

ok

i

e

m

kor

y

f

e

us z

a

:

p

a

t

he

i

m

a

t

hos ,

z

c

i

e

r

pi

e

ni

a

na

uka

. A

l

e

n

a

uka

c

z

e

g

o?

1. O

ś j

a

s a

m

-

i

nn

y

W

y

d

a

j

e

s i

ę

,

ż

e

p

r

z

e

de

w

s z

y

s t

ki

m

s t

a

j

e

m

y

w

ob

e

c

pe

w

ne

g

o

p

a

r

a

doks u.

Z

j

e

dne

j

s t

r

on

y

w

i

da

ć

,

ż

e

"

j

a

"

w

z

m

a

c

ni

a

s i

ę

w

ż

y

w

y

m

poc

z

uc

i

u

i

s t

ni

e

ni

a

a

l

bo

r

a

c

z

e

j

w

poc

z

uc

i

u

i

s t

ni

e

ni

a

do

ż

y

w

e

g

o.

"

C

i

e

r

pi

ę

–

j

e

s t

e

m

"

;

be

z

ż

a

dne

g

o

e

r

g

o,

j

a

k

w

s ł

y

nn

y

m

c

o

g

i

t

o

e

r

g

o

s um

.

N

i

c

m

a

c

h

y

ba

w

og

ól

e

ś r

odków

,

b

y

z

a

r

a

dz

i

ć

t

e

j

be

z

poś r

e

dni

oś c

i

;

ni

c

m

a

m

i

e

j

s c

a

na

ka

r

t

e

z

j

a

ńs ki

e

"

m

e

t

od

y

c

z

ne

z

w

ą

t

pi

e

ni

e

"

. Z

r

e

dukow

a

n

y

do

c

i

e

r

pi

ą

c

e

g

o

"

j

a

"

j

e

s t

e

m

ż

y

w

ą

r

a

ną

.

T

e

m

e

a

ndr

y

s ą

j

e

s z

c

z

e

pow

i

ę

ks z

a

ne

pr

z

e

z

na

pi

ę

c

i

e

w

w

y

m

i

a

r

z

e

w

y

ob

r

a

ż

e

ni

ow

y

m

;

o

i

l

e

m

y

ś l

ę

"

c

oś

"

,

t

o

c

i

e

r

pi

ę

n

i

e

og

r

a

ni

c

z

e

ni

e

.

M o

g

l

i

b

y

ś m

y

r

oz

w

i

ną

ć

t

o

z

a

ga

dn

i

e

ni

e

,

opi

e

r

a

j

ą

c

s i

ę

na

f

r

e

udo

w

s ki

m

r

oz

r

óż

ni

e

ni

u

pom

i

ę

dz

y

w

y

obr

a

ż

e

ni

e

m

i

doz

na

ni

e

m

.

P

oz

os t

a

j

ą

c

na

pł

a

s z

c

z

y

ź

ni

e

f

e

nom

e

nol

og

i

c

z

ne

j

m

oż

na

pow

i

e

dz

i

e

ć

:

t

y

m

,

c

o

z

os t

a

ł

o

dot

kni

ę

t

e

w

c

i

e

r

pi

e

ni

u

j

e

s t

i

nt

e

nc

j

ona

l

noś ć

ki

e

r

uj

ą

c

a

s i

ę

na

c

oś ,

na

c

oś

i

nne

g

o

ni

ż

j

a

s a

m

i

s t

ą

d

w

y

c

of

y

w

a

ni

e

s i

ę

z

e

ś w

i

a

t

a

j

a

ko

hor

y

z

ont

u

w

y

ob

r

a

ż

e

ń;

a

l

bo

m

ów

i

ą

c

i

na

c

z

e

j

,

ś w

i

a

t

ni

e

uka

z

uj

e

s i

ę

j

uż

j

a

k

o

m

oż

l

i

w

y

do

z

a

m

i

e

s z

ka

ni

a

,

a

l

e

j

a

ko

w

y

l

udni

on

y

.

W

t

e

n

s pos ób

odr

z

uc

one

j

a

w

y

d

a

j

e

s i

ę

odr

z

uc

one

ku s obi

e

s a

m

e

m

u.

Z

d

r

u

g

i

e

j

s t

r

on

y

ni

e

pom

y

l

i

m

y

s i

ę

, pr

z

e

w

i

duj

ą

c

w

z

m

oc

ni

e

ni

e

s z

c

z

e

g

ól

ne

go r

odz

a

j

u z

w

i

ą

z

ku z

i

nn

y

m

;

pr

z

e

bi

e

ga

t

o

w

s pos ób

ne

g

a

t

y

w

n

y

,

pod

pos

t

a

c

i

ą

kr

y

z

y

s u

odm

i

e

nnoś

c

i

,

kt

ór

y

m

oż

na

b

y

okr

e

ś l

i

ć

t

e

r

m

i

ne

m

"

odi

z

ol

ow

a

ni

e

"

.

N

a

s z

ki

c

uj

m

y

k

i

l

ka

pos t

a

c

i

odi

z

ol

ow

a

ni

a

w

c

i

e

r

pi

e

ni

u:

1.

N

a

na

j

ni

ż

s z

y

m

poz

i

om

i

e

na

r

z

uc

a

s i

ę

doś w

i

a

dc

z

e

ni

e

ni

e

z

a

s t

ę

pow

a

l

noś c

i

:

j

a

ko

i

nn

y

ni

ż

w

s z

y

s

c

y

i

nni

c

i

e

r

pi

ą

c

y

j

e

s t

j

e

d

y

n

y

.

2.

N

a

na

s t

ę

pn

y

m

poz

i

om

i

e

r

y

s uj

e

s i

ę

ż

y

w

e

doś w

i

a

dc

z

e

ni

e

ni

e

kom

uni

kow

a

l

noś c

i

;

i

nn

y

ni

e

m

oż

e

m

ni

e

z

r

oz

u

m

i

e

ć

a

ni

ni

e

m

oż

e

m

i

pom

óc

;

m

i

ę

dz

y

ni

m

a

m

ną

j

e

s t

ni

e

pr

z

e

z

w

y

c

i

ę

ż

ona

z

a

por

a

– ot

o s a

m

ot

noś ć

c

i

e

r

pi

e

ni

a

.

3.

G

d

y

c

i

e

r

pi

e

ni

e

s t

a

j

e

s i

ę

j

e

s z

c

z

e

ba

r

dz

i

e

j

doj

m

uj

ą

c

e

,

i

nn

y

j

a

w

i

s i

ę

j

a

ko

m

ój

w

r

óg

,

t

e

n,

kt

ór

y

s pr

a

w

i

a

m

i

c

i

e

r

pi

e

ni

e

(

obe

l

g

i

,

obm

ow

a

...)

;

t

u

na

r

z

uc

a

ł

a

b

y

s i

ę

d

y

gr

e

s j

a

na

t

e

m

a

t

r

odz

i

n

y

j

a

ko

na

g

r

om

a

dz

e

ni

a

w

r

o

g

oś c

i

,

g

dz

i

e

ko

m

pl

e

ks

E

d

y

pa

ni

e

w

y

c

z

e

r

p

y

w

a

ł

b

y

w

s z

y

s t

ki

c

h m

oż

l

i

w

oś c

i

!

..

. R

a

na

c

i

e

r

pi

e

ni

a

.

4.

W

końc

u

na

na

j

w

y

ż

s z

y

m

poz

i

om

i

e

j

a

dow

i

t

oś c

i

s z

a

l

e

j

e

z

ł

udne

poc

z

uc

i

e

b

y

c

i

a

w

y

b

r

a

n

y

m

do

c

i

e

r

pi

e

ni

a

.

M oż

na

b

y

m

ów

i

ć

o

t

y

m

ni

e

s z

c

z

ę

ś c

i

u

j

a

ko

o

w

y

bo

r

z

e

na

opa

k;

s t

ą

d

w

ł

a

ś ni

e

w

y

ł

a

ni

a

s i

ę

p

y

t

a

ni

e

:

dl

a

c

z

e

g

o

j

a

?

dl

a

c

z

e

g

o

m

oj

e

dz

i

e

c

ko?

P

i

e

kł

o

c

i

e

r

pi

e

ni

a

.

N

i

e

m

og

l

i

b

y

ś m

y

opuś c

i

ć

os i

j

a

s a

m

-

i

nn

y

,

ni

e

pow

i

e

dz

i

a

w

s z

y

a

ni

s ł

ow

a

o

z

j

a

w

i

s ku

c

i

e

r

pi

e

ni

a

,

kt

ór

e

kt

oś

z

a

da

j

e

s a

m

s

obi

e

.

S

e

m

i

ol

og

i

a

podw

ó

j

ne

g

o

s t

os unku

do

s i

e

bi

e

s a

m

e

g

o,

bę

d

ą

c

e

g

o

z

a

r

a

z

e

m

s t

os unki

e

m

do

i

nne

g

o,

m

oż

e

s i

ę

na

t

y

m

z

a

r

ów

no

w

z

bog

a

c

i

ć

,

j

a

k

i

z

a

c

i

e

m

ni

ć

,

t

a

k

ż

e

t

y

l

ko m

e

d

y

c

y

n

a

kl

i

ni

c

z

na

m

oż

e

pos uną

ć

s i

ę

da

l

e

j

ni

ż

f

e

nom

e

nol

og

i

a

, ki

e

d

y

w

y

dob

y

w

a

na

j

a

w

(

c

y

t

uj

ę

J

e

a

n-

J

a

c

que

s

K

r

e

s s a

)

"

z

dol

noś ć

s i

ł

ps

y

c

hi

ki

do

pr

z

e

c

i

w

s t

a

w

i

e

ni

a

s i

ę

s a

m

e

j

s obi

e

i

do

pr

a

c

y

,

kt

ór

a

w

y

t

w

a

r

z

a

j

e

j

w

ł

a

s ne

c

i

e

r

pi

e

ni

e

"

.

O

l

br

z

y

m

i

a

j

e

s t

w

ł

a

dz

a

ow

e

g

o:

z

a

da

ć

s obi

e

c

i

e

r

pi

e

ni

e

.

N

i

e

m

oż

e

t

ut

a

j

z

a

br

a

kną

ć

pr

z

y

pom

n

i

e

ni

a

Ż

a

ł

ob

y

i

m

e

l

a

n

c

h

ol

i

i

F

r

e

ud

a

,

g

dz

i

e

w

i

dz

i

m

y

,

ż

e

ut

r

a

t

a

pr

z

e

dm

i

ot

u

m

i

ł

oś c

i

w

y

w

oł

u

j

e

z

a

w

z

i

ę

t

oś ć

na

s a

m

e

g

o

s i

e

bi

e

z

e

s

t

r

on

y

podm

i

ot

u

ni

e

z

dol

ne

g

o

d

o

por

z

uc

e

ni

a

z

dob

y

c

z

y

.

A

l

e

j

e

ż

e

l

i

f

e

nom

e

nol

o

g

i

a

poz

os t

a

j

e

t

ut

a

j

ba

r

dz

o

w

t

y

l

e

,

bo

o

w

a

gr

a

s i

ł

t

a

k

g

ł

ę

boko

j

e

s t

uk

r

y

t

a

,

m

oż

e

z

a

t

o

w

l

e

pi

e

j

oś w

i

e

t

l

one

j

s f

e

r

z

e

ś w

i

a

dom

oś c

i

poka

z

a

ć

oc

z

y

w

i

s t

e

z

j

a

w

i

s ka

dot

y

c

z

ą

c

e

"

z

a

da

w

a

ni

a

s obi

e

c

i

e

r

pi

e

ni

a

"

.

P

oka

ż

ę

t

e

z

j

a

w

i

s ka

t

r

oc

hę

da

l

e

j

, n

a

dr

ug

i

e

j

os i

, na

poz

i

om

i

e

pos z

a

now

a

ni

a

s a

m

e

g

o s i

e

bi

e

.

2. O

ś dz

i

a

ł

a

ni

a

-

doz

na

w

a

ni

a

J

e

ż

e

l

i

j

a

ko

m

i

e

r

ni

k

c

i

e

r

pi

e

ni

a

z

a

s t

os ow

a

l

i

b

y

ś m

y

z

m

ni

e

j

s z

a

ni

e

s i

ę

z

dol

noś c

i

dz

i

a

ł

a

ni

a

,

t

o

m

og

l

i

b

y

ś m

y

s t

w

or

z

y

ć

t

y

pol

og

i

ę

c

i

e

r

pi

e

ni

a

,

kt

ór

a

dos t

os ow

a

ł

a

b

y

s i

ę

do

t

y

p

ol

og

i

i

dz

i

a

ł

a

ni

a

.

T

ę

dr

ugą

t

y

pol

o

g

i

ę

p

r

oponuj

ę

odc

z

y

t

a

ć

w

e

dł

u

g

kl

uc

z

a

,

kt

ór

y

w

y

p

r

óbow

a

ł

e

m

j

uż

w

pr

a

c

y

J

a

j

a

ko

i

nn

y

.

W

y

r

óż

ni

ł

e

m

t

a

m

c

z

t

e

r

y

poz

i

om

y

s p

r

a

w

noś c

i

dz

i

a

ł

a

ni

a

:

poz

i

om

s ł

ow

a

,

poz

i

o

m

na

da

w

a

ni

a

o

g

r

a

ni

c

z

one

go

s e

ns u

w

y

r

a

z

ow

i

,

poz

i

om

opow

i

a

da

ni

a

i

w

ko

ńc

u

poz

i

om

os ą

du

m

or

a

l

ne

g

o.

Z

e

s t

r

on

y

c

i

e

r

pi

e

ni

a

odpo

w

i

a

da

j

ą

t

e

m

u

w

s z

y

s t

ki

e

oka

l

e

c

z

e

n

i

a

,

kt

ór

e

w

pł

y

w

a

j

ą

kol

e

j

no

na

z

dol

noś ć

m

ó

w

i

e

ni

a

,

z

dol

noś ć

w

y

kon

y

w

a

ni

a

c

z

y

nnoś c

i

,

z

dol

noś ć

opow

i

a

da

ni

a

(

o

s obi

e

)

,

z

dol

noś ć

s z

a

now

a

ni

a

s a

m

e

g

o

s i

e

bi

e

j

a

ko

os ob

y

dz

i

a

ł

a

j

ą

c

e

j

m

or

a

l

n

i

e

.

A

poni

e

w

a

ż

na

ka

ż

d

y

m

z

t

y

c

h

poz

i

om

ów

ponow

ni

e

w

c

hodz

i

w

g

r

ę

popr

z

e

dni

pa

r

a

doks

"

j

a

"

w

z

m

oc

ni

one

g

o

i

"

j

a

"

odi

z

ol

ow

a

ne

g

o

od

dr

ug

i

e

g

o

c

z

ł

ow

i

e

ka

,

ot

r

z

y

m

uj

e

m

y

w

t

e

n

s pos ób

m

a

t

r

y

c

ę

pod

w

ój

ną

,

opa

r

t

ą

na

dw

ó

c

h pr

os t

op

a

dł

y

c

h os i

a

c

h, o kt

ór

y

c

h

m

ów

i

l

i

ś m

y

.

R

oz

poc

z

nę

od ni

e

m

oż

no

ś c

i

w

m

ów

i

e

ni

u, poni

e

w

a

ż

j

a

k t

o podkr

e

ś l

a

no od

m

om

e

nt

u pow

s t

a

ni

a

s e

m

i

ol

og

i

i

c

i

e

r

pi

e

ni

a

,

p

odc

z

a

s

g

d

y

ból

um

i

e

j

s c

a

w

i

a

s i

ę

w

c

a

ł

y

m

c

i

e

l

e

,

c

i

e

r

pi

e

ni

e

z

na

j

duj

e

s w

oj

e

s om

a

t

y

c

z

ne

odz

w

i

e

r

c

i

e

dl

e

ni

e

w

s pos ób

w

y

bi

ór

c

z

y

na

poz

i

om

i

e

m

i

m

i

ki

,

a

z

w

ł

a

s z

c

z

a

na

t

w

a

r

z

y

;

t

a

k

w

i

ę

c

j

e

g

o

w

y

r

a

z

o

g

r

a

ni

c

z

a

s i

ę

do

kr

z

y

ku

i

ł

e

z

.

P

ow

s t

a

j

e

p

ę

kni

ę

c

i

e

m

i

ę

dz

y

c

h

ę

c

i

ą

m

ów

i

e

ni

a

i

ni

e

m

oż

noś c

i

ą

m

ów

i

e

ni

a

.

I

w

ł

a

ś ni

e

w

t

e

j

r

oz

pa

dl

i

ni

e

c

hę

ć

m

ów

i

e

ni

a

na

bi

e

r

a

m

i

m

o

w

s z

y

s t

ko

ks z

t

a

ł

t

u

j

a

ko

s ka

r

g

a

(

ods

y

ł

a

m

w

t

e

j

s pr

a

w

i

e

do

pi

ę

kne

g

o

t

e

ks t

u

J

e

a

n-

J

a

c

que

s

K

r

e

s s a

o

S

kut

e

c

z

noś c

i

s ka

r

g

i

.

S

ka

r

g

a

j

e

dno

c

z

e

ś ni

e

w

y

pł

y

w

a

z

"

j

a

"

,

w

y

r

w

a

n

a

z

gł

ę

bi

c

i

a

ł

a

i

ki

e

r

uj

e

s i

ę

ku

i

nne

m

u

j

a

ko

pr

oś

ba

,

j

a

ko

w

oł

a

ni

e

o

pom

oc

.

P

r

z

e

z

t

o

z

a

z

na

c

z

a

s i

ę

r

óż

ni

c

a

w

s t

os unku

do ból

u, kt

ór

y

ba

r

dz

o c

z

ę

s t

o poz

os t

a

j

e

z

a

m

kni

ę

t

y

w

ni

e

m

oc

i

e

pos z

c

z

e

g

ól

n

y

c

h

c

z

ł

onków

.

J

e

ż

e

l

i

c

hodz

i

o

ni

e

m

o

ż

noś ć

w

y

kon

y

w

a

ni

a

c

z

y

n

noś c

i

,

t

o

r

oz

z

i

e

w

p

om

i

ę

dz

y

c

hę

c

i

ą

i

m

oż

l

i

w

oś c

i

ą

,

z

kt

ór

e

g

o

t

a

ni

e

m

oż

noś ć

w

y

pł

y

w

a

,

j

e

s t

w

z

a

s a

dz

i

e

w

s pól

n

y

dl

a

ból

u

i

dl

a

c

i

e

r

pi

e

ni

a

,

c

o w

y

j

a

ś ni

a

c

z

ę

ś c

i

ow

e

pokr

y

w

a

ni

e

s i

ę

i

c

h obs z

a

r

ów

.

A

l

e

j

a

k

t

o pr

z

y

pom

i

na

d

a

w

n

e

z

na

c

z

e

ni

e

s ł

ow

a

"

c

i

e

r

pi

e

ć

"

,

c

i

e

r

pi

e

ć

oz

na

c

z

a

pr

z

e

de

w

s z

y

s t

ki

m

w

y

t

r

z

y

m

y

w

a

ć

.

W

t

e

n

s pos ób

dz

i

a

ł

a

ni

e

w

ł

ą

c

z

a

s i

ę

w

pe

w

n

y

m

m

i

ni

m

a

l

n

y

m

s t

op

ni

u w

bi

e

r

noś ć

c

i

e

r

pi

e

ni

a

.

U

m

i

e

ś ć

m

y

t

e

r

a

z

t

o

w

y

t

r

z

y

m

y

w

a

ni

e

na

os i

j

a

s a

m

-

i

nn

y

.

T

y

m

,

c

o

dos t

r

z

e

ga

m

y

n

a

poc

z

ą

t

ku,

j

e

s t

s pot

ę

g

o

w

a

ni

e

s i

ę

s k

r

a

j

ne

j

bi

e

r

noś c

i

podm

i

ot

u

odr

z

uc

one

g

o

ku

s obi

e

s a

m

e

m

u,

w

s kut

e

k

ut

r

a

t

y

pa

no

w

a

ni

a

-

na

d...

N

a

l

e

ż

y

t

ut

a

j

pr

z

y

pom

ni

e

ć

,

ż

e

dz

i

a

ł

a

j

ą

c

y

ni

e

m

a

pr

z

e

d

s obą

t

y

l

ko

i

nn

y

c

h

dz

i

a

ł

a

j

ą

c

y

c

h,

l

e

c

z

t

a

kż

e

t

y

c

h,

kt

ór

z

y

podda

w

a

ni

s ą

j

e

g

o

dz

i

a

ł

a

ni

u.

T

e

n

w

ł

a

ś ni

e

s t

os une

k

odw

r

a

c

a

s i

ę

w

doś w

i

a

dc

z

e

ni

u

b

y

c

i

a

z

a

l

e

ż

n

y

m

od...,

z

da

n

y

m

na

...,

w

y

d

a

n

y

m

dr

ug

i

e

m

u.

T

o

po

c

z

uc

i

e

m

oż

e

w

ś l

i

z

g

ną

ć

s i

ę

na

w

e

t

w

r

e

l

a

c

j

e

pom

oc

y

i

t

r

os

ki

.

C

i

e

r

pi

e

ć

oz

na

c

z

a

w

ów

c

z

a

s

c

z

uć

s i

ę

of

i

a

r

ą

...

T

o

po

c

z

uc

i

e

z

a

os t

r

z

a

s i

ę

pop

r

z

e

z

s kut

ki

doz

na

ne

j

pr

z

e

m

oc

y

,

ni

e

z

a

l

e

ż

ni

e

od

t

e

g

o,

c

z

y

j

e

s t

on

a

f

i

z

y

c

z

n

a

c

z

y

s

y

m

bol

i

c

z

na

,

r

z

e

c

z

y

w

i

s t

a

c

z

y

u

r

oj

ona

.

C

i

e

r

pi

e

ni

e

ś w

i

a

d

c

z

y

w

i

ę

c

o

na

j

os t

r

z

e

j

s z

y

m

kr

y

z

y

s

i

e

t

e

g

o,

c

o

H

a

b

e

r

m

a

s

na

z

y

w

a

dz

i

a

ł

a

ni

e

m

kom

uni

ka

c

y

j

n

y

m

,

a

pr

z

e

j

a

w

i

a

s i

ę

podobni

e

do

e

ks kom

uni

ki

w

na

j

m

oc

ni

e

j

s z

y

m

s e

ns i

e

t

e

go

s ł

ow

a

, c

z

y

l

i

j

a

ko w

y

kl

uc

z

e

ni

e

j

e

dnoc

z

e

ś ni

e

z

w

i

ą

z

ków

s i

ł

y

i

z

w

i

ą

z

ków

s

y

m

bol

i

z

a

c

j

i

.

W

c

hodz

i

m

y

pr

z

e

z

t

o

w

t

r

z

e

c

i

t

y

p

c

i

e

r

pi

e

ni

a

.

P

ol

e

g

a

on

na

c

i

os a

c

h

z

a

da

n

y

c

h

f

unk

c

j

i

opow

i

a

da

ni

a

w

pr

o

c

e

s i

e

us t

a

na

w

i

a

ni

a

os obow

e

j

t

oż

s a

m

oś c

i

.

P

r

z

y

pom

ni

j

m

y

:

ż

y

c

i

e

t

o

hi

s t

or

i

a

t

e

g

o

ż

y

c

i

a

pos z

ukuj

ą

c

a

s pos obu

opow

i

e

dz

e

ni

a

o

ni

e

j

.

Z

r

oz

um

i

e

ć

s a

m

e

g

o

s i

e

bi

e

t

o

b

y

ć

z

dol

n

y

m

do

opow

i

a

da

ni

a

o

s a

m

y

m

s obi

e

hi

s t

or

i

i

z

r

o

z

um

i

a

ł

y

c

h

i

z

a

r

a

z

e

m

m

oż

l

i

w

y

c

h

do

pr

z

y

j

ę

c

i

a

p

r

z

e

z

i

nn

y

c

h, p

r

z

e

de

w

s z

y

s t

ki

m

m

oż

l

i

w

y

c

h do p

r

z

y

j

ę

c

i

a

.

N

i

e

pow

odz

e

ni

a

w

opow

i

a

da

ni

u

r

oz

poś c

i

e

r

a

j

ą

s i

ę

na

os i

j

a

s a

m

-

i

nn

y

.

C

i

e

r

pi

e

ni

e

oka

z

uj

e

s i

ę

t

ut

a

j

z

e

r

w

a

ni

e

m

ni

c

i

na

r

r

a

c

y

j

ne

j

w

w

y

ni

ku

s kr

a

j

ne

j

konc

e

nt

r

a

c

j

i

,

punkt

o

w

e

g

o

s kupi

e

ni

a

na

j

e

dne

j

c

hw

i

l

i

.

C

hw

i

l

a

,

t

r

z

e

ba

t

o

podk

r

e

ś l

i

ć

,

j

e

s t

c

z

y

m

ś

i

nn

y

m

ni

ż

t

e

r

a

ź

ni

e

j

s

z

oś ć

t

a

k

w

s pa

ni

a

l

e

opi

s a

na

pr

z

e

z

A

ug

us t

y

n

a

w

W

y

z

n

a

ni

a

c

h:

pod

c

z

a

s

g

d

y

t

e

r

a

ź

ni

e

j

s z

oś ć

ż

y

w

i

s i

ę

di

a

l

e

kt

y

ką

pom

i

ę

dz

y

p

a

m

i

ę

c

i

ą

(

kt

ór

ą

A

u

g

us t

y

n

na

z

y

w

a

t

e

r

a

ź

ni

e

j

s z

oś c

i

ą

pr

z

e

s z

ł

oś c

i

)

,

oc

z

e

ki

w

a

ni

e

m

(

c

z

y

l

i

t

e

r

a

ź

ni

e

j

s z

oś c

i

ą

pr

z

y

s z

ł

oś c

i

)

i

uw

a

gą

(

c

z

y

l

i

t

e

r

a

ź

ni

e

j

s z

oś c

i

ą

t

e

r

a

ź

ni

e

j

s z

oś c

i

)

,

c

hw

i

l

a

j

e

s t

w

pi

s a

na

w

t

ę

di

a

l

e

kt

y

kę

pot

r

ój

ne

j

t

e

r

a

ź

ni

e

j

s z

oś c

i

,

j

e

s t

ona

t

y

l

ko

pr

z

e

r

w

ą

w

c

z

a

s i

e

,

z

e

r

w

a

ni

e

m

c

i

ą

g

ł

oś c

i

–

w

ł

a

ś ni

e

pr

z

e

z

t

o

w

s

z

y

s t

ki

e

poł

ą

c

z

e

ni

a

na

r

r

a

c

y

j

ne

ul

e

g

a

j

ą

z

m

i

a

ni

e

.

A

l

e

s t

os une

k

do

i

nne

g

o

ul

e

g

a

z

m

i

a

ni

e

w

t

a

ki

m

s a

m

y

m

s t

opni

u

j

a

k

ni

e

m

oż

noś ć

opow

i

a

da

ni

a

i

opow

i

a

da

ni

a

o

s obi

e

,

poni

e

w

a

ż

hi

s t

or

i

a

ka

ż

de

g

o

j

e

s t

w

pl

ą

t

a

na

w

hi

s t

or

i

e

i

nn

y

c

h,

j

a

k

t

o

z

os t

a

ł

o

poka

z

a

ne

pr

z

e

z

R

.

K

os e

l

l

e

c

ka

w

k

s i

ą

ż

c

e

z

a

t

y

t

uł

ow

a

n

e

j

w

ł

a

ś ni

e

W

pl

ą

t

a

n

y

w

hi

s t

or

i

e

(

E

nc

h

e

vę

t

r

é

da

n

s

de

s

hi

s t

oi

r

e

s )

;

w

t

e

n

s pos ób

na

s z

a

hi

s t

or

i

a

s t

a

j

e

s

i

ę

c

z

ę

ś c

i

ą

hi

s t

or

i

i

i

nn

y

c

h

l

udz

i

.

T

o

w

ł

a

ś ni

e

t

e

n

i

nt

e

r

na

r

r

a

c

y

j

n

y

(

j

e

ż

e

l

i

t

a

k

m

oż

na

pow

i

e

dz

i

e

ć

)

s pl

ot

z

os t

a

j

e

r

oz

e

r

w

a

n

y

w

c

i

e

r

pi

e

ni

u.

D

oś w

i

a

dc

z

a

m

y

t

e

g

o,

ki

e

d

y

s t

y

ka

m

y

s i

ę

z

pe

w

n

y

m

i

f

or

m

a

m

i

c

hor

ób

ps

y

c

hi

c

z

n

y

c

h,

pr

z

y

kt

ór

y

c

h

s

ą

z

a

kł

óc

one

w

s z

y

s t

ki

e

c

z

a

s ow

e

odn

i

e

s i

e

ni

a

w

r

a

z

z

hor

y

z

o

nt

e

m

pr

z

e

s z

ł

oś c

i

i

pr

z

y

s z

ł

oś c

i

.

C

i

e

r

pi

e

ni

e

r

oz

m

ów

c

y

ni

e

j

e

s t

w

ów

c

z

a

s

m

ni

e

j

s

z

e

ni

ż

c

i

e

r

pi

e

ni

e

pa

c

j

e

nt

a

.

W

obe

c

t

e

g

o,

a

b

y

w

y

r

a

z

i

ć

ow

ą

ni

e

m

oż

noś ć

opow

i

a

d

a

ni

a

,

m

oż

na

b

y

odw

a

ż

y

ć

s i

ę

na

s ł

ow

o

ni

e

opow

i

a

da

l

ne

(

i

n

é

na

r

r

a

bl

e

)

.

Z

a

u

w

a

ż

m

y

m

i

m

oc

hode

m

,

ż

e

t

a

a

na

l

i

z

a

f

e

nom

e

nol

og

i

c

z

na

s ą

s i

a

duj

e

z

pe

w

n

y

m

i

odkr

y

c

i

a

m

i

F

r

e

ud

a

:

na

po

c

z

ą

t

ku

s

w

oj

e

j

ka

r

i

e

r

y

F

r

e

ud

o

pi

s

y

w

a

ł

n

e

ur

ot

y

ka

j

a

k

o

"

c

i

e

r

pi

ą

c

e

g

o

n

a

w

s pom

ni

e

ni

a

"

.

Z

na

c

z

ni

e

póź

ni

e

j

pr

z

e

c

i

w

s t

a

w

i

a

t

r

ud

pr

z

y

pom

i

na

ni

a

opor

ow

i

,

j

a

ki

s t

a

w

i

a

m

u

pow

t

a

r

z

a

ni

e

s i

ę

obj

a

w

ów

.

N

i

e

z

a

l

e

ż

ni

e

od

t

e

g

o,

c

z

y

ni

e

m

oż

noś ć

pr

z

e

j

ś c

i

a

od

pow

t

a

r

z

a

ni

a

do

pr

z

y

pom

i

na

ni

a

m

oż

na

pr

z

y

pi

s a

ć

popę

do

w

i

do

ś m

i

e

r

c

i

,

c

z

y

t

e

ż

ni

e

,

podkr

e

ś l

a

ona

w

a

ż

noś ć

t

e

g

o,

c

o

pos t

r

z

e

ga

m

y

j

a

k

o

ni

e

pow

odz

e

ni

e

n

a

r

r

a

c

y

j

ne

i

c

o

w

pł

y

w

a

j

e

dna

ko

w

o

na

pł

a

s z

c

z

y

z

nę

os obow

ą

i

na

pł

a

s z

c

z

y

z

n

ę

m

i

ę

dz

y

os obow

ą

.

P

oz

os t

a

j

e

m

i

pow

i

e

dz

i

e

ć

ki

l

ka

s ł

ów

o

ni

e

m

oż

noś

c

i

s z

a

now

a

ni

a

s a

m

e

g

o

s i

e

bi

e

.

P

os z

a

now

a

ni

e

s a

m

e

g

o

s i

e

bi

e

uw

a

ż

a

m

z

a

e

t

y

c

z

n

y

pr

ó

g

l

udz

ki

e

g

o

dz

i

a

ł

a

ni

a

.

S

z

a

nuj

ę

s i

e

bi

e

j

a

ko

z

dol

ne

g

o

do

s z

a

now

a

ni

a

r

z

e

c

z

y

,

t

o

z

na

c

z

y

do

pr

z

e

kł

a

da

ni

a

j

e

dne

j

r

z

e

c

z

y

n

a

d

i

nną

w

i

m

i

ę

pe

w

n

y

c

h

r

a

c

j

i

dz

i

a

ł

a

ni

a

i

w

z

a

l

e

ż

noś c

i

od

s ą

dów

odnos z

ą

c

y

c

h

s i

ę

do

dobr

a

i

z

ł

a

.

M oż

na

t

ut

a

j

m

ów

i

ć

o

r

uc

hu

r

e

f

l

e

ks j

i

z

m

i

e

r

z

a

j

ą

c

y

m

o

d

pos z

a

now

a

ni

a

c

z

e

g

oś

do

pos z

a

now

a

ni

a

s i

e

bi

e

s a

m

e

g

o

(

z

ga

dz

a

m

s i

ę

t

ut

a

j

z

J

e

a

n-

J

a

c

que

s

K

r

e

s s e

m

m

ów

i

ą

c

y

m

"

o

o

s obi

e

l

udz

ki

e

j

j

a

ko o t

e

j

,

w

kt

ór

e

j

uz

na

n

e

j

e

s t

t

o,

c

o

dl

a

ni

e

j

na

j

ba

r

dz

i

e

j

i

s t

ot

ne

,

a

j

e

s t

t

o

g

od

noś ć

"

.

K

r

e

s s

doda

j

e

:

"

Z

dol

noś ć

c

i

e

r

pi

e

ni

a

s t

a

now

i

ni

e

r

oz

dz

i

e

l

n

y

s

kł

a

dni

k

t

e

j

g

odnoś

c

i

"

.

A

da

l

e

j

w

s pom

i

na

j

e

s z

c

z

e

"

podm

i

ot

,

j

e

g

o

g

odnoś ć

i

j

e

g

o

c

i

e

r

pi

e

ni

e

"

)

.

J

e

ż

e

l

i

t

o

w

s t

ę

pne

s pos t

r

z

e

ż

e

ni

e

bę

dz

i

e

m

y

r

z

ut

ow

a

ć

n

a

oś

j

a

s

a

m

-

i

nn

y

,

doda

j

ą

c

z

a

ga

dni

e

ni

e

c

i

e

r

pi

e

ni

a

z

a

da

w

a

ne

g

o

"

s obi

e

j

a

ko

i

nne

m

u"

,

w

n

a

s z

y

m

s t

os unku

do

s a

m

y

c

h

s i

e

bi

e

c

e

nt

r

a

l

n

e

m

i

e

j

s c

e

z

a

j

m

i

e

w

ł

a

ś ni

e

s

kł

onnoś ć

do

l

e

kc

e

w

a

ż

e

ni

a

i

pr

z

y

pi

s

y

w

a

ni

a

s obi

e

w

i

n

y

.

S

z

c

z

e

g

ól

ni

e

z

pow

odu

s t

r

a

t

y

dr

o

g

i

e

j

i

s t

ot

y

c

z

ł

ow

i

e

k

j

e

s t

s kł

onn

y

m

ów

i

ć

s a

m

e

m

u

s obi

e

:

"

Z

pe

w

noś c

i

ą

pow

i

ni

e

ne

m

b

y

ć

z

a

c

o

ś

uka

r

a

n

y

"

.

W

t

y

m

m

om

e

nc

i

e

ps

y

c

hi

a

t

r

a

pr

z

e

s t

r

z

e

ga

na

s

pr

z

e

d

s kł

onnoś c

i

ą

do

w

c

hodz

e

ni

a

w

t

e

n

pi

e

ki

e

l

n

y

l

a

bi

r

y

n

t

,

na

kt

ór

y

na

r

a

ż

a

s i

ę

ś w

i

a

de

k

e

g

z

or

c

y

z

m

u

odpr

a

w

i

a

ne

g

o

na

s a

m

y

m

s obi

e

.

T

ut

a

j

na

r

z

uc

a

j

ą

s i

ę

s ł

ow

a

poc

i

e

s z

e

ni

a

:

"

N

i

e

,

pa

n

ni

e

j

e

s t

w

i

ni

e

n,

pa

n

po

pr

os t

u

c

i

e

r

pi

,

a

t

o

c

oś

c

a

ł

ki

e

m

i

nne

g

o

"

.

B

o

w

końc

u,

k

i

e

d

y

l

e

kc

e

w

a

ż

e

ni

e

s a

m

e

g

o

s i

e

bi

e

z

os t

a

j

e

dopr

ow

a

dz

one

do

t

a

ki

e

j

s kr

a

j

noś c

i

,

pot

w

i

e

r

dz

a

ono

t

y

l

ko

w

i

z

j

ę

c

z

ł

ow

i

e

c

z

e

ńs t

w

a

,

j

a

ką

m

a

ka

t

.

J

a

ki

j

e

s t

na

pr

a

w

dę

c

e

l

,

do

kt

ór

e

g

o

z

m

i

e

r

z

a

ka

t

popr

z

e

z

t

or

t

ur

ę

?

L

e

k

a

r

z

e

,

kt

ór

z

y

m

i

e

l

i

do

c

z

y

ni

e

ni

a

z

of

i

a

r

a

m

i

t

or

t

ur

,

m

ów

i

ą

:

z

a

da

j

ą

c

c

i

e

r

pi

e

ni

e

,

"

k

a

t

s t

a

r

a

s i

ę

os i

ą

g

ną

ć

c

oś

w

i

ę

c

e

j

ni

ż

ś m

i

e

r

ć

dr

ug

i

e

g

o

c

z

ł

ow

i

e

ka

–

j

e

g

o

upoko

r

z

e

ni

e

z

a

poś r

e

dni

c

t

w

e

m

w

y

r

oku

s ka

z

uj

ą

c

e

g

o,

do

kt

ór

e

g

o

w

y

kon

a

ni

a

of

i

a

r

a

z

os t

a

j

e

dopr

ow

a

dz

ona

w

br

e

w

s a

m

e

j

s obi

e

.

S

a

m

i

l

e

ka

r

z

e

m

ów

i

ą

na

m

o

w

s t

y

dz

i

e

,

kt

ór

y

w

c

i

s

ka

s i

ę

,

j

e

ż

e

l

i

t

a

k

m

oż

na

pow

i

e

dz

i

e

ć

,

w

dus z

ę

t

y

c

h

upoko

r

z

on

y

c

h.

T

ut

a

j

z

nów

na

t

r

a

f

i

a

m

y

na

t

o,

c

o

z

os t

a

ł

o

pow

i

e

dz

i

a

ne

w

y

ż

e

j

o

t

r

udnoś c

i

m

ów

i

e

ni

a

,

opow

i

a

da

ni

a

,

ł

ą

c

z

e

ni

a

t

y

c

h

p

r

z

y

pa

dkó

w

doz

na

ne

j

pr

z

e

m

oc

y

w

j

e

dną

,

m

oż

l

i

w

ą

do

pr

z

y

j

ę

c

i

a

p

r

z

e

z

i

nn

y

c

h

hi

s t

or

i

ę

.

A

l

e

os i

ą

g

n

ę

l

i

ś m

y

j

uż

na

pr

a

w

dę

punkt

g

r

a

ni

c

z

n

y

,

g

dz

i

e

ni

e

m

a

na

w

e

t

m

i

e

j

s c

a

na

pot

ę

pi

e

ni

e

s a

m

e

g

o

s i

e

bi

e

.

W

y

da

j

e

s i

ę

,

ż

e

opus z

c

z

a

m

y

obs z

a

r

,

g

dz

i

e

m

oż

e

i

s t

ni

e

ć

s z

a

c

une

k

or

a

z

l

e

kc

e

w

a

ż

e

ni

e

i

por

us z

a

m

y

s i

ę

na

g

r

a

ni

c

y

ni

e

m

o

ż

noś c

i

s z

a

now

a

ni

a

s a

m

e

g

o s i

e

bi

e

...

Z

i

nne

j

pe

r

s pe

kt

y

w

y

,

z

pe

r

s pe

kt

y

w

y

t

e

g

o

c

o

od

m

i

e

nne

,

ut

r

a

t

a

s z

a

c

unku

do

s a

m

e

g

o

s i

e

bi

e

m

oż

e

b

y

ć

od

c

z

uw

a

na

j

a

ko

kr

a

dz

i

e

ż

a

l

bo

gw

a

ł

t

dokona

n

y

p

r

z

e

z

i

nne

go

c

z

ł

ow

i

e

ka

.

O

pi

s

w

y

s t

ę

po

w

a

ni

a

ur

oj

e

ń

p

oka

z

uj

e

,

ż

e

s por

a

c

z

ę

ś ć

i

nt

e

r

pr

e

t

a

c

j

i

z

a

kor

z

e

ni

ona

j

e

s t

w

t

e

m

a

c

i

e

os ka

r

ż

e

ni

a

.

A

l

e

w

r

z

e

c

z

y

w

i

s t

oś c

i

br

ut

a

l

ne

g

o

ś

w

i

a

t

a

ka

ż

d

y

m

oż

e

b

y

ć

dopr

ow

a

dz

on

y

do

r

z

e

c

z

y

w

i

s t

e

g

o

l

ub

ur

oj

one

g

o,

uknut

e

g

o

pr

z

e

z

"

z

ł

y

c

h

"

c

i

e

r

pi

e

ni

a

z

pow

odu

z

a

da

w

a

ni

a

c

i

e

r

pi

e

ni

a

.

W

t

y

m

m

i

e

j

s c

u

w

s pom

ni

a

na

w

y

ż

e

j

s ka

r

ga

pr

z

e

s t

a

j

e

b

y

ć

j

uż

t

y

l

k

o

z

w

y

kł

y

m

j

ę

ki

e

m

i

w

y

r

a

ż

a

s i

ę

j

a

ko

s ka

r

ga

na

...,

s ka

r

ga

pr

z

e

c

i

w

k

o...

(

W

s pom

i

na

m

pr

z

y

t

e

j

oka

z

j

i

odc

z

uc

i

e

z

g

or

s z

e

ni

a

,

j

a

ki

e

g

o

doz

na

ł

e

m

ki

e

d

y

ś

podc

z

a

s

l

e

kt

ur

y

P

s a

l

m

ów

D

a

w

i

d

a

,

g

dz

i

e

t

a

k

c

z

ę

s t

o

r

oz

l

e

g

a

s i

ę

s ka

r

ga

pr

z

e

c

i

w

ko

ni

e

pr

z

y

j

a

c

i

oł

om

,

kt

ór

z

y

ur

ą

ga

j

ą

,

oc

z

e

r

ni

a

j

ą

i

w

y

ś m

i

e

w

a

j

ą

.)

D

z

i

s i

a

j

b

y

ł

b

y

m

w

s t

a

ni

e

odda

ć

s p

r

a

w

i

e

dl

i

w

oś ć

t

y

m

t

e

ks t

om

,

b

y

ć

m

oż

e

c

z

a

s e

m

pe

ł

n

y

m

s z

a

l

e

ńs t

w

a

, a

l

e

da

j

ą

c

y

m

w

y

r

a

z

z

b

y

t

c

z

ę

s t

o t

ł

um

i

one

m

u doś w

i

a

dc

z

e

ni

u b

y

c

i

a

of

i

a

r

ą

.

W

kr

z

y

ku

t

y

c

h

w

y

z

n

a

ń

j

e

s t

b

y

ć

m

o

ż

e

c

oś

ni

e

t

y

l

ko

w

i

a

r

o

g

o

dne

g

o,

a

l

e

w

y

z

w

a

l

a

j

ą

c

e

go

–

c

z

y

t

a

m

,

g

dz

i

e

z

a

r

z

ut

ni

e

z

os t

a

ł

w

y

pow

i

e

dz

i

a

n

y

,

m

og

ł

ob

y

z

na

l

e

ź

ć

s i

ę

m

i

e

j

s c

e

dl

a

pr

z

e

ba

c

z

e

ni

a

?

S

pos ób,

w

j

a

ki

s ka

r

ga

oc

i

e

r

a

s i

ę

o

ur

oj

e

ni

e

,

ś w

i

a

dc

z

y

b

y

ć

m

oż

e

o

g

ł

ę

boki

e

j

i

s t

oc

i

e

os ka

r

ż

e

ni

a

,

os c

y

l

uj

ą

c

e

g

o

poni

ż

e

j

ni

e

w

i

dz

i

a

l

ne

g

o

pr

o

g

u

pom

i

ę

dz

y

w

s ka

z

y

w

a

ni

e

m

z

ł

a

i

m

a

ni

ą

pr

z

e

ś l

a

dow

c

z

ą

.

N

a

pr

z

e

c

i

ę

c

i

u

m

i

ę

dz

y

w

z

m

oc

ni

on

y

m

pr

z

e

z

poc

z

uc

i

e

w

i

n

y

s t

os unki

e

m

do

s a

m

e

g

o

s i

e

bi

e

i

z

m

i

e

ni

on

y

m

pr

z

e

z

m

a

ni

ę

pr

z

e

ś l

a

dow

c

z

ą

s t

os unki

e

m

do

i

nne

g

o

r

y

s uj

e

s i

ę

pr

z

e

r

a

ż

a

j

ą

c

a

t

w

a

r

z

c

i

e

r

pi

e

ni

a

,

kt

ór

e

kt

oś

z

a

da

j

e

s a

m

e

m

u

s obi

e

w

ł

a

ś ni

e

na

pł

a

s z

c

z

y

ź

ni

e

s

w

oj

e

g

o

s z

a

c

unku.

P

s

y

c

hi

a

t

r

a

m

a

t

u

ni

e

w

ą

t

pl

i

w

i

e

o

w

i

e

l

e

w

i

ę

c

e

j

do

pow

i

e

dz

e

ni

a

ni

ż

f

e

nom

e

nol

og

.

J

e

dna

k

ob

y

dw

a

j

s pot

y

ka

j

ą

s i

ę

na

obs z

a

r

z

e

t

e

g

o,

c

o

ni

e

g

d

y

ś

na

z

y

w

a

no

"

n

a

m

i

ę

t

noś

c

i

a

m

i

dus z

y

"

,

w

t

e

j

s t

r

e

f

i

e

pr

z

e

j

ś c

i

ow

e

j

,

g

dz

i

e

pa

t

hos

s ą

s i

a

duj

e

z

pa

t

ol

og

i

ą

.

(

O

d

C

a

n

g

ui

l

he

m

a

na

uc

z

y

l

i

ś m

y

s i

ę

w

y

j

a

ś ni

a

ni

a

t

e

g

o,

c

o

nor

m

a

l

ne

pr

z

y

pom

oc

y

t

e

g

o

,

c

o

pa

t

ol

og

i

c

z

ne

–

i

odw

r

ot

ni

e

)

.

T

o

pr

a

w

da

,

ż

e

ni

e

pi

s z

e

s i

ę

j

uż

dz

i

s

i

a

j

t

r

a

kt

a

t

ów

o

n

a

m

i

ę

t

noś c

i

a

c

h,

j

a

k

t

o

b

y

w

a

ł

o

w

p

r

z

y

pa

dku

a

ut

or

ó

w

s t

a

r

oż

y

t

n

y

c

h,

ś r

e

dni

ow

i

e

c

z

n

y

c

h

i

kl

a

s

y

c

z

n

y

c

h

(

m

a

m

y

t

ut

a

j

n

a

m

y

ś l

i

K

a

r

t

e

z

j

us z

a

i

S

pi

no

z

ę

)

.

W

ł

a

ś ni

e

dl

a

t

e

g

o

kr

z

y

ż

uj

ą

c

e

s i

ę

w

z

a

j

e

m

ni

e

odc

z

y

t

y

w

a

ni

e

na

m

i

ę

t

noś c

i

,

w

k

t

ór

y

m

ps

y

c

hi

a

t

r

z

y

i

f

e

nom

e

nol

o

g

ow

i

e

poł

ą

c

z

y

l

i

b

y

s

w

oj

ą

w

i

e

dz

ę

,

m

ogł

ob

y

na

now

o

oż

y

w

i

ć

t

e

n

t

e

m

a

t

(

w

z

w

i

ą

z

ku

z

t

y

m

w

i

e

l

e

do

m

y

ś l

e

ni

a

da

j

e

ni

e

m

i

e

c

ki

e

w

y

r

a

ż

e

ni

e

L

e

i

d

e

ns c

ha

f

t

;

z

a

da

w

a

ł

e

m

s obi

e

w

s z

c

z

e

g

ól

noś c

i

p

y

t

a

ni

e

,

c

z

y

F

r

e

ud

ni

e

uni

ka

ł

t

e

g

o

s ł

ow

a

z

pow

odu

w

i

e

l

ki

e

j

t

r

a

d

y

c

j

i

r

om

a

nt

y

c

z

ne

j

,

kt

ór

a

j

e

,

j

a

k

w

i

a

dom

o,

w

y

kor

z

y

s t

a

ł

a

;

j

e

g

o

s

c

j

e

nt

y

z

m

do

r

a

dz

i

ł

m

u

z

a

t

r

z

y

m

a

ć

s ł

ow

o

S

c

hm

e

r

z

pod

w

a

r

unki

e

m

uś c

i

ś l

e

ni

a

–

S

e

e

l

e

ns c

hm

e

r

z

)

.

J

a

kkol

w

i

e

k

b

y

b

y

ł

o,

na

m

i

ę

t

noś c

i

dos t

a

r

c

z

a

j

ą

z

a

s ka

kuj

ą

c

e

j

i

l

us t

r

a

c

j

i

"

z

a

da

w

a

ni

a

c

i

e

r

pi

e

ni

a

s

a

m

e

m

u

s obi

e

"

.

W

i

s t

oc

i

e

,

w

odr

óż

ni

e

ni

u

o

d

e

m

oc

j

i

,

kt

ór

e

w

c

i

ą

ż

s i

ę

z

m

i

e

ni

a

j

ą

,

od

popę

dó

w

,

kt

ór

e

a

n

g

a

ż

uj

ą

s i

ę

w

r

oz

m

a

i

t

e

pr

z

e

dm

i

ot

y

m

i

ł

oś c

i

i

ni

e

na

w

i

ś c

i

,

na

m

i

ę

t

noś c

i

pol

e

g

a

j

ą

na

z

a

a

n

g

a

ż

ow

a

ni

u

pr

a

g

ni

e

ni

a

w

pr

z

e

dm

i

o

t

y

podni

e

s i

one

do

r

a

n

g

i

a

bs ol

ut

u,

odz

na

c

z

a

j

ą

s i

ę

w

obe

c

t

e

g

o

ni

e

um

i

a

r

kow

a

ni

e

m

,

h

y

b

r

i

s ,

c

o

dop

e

ł

ni

a

t

a

k

pi

ę

kni

e

opi

s a

ne

g

o

pr

z

e

z

S

t

e

ndha

l

a

pr

oc

e

s u

kr

y

s t

a

l

i

z

a

c

j

i

.

W

kł

a

da

j

ą

c

c

a

ł

e

g

o

s i

e

bi

e

w

pr

z

e

d

m

i

ot

,

pa

s j

ona

t

s

t

a

w

i

a

s i

ę

w

s

y

t

u

a

c

j

i

,

ki

e

d

y

ut

r

a

t

a

pr

z

e

dm

i

ot

u

s t

a

j

e

s i

ę

ut

r

a

t

ą

w

s z

y

s t

ki

e

g

o.

P

a

s j

ona

t

c

i

e

r

pi

pod

w

ój

ni

e

:

po

pi

e

r

w

s z

e

d

ą

ż

ą

c

do

t

e

g

o,

c

o

j

e

s t

poz

a

j

e

g

o

z

a

s i

ę

g

i

e

m

i

c

z

e

g

o

c

e

na

,

kt

ór

a

t

r

z

e

ba

z

a

p

ł

a

c

i

ć

,

poś w

i

ę

c

a

j

ą

c

pr

z

y

j

e

m

noś c

i

dl

a

dobr

a

j

e

d

y

ne

j

upr

a

g

ni

on

e

j

r

z

e

c

z

y

,

m

oż

e

b

y

ć

ni

e

obl

i

c

z

a

l

na

;

po

dr

ug

i

e

ni

e

uc

hr

onni

e

c

h

y

bi

a

j

ą

c

s w

oj

e

g

o

c

e

l

u

–

pod

t

y

m

w

z

g

l

ę

de

m

c

i

e

r

pi

s i

ę

t

a

k

s a

m

o

z

pow

odu

r

oz

c

z

a

r

ow

a

ni

a

i

z

pow

od

u

z

ł

udz

e

ni

a

.

F

e

nom

e

nol

o

g

i

c

z

n

y

opi

s

pokr

y

w

a

s i

ę

t

ut

a

j

c

a

ł

kow

i

c

i

e

z

ps

y

c

ho

a

na

l

i

t

y

c

z

n

ą

pr

obl

e

m

a

t

y

k

ą

s t

r

a

c

one

g

o

ob

i

e

kt

u,

kt

ór

e

j

t

e

or

i

e

pr

z

e

ds t

a

w

i

ł

F

r

e

ud

w

z

na

n

y

m

s z

ki

c

u z

a

t

y

t

uł

ow

a

n

y

m

Ż

a

ł

oba

i

m

e

l

a

nc

hol

i

a

.

P

r

z

e

ds t

a

w

i

a

m

kr

ót

ką

a

n

a

l

i

z

ę

dw

óc

h

na

m

i

ę

t

noś c

i

,

w

kt

ór

y

c

h

p

r

z

y

pa

dku

c

i

e

r

pi

e

ni

e

z

a

da

n

e

s a

m

e

m

u

s obi

e

z

y

s kuj

e

j

e

s z

c

z

e

,

j

e

ż

e

l

i

oś m

i

e

l

ę

s i

ę

t

a

k

pow

i

e

dz

i

e

ć

,

na

pe

w

ne

j

j

a

s noś c

i

a

l

bo

r

a

c

z

e

j

na

pe

w

ne

j

w

y

r

a

z

i

s t

oś c

i

.

C

hod

z

i

o

z

a

z

dr

oś

ć

i

m

ś c

i

w

oś ć

.

Z

a

z

dr

oś ć

j

e

s t

uc

z

uc

i

e

m

,

kt

ór

e

ż

y

w

o

z

a

i

nt

e

r

e

s o

w

a

ł

o

t

w

ór

c

ów

e

konom

i

i

pol

i

t

y

c

z

ne

j

,

od

A

da

m

a

S

m

i

t

ha

poc

z

y

n

a

j

ą

c

,

j

a

k

r

ów

ni

e

ż

w

s pół

c

z

e

s n

y

c

h

t

e

or

e

t

y

ków

s pr

a

w

i

e

dl

i

w

oś c

i

,

na

pr

z

y

kł

a

d

R

a

w

l

s a

.

S

ł

ow

ni

k

R

obe

r

t

a

okr

e

ś l

a

j

ą

j

a

ko

"

poc

z

uc

i

e

s m

ut

ku,

r

oz

dr

a

ż

ni

e

ni

a

i

ni

e

na

w

i

ś c

i

pr

z

e

c

i

w

ko

t

e

m

u,

kt

o

pos i

a

da

dobr

o,

kt

ór

e

g

o

s i

ę

ni

e

m

a

"

,

a

pon

a

dt

o

"

z

a

dr

ę

c

z

a

ni

e

s i

ę

pow

odz

e

ni

e

m

s w

oj

e

g

o

bl

i

ź

ni

e

g

o

"

.

N

i

e

pr

z

y

c

hodz

i

na

m

j

uż

t

u

na

m

y

ś l

t

y

l

ko

A

d

a

m

S

m

i

t

h,

l

e

c

z

t

a

kż

e

R

e

né

G

i

r

a

r

d

i

j

e

g

o

poj

ę

c

i

e

na

ś l

a

dow

ni

c

t

w

a

:

c

i

e

r

pi

e

ć

,

ni

e

m

a

j

ą

c

t

e

g

o,

c

o

m

a

i

nn

y

,

poni

e

w

a

ż

t

o

i

nn

y

m

a

,

a

ni

e

j

a

.

J

e

ż

e

l

i

c

hodz

i

o

m

ś c

i

w

oś ć

,

t

o

pol

e

ga

ona

,

z

nów

w

e

dł

u

g

R

obe

r

t

a

,

na

"

pow

e

t

ow

a

ni

u

s obi

e

z

ni

e

w

a

g

i

(

r

z

e

c

z

y

w

i

s t

e

j

l

ub

dom

n

i

e

m

a

ne

j

)

popr

z

e

z

w

y

m

i

e

r

z

e

ni

e

ka

r

y

j

e

j

a

ut

or

o

w

i

"

.

T

a

ki

ob

y

c

z

a

j

w

y

m

i

e

r

z

a

ni

a

s pr

a

w

i

e

dl

i

w

oś c

i

popr

z

e

z

s t

a

w

i

a

ni

e

s i

ę

na

m

i

e

j

s c

u

s ę

dz

i

ów

w

y

r

a

ź

ni

e

ul

e

ga

z

a

ni

kow

i

,

j

a

k

o

t

y

m

ś w

i

a

dc

z

y

t

r

a

ge

di

a

A

t

r

y

dów

.

T

r

a

ge

di

a

O

r

e

s t

e

s a

uc

z

y

,

ż

e

pr

a

w

o

pos uw

a

s i

ę

na

pr

z

ód

t

y

l

ko

w

t

e

d

y

,

g

d

y

pa

ńs t

w

o

poz

ba

w

i

a

j

e

dnos t

ki

i

c

h

r

os z

c

z

e

ń

d

o

w

z

i

ę

c

i

a

na

s i

e

bi

e

w

y

m

i

e

r

z

a

ni

a

ka

r

y

.

M ś c

i

w

oś ć

j

e

s t

w

i

ę

c

ponow

n

y

m

pr

z

y

w

ł

a

s z

c

z

e

ni

e

m

s o

bi

e

pr

z

e

z

j

e

dnos t

ki

pr

a

w

a

do

ka

r

a

ni

a

,

j

a

k

gd

y

b

y

ow

e

j

e

dnos t

ki

m

i

a

ł

y

w

ł

a

dz

ę

w

y

r

ów

n

y

w

a

ni

a

w

ł

a

s n

y

c

h

kr

z

y

w

d.

O

c

z

y

w

i

ś c

i

e

m

e

d

y

c

y

n

a

kl

i

ni

c

z

na

s pot

y

ka

b

a

r

dz

i

e

j

ni

e

pokoj

ą

c

e

,

a

na

w

e

t

ba

r

dz

i

e

j

pr

z

e

r

a

ż

a

j

ą

c

e

pos t

a

c

i

t

a

ki

c

h

m

ś c

i

c

i

e

l

i

uc

i

ś ni

on

y

c

h,

kt

ór

z

y

s t

a

l

i

s i

ę

j

e

dnoc

z

e

ś ni

e

pr

z

e

ś l

a

dow

c

a

m

i

i

pr

z

e

ś l

a

dow

a

n

y

m

i

.

T

ut

a

j

w

i

da

ć

,

j

a

k

f

e

nom

e

nol

og

i

a

,

na

w

i

ą

z

uj

ą

c

do

t

r

a

kt

a

t

ów

o

na

m

i

ę

t

noś c

i

a

c

h, m

oż

e

z

bl

i

ż

y

ć

s i

ę

do ps

y

c

hi

a

t

r

y

c

z

ne

g

o opi

s u w

y

s t

ę

po

w

a

ni

a

c

hor

ób.

3. T

o, o c

z

y

m

c

i

e

r

pi

e

ni

e

da

j

e

do m

y

ś l

e

ni

a

D

o

t

e

m

a

t

u,

kt

ór

y

um

i

e

s z

c

z

a

m

pod

t

y

m

na

g

ł

ó

w

ki

e

m

,

t

r

z

e

ba

podc

hodz

i

ć

z

na

j

w

i

ę

ks z

ą

os t

r

oż

noś c

i

ą

.

T

o

w

ł

a

ś ni

e

t

ut

a

j

c

z

e

ka

j

ą

na

na

s

puł

a

pki

m

or

a

l

i

z

m

u

or

a

z

dol

or

y

z

m

u,

g

d

y

t

y

l

ko

pr

óbuj

e

m

y

na

d

a

w

a

ć

c

i

e

r

pi

e

ni

u

z

na

c

z

e

ni

e

z

a

s ł

ug

uj

ą

c

e

j

na

uz

na

ni

e

of

i

a

r

y

.

J

e

s t

t

o

s

z

l

a

k,

kt

ór

y

m

oż

na

w

y

br

a

ć

dl

a

s i

e

bi

e

s a

m

e

g

o,

l

e

c

z

ni

c

j

e

s t

t

o

dr

oga

,

kt

ór

e

j

m

oż

na

uc

z

y

ć

.

A

j

e

dna

k

w

e

dł

u

g

t

r

a

g

i

ków

gr

e

c

ki

c

h

c

i

e

r

p

i

e

ni

e

"

uc

z

y

"

.

A

l

e

c

z

e

g

o

?

M oż

e

m

y

s t

a

r

a

ć

s i

ę

o

t

y

m

m

ów

i

ć

t

y

l

ko

w

ów

c

z

a

s ,

g

d

y

do

c

i

e

r

pi

e

ni

a

podc

hodz

i

m

y

z

w

i

e

l

ką

s kr

om

noś c

i

ą

,

a

z

w

ł

a

s z

c

z

a

z

s z

a

c

unki

e

m

.

O

gr

a

ni

c

z

ę

s i

ę

do

dw

óc

h

uw

a

g

,

z

kt

ór

y

c

h

j

e

dna

z

na

j

duj

e

s i

ę

na

os i

r

e

f

l

e

ks j

i

na

d

s a

m

y

m

s obą

,

a

dr

uga

na

os i

r

e

l

a

c

j

i

do

dr

ug

i

e

g

o

c

z

ł

ow

i

e

ka

.

P

a

t

r

z

ą

c

z

pi

e

r

w

s z

e

j

pe

r

s pe

kt

y

w

y

pow

i

e

m

,

ż

e

c

i

e

r

pi

e

ni

e

z

a

da

j

e

p

y

t

a

ni

a

.

Z

a

da

w

a

ni

e

p

y

t

a

ń

w

i

s t

oc

i

e

j

e

s t

bl

i

s ki

e

s ka

r

dz

e

:

d

oką

d?

dl

a

c

z

e

g

o

j

a

?

dl

a

c

z

e

g

o

m

oj

e

dz

i

e

c

ko?

O

w

e

p

y

t

a

ni

a

ni

e

m

i

e

s z

c

z

ą

s i

ę

j

uż

w

r

a

m

a

c

h

w

y

j

a

ś ni

e

ni

a

,

c

hoć

b

y

t

o

w

y

j

a

ś ni

e

ni

e

da

w

a

ł

a

j

a

ka

ś

e

konom

i

a

poż

ą

da

ni

a

,

a

l

e

w

p

e

r

s

pe

kt

y

w

i

e

ż

ą

da

ni

a

us pr

a

w

i

e

dl

i

w

i

e

ni

a

.

(

N

i

e

z

a

pom

i

na

m

w

t

e

j

c

hw

i

l

i

m

oj

e

g

o

m

i

s t

r

z

a

N

a

be

r

t

a

i

j

e

g

o

E

s e

j

u

o

z

ł

u.

W

y

r

a

ż

a

m

r

ów

ni

e

ż

m

oj

ą

w

dz

i

ę

c

z

noś ć

w

obe

c

J

é

r

ô

m

e

P

or

é

e

i

j

e

g

o

ni

e

opu

bl

i

kow

a

ne

j

j

e

s z

c

z

e

pr

a

c

y

z

a

t

y

t

uł

ow

a

ne

j

F

i

l

oz

of

i

a

w

obe

c

doś w

i

a

d

c

z

e

ni

a

z

ł

a

.)

C

z

a

s c

i

e

r

pi

e

ni

a

Z

a

ga

dni

e

ni

e

c

i

e

r

pi

e

ni

a

na

bi

e

r

a

w

y

m

i

a

r

u

e

t

y

c

z

n

e

g

o

i

f

i

l

oz

of

i

c

z

ne

g

o,

gd

y

w

t

y

m

s a

m

y

m

doz

na

ni

u

s pot

y

ka

j

ą

s i

ę

:

bi

e

r

noś ć

doś w

i

a

dc

z

one

go,

a

na

w

e

t

z

a

da

ne

g

o

pr

z

e

z

i

nne

g

o

c

z

ł

ow

i

e

ka

c

i

e

r

pi

e

ni

a

i

p

y

t

a

ni

e

o

s e

ns .

W

y

s z

l

i

ś m

y

j

uż

odr

ob

i

nę

poz

a

w

s t

ę

pną

c

h

a

r

a

k

t

e

r

y

s t

y

k

ę

c

i

e

r

pi

e

ni

a

j

a

ko

a

bs ol

ut

ne

g

o

c

o

g

i

t

o,

c

og

i

t

o

be

z

c

o

g

i

t

a

t

um

.

C

i

e

r

pi

ę

c

hoć

ni

e

m

a

"

c

z

e

g

oś

"

,

c

o

c

i

e

r

pi

ę

.

J

e

ż

e

l

i

c

i

e

r

pi

e

ni

e

ob

y

w

a

s i

ę

w

pe

w

i

e

n

s pos ób

be

z

"

pr

z

e

dm

i

ot

u"

,

ni

e

ob

y

w

a

s i

ę

ono

b

e

z

"

dl

a

c

z

e

g

o?

"

.

N

i

e

j

e

s t

on

o

t

y

l

ko

odc

z

uw

a

n

e

,

l

e

c

z

t

a

kż

e

s ą

dz

one

j

a

ko

f

o

r

m

a

z

ł

a

.

U

z

a

s a

dni

e

ni

a

w

y

m

a

ga

z

j

e

dne

j

s t

r

on

y

poc

z

uc

i

e

,

i

ż

c

i

e

r

pi

e

ni

e

ni

e

og

r

a

ni

c

z

a

s i

ę

do

t

e

g

o,

ż

e

j

e

s t

,

a

l

e

j

e

s t

w

na

dm

i

a

r

z

e

.

C

i

e

r

pi

e

ć

t

o

c

i

e

r

pi

e

ć

z

a

na

dt

o.

Z

dr

u

g

i

e

j

s t

r

on

y

–

poc

z

uc

i

e

,

ż

e

ni

e

c

a

ł

e

z

ł

o

j

e

s t

z

ł

e

m

z

a

w

i

ni

on

y

m

,

z

ł

e

m

"

m

or

a

l

n

y

m

"

(

w

ł

a

ś ni

e

i

dą

c

s z

l

a

ki

e

m

t

e

g

o

z

a

g

a

dni

e

ni

a

,

t

r

z

e

ba

pom

a

g

a

ć

z

a

a

nga

ż

ow

a

ć

s i

ę

i

nne

m

u

c

z

ł

ow

i

e

kow

i

,

kt

ór

y

c

i

e

r

pi

)

,

a

l

e

w

z

na

c

z

e

ni

u

L

e

i

bni

z

a

z

ł

e

m

"

f

i

z

y

c

z

n

y

m

"

,

t

o

z

na

c

z

y

z

ł

e

m

,

kt

ór

e

i

s

t

ni

e

j

e

w

"

na

t

ur

z

e

"

i

ni

e

m

a

uz

a

s a

dni

e

ni

a

w

por

z

ą

dku

m

or

a

l

n

y

m

;

i

na

c

z

e

j

m

ów

i

ą

c

,

t

r

z

e

ba

odr

óż

ni

ć

b

y

c

i

e

of

i

a

r

ą

od

b

y

c

i

a

w

i

nn

y

m

.

N

i

e

m

o

ż

na

t

ut

a

j

ni

e

pr

z

y

w

oł

a

ć

d

y

s kus j

i

z

K

s i

ę

g

i

H

i

oba

.

J

e

ś l

i

s pr

a

w

a

t

e

g

o

bi

bl

i

j

ne

g

o

boh

a

t

e

r

a

na

b

r

a

ł

a

z

na

ne

j

na

m

w

a

r

t

oś c

i

pa

r

a

d

y

gm

a

t

y

c

z

ne

j

,

t

o

dl

a

t

e

g

o,

ż

e

r

oz

bi

j

a

ona

w

puc

h

c

a

ł

y

s

y

s t

e

m

m

y

ś l

ow

y

–

s ł

y

nną

t

e

o

r

i

ę

w

y

n

a

g

r

od

z

e

ni

a

,

z

kt

ór

e

j

w

y

w

odz

ą

s i

ę

w

s z

y

s t

ki

e

t

e

od

y

c

e

e

,

z

m

i

e

r

z

a

j

ą

c

e

do

uz

a

s a

dni

e

ni

a

c

a

ł

e

g

o

c

i

e

r

pi

e

ni

a

j

a

ko

c

z

e

g

oś

m

a

j

ą

c

e

g

o

w

a

r

t

oś

ć

ka

r

y

,

po

e

na

e

.

W

obe

c

t

e

g

o

pr

z

e

w

r

ot

u doz

na

ne

z

ł

o o

ka

z

uj

e

s i

ę

ni

e

r

e

dukow

a

l

n

e

do pope

ł

ni

one

g

o

z

ł

a

. O

f

i

a

r

a

,

a

l

e

ni

e

w

i

nn

y

–

obw

i

e

s z

c

z

a

H

i

ob.

A

p

r

z

e

c

i

e

ż

j

e

ż

e

l

i

na

z

y

w

a

m

y

z

i

e

m

–

z

ł

e

m

doz

na

n

y

m

,

a

l

e

j

e

dna

k

z

ł

e

m

–

c

i

e

r

pi

e

ni

e

,

t

o

dl

a

t

e

g

o,

ż

e

dz

i

e

l

i

ono

w

r

a

z

z

w

i

ną

t

o,

i

ż

pr

z

e

ds t

a

w

i

a

s i

ę

j

a

ko

c

oś ,

c

o

j

e

s t

,

a

l

e

c

z

e

g

o

ni

e

pow

i

nno

b

y

ć

.

Z

na

c

z

ą

c

y

m

om

e

nt

f

i

l

oz

of

i

c

z

n

y

z

na

j

duj

e

s i

ę

w

t

y

m

pow

i

ą

z

a

ni

u

b

y

t

u

i

pow

i

nnoś c

i

b

y

t

u

w

s a

m

y

m

s e

r

c

u

c

i

e

r

pi

e

ni

a

(

J

é

r

ôm

e

P

or

é

e

)

.

W

t

e

n

s pos ób

c

i

e

r

pi

e

ni

e

pr

z

y

bl

i

ż

a

ka

ż

d

y

ból

do

a

ks j

ol

og

i

i

–

on

j

e

s t

,

a

l

e

ni

e

z

a

s ł

ug

uj

e

na

t

o,

ż

e

b

y

b

y

ć

.

S

t

ą

d

p

y

t

a

ni

e

:

dl

a

c

z

e

g

o

t

o,

c

z

e

g

o

ni

e

pow

i

nno

b

y

ć

,

i

s t

ni

e

j

e

?

Z

a

g

a

dni

e

ni

e

m

or

a

l

ne

s t

a

j

e

s i

ę

t

ut

a

j

z

a

g

a

dni

e

ni

e

m

m

e

t

a

f

i

z

y

c

z

n

y

m

.

P

a

t

r

z

ą

c

z

dr

ug

i

e

j

pe

r

s pe

kt

y

w

y

pow

i

e

m

,

ż

e

c

i

e

r

pi

e

ni

e

w

z

y

w

a

.

P

a

r

a

dok

s

s t

os unku

w

obe

c

dr

ug

i

e

g

o

c

z

ł

ow

i

e

ka

z

os t

a

j

e

t

ut

a

j

obna

ż

on

y

.

Z

j

e

dne

j

s t

r

on

y

t

o

w

ł

a

ś ni

e

j

a

c

i

e

r

pi

ę

,

a

ni

e

i

nn

y

.

N

a

s z

y

c

h

m

i

e

j

s c

ni

e

m

oż

na

z

e

s obą

z

a

m

i

e

ni

ć

.

B

y

ć

m

oż

e

j

e

s t

e

m

na

w

e

t

"

w

y

br

a

n

y

"

,

a

b

y

c

i

e

r

pi

e

ć

s t

os ow

ni

e

do

uł

ud

y

m

o

j

e

g

o

os obi

s t

e

g

o

pi

e

kł

a

.

Z

dr

u

g

i

e

j

s t

r

on

y

m

i

m

o

w

s z

y

s t

ko,

w

br

e

w

odi

z

ol

ow

a

ni

u

c

i

e

r

pi

e

ni

e

w

y

r

a

ż

a

j

ą

c

e

s i

ę

w

s ka

r

dz

e

j

e

s t

w

e

z

w

a

ni

e

m

i

nne

go

c

z

ł

ow

i

e

ka

,

pr

oś bą

o

pom

oc

–

b

y

ć

m

oż

e

ni

e

da

j

ą

c

ą

s i

ę

w

y

p

e

ł

ni

ć

,

p

r

oś bą

o

c

i

e

r

pi

e

ni

e

-

w

r

a

z

be

z

r

e

s z

t

y

,

bo

t

a

ki

e

w

s pół

c

z

uc

i

e

j

e

s t

ni

e

w

ą

t

pl

i

w

i

e

c

z

y

m

ś ,

c

z

e

g

o

ni

c

m

oż

na

da

ć

.

D

oł

ą

c

z

a

m

s i

ę

t

ut

a

j

do

uw

a

g

J

e

a

n-

J

a

c

que

s

K

r

e

s s a

dot

y

c

z

ą

c

y

c

h

pot

r

z

e

b

y

"

s k

ą

ps t

w

a

"

.

S

ką

ps t

w

o

m

oż

e

b

y

ć

z

a

s a

dą

,

kt

ór

ą

s obi

e

na

r

z

uc

a

m

y

j

a

ko

j

ę

c

z

ą

c

y

,

a

l

e

j

e

s t

t

o

r

ów

ni

e

ż

o

g

r

a

ni

c

z

e

ni

e

,

z

pow

odu

kt

ór

e

go

s a

m

i

c

i

e

r

pi

m

y

w

poc

z

uc

i

u,

ż

e

ni

e

m

oż

e

m

y

n

a

pr

a

w

d

ę

odpow

i

e

dz

i

e

ć

na

t

o,

c

o

pr

z

e

d

c

hw

i

l

ą

z

os t

a

ł

o

na

z

w

a

ne

c

i

e

r

pi

e

ni

e

m

-

w

r

a

z

be

z

r

e

s

z

t

y

.

C

i

e

r

pi

e

ni

e

w

y

z

na

c

z

a

t

ut

a

j

og

r

a

ni

c

z

e

ni

e

da

w

a

ni

a

-

ot

r

z

y

m

y

w

a

ni

a

.

J

e

dna

kż

e

poz

os t

a

j

e

j

a

ka

ś

ni

e

ś m

i

a

ł

a

na

dz

i

e

j

a

,

r

y

z

y

kow

ne

i

b

y

ć

m

oż

e

be

z

s e

ns ow

ne

pr

z

e

kona

ni

e

,

ż

e

ś w

i

a

t

m

óg

ł

b

y

z

os t

a

ć

ul

e

ps z

on

y

–

pr

z

e

z

t

o,

c

o

J

a

n

P

a

t

oč

ka

na

z

y

w

a

ł

w

s w

oi

c

h

os t

a

t

ni

c

h pr

a

c

a

c

h

"

s ol

i

da

r

noś c

i

ą

w

s t

r

z

ą

ś ni

ę

t

y

c

h

"

.

N

i

e

z

a

l

e

ż

ni

e

od

t

e

g

o,

j

a

ki

e

b

y

ł

ob

y

r

oz

w

i

ą

z

a

ni

e

t

y

c

h

z

a

g

a

de

k,

z

a

r

ów

no

f

e

n

om

e

nol

og

om

,

j

a

k

i

ps

y

c

hi

a

t

r

om

z

a

br

oni

on

y

j

e

s t

j

e

de

n

na

s t

r

ój

,

a

m

i

a

n

ow

i

c

i

e

opt

y

m

i

z

m

,

kt

ór

y

kt

oś

ki

e

d

y

ś

okr

e

ś l

i

ł

j

a

ko ka

r

y

ka

t

ur

ę

na

dz

i

e

i

,

kt

ór

a

ni

e

z

a

z

na

ł

a

ł

e

z

.

P

ow

r

a

c

a

m

y

na

z

a

koń

c

z

e

ni

e

do

pi

e

r

w

s z

e

g

o

z

na

c

z

e

ni

a

c

i

e

r

pi

e

ni

a

,

c

z

y

l

i

w

y

t

r

z

y

m

y

w

a

ni

a

,

t

o

z

na

c

z

y

w

y

t

r

w

a

ni

a

w

pr

a

g

ni

e

ni

u

b

y

c

i

a

i

w

w

y

s

i

ł

ku,

a

b

y

i

s t

ni

e

ć

w

b

r

e

w

.

..

T

o

w

ł

a

ś ni

e

ow

o

"

w

br

e

w

...

"

z

a

kr

e

ś l

a

os t

a

t

e

c

z

ną

gr

a

ni

c

ę

pom

i

ę

dz

y

ból

e

m

i

c

i

e

r

pi

e

ni

e

m

,

c

hoć

b

y

na

w

e

t

z

a

m

i

e

s z

ki

w

a

ł

y

on

e

t

o s a

m

o c

i

a

ł

o.

Ź

r

ódł

o:

P

a

ul

R

i

c

oe

ur

,

F

i

l

oz

of

i

a

os ob

y