P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o

Lekcja 7

Missä se on?

Autorka:
Aleksandra Babij


Lektorka / korekta językowa:
Virpi Lohikoski


Korekta:
Dominika Plińska-Narloch


Wydawca:
Rafał Koszela

2010

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

1

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

Dialog :

- Anteeksi, olen eksynyt. Voitko sanoa missä posti on?
- Tietysti. Mene ensin tätä katua valoihin, sitten käänny
oikealle. Sitten jatka eteenpäin. Posti on kukka-kaupan
vieressä.
- Voitko näyttää kartasta?
- Kyllä. Se on juuri tässä.
- Onko se kaukana?
- Ei, mutta jos haulat, voit mennä bussilla. Matka kestää
vain pari minuuttia.
- No siina tapauksessa minä kävelen. Ja saanko vielä
kysyä, missä lähin matkatoimisto on? Haluaisin mennä
Lappiin...
- Lappiin? Hienoa! Pohjoisessa on hyvin kaunista. Lähin
matkatoimisto on keskustassa, pankin ja kaupun-
gintalon välissä.
- Kiitti.
- Ei kestä ja hyvää matkaa!

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

2

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

Tłumaczenie:

-

Przepraszam, zgubiłam się. Możesz powiedzieć
gdzie jest poczta?

-

Oczywiście. Najpierw idź tą ulicą do świateł, później
w prawo. Później prosto. Poczta jest obok kwiaciarni.

-

Możesz to pokazać na mapie?

-

Tak. To jest dokładnie tutaj.

-

Czy to daleko?

-

Nie, ale jeśli chcesz możesz pojechać autobusem.
Podróż trwa tylko parę minut.

-

No to w takim razie przespaceruję się. A czy mogę
jeszcze zapytać, gdzie jest najbliższe biuro podróży?
Chcę pojechać do Laponii…

-

Do Laponii? Wspaniale! Na północy jest bardzo
pięknie. Najbliższe biuro podróży jest w centrum,
między bankiem a ratuszem.

-

Dzięki.

-

Nie ma za co, miłej podróży!

Słowniczek do tekstu:

aivan - dokładnie
ensin – najpierw
haluta – chcieć
hyvää matkää – udanej podróży
karta – mapa
katua – ulica

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

3

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

kaukana – daleko
kestää - trwać
kysyä – pytać
kävellä – spacerować, iść
kääntyä - skręcać
lähin – najbliższy
hieno – świetny, wspaniały
matka – podróż
matkatoisisto – biuro podróży
matkustaa - podróżować
näyttää – pokazać
olla eksynyt – zgubić się ( dokładnie: być zgubionym)
saada – móc, mieć przyzwolenie
siina tapauksessa – w takim razie
sitten – później
valot – światła
vielä – jeszcze
voida – móc

Słowniczek – strony i kierunki:

Strony świata:

Mihin?

Missä?

Pohjoinen – północ

pohjoiseen

pohjoisessa

Etelä – południe

etelään

etelässä

Itä – wschód

itään

idässä

Länsi – zachód

länteen

lännessä

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

4

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

Kierunki:

Mihin

? – dokąd? (ruch)

vasemmalle – w lewo
suoraan eteenpäin - prosto
oikealle – w prawo

Missä

? – gdzie?

vasemmalla – po lewej
suoraan edessäpäin – prosto
oikealla – po prawej


Określanie położenia:


Słówka określające położenie występują zawsze
z genetiivem.

alla – pod

gen.+

edessä – przed

lähellä – w pobliżu

takana – za

vieressä – obok

välissä – między

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

5

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

Talon takana – za domem.
Ikkunan vieressä – przy oknie.

W mieście:

asema - dworzec
kapakka – knajpka
keskus – centrum
liikennevalot – światła
metroasema – przystanek metra
pubi - pub
puisto – park
pysäkki - - przystanek
risteys – skrzyżowanie
taksiasema – postój taksówek

Środki lokomocji:

auto - samochód
bussi, linja-auto – autobus
juna - pociąg
laiva - statek
lentokone – samolot
moottori - motocykl
pyörä - rower
raitiovaunu – tramwaj
taksi – taksówka

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

6

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

Do określenia czym się poruszamy, z jakiego środka
komunikacji korzystamy, należy użyć adessiivu. Przy-
padek ten stosuje się zawsze, gdy mówi się, że czegoś się
używa, coś jest narzędziem.


Haluatko matkustaa junalla vai laivalla? – chcesz podró-
żować pociągiem czy statkiem?

Ajan autolla. – prowadzę samochód.
Kirjoitan tietokonalla. – piszę na komputerze.

W podróży:

alennuslippu – bilet ulgowy
hotelli - hotel
kaupungin kartta – mapa miasta
lastenlippu – bilet dla dzieci
lippu – bilet
makuuvaunu – wagon sypialny
menopaluulippu – bilet powrotny
opiskelija- alennukset – zniżki dla studentów
paikka - miejsce

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

7

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

Tryb rozkazujący:

(dla 2 os. l. poj. – sinä i 2. os. l.mn. – te)

W tworzeniu trybu rozkazującego obowiązują następu-
jące zasady:

>> dla liczby pojedynczej (sinä):

- czasownik w 1. osobie liczby pojedynczej bez końcówki
osobowej (-n):

mennä – iść

mene! - (ty) idź

tulla – przychodzić tule! – przyjdź


>> dla liczby mnogiej lub formy grzecznościowej (te):

Od czasowników z danej grupy odejmujemy:

grupa I – a/ä
grupa II – da/dä
grupa III – dwie ostatnie litery

+ kaa / kää

grupa IV, V, VI – a/ä

mennä –nä = men + kää = menkää – (wy) idźcie!, proszę
iść!
katso/a – katso – katsokaa (oglądajcie!)
syö/dä – syö – syökää (jedzcie!)
palat/a – palat – palatkaa (wracajcie!)
valit/a- valit - valitkaa (wybierajcie!)

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

8

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

Przeczenia w trybie rozkazującym tworzy się w następu-
jący sposób:

>> dla liczby pojedynczej:

Älä + rdzeń czasownika

Älä mene! – nie idź

Älä itke! – nie płacz

>> dla liczby mnogiej lub formy grzecznościowej:

Älkää + rdzeń bezokolicznika + ko / kö

men/nä – älkää menkö – nie idźcie, proszę nie iść
itke/a – älkää itkeko – nie płaczcie
tul/la – älkää tulko – nie przychodźcie

Tryb przypuszczający:

Aby stworzyć czasownik w trybie przypuszczający nale-
ży między rdzeniem czasownika a końcówką osobową
umieścić –isi.
Rdzeń tworzymy od 3. os. l. mnogiej - odcinamy koń-
cówkę –vat/-vät, dodajemy końcówkę –isi-

haluan - chcę
haluaisin – chciałbym

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

9

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

voit – możesz
voisit – mógłbyś

Haluaisin puhua parempi suomea– chciałabym lepiej
mówić po fińsku.

Voisitko sanoa, mitä tämä on? – możesz powiedzieć co
to jest?

Przeczenia:

Przeczenia w trybie warunkowym tworzy się analogicz-
nie do przeczeń w trybie oznajmującym – należy odpo-
wiednio odmienić „ei” i od czasownika odciąć końcówki
osobowe, dodając do niego wcześniej isi.

Et haluaisi asua täällä – nie chciałbyś tu mieszkać.

Emme voisi auttaa. – nie mogliby pomóc.

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

10

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

Ćwiczenia:

1)

Przetłumacz zdania na fiński:

a)

Mój dom jest między szkołą a przedszkolem.

b)

Gdzie chciałbyś pojechać?

c)

Najpierw idź prosto, później skręć w lewo.

d)

Nie przychodź tutaj!

e)

Czy mogę siedzieć przy oknie?

2)

Przetłumacz zdania na polski:

a)

Älä puhu hänelle, että asumme Länsi-Puolassa.

b)

Anteeksi, voisitko sanoa, mitä kello nyt on?

c)

En tiedä missä taksiasema on, koska olen eksynyt.

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

11

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

d)

Risteyksessä kääntykää vasemmalle.

e)

Lähin kirjasto on oikealla.