LISTY

Nie taka helisa

N

a ostatniej stronie lipcowego Âwia-
ta Nauki jest zapowiedê

RAPORTU

SPECJALNEGO

ozdobiona eleganckà

graficznie podwójnà helisà. Wszystko
by∏oby pi´knie, gdyby nie fakt, ˝e heli-
sa ta jest

LEWOSKR¢TNA

. Lewoskr´t-

ne helisy

DNA

co prawda istniejà (tzw.

forma Z), ale sà bardzo rzadkie i wyglà-
dajà zupe∏nie inaczej. Kanoniczna for-
ma podwójnie helikalnego

DNA

, tzw.

forma B, którà z kszta∏tu przypomina
Wasz rysunek (jak równie˝ forma A
kwasów

DNA

i

RNA

), jest zawsze

PRA-

WOSKR¢TNA

. Byç mo˝e jest to dro-

biazg, ale lepiej nie utrwalaç fa∏szywego
(lustrzanego) obrazu rzeczywistoÊci w
umyÊle nie zorientowanego odbiorcy.

Moje oko jest pod tym wzgl´dem

szczególnie wyczulone. Na podobnà
spraw´ zwróci∏em kiedyÊ uwag´ Naro-
dowemu Ogrodowi Zoologicznemu
w Waszyngtonie oraz projektantom

przygotowujàcym reklamówk´ do Scien-
ce. W tym ostatnim przypadku spo-
tka∏em si´ z niezwykle wdzi´cznà re-
akcjà, której pisemny dowód do dziÊ
przechowuj´.

Prof. dr hab. Mariusz Jaskólski

Zak∏ad Krystalografii

Uniwersytet im. A. Mickiewicza

w Poznaniu

Raczej Ênieg latem

Z

pewnym opóênieniem dotar∏ do
mnie majowy Âwiat Nauki z interesu-

jàcym artyku∏em D. Schneidera „Pod-
noszàce si´ morza”. Wydaje sie jednak,
˝e pesymistyczne raczej konkluzje, wy-
nikajàce doÊç wyraênie z przedstawio-
nych danych, zacierajà si´ w nawale cy-
towanych przez autora opinii i liczb.

Najistotniejszym wynikiem rozwa˝aƒ

D. Schneidera jest stwierdzenie, ˝e szyb-
koÊç wzrostu poziomu morza w ostat-
nim stuleciu przekracza 20-krotnie tem-

106 Â

WIAT

N

AUKI

Sierpieƒ 1997

FUNDACJA NA RZECZ NAUKI POLSKIEJ

Stypendia zagraniczne dla m∏odych doktorów

Przyznawane sà przez Fundacj´ na 6–12 miesi´czny pobyt w najlepszych oÊrodkach naukowych za gra-
nicà m∏odym polskim uczonym (do 35 roku ˝ycia), którzy nie przebywali jeszcze na d∏ugoterminowych
sta˝ach zagranicznych

.

W piàtej edycji konkursu stypendia otrzymali:

dr Robert CHARMAS z Zak∏adu Chemii Teoretycznej Wydzia∏u Chemii Uniwersytetu Marii Curie-
Sk∏odowskiej, który podczas rocznego pobytu w Laboratoire Environnement et Minéralurgie C.N.R.S.
w Nancy we Francji b´dzie kontynuowa∏ badania dotyczàce wp∏ywu temperatury i kwasowoÊci Êro-
dowiska na procesy adsorpcji jonów na tlenkach metali jako sk∏adników materia∏u glebowego;

dr Artur ROJSZCZAK z Zak∏adu Epistemologii Instytutu Filozofii Uniwersytetu Jagielloƒskiego,
który w czasie rocznego pobytu na Uniwersytecie Stanowym Stanu Nowy Jork w Buffalo zamierza
prowadziç badania w zakresie systematyzacji wybranych problemów semantycznych (m.in. intensja,
mentalizm) w odniesieniu do wspó∏czesnych badaƒ w naukach kognitywnych, b´dzie te˝ kontynu-
owa∏ prace nad monograficznym uj´ciem problematyki noÊnika prawdy w tradycji filozofii Europy Cen-
tralnej.

Pe∏na informacja o stypendiach Fundacji

oraz o sposobie sk∏adania wniosków dost´pna jest w Internecie:

http://sunsite.icm.edu.pl./FNP

po w poprzedzajàcych 2 tys. lat. Wzrost
ten ma charakter globalny, a nie jest spo-
wodowany na przyk∏ad nieroztropnà
gospodarkà wodnà Hindusów. Nie
ulega wàtpliwoÊci, ˝e jego przyczynà
jest równie˝ globane ocieplenie, rz´du
+2°C, w tym stuleciu. Spowodowa∏o ono
termiczne rozszerzenie si´ mas oceanicz-
nych. Ocieplenie to jest zwiàzane ze
wzrostem zawartoÊci dwutlenku w´gla
w atmosferze, od 280 ppm na poczàtku
ery przemys∏owej do 355 ppm obecnie.
Stany Zjednoczone emitujà w przelicze-
niu na g∏ow´ mieszkaƒca pi´ciokrotnie
wi´cej CO

2

ni˝ Indie.

G∏ówne niebezpieczeƒstwo zmian kli-

matycznych nie le˝y jednak w zjawi-
skach liniowych, ∏atwo przewidywa-
nych, jak rozszerzalnoÊç termiczna.
W procesach klimatycznych istotne jest
równowa˝enie si´ przeciwstawnych
czynników oraz samoregulacja systemu
poprzez uk∏ad sprz´˝eƒ zwrotnych.
Sprz´˝enia te w okreÊlonych warunkach