ISBN 978-83-7677-696-5
PRAWO PRACY
w pytaniach i odpowiedziach
Numer specjalny
W NUMERZE M.IN.:
Praca w soboty, niedziele i święta
Praca w dniu wolnym
z tytułu 5-dniowego
tygodnia pracy 1 8

I. Praca w dniu wolnym z tytułu
Kiedy możesz polecać pra-
cę w dniu wolnym z tytułu
5-dniowego tygodnia pracy?
5-dniowego tygodnia pracy

Jaki jest najczęstszy błąd
Przykład
w rekompensacie pracy
5-dniowy tydzień pracy obowiązuje Pracownik zatrudniony jest w 12-tygo-
w wolną sobotę?
wszystkich pracowników! dniowym okresie rozliczeniowym. Pod

Czy można polecać pracę
Wszyscy zatrudnieni w Twojej firmie pra- koniec okresu rozliczeniowego firma
w każdym tygodniu po 6 dni?
cownicy powinni pracować przeciętnie otrzymała duże zamówienie, które musi

Czym różni się oddanie dnia
5 dni w tygodniu, bez względu na fakt, zostać zrealizowane w ciągu 6 tygodni,
wolnego od oddania czasu
w jakim systemie czasu pracy są zatrud- a więc do połowy kolejnego okresu roz-
wolnego?
nieni. Zasada ta wynika wprost z przepi- liczeniowego.

W jakich sytuacjach możesz
su art. 129 kp. Oznacza to, że nie możesz Rozkład czasu pracy tego pracownika
nie udzielić dnia wolnego za
planować pracy zawsze przez 6 czy 7 dni może zatem wyglądać w następujący
pracę w sobotę i nie spotka
w tygodniu, nawet gdyby czas pracy zo- sposób:
Cię za to kara?
stał rozłożony na te dni w taki sposób, że pierwsze 6 tygodni pracownik wyko-

Jak rekompensować podróż
nie dochodziłoby do przekroczenia prze- nuje pracę po 6 dni w tygodniu (od
służbową w dniu wolnym
ciętnej 40-godzinnej tygodniowej normy poniedziałku do soboty),
z tytułu 5-dniowego tygodnia
czasu pracy. natomiast przez kolejne 6 tygodni pra-
pracy?
cownik pracuje po 4 dni tygodniowo

Czy za szkolenie w weekend
Zasada przeciętnie 5-dniowego tygodnia (od poniedziałku do czwartku).
należy się pracownikowi inny
pracy umożliwia pracodawcy natomiast Pracując w ten sposób, pracownik prze-
dzień wolny?
nierównomierne rozłożenie dni wolnych pracuje w okresie rozliczeniowym 60
w trakcie okresu rozliczeniowego. dni, w tym 36 dni w pierwszych 6 tygo-
Praca w niedziele
i święta 8 12
Szanowni Państwo,

Kiedy wolno Ci polecić pra-
prawidłowe rekompensowanie pracy w dni wolne z tytułu 5-dniowe-
cę w niedzielę lub święto?
go tygodnia pracy (tzw. wolne soboty), niedziele oraz święta stwarza

Czy umowa cywilnoprawna
wielu pracodawcom sporo kłopotów. Wielu pracodawców podczas jest sposobem na zakaz han-
dlu w święta?
kontroli jest zdziwionych, że inspektor ma zastrzeżenia, skoro za pra-

Jak ustalić granice czasowe
cę w sobotę pracownik otrzymał dodatek lub czas wolny. Nie jest to
trwania niedzieli i święta
poprawny sposób rekompensaty pracy w dniu wolnym z tytułu 5-dniowego tygo-
w zakładzie, aby niepotrzeb-
dnia pracy. Podobne problemy pojawiają się, w sytuacji gdy pracownik w swoją
nie nie przepłacać?
wolną sobotę wyjeżdża w delegację lub zostaje wysłany na szkolenie. Czy należy

Jak prawidłowo rekompen-
mu to jakoś zrekompensować?
sować pracę w niedzielę
Z kolei w przypadku pracy w niedziele i święta duże problemy sprawia m.in.
i święto?
rozliczenie pracy w nocy z soboty na niedzielę  okazuje się, że wiele firm nie

Jak rekompensować pracę
przywiązuje wagi do tego, jak określona jest u nich doba niedzielno-świąteczna,
nadliczbową w niedzielę
a w kontekście rozliczania takiej pracy jest to bardzo ważne.
w porze nocnej?
Odpowiedzi na te wszystkie wątpliwości znajdą Państwo w niniejszym numerze.

Czy  zadaniowiec pracujący
Pozdrawiam
w niedzielę ma prawo do
Anna Tomczyk
rekompensaty?
zastępca Głównego Inspektora Pracy,

Jak rekompensować podróż
konsultant merytoryczny  Prawa pracy w pytaniach i odpowiedziach
służbową w święto?
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym Salon Cyfrowych Publikacji ePartnerzy.com.
Praca w dniu wolnym z tytułu 5-dniowego tygodnia pracy
dniach oraz 24 dni w drugiej części każdorazowo w harmonogramie koniecznością prowadzenia akcji
okresu rozliczeniowego. Przeciętnie czasu pracy tworzonym na dany ratowniczej w celu ochrony życia
jednak będzie on pracował po 5 dni okres rozliczeniowy. lub zdrowia ludzkiego, ochrony
w tygodniu (60 dni : 12 tygodni = = Nie ma także przeszkód, aby w jed- mienia lub środowiska albo usu-
5), a więc przepisy dotyczące czasu nym okresie rozliczeniowym dzień nięcia awarii,
pracy nie zostaną naruszone. wolny z tytułu 5-dniowego tygodnia szczególnymi potrzebami praco-
pracy przypadał w poszczególnych dawcy (art. 151 ż 1 kp).
Nie musisz wyznaczać soboty tygodniach w różnych dniach, np. Warunki polecenia pracy w dniu wol-
W Polsce dniem wolnym z tytułu w jednym tygodniu w poniedziałek, nym z tytułu 5-dniowego tygodnia
5-dniowego tygodnia pracy jest tra- w innym w sobotę, a w jeszcze kolej- pracy są więc takie same, jak przy
dycyjnie sobota, ale możesz również nym w środę. polecaniu pracy w godzinach nad-
wyznaczyć ten dzień w dowolnym liczbowych.
dniu tygodnia, z wyjątkiem niedzie- Kiedy można zarządzić pracę
li, która jest dniem ustawowo wol- w dniu wolnym?
Pamiętaj!
nym od pracy. Dzień wolny z tytułu W praktyce może zdarzyć się jednak,
Chociaż warunki polecenia pracy
5-dniowego tygodnia pracy możesz że będziecie mieli potrzebę, aby zobo-
w dniu wolnym z tytułu 5-dniowe-
wyznaczyć: wiązać pracownika do pracy w dniu,
go tygodnia pracy są takie same,
w rozkładzie czasu pracy ustala- który powinien być dla niego dniem
jak w przypadku polecenia pra-
nym w regulaminie pracy, układzie wolnym od pracy z tytułu 5-dniowe-
cy w godzinach nadliczbowych
zbiorowym lub  jeśli w firmie nie go tygodnia pracy. Takie działanie
 to w celu rekompensaty pracy
obowiązuje układ zbiorowy, a nie jest dopuszczalne, pod warunkiem że
w tym dniu nie stosujesz zasad
masz obowiązku wydania regula- wykonywanie przez pracownika pracy
dotyczących pracy nadliczbowej.
minu pracy  w obwieszczeniu; w tym dniu uzasadnione jest:
REKOMPENSATA PRACY W DNIU WOLNYM Z TYTUA
U 5-DNIOWEGO TYGODNIA PRACY
Zawsze oddaj cały dzień wolny! bardziej nie może od niej jedno- Takie rozwiązanie jest absolutnie
Za pracę w dniu wolnym wynikają- stronnie odstąpić pracodawca. wykluczone. Zatrudniając pracowni-
cym z 5-dniowego tygodnia pracy Oczywiście jest dopuszczalne takie or- ce przez więcej niż przeciętnie 5 dni
zawsze należy udzielić pracownikowi ganizowanie pracy, że pracownik wy- w tygodniu, narażasz się na grzywnę
innego całego dnia wolnego od pracy konuje pracę w sobotę. To do praco- ze strony inspektora pracy.
w terminie z nim uzgodnionym  bez dawcy należy bowiem określenie, jaki
względu na liczbę faktycznie prze- dzień tygodnia będzie dniem dodat- Nie ma możliwości odstąpienia od
pracowanych godzin. kowo wolnym od pracy (nie musi być zasady przeciętnie 5-dniowego tygo-
to sobota, może to być równie dobrze dnia pracy. A zatem przykładowo:
W praktyce więc pracodawca powi- np. poniedziałek czy środa). Można zorganizowanie pracy w ten sposób,
nien w ten sposób przywrócić 5-dnio- także w niektórych tygodniach zle- że pracownicy przychodzą od ponie-
wy tydzień pracy (art. 1513 kp). Nie cać pracownikom pracę przez więk- działku do soboty  codziennie na 6
ma w tym przypadku możliwości szą liczbę dni niż 5, czyli na przykład godzin  jest zabronione. Wprawdzie
zamiany sposobu rekompensaty na od poniedziałku do soboty. Zawsze wolno planować pracę w niektórych
pieniądze, gdyż pieniądze nie przy- jednak warunkiem takiej organizacji tygodniach na większą liczbę dni niż
wrócą zasady przeciętnie 5-dniowe- pracy jest, by pracownik miał zapew- 5  jednak pod warunkiem odpowied-
go tygodnia pracy. Może to zrobić niony w skali okresu rozliczeniowego niego zmniejszenia liczby dni pracy
tylko oddanie dnia wolnego. inny dzień wolny od pracy. W okresie w innych tygodniach. W skali całego
rozliczeniowym przeciętna liczba dni okresu rozliczeniowego przeciętna
Dodatkowe wynagrodzenie zamiast pracy w tygodniu nie może bowiem liczba dni pracy w tygodniu musi być
wolnej soboty przekraczać 5 dni. Oznacza to, że za równa lub mniejsza niż 5. Naruszenie
pracę w sobotę zawsze musisz dać tych zasad jest wykroczeniem zagrożo-
Czy mogę kazać przyjść pracowni- pracownikowi inny dzień wolny od nym grzywną (art. 129 ż 1, art. 1513).
kowi w wolną sobotę i zamiast dnia pracy (art. 1513 kp).
wolnego  więcej mu zapłacić? Termin uzgodnij z pracownikiem
Praca wciąż przez 6 dni w tygodniu Nie możesz narzucić pracownikowi
Nie, nie możesz naruszać w ten spo-  wykluczona! terminu dnia wolnego od pracy, a je-
sób zasady przeciętnie 5-dniowego śli nie wyraża on zgody na zapropo-
tygodnia pracy. Czy mogę umówić się z pracowni- nowane przez pracodawcę terminy,
cami sklepu, że będą przychodziły to udzielenie dnia wolnego może po
Zasada przeciętnie 5-dniowego ty- do pracy przez 6 dni w każdym ty- prostu nie dojść do skutku.
godnia pracy jest zasadą bezwzględ- godniu, ale za to na mniej godzin? Kodeks pracy nie rozstrzyga, w jakiej
nie obowiązującą. Strony stosunku Niektórym pracownicom to od- formie powinieneś dokonać uzgod-
pracy, nawet jeśli obie tego chcą, nie powiada, gdyż są wówczas o wiele nienia z pracownikiem terminu dnia
mogą od tej zasady odstąpić. Tym szybciej w domu. wolnego, a więc możliwe jest tak-
2
Ty pytasz my odpowiadamy PRAWO PRACY
w pytaniach i odpowiedziach
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym Salon Cyfrowych Publikacji ePartnerzy.com.