STEREOTYPOM NIE!
Konspekt zajęć dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych
Do wykorzystania na lekcjach wychowawczych
Mgr Julita Czernecka
Mgr Krystyna Dzwonkowska-Godula
Mgr Emilia Garncarek
Mgr Patrycja Woszczyk
Konspekt zajęć jest jednym z rezultatów realizacji projektu Stereotypom Nie! podjętego
przez Katedrę Socjologii Wsi i Miasta w ramach Europejskiego Roku Równych Szans dla
Wszystkich 2007 (ERRSW), koordynowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Departament ds. Kobiet, Rodziny i Przeciwdziałania Dyskryminacji i współfinansowanego przez
KomisjÄ™ EuropejskÄ….
Komisja Europejska oraz Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej nie ponosi odpowiedzialności w związku z
informacjami znajdujÄ…cymi siÄ™ w niniejszej publikacji.
Wykorzystywanie konspektu i jego fragmentów dozwolone jest z podaniem zródła.
1
© Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008
Cele lekcji:
pokazanie, w jaki sposób stereotypy i inne, często nieuświadamiane, założenia kierują
naszym zachowaniem
poznanie mechanizmów warunkujących nietolerancję
pogłębianie wiedzy na temat szkodliwego działania stereotypów
kształtowanie umiejętności wyrażania własnego zdania oraz wczuwania się
w potrzeby i uczucia innych ludzi
kształtowanie umiejętności uczestnictwa w dyskusji i wypowiadania się na forum grupy
propagowanie postaw otwartości i ukazania wartości i znaczenia różnorodności
Po zrealizowanej lekcji uczeń:
potrafi zdefiniować pojęcia: stereotyp, uprzedzenie, dyskryminacja, tolerancja
potrafi rozróżnić postawy tolerancyjne i nietolerancyjne i ocenić własną postawę
uświadamia sobie potrzebę bycia tolerancyjnym i znaczenie różnorodności w życiu
społecznym
Czas trwania: 3 jednostki lekcyjne po 45 minut
Grupa: uczniowie szkół ponadgimnazjalnych
Miejsce: klasa szkolna
Metody: dyskusja, burza mózgów, metoda zadaniowa, technika niedokończonych zdań,
psychodrama
Formy dydaktyczne: praca z całą klasą, praca indywidualna i w grupach
Materiały i środki: tablica, kreda, duże arkusze papieru, flamastry, przygotowane wcześniej
kartki z niedokończonymi zdaniami, przygotowane wcześniej etykiety
do zadania, zszywacz
2
© Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008
Lekcja 1 STEREOTYPY
Przebieg lekcji:
Zad. 1. Stereotypowe myślenie (Patrz załącznik nr 1.)
Celem zadania jest pokazanie młodym ludziom mechanizmów stereotypowego myślenia
o różnych kategoriach społecznych. Człowiek postrzegając innych ludzi, klasyfikuje ich jako
członków określonych grup osób, którym przypisuje pewne cechy.
Uczestnicy wypisują skojarzenia dotyczące osób posiadających określone cechy, czy
reprezentujących różne kategorie społeczne.
Ludzie starzy sÄ…& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Kobiety sÄ…& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...
Mężczyzni są& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Niemcy sÄ…& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...
Polacy sÄ…& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Osoba, która nie chce mieć dziecka jest& & & & & & & & & & & & & & & & & .
Otyli ludzie sÄ…& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Ludzie urodzeni w bogatych rodzinach sÄ…& & & & & & & & & & & & & & & & ..
Osoby, które wybierają życie w pojedynkę są& & & & & & & & & & & & & & &
Zagadnienia do dyskusji:
Czy było to trudne zadanie?
Dlaczego takie zadanie nie sprawia nam trudności?
Co to znaczy myśleć stereotypowo?
Co to jest stereotyp? wspólne tworzenie definicji w mniejszych grupach
Jakich kategorii społecznych, jakich osób mogą dotyczyć stereotypy?
Dlaczego posługujemy się stereotypami? Zalety i wady stereotypowego myślenia.
Czy stereotyp zawsze jest negatywny? Odwołując się do wykonanego zadania uczniowie
podają przykłady stereotypów negatywnych i pozytywnych.
Psychologowie społeczni definiują stereotyp jako schemat reprezentujący grupę lub
rodzaj osób wyodrębnionych z uwagi na jakąś łatwo zauważalną cechę określającą ich społeczną
tożsamość, jak płeć, rasa, narodowość, religia, pochodzenie społeczne, zawód. Schemat taki jest
zwykle nadmiernie uproszczony, nadogólny (wszyscy członkowie grupy
tacy sami),
niepodatny na zmiany w wyniku nowych informacji oraz społecznie podzielany, stanowiąc
element kultury jakiejś społeczności (Wojciszke 2003: 68). Badacze zwracają uwagę na
przydatność i funkcjonalność stereotypów, które dają jednostce poczucie bezpieczeństwa,
pomagają przetwarzać informacje, stanowią przystosowawczą, uproszczoną metodę radzenia
sobie ze złożonymi zjawiskami (Aronson 1998: 544). Z drugiej jednak strony, podkreśla się ich
negatywne skutki niedostrzeganie różnic między osobami należącymi do stereotypizowanej
grupy, ograniczanie indywidualnego rozwoju człowieka, odporność na zmiany i z związku z tym
pozostawanie w sprzeczności z rzeczywistością (Aronson 1998).
3
© Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008
Zad. 2. Etykiety (Patrz załącznik nr 2.)
Celem zadania jest uświadomienie sobie przez uczniów stereotypowego postrzegania i
traktowania osób posiadających określone cechy, czy reprezentujących różne kategorie
społeczne.
Część uczestników otrzymuje etykiety z cechami lub rolami, które determinują
zachowania wobec nich reszty grupy. Uczestnicy z etykietami mają odgadnąć kim są na
podstawie sposobu traktowania ich przez innych.
Przykładowe etykiety:
Jestem głupią blondynką
Jestem ekspertem
Jestem szefem
Jestem nieśmiała
Jestem gejem
Jestem staruszkÄ… / staruszkiem
Jestem chory psychicznie
Jestem niepełnosprawny
Jestem tu jedynym Murzynem
Jestem alkoholikiem
Zagadnienia do dyskusji:
W jaki sposób udało się uczestnikom odgadnąć, co znajduje się na ich opaskach?
Co czuli podczas zabawy?
Jak oceniliby zachowanie innych wobec siebie (pozytywne/negatywne)?
Czy wcześniej zdarzały im się sytuacje, w których z zachowania drugiej osoby mogli
wywnioskować, jakie jest jej nastawienie do nich?
W jaki sposób ludzie przekazują takie informacje?
Czy przekazują je innym w sposób świadomy?
Zad. 3. Stereotypy płciowe (Patrz załącznik nr 3.)
Celem zadania jest uświadomienie sobie stereotypowego postrzegania i traktowania
kobiet i mężczyzn.
Uczestnicy otrzymują karteczki i mają dokończyć następujące zdania, nie zastanawiając się
zbyt długo i odwołując się do pierwszych skojarzeń.
Kobieta jest& & & & & & & & & & & & & & & &
Kobieta powinna być& & & & & & & & & & & &
Mężczyzna jest& & & & & & & & & & & & & & .
Mężczyzna powinien być& & & & & & & & & & .
Zagadnienia do dyskusji:
Z czym kojarzona jest kobiecość, a z czym męskość?
Czego oczekuje się od kobiet, a czego od mężczyzn?
Z jakimi reakcjami społecznymi mogą spotkać się osoby, których cechy i zachowania
odbiegają od stereotypów?
4
© Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008
Zad. 4. Walka płci (Patrz załącznik nr 4.)
Celem zadania jest analiza stereotypów płciowych, uświadomienie sobie przez uczniów
różnych oczekiwań i wymagań stawianych kobietom i mężczyznom.
Uczestnicy porównują sytuację kobiet i mężczyzn, uzupełniając zdania:
Ponieważ jestem mężczyzną, muszę&
Ponieważ jestem kobietą, muszę&
Gdybym był kobietą, mógłbym&
Gdybym była mężczyzną, mogłabym& .
Zagadnienia do dyskusji:
W jakim stopniu mężczyzni i kobiety są rzeczywiście ograniczeni w swoich działaniach przez
swą płeć, a w jakim stopniu mogą korzystać z możliwości, które przypisywane są najczęściej płci
przeciwnej?
5
© Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008
Lekcja 2 - STEREOTYP UPRZEDZENIE DYSKRYMINACJA
Przebieg lekcji:
Zagadnienia do dyskusji:
Jaka jest różnica między stereotypem i uprzedzeniem?
Jakie osoby (kategorie społeczne) spotykają się z uprzedzeniami ze strony innych?
Czym jest dyskryminacja?
Jakie osoby, w jakich sytuacjach sÄ… dyskryminowane?
Jakie mogą być przejawy dyskryminacji np. wobec osób starszych, kobiet, osób o innym
kolorze skóry, osób o innej orientacji seksualnej, osób realizujących odmienne od
powszechnie występujących wzory życia (dobrowolna bezdzietność, życie w pojedynkę)?
Przykłady stereotypów na temat starości i ludzi starych:
- wszyscy ludzie starzy sÄ… tacy sami, podobni do siebie
- ludzie starzy są nieproduktywni, niewiele lub nic nie wnoszą do życia społecznego
- starsze osoby nie są zdolne do uczenia się nowych umiejętności
- ludzi starych nie cieszy ich własne życie
- seniorzy w jakiś sposób różnią się od reszty społeczeństwa
- starzy to osoby o kruchym zdrowiu
- ludzie starzy nie są zdolni do zakochania się lub utrzymania stosunków seksualnych
Mówiąc o stereotypach podkreśla się również, że w naszej kulturze:
- nie odczuwa się potrzeby przygotowywania osób w starszym wieku do okresu emerytury.
Uważa się powszechnie, że osoby starsze potrzebują jedynie odpoczynku, czytania,
słuchania i oglądania telewizji.
- bierne zachowanie siÄ™ osoby starszej na emeryturze jest oczekiwanym modelem
społecznym.
Obszary dyskryminacji osób starych:
- opieka zdrowotna
- rynek pracy
- rynek usług
- media
- pomoc społeczna
Zad. 5. Uprzedzenia (Patrz załącznik nr 5.)
Celem zadania jest uświadomienie sobie istnienia uprzedzeń wobec różnych kategorii
społecznych oraz ich negatywnych skutków.
Uczestnicy omawiają uprzedzenia dotyczące wybranych kategorii społecznych (np. ludzie
starzy, homoseksualiści, Żydzi, kobiety, Cyganie, Murzyni, lesbijki, hydraulicy, Ukraińcy,
palacze, policja, punki, Arabowie, ludzie ze wsi, kierowcy autobusów, dzieci), zastanawiają się
nad ich przyczynami, szukają kontrargumentów wobec negatywnych poglądów dotyczących
osób reprezentujących te kategorie.
6
© Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008
Zad. 6. Walka z uprzedzeniami i dyskryminacjÄ…
Celem zadania jest uświadomienie sobie negatywnych skutków uprzedzeń i
dyskryminacji oraz konieczności przeciwdziałania im.
W małych grupach uczniowie wymyślają kampanię przełamującą uprzedzenia i
dyskryminacjÄ™ wobec:
çÅ‚ osób starych
çÅ‚ kobiet
çÅ‚ homoseksualistów
çÅ‚ osób, które nie chcÄ… mieć dzieci
çÅ‚ niepeÅ‚nosprawnych.
Zagadnienia do dyskusji:
Jak pokazywać negatywne skutki uprzedzeń i dyskryminacji? Do jakich argumentów się
odwoływać?
Jak przeciwdziałać uprzedzeniom i dyskryminacji? Jakie działania są najskuteczniejsze?
7
© Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008
Lekcja 3 - TOLERANCJA I SZACUNEK DLA ODMIENNOÅšCI.
RÓŻNORODNOŚĆ JAKO WARTOŚĆ
Przebieg lekcji:
Zad. 7. Tolerancja
Celem zadania jest zdefiniowanie tolerancji, zachowań tolerancyjnych i nietolerancyjnych
oraz uświadomienie sobie wartości i znaczenia tolerancji w życiu społecznym.
Podziel grupę na kilkuosobowe zespoły, każdy z nich na dużym arkuszu papieru wypisuje
określenia związane z pojęciem tolerancja . Uczestnicy porównują wypisane określenia.
Zagadnienia do dyskusji:
Co to znaczy być tolerancyjnym?
W czym przejawia siÄ™ bycie nietolerancyjnym?
Wobec jakich osób, jakich poglądów, zachowań jesteśmy nietolerancyjni? Dlaczego?
Czy sami doświadczamy nietolerancji? W jakich sytuacjach? Kto jest wobec nas
nietolerancyjny?
Zad. 8. Szacunek dla odmienności
Celem zadania jest uświadomienie sobie wartości różnorodności życia społecznego oraz
znaczenia otwartości, tolerancji, szacunku dla odmienności.
Uczestnicy dzielą się na cztery grupy. Każda z nich wyobraża sobie społeczeństwo
składające się tylko z:
çÅ‚ kobiet
çÅ‚ osób mÅ‚odych
çÅ‚ jednej narodowoÅ›ci
çÅ‚ majÄ…cych takie same poglÄ…dy.
Uczestnicy wspólnie zastanawiają się i wypisują zalety i wady życia w takim społeczeństwie.
Zagadnienia do dyskusji:
Jakie korzyści dla jednostki i całego społeczeństwa płyną z tego, że ludzie różnią się między
sobą pod wieloma względami?
8
© Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008
Literatura dotycząca omawianych zagadnień
Böhm J., Frey V., Schindlauer D., Wladasch, 2005, Antydyskryminacja. Pakiet edukacyjny,
Warszawa: Wydawnictwo CODN
Gajewska G., Szczęsna A., Rewińska E., 2006, Wychowanie do tolerancji. Teoretyczno-
metodyczne aspekty warsztatu pedagoga. Scenariusze zajęć, Zielona Góra: PEKW Gaja
Gruszka M., Janiak I., Prarat J., 2002, Scenariusze godzin wychowawczych dla gimnazjum i
szkół ponadgimnazjalnych, Gdańsk: Wyd. Harmonia
Każdy inny, wszyscy równi& , 2003, Europejski Ruch Przeciwko Rasizmowi, Ksenofobii,
Przejawom Antysemityzmu i Nietolerancji, Warszawa: Harcerskie Biuro Wydawnicze
Horyzonty
Macrae C.N., Stangor Ch., Hewstone M., 1999, Stereotypy i uprzedzenia. Najnowsze ujęcie,
Gdańsk: GWP
Nelson T.D., 2003, Psychologia uprzedzeń, Gdańsk: GWP
Tolerancja.pl. Materiały dla nauczycieli, 2002, (red.) R.Chojnacki, H.Wesołowska, K.Zaufal,
Kraków: Znak
Wojciszke B., 2003, Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej, Warszawa: Wyd.
Nauk. Scholar
Nelson T. D., Uprzedzenia i stereotypy wiekowe, (w:) Psychologia uprzedzeń, Nelson T.D.,
GWP, Gdańsk 2003, s: 218-261.
yródła internetowe dotyczące opisanych przykładowo stereotypów oraz przejawów
dyskryminacji wobec osób starszych:
http://www.senior.info.pl/
http://www.bankier.pl/wiadomosc/Za-starzy-na-prace-za-mlodzi-na-smierc-1719448.html
http://www.domyopieki.pl/index.php?mn=artykuly&sel1=12&sel2=41
http://www.opieka.senior.pl/84,0,Irlandia-walczy-z-dyskryminacja-osob-starszych,1480.html
http://wiadomosci.wp.pl/kat,1342,wid,8014071,wiadomosc.html
http://www.oska.org.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=675&Itemid=1
http://rops.wielkopolska.mw.gov.pl/doc.php?dcid=842&grid=539
9
© Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008
Załącznik nr 1.
Zadanie nr 1. Stereotypowe myślenie
Streszczenie: Uczestnicy wypisują skojarzenia dotyczące osób posiadających określone
cechy, czy reprezentujących różne kategorie społeczne.
Cele: Pokazanie młodym ludziom mechanizmów stereotypowego myślenia o
różnych kategoriach społecznych.
Materiały: Długopisy oraz kartki z niedokończonymi zdaniami do uzupełnienia:
Ludzie starzy sÄ…& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Kobiety sÄ…& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...
Mężczyzni są& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Niemcy sÄ…& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...
Polacy sÄ…& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Osoba, która nie chce mieć dziecka jest& & & & & & & & & & & & & & .
Otyli ludzie sÄ…& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Ludzie urodzeni w bogatych rodzinach sÄ…& & & & & & & & & & & & & .
Osoby, które wybierają życie w pojedynkę są& & & & & & & & & & & ...
Czas trwania: 15 minut
Procedura:
1. Każdy z uczniów otrzymuje kartkę z niedokończonymi zdaniami do
uzupełnienia. W grupach porównują wypisane przez siebie określenia.
2. Następnie uczestnicy zastanawiają się wspólnie nad definicją
stereotypów, ich funkcjami oraz zaletami i wadami stereotypowego
myślenia
10
© Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008
Załącznik nr 2.
Zadanie nr 2 Etykiety 1
Streszczenie: Identyfikacja etykietek poprzez reakcje, jakie one wywołują.
Cele: Uświadomienie sobie stereotypowego postrzegania i traktowania osób
posiadających określone cechy, reprezentujących różne kategorie
społeczne.
Materiały: Pisaki. Przygotowane opaski na głowę (przykłady podano poniżej).
Sklejone dwa paski odcięte wzdłuż kartki formatu A4 powinny pasować na
każdą głowę.
Czas trwania: 20 minut.
Procedura:
1. Uczestnicy siadają w kręgu. Wyjaśnij, że każdemu uczestnikowi
założysz na głowę opaskę, na której znajduje się etykieta będąca
instrukcją, jak pozostali uczestnicy mają go traktować. Instrukcje będą
w postaci hasła określającego dana osobę. Osoba nosząca opaskę nie
wie, co jest na niej napisane. Z zachowań innych osób wobec niej ma
odgadnąć, jaką ma etykietę.
2. Poproś uczestników, aby w ciągu 5-10 minut znalezli sobie temat do
dyskusji (lub wymyśl jakiś określony temat np. zorganizowanie
wycieczki lub zorganizowanie jakiejś kampanii społecznej). Zadaniem
uczestników będzie odnoszenie się do siebie zgodnie z instrukcjami
umieszczonymi na opaskach.
3. Po dziesięciu minutach przerwij dyskusję. Uczestnicy noszący opaski
odgadujÄ… kim sÄ… w zabawie.
Zagadnienia do dyskusji: w jaki sposób udało się uczestnikom
odgadnąć, co znajduje się na ich opaskach? Co czuli podczas zabawy?
Jak oceniliby zachowanie innych wobec siebie
(pozytywne/negatywne)? Czy wcześniej zdarzały im się sytuacje, w
których z zachowania drugiej osoby mogli wywnioskować, jakie jest
jej nastawienie do nich? W jaki sposób ludzie przekazują takie
informacje? Czy przekazują je innym w sposób świadomy?
1
yródło: Kirby A., 1992, Polish edition by Oficyna Ekonomiczna, Oddział Polskich Wydawnictw Profesjonalnych Sp. z o.o. 2002
11
© Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008
Przykładowe etykiety:
Jestem głupią blondynką
Jestem ekspertem
Jestem szefem
Jestem nieśmiała
Jestem gejem
Jestem staruszkÄ… / staruszkiem
Jestem chory psychicznie
Jestem niepełnosprawny
Jestem tu jedynym Murzynem
Jestem alkoholikiem
12
© Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008
Załącznik nr 3.
Zadanie nr 3. Stereotypy płciowe
Streszczenie: Uczestnicy wypisują skojarzenia dotyczące cech i/lub ról kobiecych i
męskich.
Cele: Uświadomienie sobie stereotypowego postrzegania i traktowania kobiet i
mężczyzn.
Materiały: Tablica, długopisy oraz kartki z niedokończonymi zdaniami do
uzupełnienia:
Kobieta jest& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...
Kobieta powinna być& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
Mężczyzna jest& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Mężczyzna powinien być& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Czas trwania: 10 minut
Procedura:
1. Każdy z uczniów otrzymuje kartkę z niedokończonymi zdaniami do
uzupełnienia.
2. Po zebraniu kartek od wszystkich i ich przemieszaniu, żeby niemożliwa
była identyfikacja autorów, jedna osoba odczytuje wypisane zdania
(najpierw te dotyczące kobiecości, następnie męskości), a druga
osoba wypisuje dokończenia zdań na tablicy, następnie wspólnie z
uczestnikami grupuje je w kategorie (np. obejmujÄ…ce cechy,
obejmujÄ…ce role)
3. Zagadnienia do dyskusji: z czym kojarzona jest kobiecość, a z czym
męskość? Czego oczekuje się od kobiet, a czego od mężczyzn? Z
jakimi reakcjami społecznymi mogą spotkać się osoby, których cechy i
zachowania odbiegają od stereotypów?
13
© Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008
Załącznik nr 4.
Zadanie nr 4. Walka płci 2
Streszczenie: Uczestnicy porównują sytuację kobiet i mężczyzn.
Cele: Analiza stereotypów płciowych. Uświadomienie sobie różnych oczekiwań i
wymagań stawianych kobietom i mężczyznom.
Materiały: Kartki z niedokończonymi zdaniami. Czyste kartki i długopisy.
Czas trwania: 20 minut.
Procedura:
1. Podziel uczestników na dwa zespoły, męski i żeński. Pierwszemu z
nich wręcz przygotowaną kartkę z napisem:, Ponieważ jestem
mężczyzną, muszę... , drugiemu taką samą z napisem:, Ponieważ
jestem kobietą, muszę... . Każdy zespół próbuje dopisać jak najwięcej
zakończeń tego zdania. Ma na to 5 minut.
2. Wręcz zespołowi męskiemu kartkę z napisem: Gdybym był kobietą,
mógłbym... , zespołowi żeńskiemu natomiast z napisem: Gdybym
była mężczyzną, mogłabym... . Daj uczestnikom kolejne 5 minut.
3. Poproś, by zespoły zamieniły się swoimi kartkami, przedyskutowały
przedstawione na nich propozycje i sformułowały ewentualne pytania
do drugiego zespołu.
4. Po 5 minutach zaproponuj, by cała grupa ponownie się połączyła
(członkowie obu zespołów nie powinni siedzieć osobno), i rozpocznij
dyskusję. Zapytaj, w jakim stopniu mężczyzni i kobiety są rzeczywiście
ograniczeni w swoich działaniach przez swą płeć, a w jakim stopniu
mogą korzystać z możliwości, które przypisywane są najczęściej płci
przeciwnej.
2
yródło: Kirby A., 1992, Polish edition by Oficyna Ekonomiczna, Oddział Polskich Wydawnictw Profesjonalnych Sp. z o.o. 2002
14
© Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008
Załącznik nr 5.
Zadanie nr 5 Uprzedzenia 3
Streszczenie: Odkrywanie uprzedzeń i reakcji na nie.
Cele: Uświadomienie sobie istnienia uprzedzeń wobec różnych kategorii
społecznych oraz ich negatywnych skutków.
Materiały: Przygotowane karty (patrz niżej), czyste kartki, długopisy.
Czas trwania: 30 minut
Procedura:
1. Potasuj karty. Część uczniów losuje jedną kartę.
2. Uczestnicy dobierają się w pary. Jeden z partnerów odczytuje hasło z
wylosowanej przez siebie karty, a drugi wymienia tyle negatywnych
stereotypów na temat danej kategorii ludzi, ile tylko zna. Następnie
osoba, która odczytała hasło z karty, ma za zadanie bronić tej kategorii
ludzi przed atakami partnera.
3. Cała grupa dyskutuje na temat wygłoszonych stwierdzeń. Uczniowie
zastanawiają się, w jakim stopniu uważa się je za prawdziwe oraz jakie
uczucia budziło wypowiadanie uwag i odpieranie ataków.
Uwagi:
Istnieje niebezpieczeństwo, że któryś z uczestników należy do
wymienionej kategorii i usłyszane wypowiedzi mogą być dla niego
obrazliwe. Tym ważniejsze jest dokładne przeanalizowanie całego
ćwiczenia oraz przedyskutowanie wszystkich odczuć, jakie ono wywołało.
Jest to bardzo dobry sposób zbadania, co odczuwa ofiara uprzedzeń.
Kategorie społeczne,
które spotykają się
z uprzedzeniami:
Ludzie starzy, Homoseksualiści, Żydzi, Kobiety, Cyganie, Murzyni,
Lesbijki, Hydraulicy, Ukraińcy, Palacze, Policja, Punki, Arabowie,
Ludzie ze wsi, Kierowcy autobusów, Dzieci
3
yródło: Kirby A., 1992, Polish edition by Oficyna Ekonomiczna, Oddział Polskich Wydawnictw Profesjonalnych Sp. z o.o. 2002
15
© Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Informatyka Europejczyka Kolo informatyczne dla uczniow szkol ponadgimnazjalnych
konspekty lekcji dla klas 4,5,6 językowe i literacko kulturowe 1
Stereotypy Konspekt Zajęć Dla Studentów
Zestaw ćwiczeń doskonalących umiejętności techniczne z koszykówki dla uczniów szkół podstawowych i g
więcej podobnych podstron