Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (3) 2007
WPA
YW TERMINU STOSOWANIA ZREDUKOWANYCH
DAWEK HERBICYDÓW W ZBOŻACH JARYCH
NA EFEKTYWNOŚĆ ZWALCZANIA CHWASTÓW
ROMAN KRAWCZYK
Instytut Ochrony Roślin
Władysława Węgorka 20, 60-318 Poznań
[e-mail]
I. WST
P
Badania prowadzone w Instytucie Ochrony Roślin mają na celu ocenę wpływu ter-
minu zastosowania zredukowanych dawek herbicydów na ich efektywność chwastobój-
czą. W krajach Europejskich, również i w Polsce, poszukuje się nowych rozwiązań
w celu ograniczenia szkodliwego oddziaływania rolnictwa konwencjonalnego na śro-
dowisko. Jednym z takich kierunków, mającym największe szanse rozwoju jest rolnic-
two zrównoważone. Rolnictwo zrównoważone, w przeciwieństwie do wysokonakła-
dowego rolnictwa konwencjonalnego, uwzględnia aspekty ekologiczne, rentowność
i oczekiwania społeczne (Lantinga i wsp. 2000). Ważnym elementem rolnictwa zrów-
noważonego jest technologia integrowanej ochrony roślin i również związana z tym
regulacja zachwaszczenia upraw. W tym celu podejmowane są próby opracowania
technologii stosowania niższych dawek herbicydów.
Korzyścią stosowania obniżonych dawek herbicydów w zbożach jest zmniejszenie
zawartości wykrywanych pozostałości w ziarnie oraz w glebie (Domaradzki i Sadowski
2002). W Polsce stosuje się zdecydowanie mniej chemicznych środków ochrony roślin
niż w większości krajów Unii Europejskiej. Fakt ten nie zwalnia nas z poszukiwań
nowych rozwiązań. W związku z obecną sytuacją i potencjałem polskiego rolnictwa,
największą szansę ma rolnictwo zrównoważone w kierunku rolnictwa ekologicznego
(Roszkowski 1998). Kierunek ten stwarza możliwości rozwoju przez wzrost konkuren-
cyjności polskich produktów rolnych na rynkach krajów Unii Europejskiej.
W Instytucie Ochrony Roślin (IOR) podjęto badania nad wpływem terminu stoso-
wania obniżonych dawek herbicydów na regulację zachwaszczenia w pszenicy jarej.
II. MATERIAA
I METODY
W IOR w Zakładzie Herbologii i Techniki Ochrony Roślin w Poznaniu wykonano
dwie serie badań nad wpływem obniżonych dawek herbicydów na efektywność zwal-
czania chwastów w zbożach jarych.
152 Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (3) 2007
Pierwszą serię badań z zakresu redukcji dawek herbicydów w pszenicy jarej
i w jęczmieniu jarym przeprowadzono w latach 2000 2003 w Terenowej Stacji Do-
świadczalnej (TSD) w Winnej Górze. Badano herbicydy stosowane nalistnie w dwóch
dawkach zredukowanych: tribenuron (7,5 oraz 3,75 g/ha) oraz mieszaninę mekoprop
+ MCPA + dikamba (300 + 200 + 40 oraz 150 + 100 + 20 g/ha). Herbicydy stosowano
w jednym zabiegu: na początku fazy krzewienia lub w końcowej fazie krzewienia
zbóż. Herbicydy stosowano łącznie z adiuwantem (olej parafinowy 80%). Zboża
wysiano w dwóch gęstościach (pszenica jara 400 i 250 szt. ziarn/m2; jęczmień jary
200 i 100 szt. ziarn/m2).
Druga seria badań dotyczyła efektywności zwalczania chwastów mikro-dawkami
mieszanin herbicydów stosowanych w uprawie zbóż jarych (pszenica, jęczmień, owies).
Ścisłe doświadczenia poletkowe prowadzono w 2006 roku w województwie wielkopol-
skim w TSD Winna Góra oraz w warunkach pól produkcyjnych zlokalizowanych w Ra-
wiczu. W skład dwóch mieszanin herbicydów stosowanych w mikro-dawkach, apliko-
wanych łącznie z adiuwantem, wchodziły następujące substancje aktywne (s.a.):
 Mikro  A: tribenuron 1,5 g/ha + florasulam 0,5 g/ha + fluroksypyr 12,5 g/ha
+ chlopyralid 15 g/ha;
 Mikro  B: triasulfuron 0,5 g/ha + dikamba 8 g/ha + fluroksypyr 12,5 g/ha + chlopy-
ralid 15 g/ha.
Badane herbicydy stosowano dwukrotnie w dwóch wariantach. W pierwszym, pre-
paraty stosowano w fazie dwóch liści zbóż oraz w terminie końcowej fazy krzewienia.
Wariant drugi obejmował terminy w początkowej fazie krzewienia i fazie pierwszego
kolanka. Jako obiekt standardowy stosowano tribenuron metylowy w końcowej fazie
krzewienia zbóż w dawce 11,25 g/ha aplikując go łącznie z adiuwantem.
III. WYNIKI I ICH OMÓWIENIE
Wrażliwość chwastów dwuliściennych na herbicyd zmniejsza się w miarę osiągania
przez nie kolejnych faz rozwojowych. Chwasty we wcześniejszych fazach rozwojowych
wykazują wyższą wrażliwość na niższe dawki herbicydów (Dogan i wsp. 1999; Doma-
radzki i wsp. 2003). Również w warunkach zwiększonej konkurencyjności rośliny
uprawnej względem chwastów, efektywność herbicydów jest wyższa. Wzrost konku-
rencyjności zbóż względem chwastów można uzyskać przez zwiększenie zagęszczenia
łanu (Noworolnik 1994; Kapeluszny 2002; Starczewski i Żądełek 2003).
Badania prowadzone wspólnie w Polsce i w pięciu krajach europejskich (Dania, Fin-
landia, Estonia, Litwa, A
otwa) wskazują, że gatunki chwastów dwuliściennych, jak:
Chenopodium album, Stellaria media, Polygonum sp., Viola arvensis mają największe
znaczenie w uprawie zbóż jarych (Bromand 2003). W doświadczeniach własnych ga-
tunkami o najwyższej liczebności były: Ch. album, V. arvensis, Matricaria maritima
ssp. inodora, S. media. Wśród pospolitych roślin segetalnych najczęściej występującym
gatunkiem we wszystkich regionach Polski jest Ch. album (Latowski 2002). Jest też
najliczniej reprezentowanym gatunkiem chwastów w zbożach jarych (Walczak i wsp.
2002). W pierwszej serii badań własnych komosa biała (Ch. album) wykazała wysoką
wrażliwość na obniżone dawki herbicydów, niezależnie od terminu ich zastosowania
(rys. 1). Zmniejszenie skuteczności zredukowanych dawek herbicydu odnotowano
Wpływ terminu stosowania zredukowanych dawek... 153
w latach badań, w których występowały niższe temperatury powietrza w okresie aplika-
cji herbicydów. Wyniki te znalazły potwierdzenie w pracach innych autorów (Matysiak
i Stachecki 2003; Kieloch 2006). Skuteczność chwastobójcza była zależna od rodzaju
herbicydu i wysokości jego dawki.
Rys. 1. Skuteczność zwalczania Ch. album [%] w zależności od dawki i terminu stosowania
herbicydu w pszenicy jarej (niezależnie od gęstości siewu pszenicy)
Fig. 1. Efficacy of herbicides in Ch. album [%] control depending on time of application and
herbicide dose in spring wheat (independing of wheat sowing rate)
Stopień zmniejszenia skuteczności (minimalna skuteczność), wskutek niekorzyst-
nych warunków pogodowych nie jest jednakowy dla herbicydów należących do róż-
nych grup chemicznych (Cashmore i Caseley 1995; Dogana i Hurle 1998; Kudsk 2001;
Krawczyk 2006).
Herbicydy stosowane w zredukowanych dawkach są skuteczne w bardzo wczesnych
fazach rozwojowych. Jednak w badaniach własnych stwierdzono, że zastosowanie her-
bicydów o działaniu dolistnym w dawkach zredukowanych w początkowym stadium
krzewienia zbóż jarych, było mniej efektywne w zwalczaniu Ch. album w stosunku do
efektów uzyskanych, gdy zabieg był wykonany w końcowej fazie krzewienia rośliny
uprawnej. Przed zbiorem zbóż, przy wcześniejszym zastosowaniu herbicydów, odnoto-
wano wzrost zachwaszczenia wtórnego Ch. album, co było konsekwencją kolejnych
wschodów chwastów w okresie po aplikacji herbicydów (rys. 2).
154 Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (3) 2007
Rys. 2. Wpływ terminu stosowania herbicydu i dawki na wtórne zachwaszczenie [%] rośliny
uprawnej komosą białą i fiołkiem polnym
Fig. 2. Effect of application time and herbicides doses on the secondary infestation [%] of crop
Ch. album and V. arvensis
W przeprowadzonych badaniach skuteczność zwalczania była zależna od rodzaju
herbicydu i ilości zastosowanego preparatu. Im mniejsza dawka, tym mniejsza liczba
gatunków zwalczanych chwastów. Skuteczność tribenuronu metylowego względem
fiołka polnego (V. arvensis) zmniejszała się wraz z redukcją dawki herbicydu, jak
i opóz
nieniem terminu zabiegu (rys. 3).
Wyniki uzyskane z powyższych badań skłoniły do poszukiwań nowych rozwiązań
mających na celu redukcję dawki s.a. z zachowaniem wysokiej efektywności zabiegów
odchwaszczających. Druga seria badań obejmowała zastosowanie zmniejszonych ilości
s.a. w dawkach dzielonych. Aplikacja herbicydów w dawkach dzielonych w praktyce
przyjęła się w uprawie buraka cukrowego. W latach 80. XX wieku opracowano pro-
gramy odchwaszczania buraków cukrowych, w których stosowano od dwóch do czte-
rech zabiegów odpowiednio skomponowanej mieszaniny s.a. herbicydów w bardzo
wczesnych fazach rozwojowych chwastów (Pudełko i Woz
nica 1985; Adamczewski
i Kawczyński 1987). Zapoczątkowane w Akademii Rolniczej w Poznaniu, a obecnie
w Polsce w wielu jednostkach badawczych, prowadzone są badania w uprawie buraka
cukrowego z zakresu efektywności chwastobójczej herbicydów aplikowanych w bardzo
niskich dawkach  mikrodawkach (Woz
nica i wsp. 2005, 2006). Warunkiem powodze-
nia programu herbicydowego, opartego na dużej redukcji dawki herbicydu (mikro-
dawka), jest aplikacja kolejnych zabiegów odchwaszczających w okresie największej
Wpływ terminu stosowania zredukowanych dawek... 155
Rys. 3. Skuteczność zwalczania V. arvensis [%] w zależności od dawki i terminu stosowania
herbicydu w pszenicy jarej (niezależnie od gęstości siewu pszenicy)
Fig. 3. Efficacy of herbicides in V. arvensis [%] control depending on time of application and
herbicide dose in spring wheat (independing of wheat sowing rate)
Tabela 1. Skuteczność zwalczania chwastów mikro-dawkami herbicydów w zbożach jarych
Table 1. Efficacy of micro-doses of herbicide in weed control in spring cereals
Termin CHEAL GALAP MATIN POLCO VIOAR
Obiekt
stosowania
Treatment
Time
Jj Pj Ow Jj Ow Jj Pj Jj Pj Ow Jj Ow
of application
GS 12 + GS 29 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100
Mikro  A
GS 21 + GS 31 100 100 100 100 100 100 99,0 100 100 100 99,5 99,5
GS 12 + GS 29 40,0 50,0 73,8 75,0 100 100 100 100 100 100 35,0 71,3
Mikro  B
GS 21 + GS 31 32,5 27,5 70,0 65,0 100 100 100 100 100 100 30,0 61,3
Standard GS 29 96,5 99,0 100 71,3 90 87,5 93,8 92,0 88,8 90,0 94,5 100
Herbicydy stosowano łącznie z adiuwantem (olej parafinowy 80%)  Herbicides were applied with adjuvant
(parafin oil 80%)
Jj  jęczmień  barley; Pj  pszenica  wheat; Ow  owies  oat
CHEAL  Chenopodium album, GALAP  Galium aparine, MATIN  Matricaria inodora, POLCO  Fallo-
pia convolvulus, VIOAR  Viola arvensis
Mikro  A  tribenuron 1,5 g/ha + florasulam 0,5 g/ha + fluroksypyr 12,5 g/ha + chlopyralid 15 g/ha + adiuwant
Mikro  B  triasulfuron 0,5 g/ha + dikamba 8 g/ha + fluroksypyr 12,5 g/ha + chlopyralid 15 g/ha + adiuwant
Standard  tribenuron 11,25 g/ha + adiuwant
156 Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (3) 2007
wrażliwości chwastów, to jest w ich najmłodszych fazach rozwojowych  od wschodów
do fazy liścieni (Woz
nica i wsp. 2004).
Kontynuując ideę redukcji dawek w zbożach jarych, badaniom poddano dwie mie-
szaniny herbicydów: Mikro  A: tribenuron + fluroksypyr + florasulam + chlopyralid
(1,5 + 12,5 + 0,5 + 15 g/ha) oraz Mikro  B: triasulfuron + dikamba + fluroksypyr +
chlopyralid (0,5 + 8 + 12,5 + 15 g/ha). W obiektach, w których stosowano mieszaninę
herbicydów Mikro  A uzyskano bardzo wysoką skuteczność chwastobójczą (99 100%)
w zwalczaniu gatunków chwastów dwuliściennych niezależnie od wariantu stosowania
(tab. 1). W obiektach odchwaszczanych mieszaniną Mikro  A utrzymano plantację
zbóż wolną od chwastów aż do zbioru rośliny uprawnej. Mieszanina Mikro  B wyka-
zała mniejszą skuteczność w stosunku do takich gatunków, jak: Ch. album, V. arvensis,
Galium aparine. W pierwszym wariancie aplikacji mieszaniny (GS 12 + GS 29) sku-
teczność względem tych gatunków chwastów była wyższa w porównaniu z opcją póz
-
niejszej aplikacji mieszaniny herbicydów (GS 21 + GS 31). W tym terminie chwasty
osiągnęły fazę 2 4 liści (BBCH 12 14) i wykazywały mniejszą wrażliwość na herbicy-
dy aplikowane w mikro-dawkach. Mieszanina Mikro  B wykazała wysoką skuteczność
w zwalczaniu gatunków chwastów dwuliściennych takich, jak M. inodora oraz F. con-
volvulus. W uprawie owsa, w porównaniu z pozostałymi zbożami, obserwowano wyż-
szą skuteczność chwastobójczą mieszaniny Mikro  B względem gatunków chwastów
słabiej zwalczanych w uprawie pszenicy i jęczmienia.
IV. WNIOSKI
1. Skuteczność herbicydów stosowanych w obniżonych dawkach była zależna od ro-
dzaju herbicydu i wysokości dawki. Im mniejsza dawka, tym mniejsza liczba gatun-
ków zwalczanych chwastów.
2. Herbicydy stosowane w zredukowanych dawkach w jednym terminie w uprawie
zbóż jarych skuteczniej zwalczały chwasty we wczesnych fazach rozwojowych, lecz
wówczas w mniejszym stopniu zabezpieczały przed wtórnym zachwaszczeniem.
3. Mieszanina bardzo niskich dawek herbicydów: tribenuron 1,5 g/ha + florasulam
0,5 g/ha + fluroksypyr 12,5 g/ha + chlopyralid 15 g/ha (Mikro  A) zastosowana
dwukrotnie łącznie z adiuwantem bardzo skutecznie zwalczała chwasty i chroniła
przed wtórnym zachwaszczeniem takimi gatunkami, jak: Ch. album, G. aparine,
M. inodora, F. convolvulus, V. arvensis.
4. Druga mieszanina niskich dawek herbicydów: triasulfuron 0,5 g/ha + dikamba
8 g/ha + fluroksypyr 12,5 g/ha + chlopyralid 15 g/ha (Mikro  B) stosowana dwu-
krotnie była mniej efektywna w zwalczaniu takich gatunków chwastów, jak:
Ch. album, V. arvensis, G. aparine niż mieszanina Mikro  A.
5. Na wysoką efektywność mikro-dawek herbicydów stosowanych w zbożach jarych
ma wpływ dobór komponentów mieszaniny.
Prace badawcze dofinansowane przez Komitet Badań Naukowych w ramach projektu ba-
dawczego nr 3P06R09125.
Wpływ terminu stosowania zredukowanych dawek... 157
V. LITERATURA
Adamczewski K. 1997. Rola chwastów w uprawie roślin. s. 86 91. W:  Ochrona Roślin
(J. Kochman, W. Węgorek, red.). Wyd. V. Plantpress, Kraków, 701 ss.
Adamczewski K., Kawczyński J. 1987. Efektywność zwalczania chwastów w burakach cukro-
wych herbicydami składającymi się z kilku substancji aktywnych. Prace Nauk. Inst. Ochr.
Roślin 28 (1): 379 388.
Bromand B. 2003. Harmonisation of efficacy testing procedures, implementation of GEP and
possibilities of exchange of date between countries. Proceedings of the Crop Protection Con-
ference for the Baltic Sea Region, Poznań 2003: 70 85.
Cashmore W.J., Caseley J.C. 1995. Effect of low doses of herbicides, temperature and simulating
harrowing on the survival of three weed species. The BCPC Conference  Weeds: 719 724.
Dobrzański A., Adamczewski K. 2001. Przyszłościowe spojrzenie na metody ochrony przed
chwastami na progu XXI wieku. Prog. Plant Protection/Post. Ochr. Roślin 41: 59 68.
Dogan M.N., Hurle K. 1998. Influence of growth stage and environmental factors on the efficacy
of reduced doses of tribenuron-methyl on Chenopodium album L. Pflkrankh. Pflschutz. Son-
derh. XVI: 673 679.
Dogan N.M., Kemmer A., Hurle K. 1999. Influence of weed growth stage on the performance of
reduced herbicide doses. Proceedings of eleventh European Weed Research Society Sympo-
sium, Basel 1999, s. 165.
Domaradzki K., Kieloch R., Rola H. 2003. Skuteczność herbicydów w zależności od dawki i fazy
rozwojowej chwastów. Prog. Plant Protection/Post. Ochr. Roślin 43: 109 114.
Domaradzki K., Rola H. 2001. Ekologiczno-agronomiczne aspekty stosowania niższych dawek
herbicydów w regulacji zachwaszczenia zbóż. Prog. Plant Protection/Post. Ochr. Roślin 41:
229 239.
Domaradzki K., Sadowski J. 2002. Możliwość zmniejszenia obciążenia dla środowiska natural-
nego poprzez stosowanie herbicydów w ograniczonych dawkach. Pam. Puł. 130: 99 114.
Kapeluszny J. 2002. Zachwaszczenie łanu zbóż jarych w warunkach zróżnicowanej gęstości
siewu i oszczędnego stosowania herbicydów. Prog. Plant Protection/Post. Ochr. Roślin 42:
483 485.
Kieloch R. 2006. Wpływ adiuwantów na skuteczność tribenuronu metylu stosowanego w różnych
warunkach temperatury i wilgotności względnej powietrza. Prog. Plant Protection/Post. Ochr.
Roślin 46: 240 246.
Kudsk P. 2001. How to investigate of environmental factors on herbicide performance. The
BCPC Conference   Weeds: 495 503.
Krawczyk R. 2006. Aspekty stosowania obniżonych dawek herbicydów w zbożach jarych. Prog.
Plant Protection/Post. Ochr. Roślin 46 (1): 223 231.
Matysiak K., Stachecki S. 2003. Skuteczność działania obniżonych dawek herbicydów w różnych
warunkach pogodowych. J. Plant Protection Res. 43: 413 414.
Lantinga E.A., Oomen G.J.M., Schiere H.B. 2000. The Concept of Sustainable Agriculture. Pam.
Puł. 120: 263 279.
Latowski K. 2002. Problem pospolitych chwastów segetalnych Polski. Prog. Plant Protec-
tion/Post. Ochr. Roślin 42: 392 399.
Noworolnik K. 1994. Reakcja jarych mieszanek jęczmienia z owsem na gęstość siewu. Materiały
Ogólnopol. Konf.  Stan i perspektywy upraw mieszanek zbożowych . Poznań, 02.12.1994:
105 109.
Paradowski A., Adamczewski K. 2002. Ocena wpływu zmiany technologii odchwaszczania bura-
ka cukrowego na przestrzeni ostatnich 15 lat. Biul. IHAR 222: 271 277.
Pudełko J., Woz
nica Z. 1985. Wpływ herbicydów oraz sposobu ich stosowania na zachwaszcze-
nie i plony buraków cukrowych. Rocz. AR Poznań 149: 117 126.
Roszkowski A. 1998. Kierunki rozwoju technologii produkcji roślinnej. Zesz. Probl. Post. Nauk
Rol. 454: 41 48.
158 Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (3) 2007
Starczewski J., Żądełek J. 2003. Regulacja zachwaszczenia przez zagęszczenie rośliny uprawnej i
stosowanie herbicydów na przykładzie pszenżyta. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 490:
235 240.
Walczak F., Grendowicz L., Jakubowska M., Skorupska A., Strugała N., Tratwal A., Wójtowicz A.
2002. Szkodliwość ważniejszych agrofagów roślin uprawnych oraz stan zachwaszczenia ro-
ślin rolniczych w Polsce w 2001 roku. Prog. Plant Protection/Post. Ochr. Roślin 42: 262 282.
Woz
nica Z., Adamczewski K., Szelez
niak E. 2004. Stosowanie mikrodawek herbicydów w upra-
wie buraka cukrowego. Prog. Plant Protection/Post. Ochr. Roślin 44: 523 530.
Woz
nica Z., Idziak R., Waniorek W. 2005. Extremely reduced herbicide rates applied with an
adjuvant for weed control in sugar beets. 13th EWRS Symposium, Bari, 19 23 June 2005,
s. 147.
Woz
nica Z., Idziak R., Waniorek W. 2006. Możliwość zastosowania mikrodawek herbicydów do
odchwaszczania buraka cukrowego. Prog. Plant Protection/Post. Ochr. Roślin 46 (2): 223 225.
ROMAN KRAWCZYK
INFLUENCE OF APPLICATION TIME OF HERBICIDE REDUCED DOSES
ON WEED CONTROL EFFICIENCY IN THE SPRING CEREALS
SUMMARY
This work considers aspect of application time of reduced herbicide doses in spring cereals.
Two series of research was conduced in the Institute of Plant Protection in Poland. Two herbi-
cides were applied in recommended dose (tribenuron-methyl 11.25 g/ha and trade mixture meco-
prop + MCPA + dicamba 300 + 200 + 40 g/ha) and reduced ones by 2/3, 1/3 of a full dose at two
different terms of applications: T1  start of cereal tillering (stage 21 22, decimal code BBCH) or
T2  end of cereal tillering (stage 28 29, decimal code BBCH). Cereals were cultivated in two
densities: recommended sowing rate and reduced sowing rate. Weeds as: Chenopodium album
and Viola arvensis dominated in the fields during the experiment. Herbicides applied in reduced
doses showed a very good effectiveness in weeds control as: Ch. album. Weeds such as V. arven-
sis showed lower sensitivity to the reduced doses of herbicides and efficacy weed control de-
pended on the dose and time of herbicide application as well as cereal species and density. In the
treatments, that the broadleaf weeds were controlled early and quickly (time application at stage
21 22), increased secondary infestation was noticed.
The second series of experiment was designed to investigate the effect micro-rate of herbi-
cide: combination Mikro  A (tribenuron 1.5 g/ha + florasulam 0.5 g/ha + fluroksypyr 12.5 g/ha +
clopyralid 15 g/ha) and combination Mikro  B (triasulfuron 0.5 g/ha + dicamba 8 g/ha + flurok-
sypyr 12.5 g/ha + clopyralid 15 g/ha). The spraying mikro-rates of herbicides was carried out
twice when the cereal plants had 2 leaves (stage 12, decimal code, BBCH) and when the cereals
were at stage 28 29 (decimal code, BBCH). Herbicide micro-doses were also applied when the
crops were at stage 21 22 (decimal code, BBCH) and when the cereals were started stem elonga-
tion (stage 31, decimal code, BBCH). Treatments, where Mikro  A was used gave very high
effectiveness of weed control (Ch. album, Galium aparine, Matricaria inodora, Polygonum con-
volvulus, V. arvensis), above 99%. Micro-rate of herbicide in combinations Mikro  B showed
less effectiveness in the broadleaf weeds as, G. aparine and no efficacy of Ch. album and V. ar-
vensis. This treatments were very good for control of M. inodora and P. convolvulus.
Key words: mikro-herbicide, reduced dose, spring wheat, spring barley, oats