Opracowała M. Tkocz na podstawie: E. Maksymowska, E.Tołwińska-Królikowska, M. Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18, w: Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa 2002; Wykład 15: Relacje nauczyciel – rodzic w szkole. Zasady współdziałania nauczycieli i rodziców. Formy współpracy nauczycieli z rodzicami (zbiorowe i indywidualne). Trudności w kontaktach z rodzicami

Rodzice przychodzą na spotkanie z Tobą między

innymi po to, aby:

• dowiedzieć się, jak radzi sobie ich dziecko w szkole

• wyrobić sobie opinię o Tobie jako osobie

wpływającej na ich dziecko

• zebrać informacje o wymaganiach, oczekiwaniach,

ofercie szkoły

• rozpoznać, z kim dziecko uczy się, bawi, spędza

czas —jaka jest jego klasa

• poznać innych rodziców, szczególnie rodziców jego

przyjaciół i ewentualnych wrogów

• udowodnić sobie, że jest dobrym rodzicem („daję

swoją uwagę i czas sprawom dziecka")

• spełnić oczekiwania współmałżonka, dziecka,

rodziny

• zaprezentować się Tobie i innym rodzicom

1

Opracowała M. Tkocz na podstawie: E. Maksymowska, E.Tołwińska-Królikowska, M.

Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18, w: Poradnik nauczyciela, Wyd.

Raabe, Warszawa 2002;

Rodzice:

• Mają poczucie, że nie zostaną wysłuchani, ich

wysiłki, by dojść do porozumienia z

przedstawicielami szkoły, pójdą na marne, a

rozmowa nic nie zmieni

• Wolą unikać kontaktów, bojąc się urazić

nauczyciela, wywołać jego niechęć -

niebezpieczeństwo pogorszenia sposobu

traktowania ich dzieci przez nauczyciela

• Słuchanie złych informacji o własnym dziecku

powoduje spadek poczucia ich wartości jako

rodziców - chroniąc własne „Ja", unikają

konfrontacji z nauczycielem

• Czują się bezradni wobec problemu, jaki sprawia

dziecko

• Szkoła jako taka (budynek, ławki, dzwonki,

dzienniki itd.) przypomina im okres, gdy sami byli

uczniami. Wchodzą nieświadomie w rolę ucznia

zalęknionego i onieśmielonego autorytetem

nauczyciela

2

Opracowała M. Tkocz na podstawie: E. Maksymowska, E.Tołwińska-Królikowska, M.

Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18, w: Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa 2002;

• Nauczyciel nie wzbudza w nich dostatecznego

zaufania - nie mają przekonania, że przekazując

szczerze informacje na swój temat i o własnym

dziecku, nie narażą się na użycie tych informacji

przeciwko nim

Bywa, że rodzice są świadkiem zachowań

nauczyciela poniżającego w ich poczuciu godność

dziecka lub innego rodzica, np. ostrej czy

publicznej krytyki - lęk, ostrożność w stosunku do

całej grupy zawodowej

• Rodzice często mają poczucie, iż nie są osobami

naprawdę pożądanymi w szkole- czują, że

zabierają (niepotrzebnie?) nauczycielowi czas, a

najważniejsze decyzje w sprawie ich dzieci

podejmowane są arbitralnie

3

Opracowała M. Tkocz na podstawie: E. Maksymowska, E.Tołwińska-Królikowska, M. Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18, w: Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa 2002;

Nauczyciele:

• Obawiają się pracy z dorosłymi, mają poczucie

niskich kompetencji w tym zakresie

• Przeżywają syndrom wypalenia zawodowego,

odczuwają niechęć do podejmowania trudnych zadań.

• Nie otrzymują pozytywnych informacji

zwrotnych ze strony rodziców w odpowiedzi na

własne zaangażowanie

• Zła kondycja finansowa nauczycieli ogranicza

możliwość spokojnego przeznaczenia przez nich

czasu i energii na sprawy szkoły

Jak sformułować wypowiedź, by rodzic podjął z tobą współpracę i powstała szansa na realną

zmianę w funkcjonowaniu ucznia?

• Zbierz wcześniej informacje o sytuacji ucznia i

jego rodziny od pedagoga i wychowawcy

(ewentualna dysleksja, choroby, trudna sytuacja

domowa lub w grupie rówieśniczej itp.)

4

Opracowała M. Tkocz na podstawie: E. Maksymowska, E.Tołwińska-Królikowska, M. Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18, w: Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa 2002;

• Stosuj procedury nieinwazyjnego komunikowania

się — mów o tym, co dla ciebie jest trudne,

niezrozumiałe w funkcjonowaniu dziecka, nie

oceniaj rodzica, mówiąc mu, co robi źle wobec

własnego dziecka, pytaj rodzica o jego opinię o

dostrzeżonych przez ciebie zachowaniach, wskaż

również pozytywne aspekty funkcjonowania

dziecka w szkole

• Posługuj się dokumentami wewnątrzszkolnego i

przedmiotowego systemu oceniania, przekaż jasne

informacje o ważnych w tej sytuacji zapisach,

odwołuj się do nich; mów o faktach, a nie ogólnie

— jasno przedstaw obszary i metody pracy

dziecka, które pozwolą mu spełnić wymagania

• Zdobądź więcej informacji o sytuacji ucznia w

szkole — negatywne oceny z innych przedmiotów

• Pokazuj, że wierzysz w możliwość zmiany— pytaj

rodzica, jakie ma pomysły na pomoc swojemu

dziecku i jaką widzi twoją w tym rolę, przedstaw

swoje propozycje i spytaj o zdanie

• Zadbaj o warunki rozmowy — dyskretne miejsce

bez świadków, wystarczającą ilość czasu, przestrzeń

na rozłożenie dokumentów

5

Opracowała M. Tkocz na podstawie: E. Maksymowska, E.Tołwińska-Królikowska, M. Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18, w: Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa 2002;

Opracowała M. Tkocz na podstawie: T.Garstka, Kłopotliwy rodzic w pracy nauczyciela, w: Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa 2002

Typy trudnych rodziców:

• Rodzic awanturniczy

• Rodzic bierno – agresywny

• Rodzic zależno – roszczeniowy

• Rodzic wielkościowy

• Rodzic dramatyzujący

• Rodzic kontrolujący

• Rodzic podejrzliwy

• Rodzic wycofany

• Rodzic potrzebujący pomocy

Powyższe materiały zostały opracowane przez M. Tkocz na podstawie literatury: 1. E. Maksymowska, E.Tołwińska-Królikowska, M. Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18, w: Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa 2002; 2. T. Garstka, Kłopotliwy rodzic w pracy nauczyciela, w: Poradnik nauczyciela, Warszawa 2002

6