Jacek Kuśmierek, Janusz Kapuściński
Zakład Medycyny Nuklearnej Akademii Medycznej w A
odzi, Centralny Szpital Kliniczny w A
odzi
Radiofarmaceutyki stosowane
w medycynie nuklearnej do badania
perfuzji mięśnia sercowego
Radiopharmaceuticals used for studies of myocardial perfusion
Myocardial perfusion scintigraphy belongs to ba- mieniowania gamma, emitowanego przez radiofar-
sic, noninvasive methods for studies of left ven- maceutyki wprowadzane dożylnie do ustroju, a na-
tricle perfusion disorders. The radiopharmaceu- stępnie wychwytywane przez miokardium. Radiofar-
maceutyk (RF, radiopharmaceutical) to zwiÄ…zek che-
ticals used for such purpose show uptake per unit
miczny zawierajÄ…cy w swojej czÄ…steczce radioaktyw-
mass of the myocardium which is proportional to
intensity of local coronary blood flow in the tis- ny izotop. Rolę RF może pełnić promieniotwórczy
pierwiastek w formie kationu bÄ…dz
anionu lub zło-
sue. Accumulation of the activity of radiopharma-
żona cząsteczka, w skład której wchodzi promienio-
ceuticals in myocardium must be sufficiently
twórczy atom (często jest to kompleks jonu radioak-
high, and its stay prolonged, to enable acquisi-
tywnego metalu z ligandem organicznym lub nie-
tion of the emited gamma photons by scintilation
organicznym). Wprowadzana ilość substancji jest tak
camera.
znikoma, że nie powoduje żadnych zauważalnych
In the paper spectrum of radiopharmaceuticals
zaburzeń ustrojowych. Narażenie pacjenta na pro-
used for myocardial perfusion studies is revieved.
mieniowanie jonizujÄ…ce jest niewielkie. W przypad-
Attention is devoted also to avaibility of the com-
ku scyntygrafii perfuzyjnej mięśnia sercowego efek-
pounds in Polish units of nuclear medicine. Most
tywna dawka promieniowania wynosi (Å‚Ä…cznie dla
recent advances in the field are presented and
badania wysiłkowego i spoczynkowego) 6 12 mili-
prospects of their application is discussed.
siwertów [mSv]. Jest ona porównywalna z dawkami
Key words: nuclear medicine, myocardial
otrzymywanymi przez pacjentów podczas niektórych
perfusion scintigraphy, radiopharmaceuticals
powszechnie stosowanych badań radiologicznych,
na przykład radiografii kręgosłupa lędz
wiowo-krzy-
Scyntygrafia perfuzyjna mięśnia sercowego pro-
żowego (ok. 5 mSv) czy prześwietlenia górnego od-
wadzona technikÄ… planarnÄ…, ewentualnie tomogra-
cinka przewodu pokarmowego (ok. 14 mSv) [1].
fii emisyjnej pojedynczego fotonu (SPECT), a w nie-
IdeÄ… przewodniÄ… prac badawczych dotyczÄ…cych
których ośrodkach, głównie w Stanach Zjednoczo-
radioizotopowej diagnostyki ukrwienia mięśnia ser-
nych i Niemczech, również techniką pozytronowej
cowego było znalezienie takiego RF, który po dożyl-
tomografii emisyjnej (PET, positron emission tomo-
nym podaniu gromadziłby się w mięśniu sercowym,
graphy), stanowi podstawowy atut medycyny nukle-
proporcjonalnie do ukrwienia miokardium, w szero-
arnej w diagnostyce choroby niedokrwiennej serca.
kim zakresie wartości. Gromadzenie w sercu powin-
Informacje dotyczące ukrwienia mięśnia lewej ko-
no być na tyle intensywne i trwać tak długo, aby
mory są uzyskiwane w sposób nieinwazyjny, dzięki
możliwe były pomiary przy użyciu kamery scyntyla-
rejestracji (za pomocÄ… kamer scyntylacyjnych) pro- cyjnej. Najlepiej, by ewentualny wychwyt takiego ra-
Adres do korespondencji: Zakład Medycyny Nuklearnej
Akademii Medycznej w A
odzi
ul. Czechosłowacka 8/10, 92 216 A
ódz

Copyright  2001 Via Medica, ISSN 1425 3674
[e-mail]
11
Forum Kardiologów, 1/2001
diofarmaceutyku przez inne położone w pobliżu ser- dioizotopowej jest radionuklidem najpowszechniej
ca narządy był niewielki i nie zakłócał oceny perfuzji wykorzystywanym w medycynie nuklearnej. Po-
mięśnia lewej komory serca. Zasady te, równolegle chodzenie generatorowe radiotechnetu stanowi
z doskonaleniem aparatury pomiarowej i metod ilo- o jego pełnej dostępności i możliwości codzienne-
ściowej analizy uzyskiwanych informacji, stanowią go użytkowania w pracowniach izotopowych. Jego
podstawÄ™ rozwoju scyntygrafii perfuzyjnej serca. istotnym walorem jest optymalna energia emito-
Podstawowe informacje o mechanizmach trans- wanego promieniowania gamma oraz stosunkowo
portu i gromadzenia przez mięsień sercowy jednowar- duża łatwość tworzenia kompleksów z różnymi li-
tościowych kationów zrodziły koncepcję użycia do gandami, które po wyznakowaniu mogą pełnić
oceny perfuzji radioizotopów potasu (42K, 43K), rubi- rolę RF w badaniach perfuzji serca, a także krótki
du (81Rb, 86Rb), cezu (129Cs, 131Cs) oraz talu (201Tl). okres połówkowego zaniku (T1/2fiz. = 6 h), co po-
Badane początkowo radionuklidy  potas-42 i rubid- zwala na stosowanie wyższych aktywności niż
86  okazały się mało przydatne. Pierwszym radio- w przypadku talu-201 i uzyskiwanie lepszej jako-
izotopem z tej grupy, z powodzeniem zastosowanym ści scyntygramów.
do oceny perfuzji serca u ludzi, był radioaktywny po- W połowie lat 80. po raz pierwszy do badań per-
tas-43, przy użyciu którego udało się zlokalizować fuzji serca zastosowano jednowartościowe kationo-
strefy zawału i wywołanego wysiłkiem niedokrwienia we kompleksy radiotechnetu z hexakis alkiloizonitry-
serca [2]. Do detekcji zmian pozawałowych stosowa- lami (99mTc-TBI, 99mTc-CPI, 99mTc-MIBI) [7 10]. Kom-
no też radioaktywny cez-129 i 131 [3]. pleks z metoksyizobutyloizonitrylem 99mTc-MIBI (se-
Wprowadzenie w 1975 roku radioaktywnego stamibi, hexamibi, Cardiolite firmy DuPont) posiada
talu-201 miało przełomowy charakter dla nieinwa- najkorzystniejsze własności spośród izonitryli i stał
zyjnej diagnostyki ukrwienia serca [4]. Przez ponad siÄ™ jednym z podstawowych RF wykorzystywanych
10 lat, to znaczy do czasu zastosowania związków do badań perfuzji serca. Wykazano, że u podstaw
znakowanych radiotechnetem (99mTc), tal-201 był jego gromadzenia w mięśniu sercowym leży bierna
praktycznie jedynym radionuklidem używanym do dyfuzja przez błony komórkowe i mitochondrialne,
scyntygraficznych badań perfuzji serca, a obecnie a jego kumulacja zależy od wysokości potencjału bło-
nadal należy do podstawowych. Tal-201 jest szybko nowego. Znaczna część kompleksu gromadzi się
wychwytywany z krwi przez miocyty (po 1 min wy- w mitochondriach miocytów, ze względu na ich wy-
chwyt osiąga 80% maksimum), głównie w wyniku soki potencjał błonowy i dużą objętość [278]. W wy-
aktywnego transportu przez błony komórkowe, niku depolaryzacji błon komórkowych dochodzi do
z wykorzystaniem systemu transportowego ATP-azy zahamowania wychwytu i zaniku kumulacji MIBI
sodowo-potasowej. Wychwyt talu jest hamowany w miocytach [11 13]. Uszkodzenie komórek zarów-
przez farmakologiczne inhibitory tego mechanizmu no upośledza wychwyt, jak i gwałtownie zwiększa
[5], a także hipoksję upośledzającą integralność sys- klirens kompleksu z uszkodzonych miocytów. Wyni-
temu transportowego błony komórkowej [6]. ki badań wychwytu kompleksu 99mTc-MIBI i talu-201
W wyniku procesu ciągłej wymiany z nowymi porcja- wskazują na podobną, ścisłą proporcję pomiędzy ich
mi talu z krwi i wolniejszego wypłukiwania RF (wash- gromadzeniem a perfuzją mięśnia sercowego. Zabu-
-out) z obszarów niedokrwienia ubytki gromadzenia rzenia integralności życiowej ( żywotności ) miocy-
spowodowane upośledzeniem ukrwienia miokar- tów upośledzają także kumulację obu RF w mięśniu
dium (wywołanym wysiłkiem fizycznym lub farma- sercowym, lecz mechanizmy tego zjawiska są różne.
kologicznym) zanikajÄ… zwykle 2 4 godziny po iniek- Kompleks technetowy MIBI, podobnie jak tal-201,
cji. Zjawisko to, zwane procesem redystrybucji, ma nie gromadzi siÄ™ w obszarze martwicy i nieodwracal-
istotne znaczenie w różnicowaniu niedokrwienia nych zmian w sercu [14].
z martwicą czy blizną oraz w ocenie  żywotności Stężenie kompleksu w mięśniu sercowym obniża
mięśnia. Niepodważalnym zaletom talu-201 towa- się wolno, a jedynie śladową, powysiłkową redystry-
rzyszą jednak pewne istotne ograniczenia związane bucję zauważa się dopiero po 2 3 godzinach [15
z kosztowną cyklotronową produkcją i niektórymi  17]. Dlatego zbadanie ukrwienia miokardium w wy-
cechami fizycznymi tego radionuklidu. W związku siłku i spoczynku wymaga dwóch niezależnych
z tym już na początku lat 80. podjęto próby zasto- wstrzyknięć RF.
sowania do badań serca związków znakowanych ra- W drugiej połowie lat 80. do badania perfuzji ser-
dioaktywnym technetem. ca zastosowano nową grupę związków  połącze-
Technet-99m, ze względu na swoje szczególnie nia kwasu borowego i kompleksów technetu z diok-
korzystne cechy, z punktu widzenia diagnostyki ra- symami (BATO, boronic acid adducts of technetium
[e-mail]
12
Radiofarmaceutyki stosowane w medycynie nuklearnej do badania perfuzji mięśnia sercowego
dioxymes) [18]. W praktyce klinicznej wykorzystuje wczesnej redystrybucji problemem jest jednak po-
się związek określany skrótem 99mTc-teboroksym (te- czątkowe, stosunkowo wysokie tło pozasercowe
boroxime; Cardiotec firmy Squibb). Problemy wyni- wynikające z gromadzenia w płucach. Powszechne
kające z gwałtownej eliminacji RF z miokardium, stosowanie tego preparatu uniemożliwia także trud-
a zatem konieczność szybkiego zobrazowania serca ny jak dotąd i kosztowny proces nadawania kom-
oraz wysokiej aktywności RF w wątrobie, sprawiły, że pleksowi formy niezbędnej do komercyjnego wyko-
99m
Tc-teboroksym nie jest tak powszechnie stosowa- rzystania.
ny jak 99mTc-MIBI [19]. Ostatnio podjęto też próby wykorzystania do ba-
Na przełomie lat 80. i 90. ukazały się prace opi- dań zaburzeń ukrwienia serca znanego wcześniej
sujące wykorzystanie związków fosforanoorganicz- zjawiska gromadzenia w niedotlenionych guzach no-
nych znakowanych radioaktywnym technetem wotworowych nitroimidazolowych pochodnych
w badaniach perfuzji serca. Lipofilne kationy zawie- związków propylenoamino-oksymowych [30, 31].
99m
rające ligandy dwufosfinowe: Tc-tetrofosmin Należą do nich 99mTc-BMS [32, 33] i 99mTc-HL90 [34
(Myoview, firmy Amersham) i 99mTc-furifosmin zasto-  36]. Wprowadzenie powyższych RF do diagnostyki
sowano u ludzi [20, 21]. Okazało się, że są one przy- klinicznej najprawdopodobniej zależy od tego, czy
datne w diagnostyce klinicznej. Mechanizm groma- przy ich użyciu można wykryć krótkotrwałe niedo-
dzenia w sercu tych jednowartościowych komplek- krwienie mięśnia sercowego, wywołane na przykład
sów kationowych polega głównie na biernej dyfuzji wysiłkiem fizycznym lub w sposób farmakologiczny.
przez błony komórkowe miocytów i jest zbliżony do Należy również wspomnieć o ultrakrótkożycio-
wychwytu 99mTc-MIBI. Stopień wychwytu wykazuje wych pozytronowych wskaz
nikach perfuzji mięśnia
także zależność zarówno od ukrwienia, jak i wyso- sercowego, takich jak rubid  82Rb, amoniak 
13
kości potencjałów błonowych, lecz zaburzenia me- NH3, woda  H215O czy wprowadzony ostatnio
tabolizmu miocytów mają mniejszy wpływ na gro- znakowany miedzią 62Cu aldehyd o symbolu PTSM.
madzenie tych kompleksów niż na gromadzenie MIBI Pozytronowymi RF  11C-kwasami tłuszczowymi czy
18
[12, 22, 23]. W przeciwieństwie do MIBI większa F-fluorodeoksyglukozą  można też badać meta-
część kompleksów dwufosfinowych kumuluje się boliczne następstwa niedotlenienia miokardium.
w cytoplazmie, a nie w mitochondriach miocytów Scyntygraficzne ujawnienie wzmożonej utylizacji
[12]. Kompleksy dwufosfinowe nie wykazują istotnej glukozy najdokładniej odzwierciedla zachowaną
redystrybucji w sercu przez 4 5 godzin od wstrzyk-  żywotność przewlekle niedokrwionego ( zamro-
nięcia [24, 25]. Ze względu na korzystne właściwo- żonego ) mięśnia sercowego [37 39]. Kosztowna
ści, z punktu widzenia scyntygraficznego odwzoro- metoda PET ze względów ekonomicznych nie jest jak
wania ukrwienia miokardium, kompleksy radiotech- dotąd dostępna w Polsce.
netowo-dwufosfinowe są najczęściej stosowanymi W ciągu ostatnich 30 lat wyodrębniono więc kil-
RF, po 99mTc-MIBI i talu-201, w scyntygrafii perfuzyj- ka radionuklidów emitujących kwanty promieniowa-
nej mięśnia sercowego. nia gamma i kilkanaście znakowanych nimi związków
W ostatnich latach ukazały się prace dotyczące chemicznych, które gromadząc się w sercu, obrazują
wykorzystania kompleksu radiotechnetu z ligandem w sposób mniej lub bardziej dokładny perfuzję mio-
dwa(dwutiokarbonato)nitrydowym (99mTc-N-NOET). kardium (tabl. 1). Walory i ograniczenia RF, wynika-
Prawdopodobnie miejscem gromadzenia komplek- jące z kinetyki i biodystrybucji tych związków oraz
su są błony komórkowe miocytów [26]. Od 15. mi- cech fizykochemicznych używanych radioizotopów,
nuty po iniekcji RF ubytki gromadzenia znacznika badano na modelach zwierzęcych i u ludzi. Dotych-
w obszarach niedokrwionego mięśnia sercowego za- czas trzy spośród powyższych RF znalazły powszech-
czynają zanikać w wyniku szybszego wypłukiwania ne zastosowanie zarówno w rozpoznawaniu, jak
kompleksu z regionów prawidłowo perfundowa- i szerzej pojętej diagnostyce choroby niedokrwiennej
nych, co wywołuje efekt zbliżony do redystrybucji serca metodą nieinwazyjnej scyntygrafii perfuzyjnej
talu-201 [27]. 99m Tc-N-NOET jest pierwszym kom- mięśnia sercowego. Należą do nich: radioaktywny tal
pleksem radiotechnetowym o kinetyce zbliżonej do (201-Tl) i dwa kompleksy radiotechnetowe  99mTc-
talu-201. Pierwsze porównawcze badania scyntygra- -MIBI i 99mTc-tetrofosmin (wyróżnione w tablicy). Są
ficzne z zastosowaniem 99mTc-N-NOET i talu-201 one dostępne dla polskich pracowni medycyny nukle-
przeprowadzone u pacjentów potwierdziły podobną arnej. Radioaktywny tal (201Tl) i 99mTc-tetrofosmin
redystrubucję obu RF i wykazały przydatność nowe- oferują firmy zachodnie, natomiast preparat MIBI,
go kompleksu technetowego w diagnostyce zabu- w postaci tak zwanego kitu do znakowania radiotech-
rzeń ukrwienia mięśnia sercowego [28, 29]. Wobec netem, jest produkowany również w Polsce.
[e-mail]
13
Forum Kardiologów, 1/2001
Tablica 1. Przegląd radiofarmaceutyków wprowadzanych do scyntygraficznych badań perfuzji mięśnia
sercowego
Table 1. Review of radiopharmacenticals used so far for myocardial perfusion studies
Nazwa radiofarmaceutyku Pierwsze doniesienia lub/i Uwagi dotyczÄ…ce podstawowych cech
wprowadzenie do diagnostyki (rok) i przydatności diagnostycznej
1. Potas i jego analogi
a. potas-42K, rubid-86Rb 1966 Emitery wysokoenergetycznego promieniowania gamma,
zła jakość scyntygramów; praktycznie nieprzydatne
b. potas-43K, cez-129Cs, 132Cs 1973 1974 Nieoptymalna energia promieniowania gamma, niedosta-
teczna jakość scyntygramów; mało przydatne
c. tal-201Tl 1975 Powysiłkowa redystrybucja w sercu, zadowalająca jakość
scyntygramów; duże zastosowanie w diagnostyce
2. Kompleksy 99mTc z izonitrylami
a. 99mTc-TBI 1984 Niekorzystna kinetyka i biodystrubucja; przydatność bar-
dzo ograniczona
b. 99mTc-CPI 1986 Nieoptymalna kinetyka i biodystrybucja; ograniczona przy-
datność
c. 99mTc-MIBI 1986 Śladowa, póz
na redystrybucja w sercu, obrazy serca wyso-
kiej jakości; duże zastosowanie w diagnostyce
3. Połączenia kwasu borowego 1986 Dobra jakość scyntygramów serca, bardzo szybki klirens
z kompleksami technetowo- z serca i redystrybucja; stosowany w diagnostyce,
-oksymowymi  99mTc-BATO lecz nie na dużą skalę
4. Kompleksy 99mTc z fosfinami
a. 99mTc-tetrofosmin 1989 1991 Śladowa redystrybucja, względnie szybki klirens z serca;
scyntygramy wysokiej jakości; duże zastosowanie w dia-
gnostyce
b. 99mTc-furifosmin 1994 Zbliżone cechy, mniej rozpowszechniony
5. 99mTc-N-NOET 1994 Ulega redystrybucji, kinetyka zbliżona do 201Tl, w stadium
prób klinicznych
6. Wskaz
niki niedotlenienia serca 1993 1997 Wzmożone gromadzenie w niedokrwionym mięśniu
a. 99mTc-nitroimidazol 1997 sercowym; w stadium badań na modelach zwierzęcych
b. 99mTc-HL91
82
Rb, H215O, 13NH3, 62Cu-PTSM przełom lat 70. i 80. Duże walory diagnostyczne, ograniczona dostępność ze
względów ekonomicznych; w Polsce niedostępne
Koszt scyntygrafii jest zróżnicowany i zależy
Scyntygrafia perfuzyjna mięśnia sercowego należy
przede wszystkim od rodzaju aparatury pomiarowej
do podstawowych nieinwazyjnych metod w dia-
oraz zastosowanego radiofarmaceutyku. W przypad-
gnostyce zaburzeń ukrwienia mięśnia lewej komory
ku 99mTc-MIBI sytuacja w Polsce jest dobra  suchy
serca. Radiofarmaceutyki wykorzystywane w tym
zestaw do znakowania MIBI radiotechnetem produ-
badaniu gromadzą się w mięśniu sercowym, w sze-
kuje Zakład Medycyny Nuklearnej Akademii Medycz-
rokim zakresie wartości, proporcjonalnie do
nej w A
odzi (w ramach Centralnego Szpitala Klinicz-
ukrwienia miokardium. Gromadzenie to musi być
nego w A
odzi) oraz w ORiPI w Åšwierku. Koszt tego RF
dostatecznie intensywne i długie, aby umożliwia-
na jedno badanie (wysiłkowe i spoczynkowe razem)
Å‚o rejestracjÄ™ emitowanego promieniowania gam-
wynosi około 40 50 zł. Ceny dwóch pozostałych,
ma z zastosowaniem kamer scyntylacyjnych.
importowanych preparatów, uznawanych za równo-
W pracy zawarto przegląd radiofarmaceutyków
ważne, są znacznie wyższe (20 30-krotnie).
używanych do badań ukrwienia mięśnia sercowe-
Zatem w polskich warunkach radiofarmaceuty-
go. Zwrócono uwagę na ich dostępność dla pol-
kiem z wyboru w szerokiej radioizotopowej diagno-
skich pracowni medycyny nuklearnej oraz omówio-
styce zaburzeń perfuzji mięśnia sercowego jest kom- no najnowsze osiągnięcia i perspektywy radiofar-
pleks 99mTc-MIBI.
macji w zakresie markerów perfuzji miokardium.
[e-mail]
14
Radiofarmaceutyki stosowane w medycynie nuklearnej do badania perfuzji mięśnia sercowego
18. Nunn A.D., Treher E.N., Feld T. Boronic acid adducts of
SÅ‚owa kluczowe: medycyna nuklearna,
technetium oxime complexes (BATO)s: a new class of
scyntygrafia perfuzyjna mięśnia sercowego,
neutral complexes with myocardial imaging capabili-
radiofarmaceutyki
ties. J. Nucl. Med. 1986; 27: 893 (streszczenie).
19. Yamagami H., Ishida Y., Morozumi T. i wsp. Detection of
coronary artery disease by dynamic planar and single
PIÅšMIENNICTWO
photon emission tomographic imaging with technetium-
1. Kuśmierek J. Diadnostyczna wartość zoptymalizowanych
-99m teboroxime. Eur. J. Nucl. Med. 1994; 21: 27 36.
metod oceny planarnych scyntygramów perfuzji mięśnia
20. Lahiri A., Higley B., Kelly J.D. Myocardial perfusion ima-
sercowego, uzyskanych przy użyciu 99mTc-MIBI, w wykry-
ging in man using new 99mTc-functionalised diphosphi-
waniu choroby wieńcowej. Rozprawa habilitacyjna. Aka-
ne complexes. Eur. J. Nucl. Med. 1989; 15: 425 431.
demia Medyczna w A
odzi 1999; 2: 10 30.
21. Rosetti C., Vanoli G., Paganelli G. i wsp. Q12 a new 99mTc
2. Zaret B.L., Strauss H.W., Martin N.D. i wsp. Noninvasive
myocardial perfusion agent with optimized imaging
regional myocardial perfusion, with radioactive potas-
properties: evaluation in humans. J. Nucl. Med. 1991;
sium. Study of patients at rest, with exercise and during
32: 1007 (streszczenie).
angina pectoris. N. Engl. J. Med. 1973; 288: 809 812.
22. Bangard M., Bender H., Grünwald F. i wsp. Myocardial
3. Planiol T., Bronchier M., Pellois A. i wsp. Dual isotope
uptake of technetium-99m-Furifosmin (Q12) versus
cardiac scanning in 600 cases of myocardial infarcts.
technetium-99m-Sestamibi (MIBI). Nuklearmedizin
J. Nucl. Med. 1974; 15: 523 (streszczenie).
1999; 38: 189 191.
4. Lebowitz E., Greene M.W., Fairchild R. i wsp. Thallium-
23. Munch G., Neverve J., Matsunari I. i wsp. Myocardial tech-
-201 for medical use. J. Nucl. Med. 1975; 16: 151 155.
netium-99m-tetrofosmin and technetium-99m-sestami-
5. McCall D., Zimmer L.J., Katz A.M. Kinetics of thallium
bi kinetics in normal subjects and patients with coronary
exchange in cultured rat myocardial cells. Circ. Res.
artery disease. J. Nucl. Med. 1997; 38: 428 432.
1985; 56: 370 376.
24. Jain D., Wackers F.J., Mattera J. i wsp. Biokinetics of
6. Weich H.F., Strauss H.W., Pitt B. The extraction of thallium-
technetium-99m-tetrofosmin: myocardial perfusion
201 by the myocardium. Circulation 1977; 56: 188 191.
imaging agent: implications for a one-day imaging pro-
7. Holman B.L., Jones A.G., Lister-James J. i wsp. A new Tc-
tocol. J. Nucl. Med. 1993; 34: 1254 1259.
-99m-labeled myocardial agent, hexakis (t-butylisoni-
25. Rossetti C., Vanoli G., Paganelli G. i wsp. Human biodi-
trile) technetium (I) [Tc-99mTBI]: Initial experience in the
stribution, dosimetry and clinical use of technetium (III)-
human. J. Nucl. Med. 1984; 25: 1350 1355.
99m-Q12. J. Nucl. Med. 1994; 35: 1571 1580.
8. Jones A.G., Abrams M.J., Davison A. i wsp. Biological
26. Johnson G., Allton I.L., Nguyen K.N. i wsp. Clearance of
studies of a new class of technetium complexes: The
technetium 99m N-NOET in normal, ischemic-reperfu-
hexakis (alkylisonitrile) technetium (I) cations. Int.
sed, and membrane disrupted myocardium. J. Nucl.
J. Nucl. Med. Biol. 1984; 11: 225 234.
Cardiol. 1996; 3: 42 54.
9. Rigo P., Meyers A., Lilet H., Cantineau R. Myocardial
27. Vanzetto G., Calnon D.A., Ruiz M. i wsp. Myocardial
imaging with 99mTc-MIBI a potential thallium substi-
uptake, redistribution of 99mTc-N-NOET in dogs with
tute. Nucl. Med. 1986; 25: A46 (streszczenie).
either sustained coronary low flow or transient corona-
10. Schelbert H.R. Current status and prospects of new ra-
ry occlusion. Circulation 1997; 96: 2325 2331.
dionuclides and radiopharmaceuticals for cardiovascu-
28. Farget D., Marie P., Brunotte F. i wsp. Myocardial per-
lar nuclear medicine. Sem. Nucl. Med. 1987;18: 145.
fusion imaging with technetium-99m-Tc NOET: compa-
11. Piwnica-Worms D., Kronauge J.F., Chiu M.L. Uptake and
rison with thallium-201 and coronary angiography.
retention of hexakis (2-methoxyisobutylisonitrile) tech-
J. Nucl. Med. 1995; 36: 936 943.
netium (I) in cultured chick myocardial cells. Mitochon-
29. Vanzetto G., Farget D., Pasqualini R. i wsp. Biodistribu-
drial and plasma membrane potential dependence. Cir-
tion, dosimetry, and safety of myocardial perfusion
culation 1990; 82: 1826 1838.
99m
imaging adent TcN-NOET in healthy volunteers.
12. Arbab A.S., Koizumik K., Toyama K. i wsp. Techntium-
J. Nucl. Med. 2000; 41: 141 148.
99m-tetrofosmin, technetium-99m-MIBI and thallium-
30. Chapman J.D., Franko A.J., Sharplin J. A marker for hy-
-201 uptake in rat myocardial cells. J. Nucl. Med. 1998;
poxic cells in tumors with potential clinical applicabili-
39: 266 271.
ty. Br. J. Cancer 1981; 43: 546 550.
13. Meerdink D.J., Leppo J.A. Comparison of hypoxia and
31. Johnson L.L., Schofield L., Donahay T. i wsp. Myocardial
oubain effects on the myocardial uptake kinetics of
uptake of 99mTc-nitroheterocycle in a swine model of
technetium-99m hexakis 2-methoxyisobutyl isonitrile
occlusion and reperfusion. J. Nucl. Med. 2000; 41:
and thallium-201. J. Nucl. Med. 1989; 30: 1500 1506.
1237 1243.
14. Crane P., Laliberte R., Heminway S. i wsp. Effect of mi-
32. Rumsey W.L., Cyr J.E., Rejn N., Narra R.K. A novel
tochondrial viability and metabolism on technetium-
[99m]technetium-labeled nitroheterocycle capable of
99m-sestamibi myocardial retention. Eur. J. Nucl. Med.
identification of hypoxia in heart. Biochem. Biophys.
1993; 20: 20 25.
15. Li Q.S., Solot G., Frank T.L. i wsp. Myocardial redistri- Res. Comm. 1993; 193: 1239 1246.
33. Stone C.K., Mulnix T., Nickes R.J. i wsp. Myocardial ki-
bution of technetium-99m-methoxyisobutylisonitrile
netics of a putative hypoxic tissue marker. Technetium-
(sestamibi). J. Nucl. Med. 1990; 31: 1069 1076.
16. Richter W.S., Cordes M., Calder D. i wsp. Washout and -99m-labeled nitroimidazole (BMS-181321) after regio-
redistribution between immediate and two-hour my- nal ischemia and reperfusion. J. Nucl. Med. 1993; 34:
ocardial images using technetium-99m sestamibi. Eur. 16P (streszczenie).
J. Nucl. Med. 1995; 22: 49 55. 34. Okada R.O., Johnson G., Nguyen K.N. i wsp. 99mTc-
17. Taillefer R., Primeau M., Costi P. i wsp. Technetium-99m- -HL91. Effects of low flow and hypoxia on a new ische-
sestamibi myocardial perfusion imaging in detection of mia-avid myocardial imaging agent. Circulation 1997;
coronary artery disease: comparison between initial
95: 1892 1899.
(1-hour) and delayed (3-hour) post-exercise images.
35. Imahashi K., Morishita K., Kosuoka H. i wsp. Kinetics of
J. Nucl. Med. 1991; 32: 1961 1965.
a putative hypoxic tracer, 99mTc-HL91, in normoxic, hy-
[e-mail]
15
Forum Kardiologów, 1/2001
poxic, ischemic, and stunned myocardium. J. Nucl. Med. medicine in clinical diagnosis and treatment. Harco-
2000; 41: 1102 1107. urt Brace and Co Ltd. Edinburgh 1998; 110: 1509
36. Zhang X., Rauth A.M., Ballinger J.R. Studies of the me-  1524.
chanism of trapping of BRU59 21, a technetium-99m- 38. Schwaiger M. Myocardial perfusion imaging with PET.
-labelled 2-nitroimidazole marker for hypoxic cells. Eur. J. Nucl. Med. 1994; 35: 693 698.
J. Nucl. Med. 2000; 27/8: 1002 (streszczenie). 39. DeKemp R.A., Ruddy T.D., Hewitt T. i wsp. Detection of
37. Schelbert H.R. Clinical applications of position emis- serial changes in Absolute myocardial perfusion with
82
sion tomography. W: Murray I.P., Ell P.J. red. Nuclear Rb PET. J. Nucl. Med. 2000; 41: 1426 1435.
[e-mail]
16