prawa gazowe
Prawa wiążące temperaturę, ciśnienie i objętość gazu doskonałego. Prawo Boyle'a
Mariotte'a głosi, że w stałej temperaturze ciśnienie gazu p jest odwrotnie proporcjonalne
do objętości V (pV = const). Współczesne sformułowanie prawa Gay Lussaca mówi,
że przy stałym ciśnieniu objętość gazu jest wprost proporcjonalna do jego temperatury
termodynamicznej T (V/T = const); oryginalna wersja tego prawa mówiła o stałym
współczynniku rozszerzalności cieplnej gazu utrzymywanego pod stałym ciśnieniem.
Prawo Charlesa stwierdza, że dla próbki utrzymywanej w stałej objętości ciśnienie
jest wprost proporcjonalne do temperatury termodynamicznej. Te trzy prawa można
połączyć w jedno równanie stanu gazu doskonałego pV = nRT, gdzie n oznacza liczbę
moli gazu w próbce, a R uniwersalną stałą gazową. Prawa gazowe zostały najpierw
ustalone doświadczalnie dla gazów rzeczywistych, mimo że rzeczywiste gazy podlegają
im jedynie w ograniczonym zakresie. Najlepiej prawa te są spełnione w wysokich
temperaturach pod niskim ciśnieniem.