Przystawka do telefonicznej sekretarki
P R O J E K T Y
Przystawka do
telefonicznej sekretarki
AVT-825
Przystawka rotelefonie pob�r prądu z linii nie
działa poprawnie przy powinien przekraczaĘ 0,4mA.
wsp�łpracy z centralami no- Aparat telefoniczny powinien byĘ
wego i starego typu. Układ mo- przystosowany do zasilania napi�-
delowy działał z jednym nume- ciem :
Potrzeba jest matką
rem telefonicznym pochodzącym - 48V, przy rezystancji układu
wynalazk�w. Prezentowany
ze starej centrali i drugim pocho- zasilającego 2*400&!,
projekt powstał w wyniku
dzącym z nowej, elektronicznej - 60V, przy rezystancji układu
takiej �potrzeby� wyst�pującej
(rys. 1). zasilającego 2*500&!.
podczas ułytkowania dw�ch Układ mołna r�wnieł wyko- Aparat powinien działaĘ nieza-
linii telefonicznych o r�łnych rzystaĘ do wsp�łpracy aparatu lełnie od biegunowości linii abo-
telefonicznego z domofonem klat- nenckiej, a rezystancja aparatu dla
numerach.
kowym (Projekty Czytelnik�w nr prądu stałego w stanie rozmowy
Zadaniem prezentowanego
044). W tym przypadku aparat powinna wynosiĘ maksymalnie
urządzenia jest właśnie
telefoniczny b�dzie wykorzystany 600&!. Spadek napi�cia na apara-
obsługa dw�ch linii
do obsługi linii telefonicznej cie nie powinien przekraczaĘ 8V.
telefonicznych przez jedną
i r�wnocześnie domofonu klatko- Pasmo cz�stotliwości przenoszo-
automatyczną sekretark� lub
wego. Myśl�, łe przystawka jest nych sygnał�w powinno zawieraĘ
przez jednoliniowy aparat
doskonałym uzupełnieniem auto- si� w przedziale od 300Hz do
telefoniczny.
matycznej sekretarki lub aparatu 3400Hz. Układ wywoławczy
telefonicznego. Jej uniwersalnośĘ (dzwonek) powinien działaĘ po-
powoduje, łe mołe byĘ wykorzys- prawnie przy sygnale o napi�ciu
tywana do wsp�łpracy z r�łnymi od 40V do 90V i cz�stotliwości
aparatami i urządzeniami telefo- 25Hz i 50Hz. Układ nie powinien
nicznymi. zadziałaĘ przy napi�ciu niłszym
Prosta konstrukcja umołliwia nił 16V. Dokładny opis wymaga�
wykonanie układu nawet przez technicznych zawarty jest w Pol-
początkujących elektronik�w ama- skiej Normie PN-92 T-83000:
tor�w. Aby lepiej zrozumieĘ opis �Aparaty telefoniczne elektronicz-
działania układu, zapoznajmy si� ne og�lnego przeznaczenia dla
z kilkoma parametrami roboczymi analogowych łączy abonenckich�.
urządze� telefonicznych, wsp�ł- Uływając aparat�w i urządze� te-
pracujących z centralami automa- lefonicznych homologowanych
tycznymi. mamy gwarancj� pewniejszych po-
W przypadku, kiedy aparat te- łącze� bez zakł�ce�.
lefoniczny ma podniesiony mik-
rotelefon, powinien pracowaĘ bez Budowa układu
zakł�ce� przy poborze prądu sta- Układ zmontowany jest na
łego z linii abonenckiej od 17mA jednej płytce drukowanej, na
do 70mA. Przy odłołonym mik- kt�rej są umieszczone wszystkie
Elektronika Praktyczna 1/2000
57
Przystawka do telefonicznej sekretarki
Rys. 1. Schemat funkcjonalny przystawki. Rys. 2. Schemat blokowy przystawki.
jego elementy. Blokowy schemat bywa si� z zewn�trznego �r�dła kondensatora. Analogicznie działa
przystawki przedstawiono na o napi�ciu 12VAC lub DC. Pob�r odbiornik zewu drugiej linii. Wyj-
rys. 2. prądu podczas pracy wynosi ścia odbiornik�w sygnału dzwo-
Układ zbudowany jest z nast�- 40mA. nienia są połączone z przerzutni-
pujących pi�ciu blok�w: kiem RS zbudowanym na ukła-
- odbiornik sygnału dzwonienia Działanie układu dzie scalonym US1 (CMOS typu
z centrali - linia 1, Schemat ideowy przystawki 4001 - cztery dwuwejściowe bram-
- odbiornik sygnału dzwonienia przedstawiono na rys. 4. Przycho- ki NOR). Połączenie jest zrealizo-
z centrali - linia 2, dzące z centrali sygnały dzwo- wane poprzez klucze elektronicz-
- zesp�ł przełączający linie, nienia o napi�ciu od 40V do 90V ne US2 (4066). Kiedy automatycz-
- układ zgłoszeniowy, i cz�stotliwości 25 Hz są prosto- na sekretarka nie pracuje, klucze
- zasilacz. wane w mostku prostowniczym elektroniczne są w stanie przewo-
Odbiorniki prądu dzwonienia M1. Nast�pnie napi�cie to jest dzenia (zwarte). Na wejściach
z linii L1 i L2 mają za zadanie, obniłane do wartości 12V za przerzutnika w tym przypadku
jak sama nazwa wskazuje, odebra- pomocą diody Zenera D3 i po- wyst�puje stan niski i przerzutnik
nie sygnału dzwonienia i za po- przez rezystor R3 zasila diod� pami�ta poprzednie ustawienie do
mocą zespołu przełączającego do- transoptora TO1. Mostek prostow- czasu, kiedy na kt�rejś z linii nie
łączenie odpowiedniej linii do niczy M1 jest podłączony do linii pojawi si� sygnał dzwonienia.
automatycznej sekretarki. poprzez kondensator C1 i rezystor Zmian� przyłączenia linii do sek-
Układ zgłoszenia - po zgło- R1. Kondensator C1 stanowi blo- retarki mołemy realizowaĘ r�cz-
szeniu si� automatycznej sekre- kad� dla prądu stałego, a rezystor nie poprzez przyciski P1 i P2.
tarki i dołączeniu jej do jednej R1 ogranicza wartośĘ prądu dzwo- Kiedy automatyczna sekretarka za-
linii, jego zadaniem jest zablo- nienia (w tym prąd diody D3). czyna pracowaĘ, klucze elektro-
kowanie zespołu przełączającego W wyniku pojawienia si� impul- niczne są w stanie wyłączenia.
przed przełączeniem na drugą s�w prądu dzwonienia, tranzystor Ma to na celu blokad� ustawienia
lini� podczas trwania tego transoptora zaczyna przewodziĘ, przystawki przed przełączaniem
połączenia. nast�puje ładowanie kondensatora sekretarki podczas pracy do innej
Zasilacz (rys. 3) dostarcza nie- C3 i tranzystor T1 przewodzi. Dio- linii w przypadku pojawienia si�
zb�dnych napi�Ę do zasilania da świecąca D1 zaczyna świeciĘ na niej impuls�w prądu dzwonie-
układu, tj. +5V i +12V. Jako ele- - sygnalizuje ona przychodzące nia. Jedno z wyjśĘ przerzutnika
ment wykonawczy zespołu prze- impulsy prądu dzwonienia z linii RS steruje pracą tranzystora T3
łączania linii wykorzystano prze- telefonicznej. Ładowanie konden- (BD135), kt�ry wsp�łdziała z cew-
ka�nik telefoniczny typu MT-6. satora C3 powoduje op��nienie ką przeka�nika telefonicznego MT-
Mołna oczywiście ułyĘ innego zadziałania tranzystora T1 6, przełączającego linie telefonicz-
przeka�nika o sześciu spr�łynach (BC237). WartośĘ op��nienia za- ne L1 i L2. W stanie spoczynko-
stykowych. Cały układ najlepiej leły od wartości pojemności tego wym jedna z linii jest podłączona
jest zamontowaĘ w obudowie
z tworzywa sztucznego, na kt�rej
umieszczone są diody LED syg-
nalizujące załączenie poszczeg�l-
nych linii i wskazujące sygnał
dzwonienia. Zamontowane powin-
ny byĘ r�wnieł przyciski P1 i P2
do r�cznego przełączania poszcze-
g�lnych linii oraz trzy gniazda do
podłączenia linii L1 i L2 oraz
aparatu telefonicznego lub sekre-
Rys. 3. Schemat zasilacza.
tarki. Zasilanie całego układu od-
Elektronika Praktyczna 1/2000
58
Przystawka do telefonicznej sekretarki
Rys. 4. Schemat ideowy przystawki.
do sekretarki. W przypadku braku tości spadku napi�cia na rezysto- mieszczenie element�w (schemat
zasilania całego układu, do sek- rze R20 (w chwili, gdy z centrali montałowy) na rys. 5. Układy
retarki przyłączana jest właśnie ta wysłany zostanie sygnał zewu - scalone naleły umieściĘ w pod-
linia - �linia uprzywilejowana�. prąd dzwonienia) do takiego po- stawkach.
Układy scalone US1, US2 oraz ziomu, aby nie uruchamiał si� Przy uruchamianiu układu nie
przeka�nik i sterujący nim tran- układ zgłoszeniowy. W przypadku, musimy dysponowaĘ dwoma li-
zystor tworzą zesp�ł przełączający gdy do obydwu linii jest dołączo- niami telefonicznymi (jak na rys.
linie. Diody D6 i D5 sygnalizują, na tylko przystawka, to naleły 1). Oczywiście zdaj� sobie spra-
do kt�rej linii jest aktualnie do- r�wnolegle z linią wpiąĘ konden- w�, łe nie zawsze mamy dost�p
łączona sekretarka, natomiast dio- sator o wartości około 1�F/100V do dw�ch linii. W takim przypad-
dy D1 i D2 informują o zewie poprzez rezystor 470&!. Ma to na ku proponuj� inny spos�b urucha-
przychodzącym z linii. W chwili, celu zasymulowanie obecności miania urządzenia.
gdy automatyczna sekretarka za- w linii aparatu telefonicznego. Przy poprawnym montału
czyna pracowaĘ, uruchamia si� Napi�cie do zasilania cewki układu z jego uruchomieniem nie
układ zgłoszeniowy, na rezystorze przeka�nika MT-6 nie musi byĘ powinno byĘ ładnych kłopot�w.
R20 pojawi si� spadek napi�cia, stabilizowane. W układzie mołe- Przede wszystkim powinniśmy
kt�ry poprzez mostek prostowni- my zastosowaĘ przeka�niki o r�ł- przygotowaĘ �r�dło sygnału dzwo-
czy M3 zasila diod� transoptora nym napi�ciu zasilania cewki (np. nienia o parametrach: 40-90V/25-
TO3. Powoduje to, łe w fazie 5V) i o r�łnej konstrukcji mecha- 50Hz. Od �biedy� mołemy uru-
ko�cowej na wejściach sterują- nicznej. Najlepiej zastosowaĘ prze- chamiaĘ układ przy napi�ciu ze-
cych pracą kluczy US2 (4066) ka�nik o jak najmniejszych wy- wu 24VAC/50Hz.
pojawia si� stan niski wprawia- miarach. Po włączeniu zasilania układ
jący klucze w stan rozwarcia. automatycznie ustawi si� w pozy-
Uniemołliwia to przełączenie sek- Montał i uruchomienie cji linii uprzywilejowanej. W celu
retarki na drugą lini�. Wszystkie elementy umieszczo- sprawdzenia działania układu na-
Jak widzimy na schemacie, do ne są na dwustronnej płytce dru- leły do zacisk�w liniowych L1
rezystora R20 jest jeszcze dołączo- kowanej, kt�rej wz�r jest dost�pny i L2 przykładaĘ na przemian na-
ny r�wnolegle kondensator C8. w Internecie pod adresem: http:/ pi�cie z transformatora. Przeka�nik
Jego zadaniem jest obniłenie war- /www.ep.com.pl/pcb.html, a roz- układu powinien przełączaĘ obwo-
Elektronika Praktyczna 1/2000
59
Przystawka do telefonicznej sekretarki
WYKAZ ELEMENTÓW
Rezystory
R1, R16, R27, R28: 470&!
R2, R15: 22k&!
R3, R8, R9, R14, R21, R17: 1k&!
R4, R13, R29,R30,R22: 15k&!
R5, R7, R10, R11: 3,9k&!
R6, R12, R18, R23: 3,3k&!
R24: 2,2k&!
R20: 150&!
R25, R26, R19: 820&!
Kondensatory
C1, C6: 220nF/100V
C2, C5: 100�F/63V
C3, C4, C7: 10�F/25V
C8: 1�F/250V styrofleksowy
C9: 470�F/25V
C10: 100�F/10V
Półprzewodniki
D1, D2, D5, D6: LED Ć5
D3, D4: diody Zenera 0,3W/12V
D7: 1N4148
M1, M2, M3, M4: mostek 1A
TO1, TO2, TO3: CQ15BP
Rys. 5. Rozmieszczenie elementów na płytce drukowanej.
T1, T2, T4, T5, T6: BC237
dy. DośĘ wałnymi elementami jąc jednocześnie napi�cie na dio-
T3: BD135
układu są rezystor R20 i konden- dzie transoptora TO 3, doprowa-
US1: 4001
sator C8. Są to elementy układu dzając do przewodzenia tranzysto-
US2: 4066
zgłoszeniowego. WartośĘ rezystora ra T4. W układzie modelowym
US3: 7805
powinniśmy dobraĘ eksperymen- dobrana wartośĘ rezystora R20
Różne
talnie. Niestety, w tym celu mu- wynosi 150&!. Kondensator C8,
PK1: Przekaz
nik MT-6 lub dowolny
simy mieĘ koniecznie chociał jed- kt�ry jest połączony r�wnolegle
sześciostykowy
na lini� telefoniczna i aparat. Lini� z rezystorem R20 powinien mieĘ
P1, P2: Przycisk typu reset
z centrali podłączamy do zacisk�w pojemnośĘ stosunkowo dułą - nie
L1 lub L2, w miejsce sekretarki powinna byĘ mniejsza nił 1�F/
aparat telefoniczny, a zamiast re- 100V.
zystora R8 potencjometr o wartości Przystawka jest urządzeniem
około 500 om�w i mocy nie tanim, prostym, funkcjonalnym, Wzory płytek drukowanych w for-
mniejszej nił 0,5W. Potencjometr kt�re nie powinno sprawiaĘ kło- macie PDF są dost�pne w Internecie
ustawiamy na minimalną wartośĘ pot�w przy budowie i uruchamia- pod adresem: http://www.ep.com.pl/
i podnosimy słuchawk� aparatu. niu nawet początkującemu elekt- pcb.html oraz na płycie CD-EP01/
Nast�pnie zwi�kszamy wartośĘ re- ronikowi. 2000 w katalogu PCB.
zystancji potencjometru, kontrolu- Krzysztof Górski, SQ2GCL
Elektronika Praktyczna 1/2000
60