H
Z PRAKTYKI
RE ATOR i STABl l ATOR TE PERAT RY
ko parator por nuj c napi cie j cia e eli napi cie na ej ciu o racaj c 2
sPrzeznaczeniem
acniac a po iaro e o napi cie o acniac a 2 je t ni e o napi cia na
zaprojektowanego
nie ienia, ej ciu nieo racaj c c a na
o
regulatora była pierwotnie
ili olto ier kalo an  ka pi cie j cio e je t li kie o atnie u na
stabilizacja temperatury uj c te peratur u ta ion lu r ec i t , pi ciu a ilania i tran tor T nie pr e o
uk a teruj c r ejnikie , i, pr eka nik nie je t a ilan i je o t ki
w piekarniku
a ilac ta ili o an o napi ciach j cio ro arte. e eli na ej ciach acniac a 2
elektrycznym, układ
ch 9 , 9 ora i . tuacja je t o rotna, c a napi cie na
można wykorzystać
Sche at re ulatora i ta ili atora te pera j ciu acniac a je t li kie uje ne u
tur je t pr e ta ion na r . 2. Pier napi ciu a ilania, tran tor T je t tanie
wszędzie tam, gdzie
topnie uk a u je t acniac t pn , akt n i po o uje pr ep pr u pr e
zachodzi potrzeba
pracuj c napi cia i ej cio i na et ce k pr eka nika P , kt r iera o po
regulacji i stabilizacji
r u poje nc ch ili olt , pr te pe ie nie t ki. Stan akt n pr eka nika tr a
temperatury w zakresie ratur e 00o napi cie ej cio e no i kil o o entu, kt r napi cie na j ciu
kana cie ili olt . unkcj acniac a uk a u calone o 2 o i nie tak a
od 0 do 500oC.
na u ter opar pe ni uk a calon arto jak u ta iona a po oc potencjo e
 acniac operac jn OP0 . harakter tru R2 . O nac a to, i te peratura ele en
celu u kania tak erokie
uje i on a r fe te peraturo na tu r ejne o o i n a arto u ta ion .
o akre u re ulacji i ta ili a
pi cia nie r no a enia, co je t ar o i tot Pr e t ki pr eka nika P je t a ilan r ej
cji, jako c ujnik te peratur
ne uk a ie po iaro acniaj c nik o olnej oc , je n o ranic enie
a to o ano uk a ie ter
nie ielkie na . je t o ci alno pr o a t k pr eka ni
opar . e t to ele ent, kt r kor tuje
ej cie acniac a uk a u calone o ka. on en ator ra re tore R ta
ia aniu ja i ko See ecka, pole a
popr e aj ele ent R , , R2 i 2, kt re no i filtr, kt re o a anie je t eli ino
j ce na po ta aniu napi cia elektr c ne o
t or filtr la ak caj c ch na ien anie o li o ci pr pa ko e o pr e o
iej cu t ku ch r n ch etali. Ter o
n ch o c ch afa o a prac acnia enia tran tora T . Dio a D a e piec a
para k a a i ch rut konan ch
c a . ocnienie uk a u o ta o tak o tran tor T pr e pr epi cia i in uko an
r n ch ateria , e pa an ch na je
o
rane, e ro t te peratur pieca o po i pr c aniu ce ki pr eka nika P .
n ko cu. Po o r aniu iej ca pojenia,
o uje i k enie napi cia na j ciu e eli ur enie r ejne a a a ilania
po i ru i i ko ca i rut po taje
acniac a o 0 . Ele ent R , R20, tr jfa o e o, to nale a to o a t c nik.
napi cie. e t to t . napi cie ter oelektr c
R 4 i R tano i o ko pen ac jn . Do o c tu te peratur topniach el ju
ne. e o arto je t ar o a a. Na pr
S na j cio uk a u calone o je t a u ili olto ier uk a e calon
k a , la ter opar t pu , te peratur e
pr eka an o ko paratora 2  4 , l 0 . Do je o ej cia je t opro
400o napi cie to no i 2 ,84 . ar
kt r por nuje to napi cie napi cie o a an , pr e pr e c nik S , na j
to napi cia ter oelektr c ne o je t o
nie ienia, u ta ion pr po oc poten cia uk a u calone o lu potencjo e
ok a nie proporcjonalna o r nic te pe
cjo etru R2 . akre re ulacji te o napi cia tru R2 . ale no ci o u ta ienia pr e c
ratur ie poin a punkte o nie ienia
o nie ienia no i 0÷ . Po o nie jak e nika S uk a okonuje o c tu u ta ionej
utr an ta ej te peratur e. Ponie
acniac u t pn 0 o po ia a te peratur ieci D2 lu r ec i tej te
a t ki ra ion ter oele entu i pr e o
o
, o nac a to, e napi cie o po ia a peratur ele entu r ejne o ieci D .
c c ch te o t ar a napi cie i fa
te peratur e ak alnej 00o . nik po iaru je t ietlan na poje nc ch
o a po iar, late o na pr e o c
ietlac ach ED , 2 i .
ce o iera i ateria o takich a ch a
Do a ilania re ulatora ta ili atora
a a a ia ania ter opar
ci o ciach ter oelektr c n ch. Po c e
te peratur u a ilac , kt re o
nia te na aj i r na c i. akre
che at je t pr e ta ion na r . .
ier on ch te peratur pr po oc ter o
Sta ili ator 4 i a ilaj a a ni
par je t eroki i no i 0÷ 000 o
c c re ulatora ta ili atora, a
2 0o o 2 00o .
i a ilaj ili olto ier uk a e
Opi an art kule ter ore ulator charak
calon .
ter uje i
pro t u o ,
Montaż, uruchomienie
a ko te konania,
i kalibracja
eroki akre e ta ili acji te peratur ,
e po iaro nie pr ekrac aj Ter ore ulator u o an je t na
o
c , tr ech p tkach ruko an ch re ula
o li o ci p prac o oln ur tor ta ili ator, a ilac , ietlac e
enie r ejn . ED pr e ta ion ch na r . 4. Ro
Sche at loko re ulatora i ta ili atora ie c enie ele ent pr e ta io
te peratur je t pr e ta ion na r . . no na r . .
r nia i ni kilka lok , to ali racj ac na i o u ta ienia
acniac na u po iaro e o ter pr e c nika S po cji, kt rej
Rys. 1. Schemat blokowy
regulatora temperatury
opar , ili olto ier ier napi cia po
Ra ioelektronik Au io Hi i i eo /200
Rys. 2.
Schemat regulatora 
stabilizatora
temperatury
ka ele ent
Rezystory
, 0 µ / 0
R 4, k&!
8, 9 00 p
R2 0 k&!
0 220 n
R 0 &!
4 0 n
R4 &!
2, 4 n
R 4 0 k&!
4, 2200 µ /2
R 80 k&!
, 00 µ /
ru nie ora R2 prec jnie u ta i
tencjo etru R2 . Su ak potencjo etru
R k&!
8 00 n
R8 4 &!
Elementy a nie tak te peratur . o na tutaj po
R24 nale u ta i tak, a akre re ula
R9 4 0 k&!
półprzewodnikowe
c o ie inn orco ter o etre .
cji napi cia opro a ane o o uk a u
R 0 k&!
l 0
R 8,2 k&! Na t pnie nale pra i popra no
2 4
i re ulo ane o R2 o po ia a te pera
R 2 , k&!
OP 0
ka a pr ch te peraturach, pa
tur e pr e iale 0÷ 00o , a ka ania
R 820 &!
4 809
i taj c o t , e ro t te peratur
R 4, 00 k&!
80 ili olto ier a o po ie nio 000 i 00.
o
R 4 0 k&!
909
o po inien o po ia a ro to i na
arto t iej cu o c inn najle
R 0 k&!
90
pi cia na j ciu uk a u calone o
R 8 k&! piej c fro olto ier i pra i po
T B 08
R 9 2,2 &!
D N400
o 0 . arto ocnienia o na ko
pra no ka a , r nic ka a o
R20 pot. ont. 0 k&!
D2, ED ielona
r o a pr po oc potencjo etru R22.
na kor o a potencjo etre R2 .
R2 pot. ont. 4 k&!
D4 8
R22 pot. 0 k&!/
, 2, SA 2 A Re tor R4 o na u o a tr ech re
olejn c nno ci je t o po ie nie u ta
/A ieloo roto
o tek pro to nic A
tor 0 &! ora je ne o , &! po
ienie ocnienia acnic a t p
R2 pot. ont. 4, &!
Inne
R24 pot. ont. 220 &! c on ch ere o o. Do r po o e na
Ter opara t p P T
ne o uk a e calon . e li ter o
R2 pot. ont. 0 k&!
P N N 2N ce ka
u ta ienie popra n ch ka a pr
para naj uje i ni kiej te peratur e
Kondensatory
B 00 A
ch te peraturach o e oka a i u ie
0 n
S pr e c nik upo c jn 20÷ 0o nale potencjo etra i R20
2 220 n
O u o a A
c enie ter opar otuj cej i
, 4 µ /
Opra a e piec niko a
o ie. ka anie te peratur po
00 µ / 0
TS TS8/ 0/
inno a iera i pr e iale
o
9 ÷ 0 . Pr o c eniu ter opa
r o re ulatora ta ili atora tr e a
r ci u a na pra i o pola
r acj tj. plu ter opar o nac o
n kolore c er on nale
po c j cie o nac on
ter ore ulatora, nato ia t i
nu o nac on kolore nie ie ki
Rys. 3. Schemat zasilacza
po c ter ore ulatora.
Ra ioelektronik Au io Hi i i eo /200
a
a
c
Rys. 4. PÅ‚ytki drukowane (skala 1:1):
a  ta ili atora re ulatora,  a ilac a, c  ietlac a
c
Rys. 5. Rozmieszczenie elementów na płytkach drukowanych:
a  ta ili atora re ulatora,  a ilac a, c  ietlac a
Michał Cembrzyński
Ra ioelektronik Au io Hi i i eo /200