SR-71 "Blackbird"

Historia

Koncepcja superszybkiego samolotu do prowadzenia dalekiego rozpoznania strategicznego poza zasięgiem rakietowej obrony przeciwlotniczej powstała w 1958 r. w USAF - zarówno pułap lotu tego samolotu, jak i jego prędkość miały umożliwić mu uniknięcie wystrzelonych do niego rakiet. Do opracowania projektów wstępnych samolotów odpowiadających tym wymaganiom przystąpiły biura konstrukcyjne firm Boeing, North American i Lockheed. Wybrany został projekt przedstawiony przez tę ostatnią. Prace konstrukcyjne rozpoczęto w 1959 r. w całkowitej tajemnicy, budując na pustyni Mojave nowe biuro konstrukcyjne i montownię prototypów. Podczas prac nad tym samolotem rozwiązywano wiele skomplikowanych, niespotykanych wcześniej zagadnień z dziedziny aerodynamiki, zespołu napędowego, konstrukcji (połączenia dylatacyjne zapewniające możliwość rozszerzania cieplnego konstrukcji bez jej uszkodzenia), chłodzenie płatowca (chłodzenie powierzchni zewnętrznym paliwem) i nowych materiałów (użycie stopów tytanu na niespotykaną wcześniej skalę). Lockheed SR-71 jest jednym z nielicznych samolotów latających z prędkością zbliżoną do tzw. bariery cieplnej, prędkości, przy której tarcie powietrza wywołuje silne nagrzanie lecącego ciała. O stopniu trudności zagadnień, jakie należało rozwiązać w konstrukcji świadczyć może choćby fakt znacznego przyrostu wymiarów samolotu wskutek rozszerzalności cieplnej; przy prędkości maksymalnej rozpiętość samolotu zwększa się aż o 0,1 m (!).

Pierwszy prototyp samolotu oblatano w styczniu 1962 r., a cały projekt częściowo ujawniono dopiero w 1964 r. jako A-11. Samolot ten jest do dziś użytkowany przez USAF i CIA. W roku 1967 na samolotach SR-71A ustanowiono dwa rekordy: prędkości (3429.56 km/h) i wysokości lotu (25 929 m). Nie wykorzystano przy tym pełnych możliwości samolotu. Do SR-71 należy przy tym rekord przelotu Atlantyku, wynoszący niecałe 2 godziny (z dwukrotnym tankowaniem paliwa w locie). Innym rekordem ustanowionym przez SR-71 jest zużycie paliwa, wynoszące 30 500 l/h. Od początku projektu samolot był

wytwarzany w następujących wersjach:

•

A-12 - seria prototypowa (23 szt.);

•

YF-12A - wersja myśliwska z uzbrojeniem rakietowym we wnękach w kadłubie (przebudowano 3 egz. z wersji A-12);

•

YF-12C - wersja myśliwska różniąca się wyposażeniem od YF-12A (pojedyńczy egzemplarz przebudowany z A-12);

•

SR-71A - zmodernizowana wersja prototypowa A-12 ze zmienionym wyposażeniem przeznaczonym do celów zwiadowczych (istniały 23 egz. + 1 przebudowany z YF-12C);

•

SR-71B - zmodyfikowana odmiana SR-71A; zmienione częściowo wyposażenie i usytuowanie kabin załogi (zbudowano 6 egz.);

•

SR-71C - przebudowany 1 egz. SR-71A ze zmienionym wyposażeniem.

Do chwili obecnej nie wiadomo o szybszym samolocie startującym poziomo z powierzchni ziemi.

Opis techniczny

Samolot dalekiego zwiadu strategicznego. Dwusilnikowy odrzutowy średniopłat w układzie delta Skrzydło

Skos krawędzi natarcia 60°; konstrukcja wielodźwigarowa półskorupowa ze stopów tytanu; połączenia elementów zapewniające odpowiednią dylatację.

Kadłub

Konstrukcja półskorupowa o charakterystycznym soczewkowym przekroju; fotele wyrzucane.

1

Usterzenie

Wyłącznie pionowe w postaci dwóch płyt nachylonych ku sobie i umieszczonych na gondolach silników; konstrukcja półskorupowa wielodźwigarowa.

Podwozie

Chowane hydraulicznie; amortyzacja olejowo-powietrzna; hamulce hydrauliczne tarczowe.

Napęd

Napęd kombinowany - 2 silniki Pratt-Whitney JT11D-20B składające się z silników Pratt-Whitney J58

obudowanych rurowymi gondolami stanowiącymi komory silników strumieniowych; ciąg - 2 * 15 360

daN.

Uzbrojenie

Tylko we wczesnej wersji myśliwskiej YF-12A - 4 rakietowe pociski zdalnie sterowane; pozostałe wersje nieuzbrojone.

Dane techniczne SR-71 Blackbird Rozpiętość

16,94 m

Długość

32,74 m

Wysokość

5,64 m

Powierzchnia nośna

167,2 m2

Masa własna

27 200 kg

Masa startowa

77 100 kg

Masa użyteczna

49 900 kg

Prędkośc maks.

ok. 4 Mach

Prędkośc min.

280 km/h

Pułap

36 500 m

Zasięg

4800 km

Maks. czas trwania lotu

1,5 h

Data ostatniej modyfikacji: 2001-01-06

2