Uczelnia Łazarskiego
Wydział Prawa i Administracji
S Y L A B U S
Rok akademicki: 2010/2011
Kierunek:
PRAWO
Nazwa przedmiotu:
KULTURA śYWEGO SŁOWA
Symbol przedmiotu:
P-U-AK-022
Rok studiów:
I
Semestr:
Jesienny
X Wiosenny
Imię i nazwisko wykładowcy:
HALINA WAŁASZEWSKA-SIENKIEWICZ
Tytuł / stopień naukowy:
Magister – Teatrolog, Logopeda
Podstawowy X Uzupełniający Języki Status przedmiotu:
Kierunkowy Specjalizacyjny Inny
Wykład (W) Ćwiczenia (C) Forma zajęć:
X Konwersatorium (K) Seminarium (S)
Język wykładowy:
Polski
Tryb:
Liczba godzin i tryb zajęć:
30 Stacjonarny
20 Niestacjonarny
Liczba punktów ECTS:
4
WP/SYL1/2009
1
Wymagania wstępne wobec słuchaczy: Nie ma wymagań wstępnych.
Formę zajęć stanowi 30% wykładu, 20% seminarium, 50%
ćwiczeń.
Celem przedmiotu „Kultura żywego słowa” jest przede
wszystkim nauka sprawnego i poprawnego mówienia, czyli emisji, dykcji i ortofonii. Ale również nauka budowania wypowiedzi z uwzględnieniem elementów prozodycznych
mowy wpływających na sugestywność i intencje wypowiedzi.
Założenia i cele kształcenia:
Zajęcia rozszerzone są o podstawową wiedzę na temat
retoryki i mowy ciała.
Poza niezbędnymi wiadomościami teoretycznymi zajęcia
poświęcone są przede wszystkim ćwiczeniom praktycznym.
Przedmiot ten jest niezbędny dla osób, które w przyszłości zamierzają wypowiadać się publicznie (media, polityka,
dziennikarstwo, prawo, działalność dydaktyczna i inne).
TREŚCI PROGRAMOWE
Liczba
Program zajęć:
L.p.
godzin
1.
Ciało i psychika jako punkt wyjścia dla prawidłowego ustawienia głosu: 3 / 2
- świadomość ciała;
- świadomość emocji;
- świadomość myśli;
Jak mówić, żeby ludzie nas słuchali;
Wykład i ćwiczenia;
2.
Ortofonia polska: wykład
3 / 2
- zasady poprawnej wymowy polskiej
- wymowa polskich samogłosek nosowych;
- zapis fonetyczny;
Ćwiczenia zapisu fonetycznego tekstu;
3.
Dalszy ciąg Ortofonii:
3 / 2
- akcent wyrazowy w języku polskim i w wyrazach obcego pochodzenia;
- akcent logiczny, emocjonalny i inne;
- nagłos i wygłos;
WP/SYL1/2009
2
- wymowa geminaty spółgłoskowej i samogłoskowej;
- upodobnienia pod względem artykulacji i dźwięczności;
Ćwiczenia;
4.
Oddech –narządy oddechowe i mechanika prawidłowego oddechu - wykład.
3 / 2
Ćwiczenia oddechowe, których celem są:
- wypracowanie oddechu żebrowo-przeponowo – brzusznego;
- wypracowanie długiej fazy wydechowej;
- wyrobienie umiejętności synchronizowania pauz oddechowych z treścią wypowiedzi;
- wypracowanie podparcia oddechowego (appoggio);
5.
Ćwiczenia motoryki narządów mowy, czyli nabywanie techniki artykulacyjnej: 3 / 2
- ćwiczenia języka, warg, szczeki dolnej, podniebienia miękkiego; Samogłoski polskie – charakterystyka i wpływ na jakość dykcji; Ćwiczenia;
6.
Głos – budowa narządów głosowe i mechanizm powstawania głosu – wykład.
3 / 2
Rezonatory – wpływ rezonatorów na wzmocnienie dźwięków
Ćwiczenia głosowe, których celem jest:
- ustalenie średnicy głosu;
- wyrobienie miękkiego nastawienia głosu;
- ustawienie głosu, czyli uruchomienie rezonatorów i wyrobienie umiejętności; kierowania głosu na „maskę”;
- wyrobienie umiejętności modulowania siły głosu, wysokości, barwy; 7.
Ćwiczenia dykcyjne:
3 / 2
- nauka poprawnej wymowy trudnych grup spółgłoskowych w sylabach, zdaniach i tekstach;
- nauka słuchania mowy i wysłuchiwania błędów;
8.
Prozodyka mowy i jej wpływ na interpretację tekstu i budowanie wypowiedzi 3 / 2
- akcent logiczny, intonacja, fraza, tempo, rytm, barwa głosu, wysokość głosu, siła głosu, pauza jako środki wyrazu;
Ćwiczenia na tekstach;
9.
Rodzaje, style i cele przemawiania
3 / 2
- krótka historia retoryki;
- od przemawiania informacyjnego do przemawiania perswazyjnego;
- chwyty i środki retoryczne;
- wielkie mowy historii;
WP/SYL1/2009
3
- mowy obronne i mowy oskarżycielskie;
- jak radzić sobie z tremą;
10.
Mowa ciała jako istotny element komunikacji – wykład i ćwiczenia.
3 / 2
30 / 20
Literatura podstawowa:
Autor (autorzy) / tytuł publikacji / wydawnictwo / rok wydania / tom, ewentualnie wybrany dział / ewentualnie zagadnienia (strony od-do).
Dłuska M., Fonetyka polska, PWN, Warszawa 1981;
Leary M., Wywieranie wrażenia na innych. O sztuce autoprezentacji, Gdańskie Wyd. Psych., 1999; Michałowska D., O podstawach polskiej wymowy scenicznej, PWST, Kraków 1994; Przybysz – Piwko M., Emisja głosu nauczyciela, 2006;
Toczyska B., Elementarne ćwiczenia dykcji, Gdańskie Wyd. Oświatowe, 1998; Toczyska B., Sarabanda w chaszczach, Podkowa, Gdańsk 2006; Toczyska B., Głośno i wyraźnie, Gdańskie wydawnictwo Psychologiczne, 2007; Wierzchowska B., Wymowa polska, PZWS, Warszawa 1971; Tarasiewicz B., Mówię i śpiewam wyraźnie – podręcznik do emisji głosu, Universitas, 2003; Bednarek J.D., Ćwiczenia wyrazistości mowy, Wydawnictwo Naukowe, 2005; Lichański J.Z., Retoryka-Historia-Teoria- Praktyka, Wydawnictwo DiG, 2007; Jaroszyński C., Jaroszyński P., „Kultura słowa” Podstawy Retoryki Klasycznej, Fundacja ”Nowa Przyszłość” 2008;
Molcho S., Mowa ciała, Świat Książki, 1998;
Tease A., Język ciała, Wydawnictwo Gemini 1997;
Kohout Jaroslav, Retoryka. Mowa zjednuje ludzi, Wydawnictwo Helion 2006; Komitet redakcyjny: Wiesław Władyka, Piotr Zmelonek, Tadeusz Zawadzki , Wielkie Mowy Historii, Polityka 2006.
Literatura uzupełniająca:
Autor (autorzy) / tytuł publikacji / wydawnictwo / rok wydania / tom, ewentualnie wybrany dział / ewentualnie zagadnienia (strony od-do).
WP/SYL1/2009
4
Forma i warunki zaliczenia:
Obecność na zajęciach obowiązkowa (sprawdzanie listy obecności).
Wykładowca dopuszcza nieobecność nieusprawiedliwioną na dwóch zajęciach. W innym przypadku przedmiot nie będzie zaliczony.
Zaliczenie na ocenę - (Z):
Składnikami oceny końcowej są dwie prace wykonane podczas trwania semestru (1,2), jedna praca końcowa (3), oraz obecność i aktywność na zajęciach (4).
1.Student jest zobowiązany złożyć pracę pisemną – 3 strony A4 – zapis fonetyczny wybranego tekstu (30%);
2.Student jest zobowiązany zaprezentować przygotowany przez siebie trening oddechowo – fonacyjno –
artykulacyjny (5-7 min), wykorzystując ćwiczenia podane na zajęciach (25%); 3. Na koniec zajęć student przygotowuje indywidualne wystąpienie na wybrany przez siebie temat ( 5-7
min.).
Do wyboru są: felieton radiowy (temat dowolny), wygłoszenie mowy obronnej, wygłoszenie mowy oskarżycielskiej, relacja z wydarzeń politycznych, relacja z wydarzeń sportowych, relacja z podróży, program wyborczy, mowa z okazji wydarzeń rodzinnych, podziękowania, mowy pożegnalne.
- oceniane jest sumienne wykonanie ćwiczeń i zastosowanie nabytej wiedzy i umiejętności w mówieniu; 4. Obecność i aktywność na zajęciach (15%)
Czy utwór spełnia wymogi dzieła o charakterze autorskim w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r.
o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. Z 2000 r., nr 90, poz. 804 z późn. zm.)?
X TAK
NIE
Mgr Halina Wałaszewska-Sienkiewicz
.................................................
.................................................
Data i podpis odpowiedzialnego za zajęcia
Data i podpis Dziekana
WP/SYL1/2009
5