10 www.gazetapodatkowa.pl
RACHUNKOWOR
Ć DLA KAŻDEGO
Sporządzanie informacji dodatkowej
Jednostki prowadzące księgi rachunkowe obowiązkowo sporządzają informację dodat- Rozliczenie głównych pozycji różniących podstawę opodatkowania podatkiem docho-
kową, która jest integralną częS
cią składową sprawozdania finansowego. Opracowują ją dowym od osób prawnych od wyniku finansowego (zysku, straty) brutto (pkt 2 ppkt 5 do-
wszystkie jednostki. datkowych informacji i objaS
nień) można także przedstawić w formie tabelarycznej.
Jak wynika z art. 48 ustawy o rachunkowoS
ci (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.) Poszczególne tytuły przychodów i kosztów korygujących wynik finansowy brutto  ob-
informacja dodatkowa powinna zawierać istotne dane i objaS
nienia niezbędne do tego, aby niżających lub podwyższających podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym  nale-
sprawozdanie finansowe odpowiadało warunkom okreS
lonym w art. 4 ust. 1 ww. ustawy, tj. aby ży wpisać do tabeli podając przy każdej pozycji znak: (+) w przypadku zwiększenia,
rzetelnie i jasno przedstawiało sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy. (-) w przypadku zmniejszenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.
Informacja dodatkowa składa się z dwóch częS
ci:
1) wprowadzenia do sprawozdania finansowego, Przykład
2) dodatkowych informacji i objaS
nień. W rachunku zysków i strat za 2006 r. spółka z o.o. wykazała zysk brutto w kwocie 80.000 zł.
W przypadku jednostek, których sprawozdanie finansowe podlega obowiązkowemu ba- Na podstawie danych wynikających z ksiąg rachunkowych (z ewidencji analitycznej) oraz
daniu przez biegłego rewidenta, wprowadzenie do sprawozdania finansowego wraz z bilan- uwzględniając koszty nieujęte w księgach 2006 r., lecz podatkowo stanowiące koszty uzy-
sem, rachunkiem zysków i strat, zestawieniem zmian w kapitale własnym oraz rachunkiem skania przychodów tego roku, spółka dokonała przekształcenia wyniku finansowego brutto
przepływów pieniężnych podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej w podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym za 2006 r.
Polskiej  Monitor Polski B .
Druga częS
ć informacji dodatkowej, tj. dodatkowe informacje i objaS
nienia, nie podlega
publikacji  wraz z wprowadzeniem do sprawozdania finansowego oraz pozostałymi ele-
mentami składowymi sprawozdania finansowego, po jego zatwierdzeniu, powinna być zło-
żona we właS
ciwym rejestrze sądowym.
Szczegółowy zakres informacji, jakie należy zamieS
cić zarówno we wprowadzeniu
do sprawozdania finansowego, jak i w dodatkowych informacjach i objaS
nieniach  sporzą-
dzanej przez jednostki inne niż banki i zakłady ubezpieczeń  okreS
la załącznik nr 1 do ustawy
o rachunkowoS
ci (art. 48 ust. 2 ustawy). W załączniku tym ustawodawca okreS
lił minimal-
ny zakres i rodzaj informacji, co oznacza, że jednostka może rozszerzyć zakres podawanych
informacji  jeżeli wynika to z potrzeb i jej specyfiki (art. 50 ust. 1 ustawy).
Wprowadzenie do sprawozdania finansowego
Wprowadzenie do sprawozdania finansowego powinno zawierać nazwę, siedzibę, formę
prawną, podstawowy przedmiot działalnoS
ci, wskazanie sądu rejestrowego lub innego orga-
nu prowadzącego rejestr. Poza danymi identyfikującymi jednostkę we wprowadzeniu nale-
ży podać m.in.:
- okres, za jaki zostało sporządzone sprawozdanie finansowe,
- czy sprawozdanie zostało sporządzone zgodnie z zasadą kontynuacji działalnoS
ci,
- opis przyjętych zasad (polityki) rachunkowoS
ci, w tym metod wyceny i sporządzenia
sprawozdania finansowego w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wy-
boru, oraz przedstawienie przyczyn i skutków ich ewentualnych zmian w stosunku do roku
poprzedzającego.
Moim zdaniem wskazane jest, by także osoby fizyczne oraz spółki osobowe (cywilne
Dodatkowe informacje i objaS
nienia
i prawa handlowego) przedstawiły w pkt 2 ppkt 5 pozycje różniące wynik brutto od dochodu
Dodatkowe informacje i objaS
nienia powinny zawierać w szczególnoS
ci:
podatkowego.
a) wyjaS
nienia do pozycji bilansu, rachunku zysków i strat, zestawienia zmian w kapitale
Prezentując informacje należy zachować kolejnoS
ć pozycji (punktów, podpunktów, liter)
(funduszu) własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych za okresy sprawozdawcze
podanych w załączniku nr 1 do ustawy o rachunkowoS
ci. Jeżeli dane zdarzenia nie wystę-
objęte sprawozdaniem finansowym,
pują w jednostce można ten fakt potwierdzić wpisując w tej pozycji zwrot  nie występuje .
b) proponowany podział zysku lub pokrycia straty,
Informację dodatkową podpisuje  każdą jej częS
ć  tak jak pozostałe częS
ci składowe
c) podstawowe informacje dotyczące pracowników i organów jednostki,
sprawozdania finansowego, podając zarazem datę podpisu, osoba, której powierzono pro-
d) inne istotne informacje dla zrozumienia sprawozdania finansowego.
wadzenie ksiąg rachunkowych, oraz kierownik jednostki. Jeżeli jednostką kieruje organ
Ustawa nie okreS
la formy, w jakiej powinny być prezentowane dane w informacji dodat-
wieloosobowy, podpisy składają wszyscy członkowie tego organu.
kowej  zatem w celu przedstawienia dodatkowych informacji jednostka może zastosować
dowolną formę. Niektóre informacje, np. w postaci danych liczbowych, warto prezentować Ewa Gruchot
w formie tabelarycznej.
Przykład
Porady eksperta
W bilansie za 2006 r. w wierszu A.II jednostka wykazała następujące dane (w złotych):
stan na 31.12.2006 r. 31.12.2005 r.
II. Rzeczowe aktywa trwałe 870.700 834.800
Zapomoga losowa dla pracownika
1. R
rodki trwałe 870.700 796.800
ze S
rodków obrotowych
a) grunty (w tym prawo użytkowania wieczystego) 360.000 350.000
b) budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej 349.500 300.000
WypłaciliS
my pracownikowi zapomogę pieniężną ze S
rodków obroto-
c) urządzenia techniczne i maszyny 85.000 100.000
wych z tytułu zdarzenia losowego (spłonął mu dom). Wypłaty dokonali-
d) S
rodki transportu 76.200 46.800
S
my w grudniu 2006 r. Tworzymy ZFR
S, ale w momencie zdarzenia S
rodki
e) inne S
rodki trwałe  
Funduszu zostały już rozdysponowane. Jak zaksięgować to zdarzenie i ja-
2. R
rodki trwałe w budowie  38.000
kie skutki podatkowe ono wywiera?
3. Zaliczki na S
rodki trwałe  
Zapomoga wypłacana pracownikowi ze S
rodków obrotowych pracodawcy stano-
W informacji dodatkowej, w  Dodatkowych informacjach i objaS
nieniach jednostka
wi dla tego pracownika przychód ze stosunku pracy. Jednak wolne od podatku docho-
przedstawiła  w formie tabeli  szczegółowy zakres zmian wartoS
ci początkowej poszcze-
dowego są zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk
gólnych grup rodzajowych S
rodków trwałych zawierający stan tych aktywów na początek
żywiołowych, długotrwałej choroby lub S
mierci  do wysokoS
ci nieprzekraczającej
roku obrotowego, zwiększenia i zmniejszenia w trakcie roku 2006 oraz stan na koniec 2006 r.
w roku podatkowym kwoty 2.280 zł (art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o pdof  Dz. U.
 według wartoS
ci brutto i netto (z uwzględnieniem umorzenia S
rodków trwałych).
z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.). Żadne przepisy ustawy nie definiują pojęcia  indy-
widualne zdarzenie losowe , jednak jego interpretację można odnalex
ć w wyjaS
nie-
niach organów podatkowych. Przytoczmy w tym miejscu fragment pisma Izby Skar-
bowej w Krakowie z dnia 10 sierpnia 2006 r., nr PD-3/41170-46/06/MP:  (& ) pod
pojęciem  indywidualnego zdarzenia losowego można rozumieć wszelkie nagłe, nie-
spodziewane, pojedyncze zdarzenia wywołane przyczynami zewnętrznymi, których nie
można przewidzieć, a które są niezależne od człowieka, nawet przy zachowaniu nale-
żytej starannoS
ci jak np. kradzieże, włamania, zniszczenie domu lub mieszkania spo-
wodowane zalaniem wodą lub pożarem, nieszczęS
liwe wypadki powodujące uszczer-
bek na zdrowiu itp. (& )
Zatem do wysokoS
ci nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł zapo-
moga otrzymana w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, w tym zniszczeń domu
czy mieszkania spowodowanych pożarem, jest zwolniona z podatku dochodowego.
Zwróćmy uwagę, że skoro podstawą do zwolnienia z podatku jest otrzymanie zapomo-
gi na skutek wystąpienia zdarzenia losowego, trzeba należycie udokumentować wystą-
pienie tego zdarzenia.
Zauważmy, że zapomogi losowe w przypadku klęsk żywiołowych, indywidualnych
zdarzeń losowych lub długotrwałej choroby są wyłączone z oskładkowania  bez ogra-
niczenia kwotowego i bez względu na x
ródło ich finansowania (ż 2 ust. 1 pkt 22 rozpo-
rządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania
podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe  Dz. U. z 1998 r.
nr 161, poz. 1106 ze zm.).
Pracownik powinien wystąpić z pisemnym wnioskiem o wypłatę zapomogi losowej
dołączając do wniosku dokumenty potwierdzające wystąpienie zdarzenia losowego.
W przypadku pożaru domu może to być przykładowo kopia protokołu straży pożarnej.
Kierownik jednostki podejmuje decyzję o przyznaniu pracownikowi zapomogi losowej
ciąg dalszy na str. 11
Gazeta Podatkowa nr 18 " 1.03.2007 r.