MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Małgorzata Latek
Zdobienie i wykończanie wyrobów kaletniczych
744[01].Z3.02
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
dr inż. Marian Grabkowski
dr inż. Tadeusz Sadowski
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Małgorzata Latek
Konsultacja:
mgr inż. Zdzisław Feldo
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 744[01].Z3.02
 Zdobienie i wykończanie wyrobów kaletniczych , zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu kaletnik 744[01].
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Przykładowe scenariusze zajęć 7
5. Ćwiczenia 11
5.1. Techniki zdobienia wyrobów kaletniczych 11
5.1.1. Ćwiczenia 11
5.2. Metody wykończania brzegów wyrobów kaletniczych 15
5.2.1. Ćwiczenia 15
5.3. Okuwanie wyrobów kaletniczych 18
5.3.1. Ćwiczenia 18
5.4. Wykończanie wyrobów kaletniczych 22
5.4.1. Ćwiczenia 22
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 24
7. Literatura 35
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie kaletnik 744[01].
W poradniku zamieszczono:
 wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które uczeń
powinien mieć opanowane przed przystąpieniem do realizacji tej jednostki modułowej,
 cele kształcenia, jakie uczeń powinien osiągnąć w czasie zajęć edukacyjnych tej jednostki
modułowej,
 przykładowe scenariusze zajęć,
 propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,
 wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. samokształcenia
kierowanego, tekstu przewodniego czy ćwiczeń praktycznych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od
samodzielnej pracy uczniów, do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel
może posłużyć się zamieszczonym zestawem zadań testowych, zawierającym różnego
rodzaju zadania.
W tym rozdziale podano również:
 plan testu w formie tabelarycznej,
 punktację zadań,
 propozycje norm wymagań,
 instrukcjÄ™ dla nauczyciela,
 instrukcjÄ™ dla ucznia,
 kartÄ™ odpowiedzi,
 zestaw zadań testowych,
 test praktyczny typu   próba pracy .
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
744[01].Z3
Technologia wytwarzania
wyrobów kaletniczych
744[01].Z3.01
Wykonywanie montażu wyrobów
744[01].Z3.02
Zdobienie i wykończanie
wyrobów kaletniczych
744[01].Z3.03
Ocenianie jakości wyrobów
kaletniczych
744[01].Z3.04
Wykonywanie
napraw, renowacji i konserwacji
wyrobów kaletniczych
744[01].Z3.05
Cechowanie, pakowanie oraz
przechowywanie wyrobów
kaletniczych
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- posługiwać się terminologią dotyczącą wyrobów, części składowych, półproduktów
i dodatków kaletniczych,
- rozróżniać rodzaje wyrobów kaletniczych,
- rozróżniać elementy wyrobów kaletniczych,
- rozpoznawać części składowe i dodatki w wyrobie kaletniczym,
- określać techniki montażu i wykończenia wyrobów kaletniczych,
- dokonać podziału wyrobów kaletniczych na grupy asortymentowe,
- określać kryteria podziału wyrobów kaletniczych w aspekcie rozwiązań konstrukcyjnych
i materiałowych,
- dokonywać analizy norm dotyczących wyrobów kaletniczych,
- wymiarować na rysunkach części składowe wyrobów oraz proste części maszyn
i urządzeń,
- odczytywać rysunki techniczne złożeniowe wyrobów kaletniczych,
- przedstawiać w perspektywie zbieżnej figury, bryły i wyroby kaletnicze,
- wykonywać odręczne rysunki brył i wyrobów kaletniczych,
- stosować zasady kolorystyki i kompozycji w projektowaniu wyrobów kaletniczych,
- dobierać barwy do projektowanych wyrobów,
- zaprojektować ornamenty w wyrobach kaletniczych,
- określać wielkości i proporcje wyrobów odpowiednio do przeznaczenia,
- określać kierunki mody dotyczące wyrobów kaletniczych, na podstawie analizy żurnali,
czasopism i pokazów,
- stosować różne techniki kopiowania rysunków żurnalowych,
- stosować techniki projektowania wyrobów kaletniczych,
- wykonywać projekty wyrobów kaletniczych z uwzględnieniem aktualnej mody oraz
wzorów historycznych i ludowych,
- rozróżniać maszyny i urządzenia stosowane w procesach technologicznych,
- klasyfikować maszyny i urządzenia w zależności od budowy, zasady działania
i zastosowania praktycznego,
- rozróżniać części maszyn,
- wyjaśniać budowę i zasadę działania maszyn stosowanych w kaletnictwie,
- określać podstawowe i specjalne wyposażenie maszyn,
- dobierać parametry pracy maszyn i urządzeń kaletniczych,
- określać zastosowanie mechanizmów maszyn,
- określać rodzaj garbowania i sposób wykończania skór,
- określać wymagania technologiczne dla poszczególnych rodzajów i gatunków skór,
- rozpoznawć wady i uszkodzenia skór wyprawionych oraz określić ich wpływ na jakość
wyrobów kaletniczych,
- dokonywać podziału skór gotowych ze względu na przeznaczenie asortymentowe,
- określać przydatność tworzyw skóropodobnych w produkcji wyrobów kaletniczych,
- charakteryzować sposoby wykończania tworzyw skóropodobnych,
- określać zasady obsługi urządzeń i przyrządów pomiarowych,
- posługiwać się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń,
 posługiwać się dokumentacją techniczną i technologiczną,
 korzystać z różnych z
ródeł informacji technicznej i technologicznej,
 stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
wymagania ergonomii.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- zorganizować stanowiska pracy do zdobienia i wykończania wyrobów kaletniczych,
- określić metody i techniki zdobienia elementów wyrobów kaletniczych,
- wyjaśnić budowę i zasadę działania deseniarek i perforowarek,
- dobrać oprzyrządowanie deseniarki i perforowarki,
- przygotować do pracy i obsłużyć maszynę do perforowania i deseniowania,
- wykonać zdobienie elementów przez deseniowanie i perforowanie,
- dokonać konserwacji perforowarki i deseniarki,
- posłużyć się narzędziami stosowanymi w technice sitodruku,
- wykonać zdobienie elementów i wyrobów techniką sitodruku,
- wykonać marszczenie i fałdowanie do zdobienia elementówi wyrobów,
- wykonać zdobienia elementów i wyrobów metodą przeplatania,
- nałożyć aplikacje na elementy i wyroby,
- wykonać szycie ozdobne i haftowanie,
- wykonać zdobienia elementów i wyrobów techniką liniowania,
- scharakteryzować narzędzia do liniowania,
- dobrać techniki wykończania brzegów wyrobów,
- zastosować ręczne i maszynowe techniki zawijania brzegów,
- wszyć zamki błyskawiczne,
- wykończyć brzegi wyrobów przy pomocy maszyny i urządzeń,
- dobrać rodzaje lamowania w zależności od rodzaju wyrobu i materiału,
- wykonać wypustki według określonej technologii,
- dobrać okucia w zależności od rodzaju materiału, charakteru i konstrukcji wyrobu,
- dobrać techniki montażu okuć,
- dobrać narzędzia stosowane w procesie okuwania,
- dobrać metody montażu okuć w zależności od rodzaju okucia i wyrobu,
- zabezpieczyć okucia przed korozją i uszkodzeniem,
- dobrać środki wykończalnicze w zależności od rodzaju materiału,
- dobrać metody wykończania wyrobów,
- wykonać retuszowanie, apreturowanie, nabłyszczanie i polerowanie do wykończania
powierzchni wyrobu,
- posłużyć się dokumentacją techniczną oraz instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń,
- zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
wymagania ergonomii.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadzÄ…ca & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Modułowy program nauczania: Kaletnik 744[01]
Moduł: Technologia wytwarzania wyrobów kaletniczych 744[01].Z3
Jednostka modułowa:  Zdobienie i wykończanie wyrobów kaletniczych
744[01].Z3.02
Temat: Zdobienie wyrobu kaletniczego  torba młodzieżowa z tkaniny, codziennego
użytku, na sezon wiosenno  letni.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności doboru zdobień, korzystania z literatury fachowej,
odczytywania rysunków, sporządzanie rysunków modelowych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
 określić cel zdobienia wyrobu kaletniczeg,
 dobierać zdobienie wyrobu w zależności od przeznaczenia wyrobu, rodzaju
zastosowanego materiału, wieku użytkownika, sezonowości wyrobu, jego konstrukcji itp.,
 pracować w grupie,
 argumentować swoje decyzje,
 podejmować decyzje.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
 metoda dyskusji plakatowej METAPLAN.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
 praca w grupach.
Czas: ustala na bieżąco nauczyciel w zależności od umiejętności uczniów.
Åšrodki dydaktyczne:
 przybory do pisania i rysowania,
 zeszyt, blok rysunkowy,
 samoprzylepne karteczki,
 arkusz szarego papieru.
Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Realizacja zajęć:
 przygotowanie plakatu: zapisanie tematu dyskusji na górze arkusza, poniżej po lewej
stronie  metody właściwe , po prawej  metody niewłaściwe ,
 uczniowie dokonują analizy poznanych metod zdobień,
 uczniowie zapisują w zeszytach i na karteczkach metody zdobień, które ich zdaniem
można zastosować w torebce młodzieżowej codziennego użytku wykonanej
z tkaniny,
 liderzy zespołów prezentują wypracowaną przez grupę listę metod zdobień
i przyklejajÄ… karteczki z wypisanymi metodami na arkuszu szarego papieru,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
 pod kierunkiem nauczyciela uczniowie porządkują plakat  wybierają wspólnie,
właściwe metody zdobień, zbierają wnioski, podsumowują dyskusję,
 uczniowie zapisujÄ… w zeszytach zebrane wnioski.
5. Nauczyciel analizuje pracę uczniów , ocenia przyjęte metody i stwierdza, czy zadanie
wykonali poprawnie.
Praca domowa
Narysuj torebkę młodzieżową z zastosowaniem zdobień wybranych na lekcji.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
 anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności,
 ustne odpowiedzi i dyskusja z uczniami.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadzÄ…ca & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Modułowy program nauczania: Kaletnik 744[01]
Moduł: Technologia wytwarzania wyrobów kaletniczych 744[01].Z3
Jednostka modułowa:  Zdobienie i wykończanie wyrobów kaletniczych
744[01].Z3.02
Temat: Zdobienie wyrobu przy użyciu okuć  montaż nitów na ściance przedniej.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności zdobienia wyrobów kaletniczych przez okuwanie.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
 zorganizować stanowisko do okuwania,
 zgromadzić potrzebne narzędzia i przybory do okuwania,
 wykonać zdobienie ścianki przedniej.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
- pogadanka,
- pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
 uczniowie pracujÄ… w maÅ‚ych grupach 2÷3 osobowych.
Strategia: uczenie się przez doświadczenie.
Czas: ustala na bieżąco nauczyciel w zależności od umiejętności ucznia.
Åšrodki dydaktyczne:
 stanowiska do okuwania,
 wzornik z oznaczonymi miejscami montażu nitów,
 wykrój ścianki przedniej ze skóry,
 dermatograf do wykonania oznaczeń na skórze,
 młotek,
 nity rozdwajane,
 przecinak,
 młotek,
 literatura z rozdziału 7.
Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Realizacja zajęć:
 uczniowie zapoznają się z instrukcją bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku,
 uczniowie zakładają odzież ochronną,
 organizują stanowisko pracy, czyli gromadzą potrzebne narzędzia do wykonania
okuwania,
 dokonujÄ… kontroli organoleptycznej wskazanego wykroju,
 układają wzornik montażowy na elemencie ścianki przedniej,
 dokonują oznaczeń miejsc montażu okuć przy użyciu ołówka,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
 wykonują nacięcia przecinakiem powierzchni ścianki przedniej według oznaczeń,
 wprowadzajÄ… w otwory nity,
 montują nity przez rozłożenie ich górnych krawędzi,
 nauczyciel nadzoruje pracÄ™ ucznia, podpowiada w razie wystÄ…pienia problemu.
5. Po wykonaniu wszystkich czynności uczeń porządkuje stanowisko pracy.
6. Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony.
7. Nauczyciel sprawdza pracę ucznia i stwierdza czy wykonał ją poprawnie.
8. Uczniowie prezentują wyniki swojej pracy w kolejności wykonywania.
9. Uczniowie wspólnie z nauczycielem dokonują oceny prac.
Praca domowa
Odszukaj w literaturze informacje na temat innych sposobów montażu nitów.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
 anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności,
 odpowiedzi ustne i dyskusja z uczniami.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
5. ĆWICZENIA
5.1. Techniki zdobienia wyrobów kaletniczych
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przyporządkuj właściwą nazwę przedstawionym metodom zdobienia wyrobów
kaletniczych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić szczególną uwagę na
umiejętność rozpoznawania metod zdobień.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości na temat metod zdobień,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dokonać obserwacji przedstawionych metod zdobienia zastosowanych w kolekcji
wyrobów,
4) nadać właściwe nazwy przedstawionym metodom zdobienia,
5) zapisać na paskach samoprzylepnych nazwy metod zdobienia,
6) przykleić samoprzylepny pasek z właściwą nazwą zdobienia do wyrobu.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 ćwiczenie praktyczne,
 pokaz z objaśnieniem.
Åšrodki dydaktyczne:
 kolekcja wyrobów zdobionych różnymi metodami,
 samoprzylepne papierowe paski,
 przybory do pisania,
 literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
Dokonaj marszczenia elementu przy użyciu nici ściegiem ręcznym.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić szczególną uwagę na
dobór materiałów na elementy przeznaczone do marszczenia, staranne wykonanie
marszczenia, a także stosowanie zasad bezpiecznej pracy podczas szycia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
 Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości na temat marszczenia przy użyciu
nici,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dobrać odpowiednie elementy do marszczenia ściegiem ręcznym,
4) przygotować igłę z nitką,
5) oznaczyć linie i ilość rzędów szycia,
6) przeszyć element zgodnie z oznaczeniami,
7) ściągnąć nitki, a końce zakończyć węzłami,
8) zaprezentować wykonaną pracę i uzasadnić dobór elementu,
9) wnioski zapisać w zeszycie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 zestaw próbek elementów z różnych materiałów przeznaczonych do zdobienia,
 przybory do rysowania i pisania,
 igły i nici,
 zeszyt,
 literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Dokonaj zdobienia elementu przez marszczenie przy użyciu urządzenia marszczącego,
zamocowanego do maszyny szyjÄ…cej praworamiennej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić szczególną uwagę na
dobór właściwych materiałów na elementy przeznaczone do marszczenia, staranne wykonanie
marszczenia, a także stosowanie zasad bezpiecznej pracy podczas szycia maszynowego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości na temat marszczenia maszynowego,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przygotować maszynę szyjącą poprzez odpowiednie zwolnienie nici wychodzącej
z bębenka,
4) przeszyć górny brzeg elementu,
5) zmarszczyć materiał,
6) zakończyć nitki węzełkami,
7) zaprezentować wykonaną pracę i uzasadnić dobór elementu,
8) zapisać wnioski w zeszycie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 ćwiczenie praktyczne,
 pokaz z objaśnieniem.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Åšrodki dydaktyczne:
 zestaw elementów z różnych materiałów przeznaczonych do zdobienia,
 maszyna szyjÄ…ca praworamienna z urzÄ…dzeniem marszczÄ…cym,
 nici,
 przybory do pisania,
 zeszyt,
 literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 4
Dobierz metodę zdobienia paska odzieżowego damskiego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić szczególną uwagę na
właściwy dobór elementów zdobiących.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości na temat metod zdobień,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dokonać obserwacji przedstawionych metod zdobienia,
4) dobrać odpowiednie metody zdobienia,
5) naszkicować pasek z uwzględnieniem dobranych zdobień,
6) zapisać wnioski w zeszycie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 metoda przewodniego tekstu,
 ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 kolekcja zdobień,
 prospekty i żurnale z wyrobami kaletniczymi dla kobiet,
 blok rysunkowy,
 przybory do pisania i rysowania,
 zeszyt,
 literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 5
Dobierz metodÄ™ zdobienia tornistra szkolnego dla dzieci w wieku 7 9 lat.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić szczególną uwagę na
właściwy dobór elementów zdobiących.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości na temat metod zdobień,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
3) zaproponować zdobienia tornistra,
4) naszkicować tornister z zaproponowanymi zdobieniami,
5) uzasadnić dobór zdobień,
6) wnioski zapisać w zeszycie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 metoda przewodniego tekstu,
 ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 kolekcja zdobień,
 prospekty i żurnale z wyrobami kaletniczymi dla dzieci,
 przybory do rysowania i pisania,
 blok rysunkowy,
 zeszyt,
 literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
5.2. Metody wykończania brzegów wyrobów kaletniczych
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Scharakteryzuj nazwij przedstawione metody wykończania brzegów w wyrobach.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić szczególną uwagę na
umiejętność rozpoznawania metod wykończania brzegów.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości na temat metod wykończania
brzegów,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dokonać obserwacji przedstawionych metod wykończania brzegów w wyrobach,
4) nadać właściwe nazwy przedstawionym metodom wykończenia brzegów,
5) zapisać na paskach samoprzylepnych nazwy metod wykończania,
6) przykleić samoprzylepny pasek z właściwą nazwą wykończenia brzegu do wyrobu.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
zestaw wyrobów kaletniczych o różnych sposobach wykończania brzegów,
 samoprzylepne papierowe paski,
 przybory do pisania,
zeszyt,
literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
Dokonaj lamowania brzegów lamówką zwykłą, uprzednio zszytych elementów.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić szczególną uwagę na
umiejętność doboru lamówki, maszyny do lamowania a także stosowanie zasad bezpiecznej
pracy podczas szycia maszynowego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania wiadomości dotyczące lamowania brzegów,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dobrać lamówkę,
4) dobrać i przygotować maszynę do lamowania zwykłego,
5) wykonać lamowanie brzegów,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
6) zaprezentować wykonaną pracę,
7) ocenić poprawność wykonania ćwiczenia,
8) zapisać wnioski i uwagi w zeszycie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 ćwiczenie praktyczne,
 dyskusja dydaktyczna,
 pokaz z objaśnieniem.
Åšrodki dydaktyczne:
 zszyte dowolne dwa elementy,
 lamówki z różnych materiałów i o różnej szerokości,
 maszyny szyjÄ…ce wraz z oprzyrzÄ…dowaniem,
 przybory do pisania,
 zeszyt,
 literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Dokonaj wykończenia brzegów paska męskiego ze skóry czarnej garbowania
chromowego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić szczególną uwagę na
właściwy dobór metod wykończania brzegów.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości na temat metod wykończania
brzegów,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dokonać oględzin wyciętego paska, zwracając szczególną uwagę na przekrój skóry,
4) zaproponować metodę wykończenia brzegów,
5) wykończyć brzegi paska zaproponowaną metodą,
6) zaprezentować wykończone brzegi i uzasadnić dobór metody,
7) ocenić wykonane prace,
8) zapisać wnioski w zeszycie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 ćwiczenie praktyczne,
 dyskusja dydaktyczna,
 pokaz z objaśnieniem.
Åšrodki dydaktyczne:
 pasek ze skóry garbowania chromowego o brzegach niewykończonych,
 zestaw materiałów, środków, narzędzi i maszyn do wykończania brzegów elementów,
 literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
Ćwiczenie 4
Dokonaj zawijania bezpośredniego brzegów elementu ze skóry.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić szczególną uwagę na
właściwy dobór metod zawijania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości na temat metod wykończania
brzegów przez zawijania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dokonać zawinięcia brzegu w następującej kolejności:
 nanieść klej na brzegi elementu,
 zawinąć brzegi kostką,
 zaklepać zawinięty brzeg,
 dokonać oceny zawiniętego brzegu,
4) zapisać wnioski i uwagi w zeszycie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 ćwiczenie praktyczne,
 dyskusja dydaktyczna,
 pokaz z objaśnieniem.
Åšrodki dydaktyczne:
 elementy wyrobu kaletniczego ze skóry,
 klej,
 pędzel do nanoszenia kleju,
 kostka,
 młotek cholwekarski,
 płytka marmurowa,
 literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
5.3. Okuwanie wyrobów kaletniczych
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rozpoznaj i nazwij przedstawione narzędzia stosowane przy okuwaniu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić szczególną uwagę na
umiejętność rozpoznawania narzędzi do okuwania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości na temat okuwania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dokonać obserwacji przedstawionych narzędzi do okuwania,
4) nadać właściwe nazwy przedstawionym narzędziom,
5) zapisać na paskach samoprzylepnych nazwy narzędzi,
6) przykleić samoprzylepne paski z właściwą nazwą na poszczególnych narzędziach.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie praktyczne,
- dyskusja dydaktyczna,
- pokaz z objaśnieniem.
Åšrodki dydaktyczne:
 kolekcja narzędzi do okuwania,
 samoprzylepne papierowe paski,
 przybory do pisania,
 literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
Dokonaj montażu sprzączki w pasku stosując metodę nitowania.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić szczególną uwagę na
umiejętność rozpoznawania narzędzi do okuwania i sposobów montażu okuć.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości na temat nitowania,
2) stosować instrukcję bezpieczeństwa i higieny pracy w warsztatach lub w zakładzie gdzie
będzie realizowane ćwiczenie,
3) założyć odzież ochronną,
4) zapoznać się z zasadami i instrukcją bezpiecznej pracy na stanowisku,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
5) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
6) wykonać otwory w pasku,
7) założyć sprzączkę,
8) przeprowadzić nit przez otwory,
9) rozklepać i ukształtować nit.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie praktyczne,
- dyskusja dydaktyczna,
- pokaz z objaśnieniem.
Åšrodki dydaktyczne:
płytka ołowiana,
płytka stalowa,
dziurkacz,
wycinak,
nagłowniak,
młotek,
nity,
stół roboczy,
przybory do pisania,
literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Dokonaj montażu narożników przez zaciskanie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić szczególną uwagę na
umiejętność rozpoznawania narzędzi do okuwania i sposoby montażu okuć.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości na temat montażu okuć przez
zaciskanie,
2) stosować instrukcję bezpieczeństwa i higieny pracy w warsztatach lub w zakładzie gdzie
będzie realizowane ćwiczenie,
3) założyć odzież ochroną,
4) zapoznać się z zasadami i instrukcją bezpiecznej pracy na stanowisku,
5) zorganizować stanowisko pracy,
6) dobrać narzędzia,
7) umieścić brzeg wyrobu w narożniku za pomocą łopatki,
8) wyrównać powstałe fałdki i zmarszczki,
9) zacisnąć brzegi narożnika.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie praktyczne,
- dyskusja dydaktyczna,
- pokaz z objaśnieniem.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Åšrodki dydaktyczne:
stół roboczy,
łopatka do montażu narożników,
szczypce,
przybory do pisania,
dzienniczek praktyk,
literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 4
Dokonaj montażu pukli przez rozginanie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić szczególną uwagę na
umiejętność rozpoznawania narzędzi do okuwania i sposoby montażu okuć.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości na temat montażu okuć przez
rozginanie,
2) stosować instrukcję bezpieczeństwa i higieny pracy w warsztatach lub w zakładzie gdzie
będzie realizowane ćwiczenie, założyć odzież ochroną,
3) zapoznać się z zasadami i instrukcją bezpiecznej pracy na stanowisku,
4) zorganizować stanowisko pracy,
5) dobrać narzędzia,
6) zaznaczyć miejsca montażu pukli,
7) wykonać otwory,
8) przełożyć przez otwory zaczepy,
9) założyć podkładkę,
10) rozgiąć na podkładce zaczepy pukla.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie praktyczne,
- dyskusja dydaktyczna,
- pokaz z objaśnieniem.
Åšrodki dydaktyczne:
stół roboczy,
linijka,
ołówek,
pukle,
dziurkacz,
podkładka,
młotek,
płytka do wycinania otworów,
przybory do pisania,
literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
Ćwiczenie 5
Dokonaj montażu zamka błyskawicznego bezpośrednio do grzbietu torby gospodarczej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić szczególną uwagę na
umiejętność wszywania zamków błyskawicznych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości na temat montażu zamków
błyskawicznych,
2) stosować instrukcję bezpieczeństwa i higieny pracy w warsztatach lub w zakładzie gdzie
będzie realizowane ćwiczenie,
3) założyć odzież ochroną,
4) zapoznać się z zasadami i instrukcją bezpiecznej pracy na stanowisku,
5) zorganizować stanowisko pracy,
6) dobrać narzędzia,
7) zawinąć górny brzeg wyrobu stosując klej pomocniczy,
8) nanieść klej pomocniczy na zawinięte brzegi wyrobu,
9) przykleić zamek błyskawiczny,
10) wszyć zamek błyskawiczny.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie praktyczne,
- dyskusja dydaktyczna,
- pokaz z objaśnieniem.
Åšrodki dydaktyczne:
stół roboczy,
klej kauczukowy,
pędzel,
młoteczek,
dygestorium,
zamek błyskawiczny,
maszyna szyjÄ…ca leworamienna,
przybory do pisania,
literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
5.4. Wykończanie wyrobów kaletniczych
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonaj retuszowania drobnych uszkodzeń powstałych na skórze licowej przy montażu
zamka na elemencie wyrobu kaletniczego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić szczególną uwagę na
umiejętność retuszowania drobnych uszkodzeń.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości dotyczących retuszowania
uszkodzeń,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dobrać ołówek do retuszowania zgodnie z barwą skóry,
4) zretuszować uszkodzenie,
5) zapisać obserwacje w zeszycie.
Åšrodki dydaktyczne:
 uszkodzony element skórzany z zamontowanym zamkiem,
 kolorowe ołówki woskowe do retuszowania,
 przybory do pisania,
 zeszyt,
 literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
Dokonaj apreturowania ręcznego wyrobu kaletniczego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić szczególną uwagę na
umiejętność apreturowania wyrobów.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości na temat apreturowania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zidentyfikować rodzaj skóry w wyrobie kaletniczym,
4) dobrać apreturę zgodnie z rodzajem wykończenia skóry,
5) wykonać apreturowanie,
6) zapisać obserwacje w zeszycie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
Åšrodki dydaktyczne:
 wyrób kaletniczy ze skóry,
 zestaw apretur,
 narzędzia do apreturowania,
 przybory do pisania,
 zeszyt,
 literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Zdobienie i wykończanie
wyrobów kaletniczych
Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:
zadania 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 14, 18, 19, sÄ… poziomu podstawowego,
zadania 2, 11, 15, 16, 17, 20 sÄ… poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
 dopuszczający - za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
 dostateczny - za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
 dobry - za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
 bardzo dobry - za rozwiązanie 18 zadań w tym 5 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1.d, 2. a, 3. c, 4. a, 5. b, 6. d, 7. b, 8. d, 9. a, 10. c, 11. a,
12. c, 13. b, 14. b, 15. c, 16. b, 17. c, 18. c, 19. b, 20. b.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

Rozróżnić maszyny do wytłaczania
1 B P
d
sztucznego lica
2 Dobrać metodę wykończenia brzegów C PP
a
3 Rozpoznać rodzaj lamowania brzegu A P
c
4 Rozpoznać rodzaj zawijania A P
a
5 Zastosować rodzaj wykończenia brzegów B P
b
6 Rozpoznać urządzenia do liniowania A P
d
7 Rozróżnić urządzenia do liniowania B P
b
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
8 Rozróżnić narzędzia do okuwania B P
d
9 Określić sposoby montażu narożników B P
a
10 Określić sposób nabłyszczania powierzchni B P
c
11 Dobrać materiały do marszczenia nicią C PP
a
Określić zastosowanie barwnych woskowych
12 B P
c
ołówków przy wykończaniu wyrobów
Rozróżnić środki do wykończana różnic
13 B P
b
odcieni skór welurowych i nubukowych
14 Scharakteryzować efekt perforowania A P
b
Dobrać tampony drukarskie w technice
15 C PP
c
stemplowania tamponowego
16 Dobrać narzędzia do sitodruku C PP
b
Dobrać materiały do wykończania przez
17 C PP
c
opalanie
18 Rozróżnić urządzenia do deseniowania B P
c
Rozpoznać narzędzia do rozklepywania
19 A P
b
nitów
Dobrać temperaturę stosowaną przy
20 C PP
b
liniowaniu w zależności od rodzaju skóry
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadz
z uczniami próbę rozwiązywania testów z zadaniami wielokrotnego
wyboru.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom warunki do samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi oraz podaj czas
przeznaczony na rozwiÄ…zanie testu.
8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania testu (rozładuj
niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
9. Kilka minut przed końcem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdz
wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych  niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących zdobienia i wykończania wyrobów skórzanych.
Wszystkie zadania sÄ… zadaniami wielokrotnego wyboru.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:
w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedz
X
(w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową).
6. Odpowiedzi udzielaj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję
z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Do wytłaczania rysunku sztucznego lica na elementach wyrobu należy zastosować
a) perforowarkÄ™.
b) krążkowarkę.
c) wycinarkÄ™.
d) deseniarkÄ™.
2. Brzegi połączonych ścianek korpusu plecaka turystycznego wykonanego z tkaniny
impregnowanej, w celu wzmocnienia połączeń i nadania estetycznego wyglądu,
dodatkowo wykończono przez
a) lamowanie francuskie.
b) barwienie.
c) opalanie.
d) perforowanie.
3. Na rysunku obok przedstawiono jedną z metod wykończania brzegów elementów za
pomocą wąskiego paska złożonego w kształcie litery U. Ten sposób wykończania
uzyskano stosujÄ…c
a) zawijanie brzegu.
b) ścienianie brzeg.
c) lamowanie zwykle.
d) kiedrowanie.
4. Brzeg klapy torebki damskiej ukazany na schemacie obok poddano wykończeniu przez
zawijanie. Jest to rodzaj zawijania
a) krytego.
b) odkrytego.
c) bezpośredniego.
d) pośredniego.
5. W wyrobach z grubszych skór, brzegi elementów ciętych do kantu wykończa się przez
a) apreturowanie.
b) barwienie.
c) zawijanie na wzornik.
d) wypustkowanie.
6. Narzędzie przedstawione na rysunku to
a) tłoczarka ręczna.
b) zgrzewarka ręczna.
c) spawarka ultradz
więkowa.
d) liniarka ręczna elektryczna.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
7. Do wyciskania na brzegach wyrobu trwałych linii służą
a) tłoczarki.
b) liniarki.
c) nagłowniaki.
d) żłobniki.
8. Cęgi płaskie przedstawione na rysunku służą do
a) rozszerzania antabek.
b) rozszerzania zamków ramkowych.
c) zaciskania antabek.
d) zaciskania zamków ramkowych.
9. Narożniki w wyrobach kaletniczych montuje się przez
a) zaciskanie.
b) rozginanie.
c) szycie ręczne.
d) szycie maszynowe.
10. W procesie wytwarzania wyrobów skórzanych ich licowe płaszczyzny mogą ulec
zmatowieniu. Jeżeli przecieranie czystą flanelą nie wystarczy do odtworzenia naturalnego
połysku, powierzchnię wyrobu wykończa się stosując
a) barwienie.
b) czyszczenie i barwienie.
c) apreturowanie.
d) pastowanie i barwienie.
11. W wyrobach kaletniczych marszczenie nicią stosuje się w stosunku do elementów
z materiałów
a) cienkich.
b) grubych.
c) grubych i sprężystych.
d) grubych i sztywnych.
12. Barwne woskowe ołówki stosuje się do tuszowania
a) pofałdowanego lica skóry.
b) przekrojów skóry.
c) drobnych uszkodzeń lica skóry.
d) wiotkości skóry.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
13. Do wyrównywania różnic odcieni między elementami ze skór welurowych i nubukowych
stosuje siÄ™
a) apretury.
b) pudry retuszerskie.
c) farby kazeinowych.
d) farby lakierowane.
14. Perforowanie jest to
a) wytłaczanie na licu skóry dowolnego wzoru.
b) wycinanie dziurek różnego kształtu i wielkości tworzących ozdobny wzór.
c) oznaczanie miejsc naszycia aplikacji.
d) wykończenie brzegu farbą.
15. W zdobieniu wyrobów kaletniczych techniką stemplowania tamponowego stosuje się
tampony o różnych stopniach twardości. Do drukowania większych pism i płaszczyzn
stosuje siÄ™ tampony
a) twarde.
b) średniotwarde.
c) miękkie.
d) średniomiękkie.
16. Do wykonania zdobienia metodą druku sitowego niezbędnie potrzeba m.in.
a) noża i dziurkacza.
b) ramy z sitem i ścierakiem.
c) młotka.
d) kostki.
17. Jedną z metod wykończania brzegów jest opalanie. Metodę tę stosuje się w przypadku
elementów
a) z tkanin.
b) ze skór cienkich.
c) ze skór grubych.
d) z tworzyw skóropodobnych.
18. Do deseniowania wykrojonych elementów zastosujemy
a) nożyce stołowe.
b) gilotyna.
c) matryca.
d) sito.
19. Narzędzie przedstawione na rysunku to
a) dziurkacz.
b) nagłowniak.
c) cęgi do zaciskania.
d) liniarka.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
20. Liniowanie polegające na wyciskaniu na brzegach wyrobu trwałych linii może odbywać
się na zimno i na gorąco. W przypadku liniowania skór garbowania roślinnego liniarkę
należy nagrzać do
a) 80 90 o C.
b) 55 60 o C.
c) 90 100 o C.
d) 100 120 o C.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Zdobienie i wykończanie wyrobów kaletniczych
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punktacja
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
TEST 2
Test praktyczny typu - ,,próba pracy do jednostki modułowej  Zdobienie
i wykończanie wyrobów kaletniczych
Treść zadania
Wykonaj techniką ręczną czynność liniowania paska odzieżowego ze skóry garbowania
roślinnego przy użyciu liniarki drewnianej.
Instrukcja dla nauczyciela
W badaniach osiągnięć ucznia w nabywaniu umiejętności praktycznych przewidzianych
w celach jednostki modułowej zaleca się przeprowadzenie zadania testowego typu  próba
pracy . Zadanie jest tak dobrane, aby pozwoliło sprawdzić poziom ukształtowanych
umiejętności z zakresu wiedzy teoretycznej i sprawności praktycznego wykonywania
czynność związanych ze zdobieniem wyrobów kaletniczych.
Uczniowie powinni wykonywać zadanie indywidualnie. Jest to jednocześnie możliwość
samodzielnego sprawdzenia przez ucznia poziomu nabytych umiejętności i dokonania analizy
podjętych działań praktycznych.
Zadaniem nauczyciela jest stworzenie warunków umożliwiających uczniowi wykonanie
zadania zgodnie z zasadami technologicznymi oraz w określonym czasie. Należy stworzyć
możliwość inwencji w zaplanowaniu poszczególnych etapów wykonania zadania:
- zorganizowania stanowiska pracy,
- doboru odpowiednich materiałów, przyborów i narzędzi,
- wykazania się umiejętnością wykonywania czynności technologicznych.
Uczeń powinien mieć udostępnione:
- stanowisko pracy związane z możliwością praktycznego wykonania zadania,
- paski odzieżowe wykonane ze skór garbowania roślinnego,
- dokumentację techniczno-technologiczną pasków odzieżowych: instrukcję obsługi
narzędzi do liniowania, regulamin bezpieczeństwa i higieny pracy oraz instrukcję
czynnościową dotyczącą liniowania techniką ręczną.
Przed rozpoczęciem wykonania zadania nauczyciel powinien:
1. zadbać o przygotowanie odpowiedniego stanowiska pracy w warsztatach szkolnych lub
zakładzie produkcyjnym,
2. zabezpieczyć materiały niezbędne do wykonania zadania,
3. przypomnieć uczniom zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, i nakazać bezwzględne ich
przestrzeganie,
4. skontrolować użycie właściwego ubioru ochronnego,
5. przydzielić uczniom paski odzieżowe przeznaczone do liniowania,
6. zatwierdzić ustalony przez uczniów plan i kolejność działań, na przykład:
- sprawdzić przydzielone materiały,
- ułożyć pasek na odpowiednim podkładzie,
- dobrać parametry liniowania,
- wykonać czynność liniowania,
- dokonać oceny jakościowej wykonania czynności liniowania,
- przekazać pasek na następne stanowisko pracy,
7. określić kryteria oceny wykonanego zadania,
8. na bieżąco nadzorować pracę uczniów,
9. dokonać oceny wykonanej pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
Instrukcja dla ucznia
Uczeń powinien wykonać następujące czynności:
- dobrać i założyć odzież ochronną,
- zapoznać się z założeniami zadania i dokumentacją techniczno-technologiczną,
- zapisać plan działania oraz kolejność wykonywania czynności zgodnie z procesem
technologicznym na przykład: sprawdzić przydzielone materiały, ułożyć paski na
odpowiednich podkładach, wykonać czynność liniowania, dokonać oceny jakościowej
wykonania czynności liniowania, przekazać paski na następne stanowisko pracy. Plan
przedstawić do zatwierdzenia nauczycielowi,
- przejrzeć przydzielone materiały narzędzia,
- przygotować stanowisko pracy względem:
a) bezpieczeństwa i higieny pracy,
b) uporządkowania i łatwego dostępu do materiałów i narzędzi,
c) wyposażenia w potrzebne narzędzia,
- ustalić grubość linii i jej odległość od krawędzi paska,
- przeprowadzić liniowanie próbne na odpadzie skórzanym, ustalając przy tym parametry:
siłę nacisku liniarki oraz szybkość jej przesuwu po materiale,
- zgłosić nauczycielowi gotowość i wykonać zadanie według zatwierdzonego planu,
- prowadzić bieżącą kontrolę,
- obejrzeć i scharakteryzować efekty liniowania paska - dokonać oceny wykonanego
zadania,
- zaprezentować i omówić wykonanie zadania, przedstawić wykonane paski nauczycielowi
do oceny.
Umiejętności podlegające ocenie
Punkty Punkty
Lp. Czynności wykonywane przez ucznia do przyznane
uzyskania
1. Dobieranie odzieży ochronnej 5
2. Zaplanowanie kolejności czynności 10
3. Przygotowanie stanowiska pracy:
- czystość i porządek miejsca pracy,
- sprawdzenie i zabezpieczenie pod względem 15
bezpieczeństwa i higieny pracy,
- przygotowanie potrzebnych materiałów, narzędzi
i przyrządów
4. Wykonanie zadania: 50
a) sprawdzenie przydzielonego paska,
b) ustalenie parametrów liniowania (grubość linii i jej
odległość od krawędzi paska),
c) przeprowadzenie liniowania próbnego (ustalenie siły
nacisku, szybkości przesuwu liniarki po materiale),
d) ułożenie paska na podkładzie,
e) wykonanie liniowania paska zgodnie z zasadami
i instrukcjÄ… technologicznÄ…
5. Ocena wykonania pracy 10
6. Zaprezentowanie wykonania zadania, uporzÄ…dkowanie 10
stanowiska pracy
Razem 100
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne:
Ocena Liczba uzyskanych punktów
dopuszczajÄ…cy 70÷80
dostateczny 81÷90
dobry 91÷95
bardzo dobry 96÷100
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
7. LITERATURA
1. Brzozowski Cz., Kałuża B., Kosior Z.: Technologie kierunek skórzany. Podstawowe
studium zawodowe, WSiP, Warszawa 1993
2. Christ J. W.: Kaletnictwo  Podręcznik technologii dla ZSZ. WSiP, Warszawa 1991
3. Encyklopedia techniki. Przemysł lekki. WTN, Warszawa 1986
4. Epsztejn M.: Rękawicznictwo. WPLiS, Warszawa1960
5. Grabkowski M.: Obuwnictwo Podręcznik dla zasadniczej szkoły zawodowej. WSiP,
Warszawa 1992
6. Hansen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1998
7. Instrukcje obsługi i konserwacji maszyn i urządzeń
8. Moda skórzana  kwartalnik Wyd. TWiL Warszawa
9. Napora S.: Galanteria ze skóry i tworzyw sztucznych. WPLiS, Warszawa 1962
10. Napora S.: Technologia galanterii skórzanej. WPLiS, 1957
11. Odzież  miesięcznik Wyd. SIGMA NOT. Warszawa
12. Persz T.: Materiałoznawstwo dla zasadniczych szkół zawodowych. WSiP,
Warszawa 1997
13. Rerutkiewicz J., Tobiszewski A.: Rymarstwo. WPLiS, Warszawa 1956
14. Przegląd Skórzany  miesięcznik, egzemplarze archiwalne, Wyd. Skórimpex, A
ódz

15. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
16. http://www.optimasz.com.pl/index.php?op=20
17. http://www.nikta.pl/foto_maszyny/49rozgniatacz.jpg
Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994
2. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2000
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35