1

22/02/03

FISZKA INFORMACYJNA

OCHRONA ŚRODOWISKA

Instytucje UE ds. ochrony środowiska

Europejska Agencja Ochrony Środowiska

Kwestia ochrony środowiska w Unii Europejskiej była przez wiele lat tematem zaniedbywanym. W

Traktatach Założycielskich Wspólnot z 1957 roku w ogóle nie poruszano zagadnień związanych z ekologią i właściwie do końca lat sześćdziesiątych kraje członkowskie same musiały radzić sobie z tym narastającym problemem, tym większym, iż wysiłki te częstokroć niweczone były przez przemysł krajów sąsiednich. Począwszy od lat siedemdziesiątych, zagadnienie to zaczęło powoli nabierać znaczenia międzynarodowego, tym bardziej, że polityka ochrony środowiska i normy produkcyjne państw członkowskich coraz bardziej utrudniały handel, a tym samym stanęły na drodze swobodnemu przepływowi towarów, stanowiącemu cel Wspólnot Europejskich. Polityka ochrony środowiska została wreszcie uznana za priorytet i zyskała uzasadnienie prawne w postaci wspólnotowego prawa ekologicznego. W czerwcu 1990 roku Rada Ministrów wydała rozporządzenie (1210/90), na mocy którego utworzona została Europejska Agencja Ochrony Środowiska - European Environment Agency (EEA ). W październiku 1993 roku decyzją Rady siedzibą EEA została stolica Danii -Kopenhaga.

Europejska Agencja Ochrony Środowiska jest obecnie głównym centrum informacji o stanie środowiska i jego zanieczyszczeniu w krajach Unii. Z założenia zmierza do stworzenia sieci informacji i obserwacji środowiska, która będzie obejmowała:

1.

główne elementy składowe krajowych sieci informacyjnych

2.

krajowe punkty kontaktowe

3.

ośrodki tematyczne

Agencja jest odpowiedzialna za gromadzenie, przetwarzanie i analizę danych pozwalających na opisanie aktualnego i przewidywanego stanu środowiska. W tym celu rejestruje, zestawia i ocenia dane o stanie środowiska, sporządza specjalistyczne sprawozdania na temat jakości, wrażliwości i presji na środowisko na terytorium Wspólnoty, zapewnia jednolite kryteria oceny danych o środowisku ( które powinny być stosowane przez wszystkie państwa członkowskie ). Jednym z jej celów jest włączanie europejskich informacji o środowisku do międzynarodowych programów monitoringu środowiska, takich jak programy opracowane przez Organizację Narodów Zjednoczonych i jej specjalistyczne agendy. Wszystkie informacje, których dostarcza Agencja można bezpośrednio wykorzystać przy wdrażaniu polityki Wspólnoty w zakresie ochrony środowiska.

Pierwszeństwo przypada jednak następującym obszarom działania:

1.

jakość powietrza i emisje do atmosfery

2.

jakość wody, zanieczyszczanie wód i zasoby wodne

3.

stan gleby, fauny i flory oraz biotopów

4.

zagospodarowanie terenu i zasobów naturalnych

5.

gospodarowanie odpadami

6.

emisja hałasu

7.

substancje chemiczne niebezpieczne dla środowiska

8.

ochrona wybrzeży

Celem działania EEA jest również:

Departament Komunikacji Społecznej i Informacji Europejskiej, Urząd Komitetu Integracji Europejskiej ul. Krucza 38/42, 00-512 Warszawa, tel. [phone], fax. [phone]

www.cie.gov.pl, www.ukie.gov.pl, e-mail:[e-mail]

2

1.

zapewnienie szerokiego rozpowszechniania wiarygodnych informacji o środowisku - co 3 lata Agencja publikuje raport o stanie środowiska

2. stymulowanie opracowania i zastosowania technik prognozowania stanu środowiska, aby umożliwić podejmowanie odpowiednich działań zapobiegawczych we właściwym czasie 3.

stymulowanie opracowania metod oceny kosztów szkód w środowisku i kosztów prowadzenia polityki zapobiegania szkodom w środowisku ( zmniejszania tych szkód )

4.

stymulowanie wymiany informacji o najlepszych dostępnych technologiach zapobiegania szkodom w środowisku

Struktura Europejskiej Agencji Ochrony Środowiska

Na czele Agencji stoi Dyrektor Wykonawczy, mianowany przez Zarząd na wniosek Komisji na okres pięciu lat. Jest on odpowiedzialny za prawidłowe przygotowanie i wykonanie decyzji oraz programów przyjętych przez Zarząd, sporządzanie i publikowanie sprawozdań, bieżące kierowanie Agencją oraz wszystkie sprawy kadrowe. Dyrektor Wykonawczy odpowiada za wykonanie swoich obowiązków przed Zarządem. Zarząd EEA składa się z 1 przedstawiciela z każdego państwa członkowskiego i z 2

przedstawicieli Komisji. Ponadto Parlament Europejski desygnuje na członków Zarządu 2 wybitnych naukowców posiadających szczególne kwalifikacje z dziedziny ochrony środowiska, którzy zostają wybrani na podstawie osobistego wkładu, jaki mogą wnieść w pracę Agencji. Zarząd wybiera spośród swoich członków przewodniczącego, na okres trzech lat. Każdy członek Zarządu ma prawo do 1 głosu: decyzje zapadają zaś większością 2/3 głosów członków Zarządu. Zarząd i Dyrektor Wykonawczy otrzymują pomoc ze strony Komitetu Naukowego, który przedstawia swoje opinie na temat wszelkich spraw naukowych dotyczących działalności Agencji przedstawionych przez Zarząd lub przez Dyrektora Wykonawczego. Komitet Naukowy składa się z 9 członków posiadających szczegółowe kwalifikacje w dziedzinie ochrony środowiska, desygnowanych przez Zarząd na czteroletnią kadencję. W 1999 roku Europejska Agencja Ochrony Środowiska zatrudniała łącznie 70

osób i dysponowała budżetem w wysokości 18,1 miliona EUR. Członkami - założycielami EEA jest 15

krajów Unii Europejskiej: Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Irlandia, Włochy, Luksemburg, Holandia, Portugalia, Hiszpania, Szwecja oraz Wielka Brytania. Pełnoprawnymi członkami są również kraje EFTA: Islandia, Lichtenstein i Norwegia Agencja nawiązała także współpracę z krajami środkowo- i wschodnioeuropejskimi, które w przyszłości mają szansę dołączyć do tego elitarnego grona.

ADRES EUROPEJSKIEJ AGENCJI OCHRONY ŚRODOWISKA:

EUROPEAN ENVIRONMENT AGENCY

Kongens Nytorv 6

1050 Copenhagen K

DANMARK

tel. [phone]

fax [phone]

http://www.eea.eu.int

Komisja Ochrony Środowiska

Kolejną unijną instytucją zajmującą się ochroną środowiska jest, funkcjonująca w ramach Parlamentu Europejskiego Komisja Środowiska, Zdrowia i Ochrony Konsumentów. Historia powołania właśnie tej Komisji sięga lat siedemdziesiątych, kiedy to po raz pierwszy Parlament Europejski poddał po rozwagę możliwość utworzenia specjalnej komórki zajmującej się prawem ochrony środowiska. Proces ten zainicjowała międzynarodowa Konferencja Szefów Państw i 3 Rządów w październiku 1972 roku. Rok później Parlament Europejski podjął decyzję o powołaniu Komisji Ochrony Środowiska. W 1987 roku Jednolity Akt Europejski wyraźnie zwiększył uprawnienia Wspólnot Europejskich. Utrwalono wtedy zasadę profilaktyki, sprawcy, pierwotnego pochodzenia oraz zasadę subsydiarności. Wówczas także Komisja Ochrony Środowiska wzięła na siebie odpowiedzialność za świadczenie pomocy w sprawach ochrony zdrowia i konsumentów. Traktat z Maastricht potwierdził i przedłużył to zobowiązanie.

Departament Komunikacji Społecznej i Informacji Europejskiej, Urząd Komitetu Integracji Europejskiej ul. Krucza 38/42, 00-512 Warszawa, tel. [phone], fax. [phone]

www.cie.gov.pl, www.ukie.gov.pl, e-mail:[e-mail]

3

Skład Komisji Ochrony Środowiska

Początkowo zasiadało w niej 12 specjalistów , jednak w miarę upływu czasu, wyraźnych żądań ze strony społeczeństwa europejskiego, a przede wszystkim wzrostu odpowiedzialności Unii wobec kwestii związanych z ochroną środowiska i konsumentów - liczba członków Komisji systematycznie rosła. Obecnie jej skład stanowi 59 osób, wybieranych spośród członków partii politycznych.Kompetencje Komisji uległy zmianie w stosunku do tych jakie miała ona jeszcze podczas IV kadencji Parlamentu. Chodzi przede wszystkim o kwestie związane z ochroną konsumentów, nad którymi opiekę sprawuje obecnie Komisja do spraw Prawniczych. Mimo to Komisja Ochrony Środowiska nadal ponosi główną odpowiedzialność za sektor dotyczący polityki konsumenckiej, w szczególności jeśli chodzi o ochronę zdrowia i bezpieczeństwa, reprezentację interesów konsumenckich w trakcie przygotowywania decyzji związanych z ich interesami, poprawy dostępu do informacji i edukacji. W przeszłości zakres obowiązków Komisji był znacznie szerszy, posiadała ona więcej uprawnień niż obecnie i była właściwie głównym ośrodkiem, z którego wychodziły projekty ustaw dotyczące ochrony środowiska Wspólnot Europejskich, w tym projekty unijnej polityki wodnej, projekty dotyczące francuskich prób nuklearnych na Pacyfiku czy też propozycje zawarte w Agendzie 2000.

Dyrekcja Generalna Ochrony Środowiska

Komisja Ochrony Środowiska Parlamentu Europejskiego współpracuje ściśle z funkcjonującą w ramach Komisji Europejskiej Dyrekcją Generalną do spraw Środowiska, Bezpieczeństwa Nuklearnego i Obrony Cywilnej. DG Ochrony Środowiska stawia sobie za cel:

1.

osiągnięcie wysokiego poziomu ochrony środowiska naturalnego

2.

poprawę jakości życia

3.

wzrost wydajności środowiska

4.

zachowanie prawa przyszłych pokoleń do realnego korzystania z dobrodziejstw przyrody 5.

zapewnienie sprawiedliwego zużycia naszych wspólnych zasobów środowiska naturalnego Struktura organizacyjna Dyrekcji Generalnej Ochrony Środowiska:

Na czele DG Ochrony Środowiska stoi Dyrektor Generalny. Stanowisko to sprawuje obecnie James Currie, jest on odpowiedzialny za swoje działanie przed Komisarzem, który ponosi polityczną i operacyjną odpowiedzialność za prace Dyrekcji. Komisarzem do spraw Ochrony Środowiska w Komisji Europejskiej jest Margot Wallstrom. Działalność DG Ochrony Środowiska wspiera 5 sekcji, odpowiedzialnych za realizację poszczególnych działań z zakresu ochrony środowiska i bezpieczeństwa nuklearnego ( poniżej podajemy kontakt do poszczególnych sekcji, kierunkowy do Brukseli : 0-032-2-) :

1.

Sekcja A - zajmująca się sprawami ogólnymi o znaczeniu międzynarodowym. Dyrektorem tej sekcji jest Fernand Thurmes ( tel.[phone] ) Dyrektor sekcji posiada doradców od spraw związanych z:

−

rozwojem i ochroną środowiska naturalnego ( Christoph Bail, tel. [phone] )

−

ze zmianą klimatu ( Jos Delbeke, tel. [phone] )

−

stosunków międzynarodowych, handlu ( Julio Garcia Burgues, tel [phone] ) 2.

Sekcja B - zajmuje się integracją kierunków i instrumentów ochrony środowiska. Dyrektorem tej Sekcji jest Costanza Adinolfi. W ramach tej sekcji istnieją:

−

Dział integracji i kontaktów z Europejską Agencją Ochrony Środowiska ( Nicholas Hanley, tel.[phone] )

−

Dział analiz ekonomicznych i zatrudnienia (Marc Vanheukelen, tel [phone] )

−

Dział prawny ( Georges Kremlis, tel. [phone] )

−

Dział polityki strukturalnej, oddziaływań na środowisko i Programu Life ( Claude Rouam, tel.[phone] )

3.

Sekcja C - zajmuje się sprawami z zakresu bezpieczeństwa nuklearnego i obrony cywilnej (

Suzanne Frigren, tel. [phone] ). W ramach tej sekcji istnieją :

−

Dział ochrony przed promieniowaniem ( Stephen Kaiser, tel. [phone] )

Departament Komunikacji Społecznej i Informacji Europejskiej, Urząd Komitetu Integracji Europejskiej ul. Krucza 38/42, 00-512 Warszawa, tel. [phone], fax. [phone]

www.cie.gov.pl, www.ukie.gov.pl, e-mail:[e-mail]

4

−

Dział inspekcji i monitoringu środowiska naturalnego ( Agustin Janssens, tel. [phone])

−

Dział zarządzania odpadami radioaktywnymi ( Derek Taylor, 322-295-34-01 )

−

Dział obrony cywilnej ( Alessandro Barisich, 322-299-22-48 )

4.

Sekcja D - zajmuje się jakością środowiska i zasobów naturalnych. Dyrektorem sekcji jest David Grant Lawrence. W ramach sekcji istnieją :

−

Dział do spraw wody, konserwacji gleby i rolnictwa (Michael Hamell, tel. [phone])

−

Dział do spraw ochrony przyrody i turystyki ( Bruno Julien, tel. [phone] )

−

Dział do spraw powietrza, hałasu, transportu i energetyki ( Prudencio Perera

−

Manzaned, te.322-296-87-05 )

−

Dział środowiskowej kontroli nad emisją spalin ( Peter Gammeltft, tel. [phone] ) 5.

Sekcja E - zajmuje się sprawami dotyczącymi przemysłu i środowiska naturalnego.

−

Dyrektorem tej sekcji jest Ruth Frommer. W ramach tej sekcji istnieją :

−

Dział substancji chemicznych ( Eva Hellstein, tel. [phone] )

−

Dział zarządzania odpadami ( ludwig Kraemer, tel. [phone] )

−

Dział do spraw przemysłu ( Marianne Klingbeil, tel.[phone] )

Działalność tych pięciu sekcji wspomagają specjalne jednostki do spraw koordynacji surowców naturalnych, a są nimi:

Jednostka d/s administracyjnych ( Emer Daly, tel. [phone] )

Jednostka zarządzająca budżetem i księgowością ( Gail Kent, tel. [phone] ) Jednostka d/s zarządzania przepływem informacji i technologii ( Thomes Cunningham, tel.[phone] )

Jednostka informacyjna ( Saturnino Munoz, tel.322-299---93-32 ) Biura Dyrekcji Generalnej Ochrony Środowiska :

1. Avenue de Beaulieu 5

1160 Brussels

2. Boulvard du Triomphe 174

1160 Broussels

3. Centre Wagner

Plateau de Kirchberg

L - 2920 Luxemburg

Adres korespondencyjny:

Environment Directorate - General

European Commision

Rue de la Loi 200

B- 1049 Brussels

weryfikacja: PECSA

Departament Komunikacji Społecznej i Informacji Europejskiej, Urząd Komitetu Integracji Europejskiej ul. Krucza 38/42, 00-512 Warszawa, tel. [phone], fax. [phone]

www.cie.gov.pl, www.ukie.gov.pl, e-mail:[e-mail]