W przypadku pytań

lub wątpliwości skontaktuj

Maszyny do robót

się z najbliższym specjalistą BHP lub wejdź na:

www.skanska.pl/bhp,

budowlanych

one.skanska/bhp

14.2

Standard pracy

Standard ten:

Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas eksploatacji i obsługi maszyn do robót budowlanych.

• zawiera

wymagania

wynikające z prawa

i norm polskich

Eksploatacja i obsługa maszyn wiąże się z wieloma zagrożeniami, które wzrastają, gdy oraz wewnętrznych

uregulowań Skanska S.A.

prace są prowadzone w pobliżu czynnych linii energetycznych, kolejowych, tramwajowych i drogowych. Wówczas roboty takie zaliczamy do grupy prac szczególnie niebezpiecznych.

•

jest obligatoryjny dla

Aby prace z wykorzystaniem maszyn budowlanych odbywały się bezpiecznie, niezbędne wszystkich jednostek

Skanska S.A.

jest zastosowanie minimalnych wymagań określonych w niniejszym standardzie.

• pomaga

zapewnić

bezpieczne i skuteczne

praktyki podczas prac.

A. Wymagania ogólne

w którym odnotowywane są wszystkie wykonywane czynności.

1. Maszyny do robót budowlanych powinny 6. Maszyny budowlane podlegające dozorowi być utrzymywane w stanie zapewniającym technicznemu mogą być wykorzystywane ich sprawność techniczną, eksploatowane, tylko wówczas, gdy posiadają dopuszczenie konserwowane i naprawiane zgodnie do ich eksploatacji wystawione przez Urząd z instrukcją oraz obsługiwane przez osoby Dozoru Technicznego.

przeszkolone, posiadające odpowiednie 7. Maszyny budowlane powinny być uprawnienia.

wyposażone w znaki ostrzegawcze

2. W miejscu eksploatacji maszyn do robót i oznakowanie niezbędne do zapewnienia budowlanych powinny być zawsze gotowe bezpieczeństwa pracowników (Rys. 1, 2, 3, 4).

do okazania osobom kontrolującym 8. Znaki ostrzegawcze i oznakowanie, dokumenty, takie jak:

o którym mowa w punkcie A7, należy

• dokumentacja techniczno-ruchowa lub utrzymywać w czystości, aby ułatwić instrukcja obsługi

identyfi kację.

• deklaracja zgodności WE lub

9. Maszyny o napędzie spalinowym mogą potwierdzenie dostosowania

być wykorzystywane tylko wówczas, gdy maszyny do minimalnych wymagań

bezpieczeństwa

• dokument upoważniający operatora do obsługi danego typu maszyn, jeżeli takowy jest wymagany.

3. Potwierdzenie dostosowania maszyn do minimalnych wymagań, o których mowa w punkcie A2, dotyczy maszyn wyprodukowanych przed 1 stycznia 2003

roku i potwierdza dostosowanie maszyny do minimalnych wymagań w zakresie Rys. 1 Przykładowe znaki bezpieczeństwa – znaki zakazu: Zakaz dotykania, Powierzchnia gorąca bezpiecznego użytkowania.

4. Deklaracja zgodności WE, o której mowa w punkcie A2, dotyczy maszyn wyprodukowanych po 1 stycznia 2003

roku i potwierdza spełnienie przez daną maszynę zasadniczych wymagań w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.

5. Maszyna do robót budowlanych powinna posiadać „Dziennik konserwacji”

Rys. 2 Przykładowe znaki bezpieczeństwa – znaki Wersja 1.0

prowadzony na bieżąco przez operatora, ostrzegawcze: Uwaga! Grozi porażeniem prądem Standard 14.2

1

B. Dodatkowe wymagania bezpieczeństwa 1. Ze względu na fakt, iż maszyny budowlane są bardzo dużą grupą i są wykorzystywane przy różnych robotach, w wielu standardach szczegółowych pojawiają się również inne wymagania dotyczące ich bezpiecznej eksploatacji, np.:

• w standardzie szczegółowym

Rys. 3 Przykładowe znaki bezpieczeństwa – znaki nakazu: 2.2 pojawiają się wymagania dla Nakaz stosowania środków ochrony rusztowań

• w standardzie szczegółowym

2.5 pojawiają się wymagania dla podnośników

• w standardzie szczegółowym

3.3 pojawiają się wymagania dla szalunków i obudów wykopów

• w standardzie szczegółowym

11.3 pojawiają się wymagania dla żurawi, dźwigów i suwnic

Rys. 4 Przykładowe znaki bezpieczeństwa – znaki

• w standardzie szczegółowym

informacyjne: Wyłącznik awaryjny 13.9 pojawiają się wymagania dla maszyn do robót bitumicznych

w miejscu ich użytkowania jest zapewniona

• w standardzie szczegółowym

wystarczająca ilość powietrza.

14.1 pojawiają się wymagania dla 10. Maszyny budowlane pracujące pod maszyn do robót ziemnych

ciśnieniem powinny być sprawdzane

• w standardzie szczegółowym

i poddawane regularnym kontrolom.

14.3 pojawiają się wymagania dla 11. Maszyny o napędzie elektrycznym maszyn do robót pomocniczych

należy kontrolować zgodnie z instrukcją i wykończeniowych

producenta i przeprowadzać pomiary ich

• w standardzie szczegółowym

instalacji nie rzadziej niż:

14.5 pojawiają się wymagania dla

• raz na 2 miesiące przy eksploatacji kontenerów budowlanych

ciągłej na kilku zmianach roboczych

• w standardzie szczegółowym

• raz na 4 miesiące przy eksploatacji 14.6 pojawiają się wymagania dla ciągłej na jednej zmianie roboczej maszyn do produkcji betonu i masy

• raz na 6 miesięcy przy eksploatacji bitumicznej

dorywczej.

• w standardzie szczegółowym

12. Do pracy z maszynami w przypadku których 14.7 pojawiają się wymagania dla pił

istnieje ryzyko bezpośredniego kontaktu tarczowych.

człowieka z ruchomymi częściami, stosuje się osłony lub inne urządzenia ochronne, C. Działania przed rozpoczęciem robót uniemożliwiające dostęp do miejsc Rys. 5 Osłona elementów

napędowych

niebezpiecznych (Rys. 5).

1. Podstawą do rozpoczęcia prac 13. Maszyny stwarzające zagrożenie emisji z wykorzystaniem maszyn do robót pyłów, gazów, oparów lub płynów

budowlanych jest dokonanie Oceny Ryzyka wyposaża się w obudowy lub dodatkowe dla Zadania oraz opracowanie Instrukcji urządzenia wyciągowe.

Bezpiecznego Wykonywania Robót (IBWR) 14. Elementy sterownicze mające wpływ na dla konkretnego zadania.

bezpieczeństwo, powinny być widoczne 2. Wszyscy pracownicy uczestniczący i możliwe do zidentyfi kowania oraz w realizacji prac, w których wykorzystywane odpowiednio oznakowane.

są maszyny budowlane powinni zostać 15. Maszyny powinny być wyposażone za pisemnym potwierdzeniem zapoznani w układ sterowania służący do całkowitego z zatwierdzoną przez kierownika budowy i bezpiecznego ich zatrzymania. Układ IBWR oraz Oceną Ryzyka dla Zadania.

ten powinien mieć pierwszeństwo

3. Osoby obsługujące maszyny powinny przed układem sterowania służącym do posiadać odpowiednie predyspozycje Rys. 6 Awaryjny wyłącznik

uruchamiania maszyny (Rys. 6).

zdrowotne, potwierdzone orzeczeniem bezpieczeństwa

16. Maszyny będącej w ruchu nie można lekarza medycyny pracy.

pozostawić bez obsługi lub nadzoru, 4. Przed rozpoczęciem pracy z wykorzystaniem chyba że pozwala na to jej dokumentacja maszyn, do których obsługi wymagane są techniczno-ruchowa.

uprawnienia, należy sprawdzić zgodność 17. Na stanowiskach pracy przy stacjonarnych uprawnień operatora z klasą i typem maszynach powinny być dostępne instrukcje maszyny, na której ma on pracować.

ich bezpiecznej obsługi.

5. Osoby obsługujące maszyny przed 18. Wszystkie mobilne maszyny do robót przystąpieniem do pracy powinny dokładnie budowlanych powinny być wyposażone zapoznać się z ich dokumentacją techniczno-w apteczkę, gaśnicę, trójkąt ostrzegawczy ruchową bądź instrukcją obsługi.

i pojemnik z absorbentem.

6. Wszystkie maszyny każdorazowo przed rozpoczęciem pracy oraz w przypadku 2

zmiany osoby obsługującej powinny być określonymi w standardzie szczegółowym sprawdzone pod względem sprawności

„4.4 Praca w sąsiedztwie linii technicznej i bezpieczeństwa użytkowania.

elektroenergetycznych” .

7. W przypadku stwierdzenia usterek, 6. W przypadku wykorzystywania maszyn które mogłyby uniemożliwić właściwą budowlanych na czynnym pasie drogowym obsługę maszyny, osoba ją obsługująca lub w jego bezpośrednim sąsiedztwie, ma obowiązek odmówić jej uruchomienia należy kierować się również wytycznymi i zgłosić ten fakt bezpośredniemu zawartymi w standardzie szczegółowym przełożonemu.

„5.4 Oznakowanie i prowadzenie robót 8. Maszyny, które podczas użytkowania mogą pod ruchem” .

być narażone na uderzenie pioruna, należy 7. W przypadku wykorzystywania maszyn zabezpieczyć przed jego skutkami.

budowlanych na torach kolejowych lub 9. Należy wyznaczyć strefę niebezpieczną torowiskach albo w ich bezpośrednim i odpowiednio ją oznakować. Strefa ta nie sąsiedztwie należy dostosować się również powinna być mniejsza niż zasięg roboczy do wytycznych zawartych w standardzie maszyny (Rys. 7).

szczegółowym „13.3 Roboty kolejowe i na torowiskach” .

8. W przypadku naruszenia którejkolwiek z instalacji wymienionych w punkcie C11

lub w razie przypadkowego odkrycia niezidentyfi kowanej instalacji należy niezwłocznie przerwać pracę i ustalić z jednostką zarządzającą daną instalacją dalszy sposób prowadzenia robót.

9. W przypadku natrafi enia na przedmioty trudne do identyfi kacji należy niezwłocznie przerwać pracę i powiadomić osobę nadzorującą prace na tym terenie.

10. Wszystkie prace z wykorzystaniem Rys. 7 Wyznaczenie strefy pracy pompy do mieszanki maszyn budowlanych należy realizować betonowej

zgodnie z zasadami określonymi w ich 10. W zwartej zabudowie miejskiej lub dokumentacjach techniczno-ruchowych lub w innych warunkach uniemożliwiających instrukcjach obsługi.

wyznaczenie pełnej strefy niebezpiecznej, 11. Wszystkie mobilne maszyny budowlane strefa ta może być zmniejszona, pod powinny być wyposażone i używać

warunkiem zastosowania innych rozwiązań błyskowych sygnałów świetlnych barwy technicznych bądź organizacyjnych, żółtej oraz dźwiękowych sygnałów cofania.

zapewniających odpowiedni poziom 12. Pracownicy zatrudnieni do obsługi maszyn bezpieczeństwa.

z ruchomymi elementami nie mogą

11. W przypadku zidentyfi kowania w miejscu pracować w luźnej odzieży oraz bez nakryć planowanych prac występowania instalacji głowy osłaniających włosy.

wodociągowych, kanalizacyjnych,

13. Osoby obsługujące maszyny powinny elektrycznych, gazowych lub

podczas ich użytkowania cały czas stosować centralnego ogrzewania, kierownik niezbędne środki ochrony indywidualnej.

budowy w porozumieniu z jednostkami 14. Każdorazowe opuszczenie kabiny maszyny zarządzającymi tymi instalacjami ustala budowlanej przez operatora wiąże odległości bezpiecznego użytkowania się z obowiązkiem stosowania hełmu maszyn na tym terenie.

ochronnego, kamizelki ostrzegawczej oraz bezpiecznego obuwia (Rys. 8).

D. Działania w trakcie realizacji robót E. Działania po zakończeniu robót Rys. 8 Podstawowe

1. W przypadku stwierdzenia w trakcie wymagania BHP dla

pracy uszkodzenia obsługiwanej maszyny 1. Wszystkie mobilne maszyny budowlane pojazdów i kierowców

należy bez zbędnej zwłoki unieruchomić ją należy zaparkować w miejscu

i powiadomić przełożonego.

przeznaczonym na ich postój. Miejsce 2. W warunkach ograniczonej widoczności to powinno posiadać twardą i poziomą miejsca pracy maszyn należy oświetlić.

powierzchnię, pozbawioną przeszkód 3. W czasie przerwy w pracy należy i być ulokowane z dala od ruchu pieszych zabezpieczyć maszyny przed dostępem i pojazdów.

osób trzecich i ich przypadkowym 2. W przypadku konieczności pozostawienia uruchomieniem.

maszyn budowlanych na jezdni, miejsce 4. Czynności związane z regulowaniem to należy oznakowywać zaporami

i zdejmowaniem naczynia roboczego drogowymi (wyposażonymi w elementy maszyny lub dodatkowego osprzętu odblaskowe i lampy ostrzegawcze), powinny być wykonywane w zespole co ustawionymi prostopadle do osi jezdni, najmniej dwuosobowym.

z dodatkowo ustawionymi za nimi osłonami 5. W przypadku pracy maszyn w pobliżu energochłonnymi lub usypanymi pryzmami napowietrznych linii elektroenergetycznych z piasku.

należy zachować minimalne odległości 3. Po zaparkowaniu maszyn mobilnych lub po oraz postępować zgodnie z wymaganiami zakończeniu pracy na maszynie stacjonarnej Wersja 1.0

Standard 14.2

3

jej operator powinien wyłączyć główny 3. Eksploatacji maszyn niesprawnych wyłącznik oraz zabezpieczyć urządzenie technicznie.

przed samoczynną jazdą i dostępem osób 4. Użytkowania maszyn bez urządzeń postronnych.

zabezpieczających lub sygnalizacyjnych.

4. Po zakończeniu pracy na maszynie 5. Przebywania osób postronnych w strefi e stacjonarnej jej operator powinien wyłączyć zagrożenia spowodowanej pracą maszyn główny wyłącznik oraz zabezpieczyć budowlanych.

urządzenie przed jej przypadkowym 6. Dokonywania jakichkolwiek zmian uruchomieniem przez osoby postronne.

konstrukcyjnych w maszynach.

7. Dokonywania napraw i konserwacji maszyn I. Zabrania się:

będących w ruchu.

8. Odtłuszczania i czyszczenia powierzchni 1. Obsługi maszyn przez osoby nieposiadające maszyn benzyną etylizowaną lub innymi stosownych kwalifi kacji.

rozpuszczalnikami.

2. Eksploatacji urządzeń na niestabilnym podłożu.

4