PEDAGOGIKA KULTURY
Pedagogika kultury powstała na terenie Niemiec na początku XX wieku. Za jej prekursora uważa się filozofa
Wilhelma Dilthey a. Punktem centralnym jego koncepcji jest cały człowiek  całość doświadczenia ludzkiego.
Pedagogika kultury nazywana jest również  pedagogiką ludzkiej duchowości (ludzkiego wnętrza), gdyż
twierdzi, iż nauki humanistyczne nie polegają na wyjaśnianiu rzeczywistości poprzez rekonstrukcję
rządzących nią praw (jak robili to behawioryści), lecz na jej rozumieniu. Jest więc ona odpowiedzią na próbę
opisu człowieka w kategoriach metodologii nauk przyrodniczych (pedagogika analityczno-empiryczna).
!!!
ZAPAMI
TAJ
CZA
OWIEKA NIE DA SI
WYJAŚNID,
MOŻNA GO TYLKO ZROZUMIED
Ujęcie analityczno-empiryczne sprzeciwiało się wszelkiej introspekcji, wglądzie wewnątrz człowieka. Pedagogika
kultury bada ducha/duchowośd  czyli wnętrze człowieka na podstawie konkretnych, obiektywnych wytworów
kulturowych, a sama procedura może mied charakter powtarzalny.
Wytwory kulturowe mogą mied różną postad i specyfikę, nie ograniczam ich tylko do dóbr i wytworów natury
artystycznej. Wytworem kulturowym może byd więc gwara, piosenka, napisany tekst, wykład profesorski, obyczaj,
mit, inicjatywa społeczna). Są one utrwalone zarówno w dyspozycjach psychicznych jak i psychofizycznych.
To, jaki jest człowiek, zarówno w swej jednostkowej postaci, ale także jaki jest w ogóle (natura ludzka) jesteśmy
w stanie zaobserwowad poprzez wgląd i identyfikację w sensy zaszyfrowane w przejawach życia, które widoczne są
w zobiektywizowanych i zmysłowo dostępnych wytworach kulturowych.
ROZUMIENIE
Jest to kluczowe pojęcie dla pedagogiki kultury. Nie należy go jednak
definiować w sensie czysto intelektualnego rozumienia. Jest to bowiem proces,
w którym życie duchowe może być poznane ze zmysłowo danych ekspresji
samego siebie.
TRZY POZIOMY ROZUMIENIA:
1.ROZUMIENIE PSYCHOLOGICZNE
To rozumienie jednostkowych motywów, intencji, zachowao (np. dziecko odbierające negatywnie płacz matki)
2.ROZUMIENIE ELEMENTARNE
To rozumienie jednostkowych gestów, wypowiedzi, zachowao w kontekście ich społecznego usankcjonowania
(np. dziecko umie rozróżniad płacz wywołany nieszczęściem, płacz z radości oraz udawanie płaczu)
3.ROZUMIENIE WYŻSZE
To rozumienie hermeneutyczne, rozumienie zobiektywizowanych ekspresji ludzkiej duchowości (wytworów
kulturowych) poprzez wgląd i ujawnianie obiektywnych sensów w ich kontekście historyczno-dziejowym.
Aby móc wydobywad sens z tworów ducha ludzkiego, koniecznym staje się obcowanie ze z
ródłami, wytworami
 z pierwszej ręki . Pedagogika kultury odrzucad więc będzie encyklopedyzm, formalną transmisję treści oraz
dominację metod podających.
W procesie kształcenia nie kształcimy tego czy innego wycinka osobowości, tej lub innej umiejętności. W grę wchodzi
osobowośd wychowanka jako duchowa całośd, bez względu na to, czy przedmiotem kształcenia będzie wiersz,
obliczenia matematyczne czy analizy. Ważne, by podczas kształcenia poszczególnych umiejętności pokazad ich
związek z całością świata przyrody i kultury (człowiek jako mikrokosmos).
Każdy prawdziwy akt kształcenia zakłada wolny wysiłek wychowanka, dlatego
kształcenie to zawsze SAMOKSZTAA
CENIE!
Podstawowym zadaniem systemu
edukacyjnego jest kształcenie jednostki
poprzez jej spotkanie z obiektywnymi
dobrami kultury.
B. SUCHODOLSKI:
Suchodolski zwraca uwagę na znaczenie postępu cywilizacyjnego i rozwoju technicystycznego. Kreuje tezę, że im
wyższy poziom rozwoju cywilizacyjnego, tym potrzeba wyższego przygotowania społeczeostwa (w tym młodego
pokolenia) do życia w świecie.
W przeszłości kiedy rozwój nie był tak szybki można było przekazywad to co teraz
niejsze. Życie młodego pokolenia
niewiele różniło się od życia pokolenia  ojców  takie wychowanie wystarczało.
Efekt wychowania zależy teraz już nie tylko w jakim stopniu następne pokolenie przejmie spuściznę historyczną,
ale od tego, jak zostanie przygotowane do zmieniającej się ciągle rzeczywistości.
Nauczyciel/szkoła powinna wziąd to pod uwagę  wiedza sprzed kilku lat może byd już nie użyteczna dla młodego
pokolenia (świat zmienia się coraz szybciej). Konieczne jest zatem prognozowanie przyszłości, kierunków rozwoju,
a wszelkie decyzje dotyczące bieżącego życia muszą liczyd się z nieustającym postępem.
Dla wychowania najważniejsze jest:
NIE TO JAKIM CZA
OWIEK JEST LUB JAKIM SI
STANIE,
ALE JAKIM MOŻE SI
STAĆ&
Perspektywę przyszłości należy postrzegad jako coraz głębsze, świadome angażowanie się ludzi
w budowanie i ulepszanie świata (gdybym nie ulepszał swojego świata byłbym nikim). Suchodolski zwraca uwagę na
praktyczności i teoretycznośd pedagogiki. Jest nauką praktyczną, bo nie tylko działa w oparciu o pewne zasady,
ale bazuje na praktyce poprzednich pokoleo. Musi ona uwzględniad przeszłośd, teraz
niejszośd i przyszłośd.
IMPLIKACJE PEDAGOGICZNE:
o WYCHOWANIE ORAZ KSZTAA
CENIE ODWOLUJ
CE SI
DO OBIEKTYWNYCH DÓBR KULTURY
o JEDNOSTKA D
ŻY DO AUTONOMII, NIEZALEŻNOŚCI (SAMODYSCYPLINA WEWN
TRZNA)
o WIELOŚD MOŻLIWYCH INTERPRETACJI, ZNACZEO, SPOJRZEO, DEFINICJI
o JAKOŚCIOWY CHARAKTER KSZTAA
CENIA OGÓLNEGO
o PRZEŻYWANIE I INTERPRETOWANIE KULTURY
o KSZTAA
CENIE I WYCHOWANIE ODBYWA SI
POZA PROCESEM SZKOLNYM ( WYCHOWANIE DO WCZASÓW )
o NAUCZYCIEL JEST PRZEWODNIEKIEM I NIENARZUCAJ
CYM INTERPRETATOREM ŚWIATA
o SZKOA
A UMOŻLIWIA UCZNIOWI OBCOWANIE Z ZOBIEKTYWIZOWANYMI WYTWORAMI KULTURY
o KSZTAA
CENIE JAKO SAMOKSZTAA
CENIE
???
ZASTANÓW SI

Jak rozumiesz tezę, że samokształcenie wymaga zaangażowanej obecności
nauczyciela, wychowawcy?
Co to znaczy, że  pedagogika jest nauką inną, o innym człowieku ?