WPROWADZENIE DO SOCJOLOGII 25.11.2014
Wykład
Paradygmat- to wzorzec lub najogólniejszy model lub wzorcowy przykład.
Zbiór pojęć i teorii tworzących podstawy danej nauki.
Dobry paradygmat posiada cechy:
spójny logicznie i pojęciowo
musi być jak najprawdopodobniejszy
musi być jak najprostszy.
Podstawowe pojęcia socjologiczne
grupa społeczna  to co najmniej trzy osoby połączone stosunkowo trwałą
więzią społeczną, która istnieje dzięki wspólnocie potrzeb lub wspólnych
celów, opiera się na wzajemnych interakcjach między jednostkami,
zespalają ją pewne wspólne działania.
Zbiorowość  czyli grupa osób nie wchodzących ze sobą w interakcje
społeczne, nie mających poczucia odrębności.
Grupa społeczna  posiada natomiast świadomość wspólnoty i odrębności.
Podział grup społecznych:
a. duże i małe
b. rodzaj więzi społecznych (pierwotne, wtórne) wtórne o dużej liczbie
c. formalne  wyznaczają ramy członkostwa w postaci rozmaitych przepisów
pozostawionych na papierze
d. nieformalne  powstają w sposób spontaniczny i nie precyzują kryteriów
członkostwa
e. swoje  jednostka się identyfikuje, postrzega je pozytywnie oraz
podtrzymuje przyjacielskie relacje
f. obce  jest postrzegana negatywnie, z wrogością w relacjach z nią jednostka
pielęgnuje negatywne odczucia
g. ekskluzywne  grupy takie mają ograniczoną liczbę członków gdyż
kandydaci muszą spełniać ściśle określone warunki by do nich przystąpić
h. inkluzywne  grupy te natomiast zapraszają każdego kto chce być jej
członkiem
i. antoteliczne  członkowie są ze sobą bez względu na korzyści jakie im to
przynosi
j. celowe  członkowie są powiązani jakimś interesem, są członkami grupy
ponieważ realizują za jej pośrednictwem swoje interesy
k. neumatyczne
l. porównawcze
m. audytoryjne
Przykładowe czynniki integrujące grupy:
osoba, przywódcy
wierzenia, narzędzi praktykowane w grupie
symbolika
przedmioty materialne będące w posiadaniu grupy
Etapy tworzenia się zbiorowości społecznych:
bezpośrednia styczność jednostek i wymijające z niej wzajemne
zainteresowania
oddziaływanie między jednostkami
pierwsze wspólne działania społeczne grupy
pojawienie się wzajemnych zależności wewnątrz grupy
Więz
społeczna  to ogół stosunków społecznych oraz wzajemnych zależności
łączących jednostki w grupy.
Charakter więzi społecznej:
subiektywny
naturalny, obiektywny
Mechanizm tworzenia się więzi:
styczność psychiczna
styczność przestrzenna
łączność psychiczna.
Typy styczności społecznych:
ze względu na czas trwania  przelotna lub trwała
ze względu na strefę  publiczna lub prywatna
ze względu na charakter więzi  rzeczowa, osobista
ze względu na relację miedz
partnerami  pośrednia i bezpośrednia
Organizacja społeczna.
Cechy organizacji:
specjalizacja oraz podział pracy
regulacja i zasady
nie uporządkowanie stanowisk
neutralność uczuciowa
dokumentowanie wszystkich działań
hierarchiczność
regulacje i zasady
Najważniejsze zjawiska negatywne występujące w organizacji:
brak elastyczności, organizacji oraz zbytu tradycjonalizmu
niechęć do przeprowadzania zmian
zmiana hierarchii celów
uprzedmiotowianie stosunków wewnątrz organizmu
Wyróżniamy następujące rodzaje organizacji:
dobrowolne
przymusowe
utylitarne.
Instytucje społeczne.
Instytucja-to specyficzny typ organizacji społecznej, który jest nastawiony na
zaspokajanie potrzeb i rozwiązywanie problemów jej członków.
Rodzaje:
rodzina
instytucje gospodarcze
instytucje religijne
instytucje polityczne
instytucje edukacyjne
nowe instytucje.
Socjalizacja
Socjalizacją- nazywamy mający na celu uspołecznienie jednostki, dokonuje się on
na wielu poziomach i w różnych instytucjach.
Praktycznie rzecz biorąc człowiek uczy się stawać członkiem społeczeństwa całe
życie.
Oddziaływanie społeczne między jednostkami kształtuje u każdej z nich
osobowość uczą poszanowania formalne i wartość istotnych dla społeczeństwa
oraz schematów zachowań, które czynią z niego istotę społeczną".
Socjalizacja dokonuje się poprzez:
wzmacnianie  system kar i nagród potępiających niewłaściwe zachowania i
nagradzających prawidłowe
przekaz symboliczny
przekaz intencjonalny  sterowany przez instytucje edukacyjne na proces
kształcenia określonych wartości w głowie jednostki
Socjalizacja pierwotna  dokonuje się zazwyczaj w rodzinie.
Jednostka wtedy uczy się:
panować nad czynnościami fizjologicznymi oraz emocjami i zaspokajać je
w ogólnie akcentowany sposób
komunikować się z innymi
posługiwać się przedmiotami codziennego użytku
Socjalizacja wtórna- stopniowe nabywanie wiedzy związane z wykonywanymi
przez jednostkę rolami przez społecznymi.
Jednostka wtedy uczy się:
kochać w określony sposób w określonych sytuacjach
postępować zgodnie z przyjętą przez siebie rolę społeczną
odszyfrować ukryte marzenia.
Status i rola społeczna.
Statusem  nazywamy mniejsze jednostki w społeczeństwie.
Wyróżnia się dwa rodzaje statusu:
przypisany  jednostka dziedziczy określoną pozycję społeczną w relacji
przynależności do drugiej grupy
nabyty  jednostka sama sobie musi wywalczyć pozycję w społeczeństwie
poprzez edukację lub tez posiadanie odpowiednich środków materialnych
aby sobie daną pozycję społeczną kupić.
Rola społeczna  jest to zbiór oczekiwań wobec jednostki, która posiada określony
status społeczny.
Wiązką ról społecznych  nazywamy jednocześnie sprawowanie wielu ról z racji
przynależności do wielu grup społecznych.
Kompleksem statusów  nazywamy zajmowanie w społeczeństwie różnych
pozycji społecznych.
Czynniki mające wpływ na wykonywanie roli społecznej:
elementy psychiczne oraz biologiczne
wzór osoby jednostki  określa wzór cech oraz predyspozycji do
wykonywania danej roli społecznej
poziom identyfikacji z jej grupą
definicja roli w grupie
organizacja grupy