2008-12-14 Kryteria diagnostyczne schizofrenii ICD-10 1. Co najmniej jedno z następujących a) Echo myśli, nasyłanie i zabieranie myśli oraz odsłonięcie myśli Schizofrenia b) Urojenia oddziaływania, wpływu, owładnięcia lub spostrzeżenia urojeniowe, głosy omamowe komentujące na bieżąco zachowanie pacjenta Fundamentalnym szpitalem, lub dyskutujące o nim między sobą w którym chorzy na schizofrenię c) Utrwalone urojenia innego rodzaju, których treść jest niedostosowana kulturowo szukają pomocy są umysły innych i całkowicie niemożliwa do zaistnienia ludzi... Michael Conran Kryteria diagnostyczne Psychoanaliza Freuda schizofrenii ICD-10, c.d. Freudowska koncepcja schizofrenii oscylowała na wymiarze 2. Albo, co najmniej dwa z następujących: konfliktowość-deficytowość. Za podstawową charakterystykę schizofrenii, uznał Freud, utratę kontaktu z ludzmi i innymi a) Utrwalone omamy z zakresu jakiegokolwiek obiektami w świecie zewnętrznym. Energia psychiczna (libido) w schizofrenii nie jest inwestowana w obiekty zewnętrzne zmysłu, jeżeli występują co najmniej miesiąc (kateksja), lecz ulega wycofaniu na siebie samego (dekateksja). Proces ten to regresja do fazy pierwotnego narcyzmu, i towarzyszą im urojenia. charakterystycznej dla pierwszego okresu życia dziecka, kiedy nie tworzy ono związków z zewnętrznymi obiektami, a samo dla b) Neologizmy, przerwy i wstawki w toku siebie jest obiektem. Ego jest owładnięte przez instynkty (id) Traci kontakt ze środowiskiem zewnętrznym, co stanowi myślenia prowadzące do rozkojarzenia. o deficycie rozwoju psychicznego w schizofrenii. Wycofanie z relacji społecznych jest wyrazem konfliktu pomiędzy ego a c) Zachowania katatoniczne. światem zewnętrznym. Urojenia i omamy interpretował Freud jako próbę rekonstrukcji relacji ze środowiskiem, którym chory d) objawy negatywne np. apatia, zubożenie na schizofrenię jest sam dla siebie. W ten sposób psychoza jest wypowiedzi itp. nie tylko utratą kontaktu z realnością, ale też konstruowaniem własnej realności. Jung Sullivan Sullivan, dystansuje się w poglądach od klasycznej psychoanalizy. Jung jako pierwszy w sposób systematyczny zastosował Przyjął, że człowiek rozwija się w zintegrowaną, niezależną osobę poprzez psychoanalityczne techniki leczenia do terapii schizofrenii, w klinice relacje z innymi ludzmi, a nie za pośrednictwem wrodzonych instynktownych prowadzonej przez Bleulera. pragnień. Za prototypowe dla zaburzonych relacji ze środowiskiem w schizofrenii uznał zaburzenie interpersonalnych relacji. Wycofanie chorego na Jego wnioski teoretyczne pochodziły z badań porównawczych histerii schizofrenię jest pierwotnie interpersonalnym problemem, a dopiero wtórnie i schizofrenii. staje się intrapsychiczne. Posłużył się metodą swobodnych skojarzeń. Stworzył pojęcie W osobowość dziecka wbudowują się przeżycia rodziców. Lęk, złość, introwersji dla charakterystyki opozycyjnych wobec histerii cech dezaprobata matki wywołują lęk i dyskomfort u dziecka. Tego rodzaju osobowości chorych na schizofrenię, jak np. dośrodkowość energii doświadczenia są bardzo uszkadzające dla samoposzanowania dziecka i jako psychicznej oraz obniżenie emocjonalności . Fascynacja takie ulegają odszczepieniu oraz wyparciu do nieświadomości. Zniekształcone podobieństwami mitów funkcjonujący w różnych kulturach interpretacje sytuacji uszkadzających samoposzanowanie, w postaci nieświadomych fantazji, uczestniczą w kolejnych interpersonalnych relacjach doprowadziła do postawienia tezy o istnieniu zbiorowej pacjenta. Zniekształcone myślenie, nie konfrontowane z realnością zaburza nieświadomości, przechowującej wzorce podstawowych doświadczeń kolejne interpersonalne relacje. Wczesnodziecięce doświadczenia wynikające z ludzkich- archetypy. Zakładał, że indywidualne obrazy osób niedobrego matkowania warunkują tajemniczy wszechogarniający lęk. W znaczących nie są jedynie rezultatem doświadczeń z tymi osobami, ale połączeniu z dezaprobatą matki lęk ten stanowi podłoże koncepcji siebie ja- też kulturowych przekazów na temat specyfiki tych relacji. Uważał, że zły . Tego rodzaju spostrzeżenia są także odszczepiane i stają się procesami schizofrenia jest konsekwencją słabości procesów świadomych lub nie-ja . niezwykłej siły nieświadomości. Wybuch psychozy jest wynikiem paniki pojawiającej się w konsekwencji Za jej istotę przyjął obecność w życiu psychicznym chorego niepowodzeń w odszczepianiu i wyparciu. Panika ta stanowi motywację dla regresywnych procesów: przewagi świata fantazji, przewagi irracjonalnych atawistycznych, konfliktowych wobec aktualnych wzorców zachowań, jak rytuały i zachowania magiczne. kulturowych, treści archetypicznych Zła matka w tej koncepcji to impresja dziecka, na którą składają się: Jung zakładał priorytet emocji w życiu psychicznym. Myśli w jego indukowanie lęku oraz niedostateczne zaspokajanie potrzeb. ujęciu były tylko symptomami emocji. Sullivan uważał, że schizofrenia jest procesem, który może zostać W stosunku do schizofrenii jako pierwszy postawił tezę o istnieniu jej zapoczątkowany we wczesnym dzieciństwie lub w adolescencji . Postulował psychosomatycznych mechanizmów: zaburzenia emocjonalne także oddzielenie syndromu klinicznego ograniczonego do objawów powodowały zaburzenia procesów metabolicznych, co skutkowało negatywnych, jako choroby organicznej, od psychologicznie uwarunkowanej zasadniczej schizofrenii . uszkodzeniem mózgu. 1 2008-12-14 Klein Człowiek żyje w wewnętrznym świecie zorganizowanym wokół fantazji o Fairbairn i Guntrip dobrych i złych obiektach. Popędy są redukowane przez nawiązanie relacji z obiektem. Ego istnieje od urodzenia, (podczas gdy u Freuda kształtuje się w procesie urealniania instynktownych pragnień) i jego rola polega na uruchamianiu mechanizmów projekcji, introjekcji i rozszczepienia, które " Schizoidalne wycofanie z relacji z obiektem spostrzegali jako pozwalają utrzymać relacje z obiektami. Wczesnodziecięce funkcje psychiczne podstawowe dla każdej psychopatologii. Wycofanie się ze świata to gra nieświadomych fantazji z doświadczaną realnością. Fantazje dotyczą zewnętrznego i obronę przed nim określali jako powszechną dobrych -gratyfikujących potrzeby lub złych - frustrujących potrzeby konsekwencję frustracji wewnętrznych potrzeb człowieka, przez świat kontaktów ze sobą i światem. Jeśli niemowlę fantazjujące o piersi matki (co można obserwować w postaci ruchów ust i palców) zostanie natychmiast zewnętrzny. Symptomy psychopatologiczne (np. lęki, stany nakarmione, spostrzega, że ono samo (self) i rzeczywistość (obiekt) są dobrzy, depresyjne) są wyrazem walki o zachowanie fizycznej egzystencji i stabilni, potężni. Jeśli nie zostaje nakarmione, powstają w nim fantazje o złym, relacji społecznych. Osoba chora na schizofrenię wycofuje się z tej prześladującym obiekcie i doświadcza nienawiści silniejszej od miłości. walki. W teorii relacji z obiektem Fairbairna celem egzystencji nie jest W kształtowaniu się osobowości fundamentalne znaczenie wg Klein mają dwa gratyfikacja potrzeb przez obiekt, lecz sam obiekt. Istotą życia okresy rozwojowe, tzw. pozycje, mające miejsce w pierwszym roku życia ludzkiego i rozwoju ego jest relacja z obiektem. Internalizacji ulegają w dziecka. W pozycji paranoidalno-schizoidalnej dziecko broni się przed złymi tej koncepcji jedynie złe obiekty. Dobre podstawowe relacje we obiektami, ale też przed własną nienawiścią i lękiem prześladowczym, wtórnym wczesnym dzieciństwie warunkują pamięć o dobrej przeszłości i wobec własnych fantazji. Obronie służą mechanizmy rozszczepienia, projekcji i przekonanie o możliwości przyszłego posiadania trwałych dobrych introjekcji. Funkcją tych mechanizmów jest pozbycie się nieznośnego obiektów w świecie zewnętrznym. Zewnętrzne doświadczenie jest doświadczenia, odseparowanie się czy zdystansowanie od obiektu i w efekcie wzmocnienie self. Fiksacja na tym etapie rozwoju prowadzi do podatności na wystarczające do zaspokojenia potrzeb, wobec czego nie ma fantazji, regresję do stanów schizofrenicznych. Po szóstym miesiącu życia rozpoczyna nie ma też wewnętrznych obiektów. się pozycja depresyjna, gdy dziecko osiąga zdolność spostrzegania matki jako " Guntrip przyjął, że złe doświadczenia są przechowywane w self jak całości. Zaczyna zdawać sobie sprawę, że dobre i złe doświadczenia to aspekty obce ciała . Przywiązanie do tych wewnętrznych złych obiektów jednego obiektu. Spostrzega też własną zależność od matki i bezradność. powoduje permanentne niezadowolenie, złość, poczucie winy, lęk. Zaczyna odczuwać zazdrość o innych ludzi. Jego fantazje koncentrują się Podobnie jak Klein lokalizuje on początki schizofrenii w pierwszym wokół matki. Towarzyszą im pragnieniami naprawienia wcześniej wyrządzonego zła , tzn. nienawiści za frustrację jego potrzeb. Tego rodzaju roku życia dziecka. Schizofreniczne wycofanie jest konsekwencja doświadczenie emocjonalne są podstawą moralności, poczucia winy. frustracji potrzeb, ale także nieadekwatnych nacisków i oczekiwań. Zmniejszają prawdopodobieństwo wystąpienia schizofrenii. Fairbairn i Guntrip, cd Koncepcje humanistyczne " W tym rozumieniu patologia życia psychicznego jest raczej Świat jest przerażającą pustką, gdy nie odpowiada na potrzeby dziecka, i prześladowcą, gdy wywiera na nie nacisk. Rzeczywistość szczególnym wariantem rozwoju, podczas gdy w koncepcjach spostrzegana jest jako wroga. Dziecko nie mogąc rozwinąć psychodynamicznych była regresją do wcześniejszych jego faz. bezpiecznego poczucia własnej tożsamości powraca do " Fenomenologicznie zorientowani badacze natury schizofrenii wcześniejszego stanu. Wycofuje się z relacji z obiektem do wewnątrz. Elementem wycofania jest rozszczepienie wewnętrznego złego jak Laing i Kępiński zakładali, że poznanie człowieka chorego obiektu na pobudzający i odrzucający. Efektem przywiązania do tych psychicznie wymaga rekonstrukcji świata jego przeżyć. aspektów złego obiektu jest rozszczepione ego, prześladujące Rekonstrukcja jest jedyną metodą empatycznego rozumienia własne potrzeby. Potrzeba wycofania się z rzeczywistości i potrzeba osoby chorego. pozostawania z nią w kontakcie muszą być jednocześnie zaspokajane, by ego mogło przetrwać. Kompromisem między regresją a dążeniem " Rozumienie świata choroby stawało się warunkiem koniecznym do relacji z obiektami jest świat wewnętrznych obiektów. Relacja z wszelkich oddziaływań terapeutycznych. Przyjęli, że objawy wewnętrznymi obiektami jest obroną przed zbyt głęboką regresją psychopatologiczne odnoszą się bezpośrednio do świata (depersonalizacją). Dezintegracja funkcji psychicznych i urojenia prześladowcze w schizofrenii są wyrazem ucieczki, przed zagrożeniem doświadczeń chorego. Mają w tym świecie swoje znaczenie i depersonalizacji, do relacji za złymi obiektami. Schizofrenia to pełnią określone funkcje. obrona przez relację ze złymi obiektami. Laing Schizofreniczny wzorzec przeżywania rzeczywistości kształtuje się w Laing, cd warunkach rodzinnej mistyfikacji polegającej na zaprzeczaniu, przez przyszłego pacjenta elementów wewnętrznego ja oraz wprowadzeniu na ich miejsce intencji lub oczekiwań innych ludzi, czy Wybuch psychozy to wg Lainga nic innego jak gwałtowne też wyobrażeń na temat tych intencji czy oczekiwań, konstytuujących zrzucenie maski, służącej dotąd utrzymywaniu zewnętrznej, tzw. ja fałszywe -maskę . Zdaniem tego autora doświadczenie nigdy behawioralnej normalności, fasady sugerującej tzw. dobre nie wpływa bezpośrednio na ja wewnętrzne . Zachowania człowieka nie są prostym wyrazem ja wewnętrznego , pogrążonego w przystosowanie. Prawdziwe, wewnętrzne ja wytacza wówczas wyobrażeniach i obserwacji. Bezpośrednie związki ze światem to oskarżenia wobec osoby, której przez całe lata niewolniczo domena fałszywego ja . Charakterystyki fałszywego ja w ulegało (np. matka, ojciec, mąż, żona). Nienawiść do osoby, schizofrenii dokonuje Laing poprzez porównaniu z maską histeryka. której oczekiwania, przekonania, wartości stanowiły treść W histerii maska służy nie-byciu-sobą, odseparowaniu się od maski chorego na schizofrenię staje się proporcjonalna do własnych czynów. Człowiek z symptomami histerycznymi szuka impersonalizacji, tj. przyjęcia jej cech. Impersonalizacja zwykle gratyfikacji w czynach, deprecjonując jednocześnie ich znaczenie. obejmuje wybrane elementy zachowania osoby znaczącej, jak: Jego działania pozwalają mu realizację pragnień bez dopuszczania ich gesty, wyrażenia, sposób bycia, ale też niektóre działania. Te, do świadomości. U osoby chorej na schizofrenię ja fałszywe nie jest jak je określa Laing odłamki behawioralne napełniają instrumentem realizacji pragnień ja wewnętrznego . Jest narzędziem realizacji woli innych ludzi, czuje się przymuszane do ulegania ich pacjenta przerażeniem i odrazą wobec samego siebie. Ze pragnieniom, wartościom. Jako autonomiczne i częściowo poza wzrostem nienawiści impersonalizacja przyjmuje czasem formę kontrolą jest odczuwane przez chorego jako obcy byt. Konformizmowi karykatury. Funkcją impersonalizacji jest zapobieganie pełnej i zniewoleniu wobec zewnętrznych czynników nie ulega cała identyfikacji z ową osobą, czyli utraty własnej tożsamości. osobowość. Rosnącej uległości maski fałszywego ja towarzyszy coraz silniejsze wewnętrzne jej zaprzeczanie. Istotnym przejawem narastania uległości fałszywego ja jest łączący się z nią lęk. 2 2008-12-14 Kępiński Kępiński, cd. W świecie przeżyć chorych na schizofrenię dostrzegał w katastroficznych rozmiarach wszelkie cechy ludzkiej egzystencji. Uważał, że właśnie w tej chorobie przejawia się to, co swoiście ludzkie, tzn. duchowe sumienie. Zakłócenie porządku wartościującego życie Chory ma poczucie, że odsłonił się prawdziwy obraz rzeczywistości i w fazie spostrzegał jako zasadniczą przyczynę zaburzeń psychicznych. W schizofrenii dostrzegał olśnienia rozpoznaje rzecz samą w sobie . Najbardziej dramatyczne katastroficzny przerost odniesienia człowieka do wartości. Zmianę systemu wartości w przerwanie granicy dotyczy tzw. aktów woli. Chory traci dowolność działania. schizofrenii zilustrował Kępiński trawestując sentencję filozoficzną: przede wszystkim Jego zachowania kierowane są z zewnątrz, przeżywa siebie jako automat filozofować, a potem myśleć o utrzymaniu swego istnienia . Struktura świata przeżyć w tym kierowany przez innych . ujęciu składa się z : ja , granicy, porządku czasowo-przestrzennego oraz hierarchii wartości. Kluczowym pojęciem koncepcji rozwoju psychicznego wg Kępińskiego jest Pustka schizofreniczna zdaniem Kępińskiego polega na niemożności metabolizm informacyjny. W celu prawidłowego funkcjonowania człowieka ja musi stale powiedzenia ja chcę . Działania automatyczne stają się centralnym punktem wymieniać informacje z otoczeniem. Rozpoznane przez E. Bleulera osiowe objawy świadomości, uniemożliwiając podjęcie najprostszych decyzji. Chory ma schizofrenii wyjaśniał Kępiński w oparciu o te pojęcia. Autyzm jest więc przeciwstawieniem wrażenie, że czas stanął. Przeszłość i przyszłość wydają się być jednakowo się metabolizmowi informacyjnemu, przewagą postawy od otoczenia. Relacja z nieokreślone. Przestrzeń nie stanowi przeszkody. To co odległe staje się otoczeniem nie angażuje w pełni ja pacjenta. Gdy brak jest autentycznej wymiany informacji z otoczeniem tworzą się informacje fikcyjne. I tak chory na schizofrenię nie bliskie, a sprawy i obiekty bliskie nie odzwierciedlają się w przeżyciach mogąc żyć w świecie rzeczywistym, zaczyna żyć w świecie urojeniowym. Następuje chorego. Opisane struktury i zjawiska chorobowe w ujęciu autora chronią przebicie granicy między światem zewnętrznym, a wewnętrznym. Chory zaczyna żyć w pacjentów przed pogrążeniem się w chaosie. Dzięki nim też chory uwalnia się świeci zbliżonym do marzeń sennych, jest bezsilnym obserwatorem a nie działającym od dotychczasowych form przeżywania i zachowania, których doświadczał jako podmiotem. Jest to faza owładnięcia psychozą. Świat wewnętrzny wypływa na zewnątrz obcych. W fazie adaptacji urojenia i omamy tracą swój walor niezwykłości. i jest przeżywany jak rzeczywisty, a zewnętrzny staje się własnym światem. Następuje Chory przyzwyczaja się do innego oblicza świata . Rzeczywistość chorobowa projekcja uczuć i ich generalizacja. Rzeczywistość społeczną pacjenta wypełniają całkiem zaczyna przeplatać się z zewnętrzną. Konsekwencją konieczności nowe postacie, którym użyczył on własnych emocji i cech. Postacie te są skrajnie piękne bądz skrajnie potworne , co jest wyjaśniane ubóstwem kontaktów uczuciowych w okresie funkcjonowania w tych dwóch rzeczywistościach jest podwójna orientacja, przed chorobowym i związanym z tym brakiem doświadczeń w jakościowym i ilościowym w której przeciwstawne sobie zjawiska wzajemnie się nie wykluczają. różnicowaniu uczuć. Omamy i urojenia są odzwierciedleniem przebicia granic ja od Fazę degradacji w przebiegu schizofrenii charakteryzuje zjawisko otępienia wewnątrz ku światu zewnętrznemu na poziomie zmysłowo-myślowym. W odwrotnym uczuciowego, które Kępiński skłonny jest interpretować jako konsekwencje kierunku zachodzi zjawisko transytywizmu, gwałtownej internalizacji zjawisk ze świata zbyt aktywnego leczenia i monotonnego reżimu życia szpitalnego. Schizofrenia zewnętrznego. Gwałtowność tego procesu uniemożliwia asymilację nowych treści w ja , co jest przyczyną poczucia obcości niektórych przeżyć. wygasa pozostawiając po sobie ruiny i zgliszcza... Koncepcja schizofrenogennej Palo Alto: Haley, Bateson, matki Fromm-Reichmann Jackson, Wicklund Koncepcja schizofrenogennej matki stworzona została przez Fromm-Reichmann w wyniku obserwacji prowadzonych podczas terapii psychoanalitycznej. Stwierdzono wówczas, że pewne aspekty Koncepcję zaburzenia komunikacji tzw. podwójnego wiązania, relacji między matką a dzieckiem mogą przeszkodzić dziecku w które początkowo spostrzegali jako swoiste dla rodzin ukształtowaniu pełno wymiarowej osobowości. Matka całkowicie pacjentów chorych na schizofrenię. Podwójne wiązanie to zaangażowana w życie dziecka, interweniująca i wkraczające w nie nieustannie, nadopiekuńcza i kontrolująca, zagraża autonomicznemu i wariant komunikacji, w którym jedna osoba przekazuje drugiej całościowemu rozwojowi ich tożsamości. Tego rodzaju postawa matki na dwóch różnych poziomach nie pasujące do siebie jest często uwarunkowana jej niespełnieniem w roli kobiecej. informacje. Ten brak spójności zachodzi zazwyczaj między Nadmierne zaangażowania w macierzyństwo jest więc swego rodzaju przekazem słownym, a uczuciowym. Dodatkowo ofiara tej kompensacją. Jednocześnie daje ona odczuć dziecku, że bez niego jej komunikacyjnej pułapki jest w sytuacji emocjonalnej życie nie miałoby sensu. Dzieci takich matek wyrastają w poczuciu, że uniemożliwiającej jej opuszczenie relacji, jak również ich obowiązkiem jest zapewnić matce sens życia. wyjaśnienie komunikatu. Tego rodzaju komunikaty są W ich wyobrażeniach odejście od matki oznaczałoby jej śmierć oraz powtarzalnym doświadczeniem w klimacie rodzinnym ofiary . ich samounicestwienie. W ten sposób właściwa wczesnemu Warunkują rozwój zaburzonych wzorców komunikowania się dzieciństwu, w koncepcjach psychoanalitycznych, wiara we własną wszechmoc zostaje przeniesiona w wiek młodzieńczy. Kiedy dziecko u dziecka oraz lęk przed kontaktami z innymi ludzmi. W takiej matki próbuje się od niej oddzielić często dekompensuje się pózniejszych pracach Bateson podważał pierwotnie zakładany poprzez objawy psychotyczne, w których jego poczucie wszechmocy priorytet podwójnego wiązania w rodzinnej genezie wobec matki przeniesione jest w świat zewnętrzny. Proces schizofrenii, a nawet podkreślał, ten typ komunikacji może psychicznego wydzielenia się, indywiduacji zostaje zakłócony. stymulować kreatywność Związek matki z dzieckiem nie jest dostosowany do zmieniających się warunków rozwoju dziecka i jego potrzeb. Cykl życia rodziny ulega zahamowaniu. Konstrukcjonizm społeczny- Koncepcje rodzinne Diessler Model psychotycznych procesów w rodzinie- Selvini-Pallazzoli Zasadnicza teza konstrukcjonizmu społecznego, reprezentowanego przez Deisslera, zakłada społeczne definiowanie rzeczywistości. Rzeczywistość społeczna jest tworzona przez język. Zjawiska językowe są pierwotne, a wydarzenia z rzeczywistości społecznej Opisuje ona relacje rodziców przyszłego chorego na schizofrenię w mają charakter wtórny. Kontekst społeczny tworzy przesłanki, na których powstaje nasza kategoriach gry rodzinnej . W grze tej aktywny prowokator i bierny wizja świata i siebie samych. prowokator utrzymują się w patowej. Przykładem takiego biernego Wiedza o świecie zostaje sprowadzona do językowych wzorców zależnych od czasu, prowokatora może być mąż, który dokładnie wykonuje polecenia żony, ale nie kultury i środowiska. Nasze spostrzeganie odbywa się przez pryzmat istniejącego w danej radzi sobie mimo najszczerszych chęci . W relacji między małżonkami toczy kulturze języka, uprzedzeń i innych elementów przedpoznania. Filtr oddzielający nas od się cicha bitwa . Partnerzy unikają eskalacji walki, nie dążą do zwycięstwa, rzeczywistości warunkuje powstające w naszym umyśle mapy świata. To nie rzeczywistość ulega odzwierciedleniu w naszym umyśle, ale ów filtr tworzy nasze grają na pat . Z zewnątrz nie można ocenić czy są szczęśliwi, czy też żyją w wyobrażenia. permanentnym stresie. Potrafi to ocenić jedynie ich dziecko, przyszły pacjent Narzędziem pracy z rodziną w tym nurcie jest dialog służący poszukiwaniu dobrej psychotyczny. Odczytuje ono mylnie biernego prowokatora jako zmiany , tzn. zmiany możliwej do przyjęcia w trójkącie pacjent-terapeuta-rodzina . pokonanego i staje po jego stronie, przeciwko aktywnemu prowokatorowi , Oczywiście pojęcie to może oznaczać co innego dla każdego z uczestników dialogu. spostrzeganemu jako zwycięzca . Powstaje patogenna koalicja dziecka i Podjęcie dyskusji z rodziną jest sygnałem podmiotowego wymiaru terapii. Kluczowym biernego prowokatora niszcząca granice międzypokoleniowe. Koalicja ta momentem jest tu spoczywająca na terapeucie odpowiedzialność za wybór dobrej wciąga dziecko w świat problemów ludzi dorosłych, w którym z góry skazane zmiany . Decyduje on czy problem zostanie nazwany schizofrenią (zgodnie z mapą medyczną) i zacznie funkcjonować w rodzinie i przeżyciach pacjenta ze wszystkimi jest na porażkę. Ze strony rodzica koalicja ta ma charakter instrumentalny. Jest społecznymi konsekwencjami, które niesie ze sobą to pojęcie, czy zostanie zdefiniowany nastawiona na walkę z partnerem. Gdy dziecko odkrywa instrumentalność w kategoriach np. problemu w komunikacji. związku, czuje się oszukane i podejmuje próbę dania nauczki rodzicom. W tym sensie w podejściu konstrukcjonistycznym schizofrenia istnieje, bądz nie istnieje. Nauczka ma charakter nadzwyczajnego zachowania, które nie może pozostać Jakość terapii jest uwarunkowana umiejętnością rozróżnienia czy i jaki kontekst dialogu niedostrzeżone. Zachowanie to może mieć charakter fizjologiczny i jako takie uzasadnia jej rozpoznanie. Problem używania określenia schizofrenia nie jest pytaniem mieścić się w repertuarze zachowań typowych dla adolescencji. W wersji o faktyczne istnienie schizofrenii, lecz szukaniem słów, które konstruowałyby pacjentowi wiodącej ku psychozie zachowanie takie nie spełnia pokładanych w nim bardziej obiecującą rzeczywistość rodzinną.O przydatności opisanego podejścia w praktyce klinicznej dodatkowo przesądza to, że treść percepcyjnych map rzeczywistości nadziei. Wcześniejszy sprzymierzeniec dziecka, bierny prowokator opowiada rodzinnej jest wskazówką ułatwiającą podjęcie decyzji o formach proponowanych się w reakcji na jego rebelię po stronie współmałżonka, który wcześnie był ich oddziaływań terapeutycznych. Jeżeli rodzina w dialogu opisuje rzeczywistość używając wspólnym wrogiem. Dziecko czuje się zdradzone, bezradne i opuszczone. map medycznych, co wyraża się używaniem takich terminów jak: choroba, objawy, leki- Skoro normalne sposoby nie przyniosły rezultatów, jedyną możliwością proponowana jest psychoedukacja. Terapia rodzin ma sens gdy rodzina do opisu problemu paradoksalnego zwycięstwa jest eskalacja rebelii, która staje się psychozą. używa pojęć sugerujących jego interpersonalność bądz intrapsychiczność, tj.: konflikty, oczekiwania, potrzeby. 3 2008-12-14 Model bio-psycho-społeczny Ciompi Centralnymi pojęciami są czynnościowe przeciążenie Wieloczynnikowym model schizofrenii -Libermann ośrodkowego układu nerwowego i zaburzenie równowagi, do którego dochodzi z powodu wzajemnie nasilających się Akcentuje zmienne społeczne. Zakłada, że wybuch psychozy, interakcji między pomniejszającą się zdolnością jej przebieg, remisje, jak również obraz symptomów i przystosowania a narastaniem wymagań psychospołecznych funkcjonowanie chorego na schizofrenię jest dążeniem do lub biologicznych. Obszarem tych konfrontacji jest homeostazy w sytuacji oddziaływania złożonych czynników emocjonalne i poznawcze funkcjonowanie przyszłego chorego biologicznych, psychologicznych i społecznych. Wśród na schizofrenię. Zmiany w funkcjonowaniu dokonują się za czynników zagrażających wybuchem psychozy wymienia: sprawą: nowych celów rozwojowych (np. rozwiązanie konfliktu krytyczne wydarzenia życiowe, stan napięcia zależność-niezależność w adolescencji), ale także przemian psychofizjologicznego i związane z nim dysfunkcje poznawcze, hormonalnych czy używania środków psychoaktywnych. niewystarczające umiejętności społeczne W krytycznym momencie psycho-biologiczny system traci i rozwiązywania problemów, załamanie się systemu wsparcia równowagę, dekompensuje się i wchodzi w nowy strukturalnie społecznego wynikające z sytuacji konfliktowych w najbliższym zdezorganizowany układ czynnościowy tzn. psychozę. otoczeniu społecznym oraz w przypadku nawrotu choroby- brak farmakoterapii. Pao Model diathesis-stres Schizofrenia powstaje w wyniku stresu, ale na gruncie wrodzonej dyspozycji. Czynniki swoiste dla procesu schizofrenicznego mają tu więc Przedstawia przebieg schizofrenii w etapach, z charakter genetyczny i aktywizują się pod wpływem mechanizmów stresu. których pierwszy związany jest z uruchomieniem Czynniki psychospołeczne są traktowane jako niespecyficzne zródła stresu. wcześniej tłumionych konfliktów (i impulsów W koncepcji podatności na zranienie, zapoczątkowanej w pracach Zubina do wybuchu schizofrenii dochodzi także pod wpływem stresu, ale agresywnych bądz seksualnych) przez wydarzenie czynnikiem swoistym procesu chorobowego jest podatność na zranienie, życiowe. Konflikt wyzwala silny lęk manifestujący się częściowo wrodzona, ale też częściowo nabyta. Jest definiowana jako wprost fizjologiczną paniką. Stan paniki doprowadza obniżenie progu reagowania przez przyszłego chorego na bodzce społeczne. Choroba ma tu charakter epizodyczny i manifestuje się wówczas do dezaktywacji funkcji ego, tzn. utraty kontroli nad gdy stres aktywizowany przez krytyczne wydarzenia życiowe bądz własnym funkcjonowaniem. Ten swego rodzaju szok endogenne przemiany biochemiczne stanowi stymulację przekraczającą wymaga regresji funkcji ego, a co za tym idzie utraty możliwości adaptacyjne chorego. Możliwości adaptacyjne wyrażają się tzw. zmiennymi moderującymi, jak: wcześniejszej sprawności psychicznej, neutralizacji " osobowość przedchorobowa (kompetencje funkcjonowania społecznego, popędów i reorganizacji osobowości. W końcu mechanizmy radzenia sobie), formują się objawy psychotyczne, służące " sieć społeczna, utrzymaniu w stabilności nowej struktury życia " ekologiczna nisza, w której żyje dana osoba. psychicznego Model diathesis-stres, cd. Model diathesis-stres, cd. Neuchterlein i Dawson rozbudowali koncepcję podatności na zranienie podkreślając znaczenie deficytów poznawczych (łatwość odwracania uwagi i Heterogenność z indywidualnym uwzględnieniem wagi czynników trudności w selekcji informacji) oraz tendencję do autonomicznego i etiologicznych w przypadkach konkretnych chorych postuluje nadmiernego wzbudzania OUN, jako składowych podatności na zranienie. Cullberg . Jego propozycja etiologii schizofrenii integruje trzy Libermann i wsp. uważają, że pierwotne deficyty poznawcze w schizofrenii wymiary: genetyczny, organiczny, psychospołeczny. Czynniki ulegają wtórnemu nasileniu w konsekwencji niskich umiejętności radzenia sobie z wydarzeniami życiowymi oraz narastającym wobec tego stresem biologiczne i psychospołeczne pozostają tu także w ścisłej biologicznym (autonomiczne nadmierne wzbudzenie OUN) i społecznym. współzależności. Ogniwem łączącym ten łańcuch przyczynowy jest Ciompi, wychodząc z zakładanego w jego koncepcji umysłu prymatu procesów czynnościowa niesprawność integracyjnego przetwarzania informacji afektywnych nad poznaniem, operacjonalizuje pojęcie podatności na zranienie między różnymi ośrodkami mózgu. Fleck mówi o ko-ewolucji w kategoriach wzmożonej receptywności- cienkiej skóry . Osoba podatna na organizacji neurofizjoloficznej i interakcji rodzinnych oraz schizofrenię reaguje szczególnie wrażliwie zarówno na zewnętrzne, jak i społecznych. Zdaniem tego autora schizofrenia to mieszana wewnętrzne bodzce, nie potrafi ich uporządkować. Dysponuje wobec tego nieprawidłowość rozwoju neurologicznego, psychologicznego niestabilnym obrazem siebie, nieukształtowaną tożsamością oraz ma i społecznego rozwoju osobowości. Nieprawidłowość ta jest niestabilne, a nawet chaotyczne relacje z otoczeniem. Za ową niestabilność dominującą w życiu psychicznym i społecznym chorego na schizofrenię zakorzeniona we wczesnej lub wrodzonej słabości organizacji odpowiedzialne są zdaniem Ciompiego zarówno czynniki biologiczno- neuromodularnej, którą nasilają pózniej błędne i sprzeczne wpływy genetyczne, jak i rodzinne. społeczne. Prowadzi to do aberracji rozwojowych, jak: niedostateczna Cechnicki zwraca uwagę, że w identyfikacji czynników odpowiedzialnych za heterarchiczna organizacja neuronalna, niestabilność wybuch i przebieg psychozy koniecznym wydaje się oddzielenie ostro neuroprzekazników i niedomoga procesów hamowania, niestabilny, działających stresorów, jak krytyczne wydarzenia życiowe (zmiany życiowe, słabo ukształtowany emocjonalno-poznawczy system odniesienia np. zmiana pracy) od chronicznych, działających przewlekle, jak opisany przez (podatna na zranienie osobowość przedchorobowa), nietypowe Browna wysoki wskaznik ujawniania uczuć w rodzinie (wyrażający się: wysoką przetwarzanie informacji, konceptualizacja abstrakcyjna wrogością, wysokim krytycyzmem i nadmiernym uwikłaniem emocjonalnym). i trudności w tworzeniu związków z ludzmi. 4