BULIMIA
Polska nazwa żarłoczność psychiczna. Bulimia jako objaw - chorobliwie wzmożone łaknienie
może występować w wielu zaburzeniach: schizofrenii, otępieniu, porażeniu postępującym,
anoreksji; a także w cukrzycy, zaburzeniach hormonalnych (przysadki) i innych.
Bulimia jako samodzielna jednostka chorobowa została opisana stosunkowo niedawno, bo
dopiero w 1979 r. Rozumiemy przez nią nawracające epizody żarłoczności, charakteryzujące
się :
1. Zjedzeniem w określonym czasie (np. w ciągu 2 godzin) znaczenie większej ilości jedzenia
niż większość ludzi mogłaby zjeść w tym samym czasie i podobnych okolicznościach;
2. Poczuciem braku kontroli nad jedzeniem (co i ile jest spożywane oraz niemożność
zaprzestania jedzenia).
Według amerykańskich kryteriów klasyfikacyjnych (DSM-IV) można rozpoznać bulimię, kiedy
spełnione są następujące kryteria:
I. Powtarzające się okresy żarłoczności
II. Poczucie braku kontroli w takich sytuacjach
III. Nawracające niewłaściwe zachowanie mające na celu zapobiegnięcie utyciu poprzez:
a) W typie wydalającym bulimii: stałe wywoływanie u siebie wymiotów (najczęstsze), używanie
środków przeczyszczających, lewatyw, leków odwadniających
b) W typie niewydalającym: głodzenie się, restrykcyjne diety, intensywne ćwiczenia fizyczne
IV. Ciągłe nadmierne zaabsorbowanie masą ciała i sylwetką.
V. Oraz kryterium czasowe: minimum dwa napady żarłoczności na tydzień w ciągu ostatnich
trzech miesięcy.
Warto dodać, że w odróżnieniu od anoreksji, nie obserwuje się stałego wychudzenia, lecz
wahania masy ciała.
UWAGI OGÓLNE
Zaburzenie to zwykle dotyka młode kobiety w przedziale wieku między 16 a 18 r ż, w tym
dotyczy aż 4-15% uczennic szkół średnich i studentek. Według danych epidemiologicznych
istnieje wyraz
na tendencja do obniżania się wieku zachorowania i wzrostu częstości zachorowań.
Bulimia często poprzedzona jest występowaniem anoreksji. Mężczyz
ni chorują około 9 razy
rzadziej niż płeć piękna, a wielu z nich ma problemy z orientacją seksualną.
Napady żarłoczności odbywają się zwykle w tajemnicy, mogą być planowane bądz

nieplanowane. Charakterystyczne jest poczucie winy i wstydu, które po nich występuje. Osoba
dotknięta bulimią stara się unikać wszelkich okazji do jedzenia (przyjęć, bankietów), z obawy, że
utraci panowanie nad sobą. Podczas takiego epizodu żarłoczności, potrafi zjeść nawet około 30-
40 tyś. kalorii, dosłownie wymiatając lodówkę (dla porównania normalna osoba spożywa 2-3 tyś
kalorii podczas jednego posiłku). Częste jest kumulowanie zapasów pożywienia, np. w szafie z
ubraniami, tak żeby ukryć to przed rodziną; a także kradzieże jedzenia w sklepach. Po dłuższym
okresie chorowania objadanie się nie musi przyjmować już tak spektakularnych rozmiarów i
zachowania mające na celu przeciwdziałaniu przyrostowi masy ciała zaczynają "żyć własnym
życiem". C W takiej sytuacji chore często organizują swój dzień wokół tego by móc w
bezpiecznych dla siebie warunkach prowokować wymioty lub w inny sposób pozbywać się
kilogramów, np. przyjmując środki przeczyszczające (nawet do 100 tabletek dziennie).
GENEZA CHOROBY
Uważa się, że jest wieloczynnikowa. Wymienia się następujące czynniki:
1. Społeczno-kulturowe.
Szczególnie istotnym wydaje się wpływ masmediów lansujących obecnie określony typ urody i
zachowań, z głównym przesłaniem, że "chude jest piękne". W szerszym kontekście, bardzo
negatywny wpływ ma żywe w mediach i reklamach przekonanie - wartość człowieka zależy do
tego jak wygląda (jak się "prezentuje"), będące jedną z mocniej utrwalonych idei cywilizacji
konsumpcji w jakiej żyjemy.
2. Rodzinne
Rodziny są często konfliktowe, charakteryzujące się brakiem bliższych więzi emocjonalnych i
zaburzoną komunikacją wewnętrzną. W rodzinach tych nierzadko obserwuje się patologię
społeczną: alkoholizm, wykorzystywanie seksualne, przestępczość.
3. Biologiczne - indywidualne, związane z podatnością genetyczną i zaburzeniami w układach
neuroprzekaz
ników.
PRZEBIEG
Przebieg choroby zwykle jest przewlekły, ale nie wyniszczający organizm, o ile nie występują
znaczne zaburzenia elektrolitowe, mogące obok pęknięcia przełyku lub żołądka, doprowadzić
nawet do śmierci. Osoby chore na bulimię często mają niedobory żywieniowe w tym witamin i
soli mineralnych, różne zaburzenia metaboliczne, skłonność do zaparć oraz nadmierną wiotkość
żołądka, uszkodzenia gardła i przełyku od prowokowania wymiotów.
LECZENIE
Znaczne zaburzenia metaboliczne wymagają terapii w warunkach szpitalnych. Leczeniem
podstawowym jest psychoterapia, prowadzona zwłaszcza metodami poznawczo-
behawioralnymi; zarówno indywidualna jak i rodzinna (z udziałem członków rodziny lub
partnera życiowego). Pewne pozytywne wyniki daje również farmakoterapia lekami
przeciwdepresyjnymi.
Istnieją dość znaczne różnice w literaturze odnośnie procentu wyleczeń. Od 18 do 70% chorych
wraca do pełnego zdrowia.
Piśmiennictwo:
"Gdy odchudzanie jest chorobą: anoreksja i bulimia" pod redakcją prof. I. Namysłowskiej, E.
Paszkiewicz, A. Siewierskiej, Warszawa 2000. Nowa Medycyna. Psychiatria III. Nr 17/96
Martha M. Jablow. Na bakier z jedzeniem. Gdańskie Wydawnictw Psychologiczne. 1993