Most podwieszony
w Maluszynie
Edmund Budka,
Wojciech Lorenc,
Józef Rabiega
JesieniÄ…
2009 roku
oddano do
użytkowania
most na rzece
Pilicy w miejsco-
wości Maluszyn.
Inwestycja ta
była częścią
przebudowy
drogi woje-
wódzkiej nr 785
Uczestnicy procesu inwestycyjnego
relacji Ciężko-
Inwestor: Zarząd Dróg Wojewódzkich w A
odzi
wice  Żytno
Koncepcja mostu: Promost Wrocław
 Maluszyn
Projekt mostu: Promost Wrocław
Fot. 1. Widok ogólny mostu od strony wody dolnej
 WÅ‚oszczowa.
Realizacja: Skanska SA
Obok starej Podwieszenie: BBR Polska Sp. z o.o.
prowizorycznej
przeprawy
ost zaprojektowano na obciążenie użytkowe drzewami oraz zachowania pod mostem odpowiedniego
(która osta-
Mklasy A według PN-85/S-10030 (+ Stanag) oraz wolnego terenu dla spacerowiczów. Układ konstrukcyjny
tecznie została
na przenoszenie, w sytuacji wyjątkowej, obciążenia klasy C w postaci przęsła podwieszonego do jednego pylo-
rozebrana) wybu-
bez jednej pary lin podwieszających. Samo wymiarowa- nu skutkował rozbudowanym układem skrzyniowym
dowano nowy nie konstrukcji przęsła zespolonego przeprowadzono na brzegu lewym. Rozwiązanie takie uzasadniały  asyme-
zgodnie z Eurokodem 4. Przęsło jest sztywno zamocowa- tryczne warunki gruntowe na obu brzegach rzeki. Obszar
obiekt mostowy
ne od strony pylonu i swobodnie podparte na przyczółku Maluszyna zbudowany jest z piaszczystych wapieni juraj-
o konstrukcji
prawobrzeżnym. Pylon jest stalowy, a do podwieszenia skich, margli, opok i piaskowców kredowych. Na podsta-
podwieszonej
przęsła zastosowano liny złożone z równoległych drutów wie wykonanych wierceń stwierdzono również, że pod-
do jednego
i dostarczone na obiekt w całości prefabrykowane. Podpo- łoże gruntowe przy rzece Pilicy budują jurajskie morskie
pylonu (fot. 1).
ry są posadowione na palach o średnicy 150 cm i długości wapienie piaszczysto-margliste o barwie jasnosinoszarej.
Przęsło stanowi
10 m z podstawą w warstwie skały wapiennej. Na pod- W obrębie wapieni wydzielono dwie warstwy (słabszą
stawie wierceń stwierdzono, że występująca skała jest i mocniejszą), dzięki czemu możliwe było posadowienie
konstrukcja
spękana, możliwe jest istnienie płaszczyzny poślizgowej, skrzyni na palach w obrębie warstwy mocniejszej.
zespolona stalo-
po której mogłoby nastąpić osuwisko. Analizowano także Na etapie projektowania, ze względów finansowych oraz
wo-betonowa.
zagrożenie krasem. utrzymaniowych, przyjęto następujące założenia wzglę-
dem konstrukcji mostu:
Projekt konstrukcji mostu 1. przęsło o konstrukcji zespolonej zostanie podwieszone
Typ konstrukcji (podwieszona) został wybrany przez do stalowego pylonu,
zamawiającego spośród pięciu propozycji koncepcyjnych 2. w konstrukcji stalowej stosowane będą jedynie przekro-
jako rozsÄ…dny ekonomicznie oraz korzystnie wpisujÄ…cy siÄ™ je otwarte,
w teren, gdzie na lewym brzegu występuje duże wynie- 3. nie stosuje się sprężenia podłużnego płyty pomostu,
sienie terenu, a na prawym brzegu teren jest równinny. 4. poprzecznice dwuteowe ze wspornikami dla zakotwienia
Most i dojazd na lewym brzegu znajdują się na terenie lin będą doprężane prętami o wysokiej wytrzymałości,
parku wpisanego do rejestru zabytków, co nakładało 5. przeciwwagę stanowić będzie skrzynia balastowa wy-
48 konieczność wpisania się trasą pomiędzy zabytkowymi pełniona gruntem.
most y real i zacj e
Rys. 1. Przekrój podłużny i widok mostu z boku od strony wody górnej
Rys. 2. Przekrój poprzeczny przęsła
Rys. 3. Założenia do obliczeń Rys. 4. Schemat realizacji konstrukcji 49
Fot. 2. Realizacja skrzyni fundamentowej  podstawa Fot. 3. Realizacja skrzyni fundamentowej  widok ogólny
Fot. 4. Podpory tymczasowe
Fot. 5. Element dz
wigara głównego  strefa podporowa
Przyjęto konstrukcję zespoloną (jako w miarę lekką), momentów zginających przekrój jest wzmocniony
mając na uwadze posadowienie skrzyni na brzegu lewym. nakładkami o grubości 30 mm. Pylon jest elementem
Zastosowane przekroje otwarte podyktowane były wzglę- stalowym o zmiennym skokowo przekroju poprzecznym;
dami użytkowymi  w przeciwieństwie do przekrojów w części dolnej dwuteowym, wzmocnionym dospawa-
skrzynkowych są łatwe w inspekcji. Sprężanie podłużne nymi na krawędziach pasów blachami, a w części górnej
płyty betonowej przęseł zespolonych w strefach ujem- złożonym z dwóch przekrojów ceowych. Grubość blach
nych momentów zginających było dyskusyjne (aspekty wynosi 30 mm w części dolnej oraz 30 mm (środniki)
ekonomiczne na ogół ucinają takie dyskusje) i nie zostało i 50 mm (pasy) w części górnej.
zastosowane w konstrukcji. Zastosowano natomiast
doprężenie poprzecznic poniżej pasa dolnego prętami Realizacja konstrukcji
o wysokiej wytrzymałości, eliminujące skutki skręcania Fazy realizacji konstrukcji pokazano schematycznie
dz
wigarów głównych w postaci poziomego zginania pasa na rys. 4. Po wykonaniu pali w gruncie i potwierdzeniu
dolnego przy zakotwieniach lin podwieszających. Takie za pomocą obciążenia próbnego ich nośności (pale
rozwiązanie umożliwiło jednocześnie redukcję przekroju o średnicy 150 cm i długości 10 m o nośności 7 MN)
pasa dolnego poprzecznicy, gdyż powstaje tutaj układ wykonano przyczółek prawobrzeżny i skrzynię na lewym
konstrukcyjny w postaci sprężonej belki zespolonej. Skrzy- brzegu (fot. 2, 3). Grubość ścian bocznych i podstawy
nię balastową wypełniono gruntem, ze względu na fakt, skrzyni wynosi 80 cm, natomiast grubość ściany
że nie istnieje techniczne uzasadnienie dla stosowania czołowej skrzyni to 200 cm. Skrzynia jest posadowiona
innego materiału. na 18 palach, z czego 12 pali znajduje się w strefie
Ogólną koncepcję przyjętą do obliczenia konstrukcji ilu- ściany czołowej, i jest wytężona maksymalnie w fazie
struje rys. 3. Zakładając dobre warunki gruntowe, przyjęto eksploatacji obiektu. Pozostałe 6 pali znajduje się pod
schemat w postaci belki utwierdzonej na brzegu lewym skrzynią od strony nasypu i jest najbardziej narażonych
i swobodnie podpartej na brzegu prawym (1), gdzie na ściskanie w fazie budowy (gdy nie ma jeszcze przęsła,
moment utwierdzenia będzie zrealizowany za pomocą a skrzynia jest zasypana), natomiast w fazie eksploatacji
przeciwwagi w postaci skrzyni wypełnionej balastem (2). pod obciążeniem ruchomym siły w tych palach mają
Przyjęty schemat przy obciążeniu użytkowym przęsła w założeniu zbliżać się do zera.
skutkuje w zasadzie zamkniętym układem sił w konstruk- W nurcie wykonano podpory tymczasowe (fot. 4.),
cji (3) i dużą reakcją pionową, która jest przenoszona a na brzegu lewym scalano elementy wysyłkowe dz
wiga-
na podłoże gruntowe za pomocą układu pali (4). rów głównych w segmenty montażowe (fot. 5). Elementy
W dz
wigarach głównych zastosowano spawane bla- konstrukcji stalowej po ustawieniu na podporach tym-
chownice dwuteowe o zmiennym przekroju w strefie czasowych połączono za pomocą spoin montażowych
zamocowania w skrzyni (zarówno wysokość środnika, jak (fot. 6 i 7).
i szerokości pasów), zespolone z płytą pomostu za po- Wykonano na mokro płytę pomostu i zamocowano stalo-
mocą sworzni o średnicy 22 mm. Podstawowy przekrój we pylony w skrzyni, doprężając je do betonu za pomocą
dz
wigara w strefie przęsłowej pokazano na rys. 2, gru- prętów Macalloy. Konstrukcję podwieszono do pylonów
50 bość środnika wynosi 24 mm, a w strefie największych przed wykonaniem wyposażenia i potem nie dokonywa-
most y real i zacj e
Fot. 6. Ruszt stalowy na podporach montażowych Fot. 7. Ruszt stalowy  widok na strefę zamocowania w skrzyni
długość całkowita mostu 79,30 m
rozpiętość teoretyczna 55,60 m
wysokość konstrukcyjna (mierzona w przęśle):
na co składa się:
 1,08 m (1,11 m z nakładką)  dz
wigar stalowy w przęśle,
 0,25 m (ze skosami do 6 cm)  płyta żelbetowa pełna, 1,50 m
 0,01 m  izolacja,
 0,05 m  warstwa wiążąca z betonu asfaltowego,
 0,05 m  warstwa ścieralna z mieszanki SMA
szerokość płyty pomostowej ze wspornikami pomostu 11,72 m
szerokość przęsła pomostu ze wspornikami stalowymi 13,42 m
szerokość użytkowa mostu (w świetle balustrad):
na co składa się:
 8,00 m  jezdnia, 10,86 m
Fot. 8. Strefy połączenia wspornika z dz
wigarem głównym i poprzecznicą
 1,50 m  prawostronny chodnik,
 1,36 m  łączna szerokość obustronnych opasek i barier
Tab. 1. Podstawowe parametry mostu
no już regulacji sił w linach. Zakotwienia czynne znajdo-
beton C30/37 dla przyczółka, płytowej skrzyni oraz kap, fundament
wały się przy wspornikach na przęśle i z tyłu ścian skrzyni
beton C40/50 dla konstrukcji przęsła i ścian skrzyni fundamentowej
fundamentowej, a w pylonie występowały zakotwienia
stal zbrojeniowa BSt500S
bierne. Konstrukcja przez cały czas zachowywała się
stal konstrukcyjna S355J2N
zgodnie z projektem, tj. uzyskano podniesienie konstruk-
podwieszenie: system drutowy DINA (fy = 1670 MPa)
cji przęsła z podpór montażowych (maksymalnie około
sprężenie poprzeczne: pręty MACALLOY (f = 1030 MPa)
u
1 cm) i  wyzerowanie reakcji na przyczółku prawobrzeż-
doprężenie podstawy pylonu: pręty MACALLOY (fu = 1030 MPa)
nym (podniesienie o około 1 mm)  w tej fazie konstruk-
Tab. 2. Materiały wykorzystane do wykonania konstrukcji obiektu
cja była wspornikiem zamocowanym na brzegu lewym
(rys. 4, faza 3).
Następnie zrealizowano łożyska na przyczółku prawym
oraz wykonano nawierzchnię i elementy wyposażenia ty belkowe mają moment bezwładności zmniejszony
obiektu. Uzyskano przewidziane projektem przemieszcze- o moment bezwładności (sprowadzony) współpracującej
nia konstrukcji, tj. maksymalne wyniesienie w stosunku szerokości płyty względem jej środka ciężkości oraz pole
do linii prostej (w spadku 4,6%), wynoszące około 1,6 cm, przekroju zmniejszone o pole (sprowadzone) współpra-
przewidziane projektem jako przemieszczenie, które cującej szerokości płyty. W ten sposób suma sztywności
zostanie zredukowane w czasie eksploatacji konstruk- giętnych i osiowych jest zachowana, model zapewnia
cji do zera na skutek zjawisk reologicznych. Wykonane odpowiedni rozdział poprzeczny obciążenia i nie ma ko-
obciążenie próbne (statyczne i dynamiczne) potwierdziło nieczności ingerencji w sztywność płyty w modelu tam,
pracę konstrukcji zgodnie z założeniami przyjętymi w pro- gdzie jest zarysowana. Główne założenie tego podejścia
jekcie; maksymalne ugięcie statyczne policzone wynosiło polega na tym, aby operować siłami wewnętrznymi (siła
76 mm, a pomierzone 75 mm. osiowa, moment zginający) dla elementów belkowych
i nie całkować naprężeń z płyty. Dodatkowo analizowa-
no model klasy e1+e2, p3 z tzw. offsetami, wykorzystany
Wybrane zagadnienia
do sprawdzenia konstrukcji w fazie montażu (stalowa),
dotyczÄ…ce modelowania
sprawdzenia wyników uzyskanych z modelu podsta-
konstrukcji mostu wowego oraz wyznaczenia efektów pełzania i skurczu
Podstawowym modelem do obliczeń konstrukcji był betonu, a także do zwymiarowania systemu podwiesze-
model klasy e1+e2, p3 z zastępczymi charakterystyka- nia. Przy analizie konstrukcji odnoszono się do zatem
mi przekrojów zespolonych w osi płyty, wykorzystany do wyników uzyskanych dla dwóch modeli, w zależności
do wymiarowania konstrukcji dz
wigarów i poprzecznic od potrzeb. Ponadto wykonano dodatkowe modele dla
w fazie eksploatacji. Schemat polega na modelowaniu analizy efektów lokalnych zarówno dla konstrukcji przęsła,
płyty w programie MES jako rzeczywistej (o rzeczywistej jak i skrzyni fundamentowej. Odpowiedni model wycin-
grubości z rzeczywistego materiału). W płytę wplecione kowy wykorzystano do wyznaczenia naprężeń w złożonej
są osiowo elementy belkowe modelujące ruszt. Aby strefie połączenia dz
wigara głównego z poprzecznicą
suma sztywnoÅ›ci ukÅ‚adu byÅ‚a odpowiednia, elemen- i wspornikiem (fot. 8). qð 51