plik


ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU ROZPOCZCIA EGZAMINU! Miejsce na naklejk MCH-P1_1P-091 STYCZEC PRBNY EGZAMIN ROK 2009 MATURALNY Z CHEMII POZIOM PODSTAWOWY Czas pracy 120 minut Instrukcja dla zdajcego 1. Sprawdz, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 12 stron (zadania 1  26). Ewentualny brak zgBo[ przewodniczcemu zespoBu nadzorujcego egzamin. 2. Rozwizania i odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy ka|dym zadaniu. 3. W rozwizaniach zadaD rachunkowych przedstaw tok rozumowania prowadzcy do ostatecznego wyniku oraz pamitaj o jednostkach. 4. Pisz czytelnie. U|ywaj dBugopisu/pira tylko z czarnym tuszem/atramentem. Za rozwizanie 5. Nie u|ywaj korektora, a bBdne zapisy wyraznie przekre[l. wszystkich zadaD 6. Pamitaj, |e zapisy w brudnopisie nie podlegaj ocenie. mo|na otrzyma 7. Mo|esz korzysta z karty wybranych tablic chemicznych, linijki Bcznie oraz kalkulatora. 50 punktw {yczymy powodzenia! WypeBnia zdajcy przed rozpoczciem pracy KOD PESEL ZDAJCEGO ZDAJCEGO 2 Prbny egzamin maturalny z chemii Poziom podstawowy Zadanie 1. (1 pkt) Z podanego zbioru atomw i jonw (Ar, Na+, Cl-) wybierz te, ktre maj w stanie podstawowym konfiguracj elektronow 1s22s22p63s23p6 (K2L8M8). Zaznacz prawidBow odpowiedz. A. Tylko Ar B. Tylko Cl- C. Ar i Cl- D. Ar, Na+ i Cl- Zadanie 2. (1 pkt) Liczba atomowa (Z) pewnego pierwiastka wynosi 53. W jednym z jego izotopw suma liczby protonw, elektronw i neutronw zawartych w atomie jest rwna 180. Podaj liczb masow (A) tego izotopu. Liczba masowa (A): ..................................................................................................................... Zadanie 3. (3 pkt) WBa[ciwo[ci fizykochemiczne substancji zale| od ich budowy. Substancje mo|na podzieli midzy innymi na trzy grupy: o budowie jonowej, o budowie kowalencyjnej, metale. Poni|ej przedstawiono opis wBa[ciwo[ci fizykochemicznych tych grup substancji. A. Substancje w r|nych stanach skupienia, nieprzewodzce prdu elektrycznego nawet po stopieniu. B. W wikszo[ci ciaBa staBe, przewodzce prd elektryczny, cigliwe i kowalne, posiadajce poBysk. C. Substancje staBe, majce wysokie temperatury topnienia, w stanie staBym nieprzewodzce prdu. Roztwory wodne tych substancji przewodz prd elektryczny. Na podstawie analizy powy|szego tekstu uzupeBnij poni|sz tabel, wpisujc liter A, B lub C odpowiadajc opisowi wBa[ciwo[ci odpowiednich grup substancji. Ze zbioru: Ag, Br2, CH4, NaCl, NaOH, Zn, wybierz i wpisz do tabeli symbole i wzory wszystkich substancji nale|cych do danej grupy. Opis wBa[ciwo[ci Grupa substancji PrzykBady substancji substancji o budowie kowalencyjnej o budowie jonowej metale Prbny egzamin maturalny z chemii 3 Poziom podstawowy Zadanie 4. (1 pkt) Dane jest rwnanie reakcji chemicznej. CaCO3 #temperatura! CaO + CO2 ! #### Przedstaw interpretacj tego rwnania, uzupeBniajc poni|sze zdanie. Podczas rozkBadu jednego mola CaCO3 powstaje ...................................... g CaO oraz ...................................... dm3 CO2 (w warunkach normalnych). Zadanie 5. (3 pkt) a) Okre[l charakter chemiczny tlenkw, ktrych wzory podano poni|ej. Wzr tlenku Charakter chemiczny Cl2O7 MgO Na2O P4O10 SO3 b) Napisz wzory wszystkich podanych wy|ej tlenkw uporzdkowanych na podstawie ich charakteru chemicznego od najbardziej zasadowego do najbardziej kwasowego. ....................................................................................................................................................... Zadanie 6. (1 pkt) Spo[rd tlenkw o wzorach: CaO, SO2 i CO, wybierz i wpisz do tabeli wzory tych, ktrych zachowanie wobec wody, kwasu i zasady opisano poni|ej. Reakcja z Wzr tlenku H2O HCl NaOH reakcja reakcja reakcja zachodzi zachodzi nie zachodzi reakcja reakcja reakcja zachodzi nie zachodzi zachodzi 4 Prbny egzamin maturalny z chemii Poziom podstawowy Zadanie 7. (2 pkt) Napisz w formie czsteczkowej rwnania reakcji tlenku fosforu(V) z wod i z zasad sodow. Rwnanie reakcji z wod: ...................................................................................................................................................... Rwnanie reakcji z zasad sodow: ...................................................................................................................................................... Zadanie 8. (2 pkt) UzupeBnij tabel, wpisujc typ ka|dej z podanych reakcji. Wybierz okre[lenia ze zbioru: analiza, synteza, wymiana pojedyncza, wymiana podwjna. Rwnanie reakcji Typ reakcji 2CH3OH + 2Na ! 2CH3ONa + H2 kat. CO + 2H2 ##!CH3OH NH4HCO3 #T NH3 + H2O + CO2 #! Zadanie 9. (2 pkt) W trzech probwkach znajduj si wodne roztwory: octanu miedzi(II), octanu glinu i octanu srebra. a) Korzystajc z tabeli rozpuszczalno[ci, wybierz i podaj wzr jednego odczynnika, ktrego u|ycie pozwoli strci osady w ka|dej z probwek. Wzr odczynnika: ........................................................................................................................ b) Napisz w formie jonowej skrconej rwnanie reakcji wytrcania osadu roztworem wybranego odczynnika w probwce z roztworem octanu miedzi(II). ....................................................................................................................................................... Zadanie 10. (1 pkt) Spo[rd podanych ni|ej rwnaD reakcji (I - IV) wybierz i napisz numery tych, ktre przedstawiaj procesy utleniania i redukcji. I. H3PO4 + 3KOH ! K3PO4 + 3H2O II. 4KClO3 ! 3KClO4 + KCl III. CH4 + Cl2 ! CH3Cl + HCl IV. K2S + H2SO4 ! K2SO4 + H2S Reakcje utleniania i redukcji przedstawiaj rwnania: ................................................................ Prbny egzamin maturalny z chemii 5 Poziom podstawowy Zadanie 11. (4 pkt) Przeprowadzono do[wiadczenia majce na celu zbadanie wBa[ciwo[ci chemicznych wodnego roztworu wglanu sodu. roztwr wodorotlenku wapnia roztwr kwasu octowego I II roztwr wglanu sodu UzupeBnij opisy do[wiadczeD (I i II), podajc przewidywane obserwacje. Napisz w formie jonowej skrconej rwnania reakcji zachodzcych podczas do[wiadczenia I oraz do[wiadczenia II. Obserwacje Do[wiadczenie I: ......................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Do[wiadczenie II: ........................................................................................................................ ...................................................................................................................................................... Rwnania reakcji Do[wiadczenie I: ......................................................................................................................... Do[wiadczenie II: ....................................................................................................................... Zadanie 12. (2 pkt) Dobierz wspBczynniki w poni|szym schemacie reakcji, stosujc metod bilansu elektronowego. HNO3 + Ag2S ! AgNO3 + NO + S + H2O Bilans elektronowy: ..................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Rwnanie reakcji: ......... HNO3 + ......... Ag2S ! ......... AgNO3 + ......... NO + ......... S + ......... H2O 6 Prbny egzamin maturalny z chemii Poziom podstawowy Zadanie 13. (2 pkt) Wodorowglan amonu ulega rozkBadowi termicznemu, tworzc wyBcznie produkty gazowe. ogrzewanie NH4HCO3(s) #### NH3(g) + H2O(g) + CO2(g) ! Oblicz Bczn objto[ (w przeliczeniu na warunki normalne) gazowych produktw reakcji caBkowitego rozkBadu 1,58 g wodorowglanu amonu. Obliczenia: Odpowiedz: Zadanie 14. (2 pkt) Zbadano odczyn wodnych roztworw: etanolu, kwasu octowego i metyloaminy przy u|yciu wskaznikowych papierkw uniwersalnych. UzupeBnij tabel, wpisujc obok wynikw do[wiadczeD nazwy zidentyfikowanych roztworw substancji. Barwa papierka uniwersalnego Roztwr substancji czerwona |Bta niebiesko-zielona Prbny egzamin maturalny z chemii 7 Poziom podstawowy Informacja do zadania 15. i 16. W tabeli zestawiono warto[ci temperatury wrzenia trzech izomerw pentanu (pod ci[nieniem 1013 hPa). o Nazwa wglowodoru Temperatura wrzenia, C n-pentan 36,1 2-metylobutan 27,8 2,2-dimetylopropan 9,4 Tablice chemiczne, Wyd. Adamantan, 1997, str. 193 Zadanie 15. (2 pkt) Napisz wzory pBstrukturalne (grupowe) 2-metylobutanu i 2,2-dimetylopropanu. 2-metylobutan 2,2-dimetylopropan Zadanie 16. (1 pkt) Na podstawie danych z tabeli podanej w informacji wstpnej, okre[l zale|no[ pomidzy budow izomerw pentanu a ich temperatur wrzenia. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 17. (3 pkt) Poni|ej przedstawiono schemat pewnej przemiany. +CH3OH / H2SO4( st| .) +CuO / temp. + Ag2O / NH3 ####### ! etanol ####! zwizek A ##### zwizek B zwizek C ! !###### # Napisz wzory pBstrukturalne (grupowe) zwizkw organicznych oznaczonych literami A, B i C. Zwizek A: .................................................................................................................................. Zwizek B: .................................................................................................................................. Zwizek C: .................................................................................................................................. 8 Prbny egzamin maturalny z chemii Poziom podstawowy Informacja do zadaD 18.  20. Przeprowadzono cig reakcji, ktrych przebieg ilustruje poni|szy schemat. propan #1 1-chloropropan #2 propen #3 2-bromopropan #! #! #! Zadanie 18. (1 pkt) Zaznacz odpowiedz, w ktrej poprawnie okre[lono typy reakcji oznaczonych na schemacie cyframi 1, 2 i 3. 1. 2. 3. A. addycja eliminacja substytucja B. substytucja addycja eliminacja C. substytucja eliminacja addycja D. addycja substytucja eliminacja Zadanie 19. (1 pkt) Wpisz do tabeli wzory reagentw, ktrych nale|aBo u|y jako substratw w celu przeprowadzenia przemian oznaczonych na schemacie numerami 1 i 3. Brakujce reagenty wybierz ze zbioru: Cl2, Br2, HBr, HCl, KOH. Reakcja 1. 3. Wzr substancji Zadanie 20. (1 pkt) Stosujc wzory pBstrukturalne (grupowe) zwizkw organicznych, napisz rwnanie reakcji 2. z powy|szego schematu. ....................................................................................................................................................... Zadanie 21. (2 pkt) Poni|ej przedstawiono wzr pewnego zwizku organicznego. Podaj nazwy grup oznaczonych numerami I, II, III i IV. IV I I: ........................................................................................... CH3 C O III OH II: .......................................................................................... H2N III: ........................................................................................ IV: ........................................................................................ OH II Prbny egzamin maturalny z chemii 9 Poziom podstawowy Zadanie 22. (4 pkt) Zaprojektuj sposb przygotowania 200 g wodnego roztworu octanu sodu o st|eniu 15% masowych. W tym celu: a) podaj, jakie ilo[ci bezwodnego octanu sodu i wody nale|y u|y do przygotowania roztworu. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... b) zakre[l litery oznaczajce potrzebny sprzt. A. B. C. D. c) wymieD kolejne czynno[ci, ktre nale|y wykona aby sporzdzi roztwr. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Zadanie 23. (2 pkt) Poni|ej przedstawiono wzr tripeptydu zbudowanego z reszt trzech aminokwasw: cysteiny (Cys), glicyny (Gly) i kwasu glutaminowego (Glu). SH O CH2 O H2N CH C N CH C N CH2 COOH CH2 H H CH2 COOH Zaznacz, przez otoczenie kBkiem w podanym wzorze, wizania peptydowe. Zaznacz i podpisz, stosujc odpowiedni skrt, reszt glicyny. 10 Prbny egzamin maturalny z chemii Poziom podstawowy Zadanie 24. (2 pkt) Zaprojektuj do[wiadczenie pozwalajce na wykrycie wizaD peptydowych w rozpuszczalnych w wodzie peptydach. W tym celu: a) wybierz potrzebne odczynniki ze zbioru: amoniakalny roztwr Ag2O, [wie|o strcony Cu(OH)2, HNO3(st|), zakwaszony roztwr KMnO4. ....................................................................................................................................................... b) napisz obserwacje, ktre potwierdz obecno[ tych wizaD. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 25. (2 pkt) Reakcj kwasu benzoesowego z zasad sodow ilustruje rwnanie: H2O COONa + NaOH COOH + Oblicz, ile cm3 wodnego roztworu NaOH o st|eniu 2 mol/dm3 nale|y u|y w celu caBkowitego zobojtnienia 0,4 mola kwasu benzoesowego. Obliczenia: Odpowiedz: Prbny egzamin maturalny z chemii 11 Poziom podstawowy Zadanie 26. (2 pkt) Imbir stosowany jest w medycynie naturalnej. Za ostry zapach imbiru i jego wBa[ciwo[ci lecznicze odpowiedzialne s r|ne zwizki, midzy innymi zingeron o wzorze: O CH2 CH2 C CH3 O CH3 OH Na podstawie analizy wzoru zingeronu oceD poprawno[ poni|szych zdaD. Wpisz w odpowiednim wierszu tabeli liter P, je[li uznasz zdanie za prawdziwe, lub liter F, je[li uznasz zdanie za faBszywe. 1. Zingeron mo|e ulega reakcji nitrowania. 2. Zingeron daje pozytywny wynik prby Trommera. 3. Zingeron mo|e reagowa z wodorotlenkiem sodu. 4. Zingeron jest pochodn alkoholi aromatycznych. 12 Prbny egzamin maturalny z chemii Poziom podstawowy BRUDNOPIS

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
2009 styczen klucz
2009 STYCZEŃ OKE PR ODP
test 2009 styczen pyt
2009 STYCZEŃ OKE PP TRS
2009 STYCZEN OKE II PR ODP id 2 Nieznany
F 2009 styczeń klucz 2
2009 STYCZEŃ OKE PP

więcej podobnych podstron