Hi-Fi
Hi-Fi
Hi-Fi
Hi-Fi
Hi-Fi
Subwoofery
Firma System Audio znana
jest z konsekwencji w stoso-
waniu małych i bardzo małych
głośników nisko- średniotono-
wych, dzięki czemu wszystkie
zespoły głośnikowe tej marki są
wyjątkowo wysmukłe. Ale fakt,
że 14-cm przetworniki zostały
wykorzystane także w subwoo-
ferze, może już budzić zdumie-
nie. Poszukujący niekonwencjo-
nalnych rozwiązań Ole Witthoft
przedstawia jednak powody
takiego wyboru.
Koncepcja użycia małych głośników nis-
ko-średniotonowych ma swoje powszechnie
znane uzasadnienie - l epsze przetwarza-
Subwooferowi
nie średnich częstotliwości dzięki mniejszej
średnicy membrany, węższe obudowy i stąd
firmySystem Audio trudno
lepsze rozpraszanie. Dostatecznie dobre
odmówić oryginalnej architektury,
przetwarzanie niskich częstotliwości może
elegancji i łatwości ustawienia
być zapewnione przez zdublowanie prze-
tworników i przez ich odpowiednią konstruk-
cję, przystosowaną do pracy przy dość du-
żych amplitudach. Wysokiej klasy subwoofer
jest jednak nie po to, aby niskie tony prze-
twarzać dostatecznie dobrze, ale aby bardzo
System Audio
System Audio
System Audio
System Audio
System Audio
dobrze przetwarzać tony najniższe. A w ta-
kim przypadku duży głośnik to rozwiązanie
racjonalniejsze, niż kilka małych. Jednak
System Audio odrzuciło znane argumenty i w
konstrukcji swojego subwoofera użyło czte-
rech głośników 14-centymetrowych. Na po-
parcie tej koncepcji konstruktor powtarza po-
pularne uzasadnienie, że głośniki małe, dzię-
ki mniejszej masie membrany, są z natury
 szybsze od głośników dużych; jednak pod-
Sub Electro 100
stawowe kalkulacje parametrów głośnika
wskazują, że o charakterystykach impulso- waniu głośników mniejszych, które mają od- co odpowiada powierzchni jednego głośnika
wych decyduje również siła układu napędo- powiednio mniejsze układy magnetyczne. 25-cm), ale niestety głośniki 14-cm mają
wego. Jeśli więc ciężkiej membranie towa- Użycie kilku małych głośników nie jest więc przeważnie mniejszą amplitudę, niż głośniki
gwarancją  zwiększenia szybkości w sto- znacznie większe, i ostatecznie całkowite
rzyszy odpowiedniej siły układ magnetyczny,
sunku do jakiegokolwiek jednego większego wychylenie objętościowe, mówiące o tym, ile
czego doskonałym przykładem jest głośnik
głośnika. Konstruktor Sub Electro 100 tłuma- powietrza układ może  przepchnąć w jed-
subwoofera REL Q200E na sąsiednich stro-
czy ponadto, że użycie czterech głośników nym cyklu, jest wyraz
nie mniejsze. Skądinąd
nach, wówczas można osiągać nie gorsze
charakterystyki impulsowe, niż przy stoso- 14-cm daje nam całkowitą powierzchnię od- bardzo dobre w roli głośników nisko-średnio-
powiadającą powierzchni znacznie większe- tonowych (stosowane przez System Audio w
2
2
2
2
go głośnika (jak łatwo policzyć, ok. 330cm2, dwóch najdroższych konstrukcjach wolno-
stojących - SA2070 i SA3070)  14 dostarczyła
Vifa, mają odlewane kosze, 9-cm układy
magnetyczne, celulozowe, powlekane mem-
brany na gumowym zawieszeniu.
Na każdym wąskim boku obudowy umiesz-
czono po dwa takie głośniki, przedzielone
otworem bass-reflex o średnicy 7cm - rela-
tywnie bardzo dużym, więc niskie prędkości
System
przepływu nie powinny grozić turbulencjami.
Audio poz-
Rzeczywistą korzyścią płynącą z zastosowa-
wala tylko
nia kilku małych głośników, umieszczonych
na na
w sposób opisany powyżej, jest ciekawa i wy-
połączenia godna funkcjonalnie forma obudowy, mająca
również walory akustyczno-mechaniczne.
niskopozio-
Można ją  przykleić do ściany , jest na tyle
mowe, ale
płaska, że może schować się między oknem
trzeba przy-
a zasłoną. Nawet jeśli się nie schowa, to ele-
znać, że są
one znacznie
Moc wzmacniacza [W] 100
częściej
Maks. ciśnienie akus. (50Hz) [dB] 107
polecane od Masa [kg] b.d.
Wymiary (WxSxG)[cm] 50x67x22
połączeń
Cena 5000,-
Cena [zł] 5000,-
Cena 5000,-
Cena 5000,-
wysokopo- Cena 5000,-
Dystrybutor Decibel
ziomowych.
108 AUDIO 11/2000
Laboratorium i odsłuch
Obydwie zmierzone charakterystyki - dla nie, czysto grał kontrabas; w sumie wydaje się,
skrajnych ustawień regulatora górnej częstotli- że jest to suwoofer znacznie lepszy do odtwa-
wości granicznej - mają podobny kształt, z sy- rzania muzyki, zwłaszcza  audiofilskiej , niż do
metrycznymi zboczami i wyraz
nie zaznaczonymi pracy nad efektami kina domowego. Electro Sub
wierzchołkami. Przy najwyższym położeniu re- 100 jest subwooferem delikatnym, bardzo ele-
gulatora punkty -6dB pojawiają się przy 55 i ganckim, może stanowić konsekwentne, logicz-
160Hz, urządzenie działa więc wówczas głównie ne uzupełnienie firmowego systemu głośników,
w zakresie średniego i wyższego basu, z bardzo firmowej koncepcji konstrukcyjnej i brzmienio-
słabym udziałem najniższych częstotliwości. Ta- wej. Nietrudno mi wyobrazić sobie, że szczęśli-
kie rozwiązanie może być ewentualnie przyjęte wy posiadacz kolumienek System Audio, po za-
przy współpracy Sub Electro 100 z bardzo mały- poznaniu się z argumentami Ole, po obejrzeniu i
mi monitorkami, jakie System Audio ma przecież posłuchaniu Sub Electro, ponownie się uszczęś-
w ofercie, ale trudno podejrzewać, aby tak kosz- liwi, nie wydaje mi się jednak, aby dotyczyło to
towny subwoofer znalazł się w towarzystwie tak posiadaczy innych kolumn, pragnących od sub-
skromnych głośników głównych. Ponadto zdecy- woofera dostarczenia głębszych (częstotliwoś-
dowanie lepszą słyszalność najniższych tonów - ciowo) i mocniejszych (natężeniowo) doznań.
o co przecież w użytkowaniu subwoofera chodzi
przede wszystkim - możemy osiągnąć przy usta-
wieniu regulatora górnej częstotliwości gra-
nicznej w pozycji najniższej z możliwych - wów-
czas -6dB na lewym zboczu przesuwa się do
39Hz, i choć nie jest to wynik rewelacyjny, to
daje jednak istotne rozszerzenie pasma, i może
określać sens użycia Sub Electro 100 w związku
ze średniej wielkości zespołami głośnikowymi,
ustawienie to powinno też sprawdzić się w połą-
czeniu z wolnostojącymi konstrukcjami System
Audio; -6dB na prawym zboczu widać wówczas
przy 95Hz, i z osiągnięciem tej granicy przez
głośniki główne również nie powinno być kłopo-
tu.
Charakterystyki ciśnień z głośników i otwo-
Rys. 1 - Charakterystyki przetwarzania dla
Rys. 1 - Charakterystyki przetwarzania dla
Rys. 1 - Charakterystyki przetwarzania dla
Rys. 1 - Charakterystyki przetwarzania dla
Rys. 1 - Charakterystyki przetwarzania dla
rów są bardzo nietypowe, na charakterystyce
najniższego i najwyższego położenia regulatora
najniższego i najwyższego położenia regulatora
najniższego i najwyższego położenia regulatora
najniższego i najwyższego położenia regulatora
najniższego i najwyższego położenia regulatora
głośnika nie widać śladu działania układu
górnej częstotliwości granicznej.
górnej częstotliwości granicznej.
górnej częstotliwości granicznej.
górnej częstotliwości granicznej.
górnej częstotliwości granicznej.
rezonansowego obudowy (oczekiwane wyraz
ne
Nisko-średniotonowe  14 Vify
minimum przy częstotliwości rezonansowej w
ogóle nie występuje).
stoją przed nietypowym dla nich
107dB maksymalnego ciśnienia akustyczne-
zadaniem... może w czwórkę
go (przy 50Hz) to najsłabszy wynik tego testu.
sobie poradzą?
W odsłuchu Sub Electro 100 dawał, zgodnie
z deklaracjami producenta, dz
więk rzeczywiście
gancko wykonana przednia ściana nie bę- dobrze zdefiniowany i wolny od ociężałości; ale
dzie razić swoim wyglądem. Głośniki, działa- równocześnie trudno mu było przypisać znamio-
na potęgi (słaby fundament najniższych częstot-
jące w przeciwnych kierunkach, powodują,
liwości). Rodzić się więc może pytanie, czy su-
że skierowane przeciwnie naprężenia obu-
biektywnie odbierana  szybkość nie wynika w
dowy znoszą się i nie powodują wibracji.
takim przypadku właśnie z ograniczenia pasma
Wszystkie powierzchnie oklejono natural-
od dołu, co automatycznie uwalnia pomieszcze-
nym fornirem; wysoka jakość wykonania i ce-
nie odsłuchowe od wielu problemów z rezonan-
na sugerują, że subwoofer przeznaczony sami fal stojących, a niekoniecznie ma związek z
jest przede wszystkim do współpracy z naj-  szybkością małych głośników.  Kopnięcie wy- Rys. 2 - Niezależne charakterystyki głośników,
Rys. 2 - Niezależne charakterystyki głośników,
Rys. 2 - Niezależne charakterystyki głośników,
Rys. 2 - Niezależne charakterystyki głośników,
Rys. 2 - Niezależne charakterystyki głośników,
otworów bass-reflex i charakterystyka wypadkowa
otworów bass-reflex i charakterystyka wypadkowa
otworów bass-reflex i charakterystyka wypadkowa
otworów bass-reflex i charakterystyka wypadkowa
ższego basu było niezłe, konkretnie zarysowy- otworów bass-reflex i charakterystyka wypadkowa
droższym systemami.
(przy najwyższej częstotliwości granicznej).
(przy najwyższej częstotliwości granicznej).
(przy najwyższej częstotliwości granicznej).
(przy najwyższej częstotliwości granicznej).
(przy najwyższej częstotliwości granicznej).
wane, gitara basowa wędrowała dość swobod-
Cechy dobrego, uniwersalnego subwo- basu, jaki mają oferować małe przetworni-
ofera, za pomocą realizacji klasycznego PODSUMOWANIE ki, ale sądzę, że sprawę potraktowano zbyt
przepisu (duży głośnik z celulozową memb- ideologicznie i jednostronnie, choć można
raną, duża skrzynia bass-reflex), w najsku- grupie) subwooferów powienien wystar- też powiedzieć, że bezkompromisowo. Do-
teczniejszy sposób zapewnia B&W, doda- czyć do spełnienia podstawowych potrzeb. strzegalnym atutem jest tutaj kształt i wyko-
jąc do tego dwie konstrukcyjne atrakcje Konstruktorzy trzech droższych modeli nanie skrzynki.
(ale bardzo praktyczne) - otwór  flow port i nie poszli już utartymi ścieżkami. Cabasse Wreszcie konstrukcja nie mniej niekon-
ekranowanie, nie starając się za to nadać stosuje rzadko dzisiaj spotykaną obudowę wencjonalna niż Sub Electro i Volcan, ale
ASW1000 specjalnie wyszukanej formy. band-pass, nie wpadając w żadne proble- bardzo logiczna, dająca ciekawe, i co naj-
Jest to skrzynia duża i w żadnym razie nie my brzmieniowe, jakie przydarzają się tego ważniejsze, w pewnych warunkach bardzo
ozdobna. W pobliżu rozwiązań konwencjo- typu konstrukcjom, osiągając rezultaty dob- pożądane rezultaty brzmieniowe i funkcjo-
nalnych, przynoszących konwencjonalne - re, choć nie demonstrując też dzięki temu nalne. REL z głośnikiem  long throw nie
a więc akustycznie dobrze wyważone re- rozwiązaniu jakiejkolwiek wyraz
nie do- zagrzmi tak głośno, jak B&W, ani nie głoś-
zultaty, znajdują się też subwoofery ASW i strzegalnej przewagi nad modelami pierw- niej, niż większość pozostałych zebranych
Monitor Audio - nie prezentujące już tak szej trójki. Chyba przesądzający przy po- tutaj subwooferów,  zejdzie za to bardzo
wielkiego potencjału (natężenie, pasmo), dejmowaniu wyboru będzie tutaj fakt, czy nisko, i co było oczywistym założeniem -
ale wciąż na przyzwoitym pod tym wzglę- użytkownik ma już głośniki Cabasse, i chce przy użyciu bardzo małej obudowy. To
dem poziomie, oferujące cechy indywidual- mieć w zestawie  firmowy subwoofer. Nie przykład, gdy odstępuje się od najprost-
ne mogące przyciągać uwagę klientów. W ma przeciwwskazań. Podobnie może za- szych recept, żąda się za swój  wynalazek
pierwszym przypadku jest to wyjątkowo chowywać się klient firmy System Audio, ceny niemałej, ale oferuje się w zamian
zgrabna forma obudowy, a także unikalne choć oferowany mu subwoofer jest dla rzeczywiste, a nie tylko hipotetyczne zale-
wśród subwooferów zdalne sterowanie; w mniej najbardziej kontrowersyjny. Kon- ty. W systemach wymagających wysokiej
drugim przypadku spotykamy piękny głoś- struktor rozmienił swój budżet na cztery klasy, nie katastroficznego dz
więku, ale nie
nik ze  złotą (faktycznie magnezową) wysokiej klasy  14 Vify, więc cena całego tylko dz
więku - również dyskrecji małego
membraną, która oferuje zarówno bardzo urządzenia mnie nie szokuje, jednak jego subwoofera, wspomagającego np. parę
szlachetny dz
więk, jak i wyjątkowy wygląd. możliwości w zakresie wymienianych pod- ekskluzywnych monitorów, Q200E jest pro-
Można powiedzieć, że już tylko wybór stawowych parametrów są mocno ograni- pozycją wyjątkową.
wśród tych trzech (i to najtańszych w tej czone. Poświęcono je na rzecz  szybkiego A.K.
AUDIO 11/2000 109