T : Organizacja produkcji w pszczelnictwie.
Efekty ekonomiczne pasiek zależą od :
* wartości użytkowej pszczół
* warunków pożytkowych
* organizacji produkcji (prowadzenie pasieki)
WARTOŚĆ UŻYTKOWA PSZCZÓŁ :
+ produkcja miodu
+ rozwój wiosenny
+ zimotrwałość
+ rojliwość
+ łagodność
WARUNKI POŻYTKOWE :
Liczba rodzin pszczelich jaką można ustawić w jednym miejscu. Zależy ona od obfitości pożytku.
Na glebach słabych roślinność dostarcza -------> 4 - 5 kg miodu z ha Na glebach żyznych roślinność dostarcza -------> 6 - 7 kg miodu z ha Miód ---> określa wydajność nektarową roślin
Zakładając lot pszczół w promieniu 2 km -----> obszar objęty zasięgiem lotu pszczół z 1 rodziny to 1256 km2.
Zasoby miodu na tym obszarze ---------> gleby słabe : 5000 - 6000 kg miodu gleby żyzne : 7500 - 8000 kg miodu
Z tych zasobów pszczoły wykorzystują 50%.
Aby uzyskać 20 kg miodu z rodziny ---------> gleby słabe : 2750 / (90 + 20) = 25 rodzin gleby żyzne : 3875 / (90 + 20) = 35 rodzin
90 --> to co rodzina zużywa na swoje potrzeby
W przecietnych warunkach pożytkowych Polski w jednym miejscu około 30 rodzin.
ORGANIZACJA PRODUKCJI :
* sposób prowadzenia pasieki
- stacjonarna
- wędrowna
- jakość sprzętu
- sprawność sprzętu
* pozyskiwane produkty
- jeden czy różne
- jakie
- ile
* produkcja specjalistyczna
- produkcja matek
- produkcja odkładów
- produkcja pakietów
* kwalifikacje pszczelarzy/pracowników
WYDAJNOŚĆ PRACY I PRACOCHŁONNOŚĆ :
Wydajność pracy ---> wielkość produkcji uzyskiwanej w ciągu 1h Pracochłonność ---> odwrotność matematyczna wydajności pracy Roczne nakłady pracyc na 1 rodzinę pszczelą :
Wielkość pasieki
Nakłady pracy (rbh/ 1. rodzin)
1 do 20
12,9
21 - 40
11,5
41 - 60
9,5
> 60
8,7
Średnio
10,6
Wielkość pasieki Nakłady pracy
Produkcja miodu Wydajność pracy Pracochłonność
(rbh/ 1. rodzin)
(kg)
(kg/rbh)
(rbh/kg)
1 do 20
12,9
8,7
0,67
1,4
21 - 40
11,5
11,4
0,99
1,01
41 - 60
9,5
13,2
1,4
0,71
> 60
8,7
15
1,72
0,58
Średnio
10,6
12,1
1,14
0,88
Produkty
Poziom produkcji
Pracochłonność
Wydajność pracy
z 1. rodziny (kg)
(kg prod./1rbh)
rbh/ 1.rodzin psz. rbh/1 kg prod.
Miód
14
8,9
0,63
1,57
Wosk
0,3
0,9
3,0
0,33
Miód, wosk ---> produkcja sprzężysta
Poziom produkcji
Pracochłonność
Wydajność pracy
z 1. rodziny (kg)
(kg prod./1rbh)
rbh/1. rodzin psz. rbh/1 kg prod
Miód
14,0
8,9
0,63
1,57
Wosk
0,3
0,9
3,0
0,33
Pyłek
0,57
1,6*
2,83*
0,35
Propolis
0,077
0,4*
5,19*
0,19*
Mleczko
0,125
86,2*
689,7*
0,0014*
pszczele
* ---> naklady pracy ponoszone dodatkowo
SEZONOWOŚĆ PRAC PSZCZELICH :
Produkcja pszczelarska jest produkcją sezonową. Sezon pszczelarski w Polsce trwa 6 miesięcy od kwietnia do września.
Szczyt prac --------> czerwiec : 1,6 h
lipiec : 2 h
kwiecień : ok. 1 h
maj : 1,2 h
sierpień : 1,2 h
wrzesień : 08 h
Liczba rodzin jaka może obsłużyć 1 pszczelarz :
* Polska ---> 100 rodzin
* USA ---> 1000 rodzin
Liczba rodzin jaką może obsłużyć zależy od :
+ organizacji pracy
+ poziomu mechanizacji
Przegląd 1. rodzimy pszczoł w pasiece towarowej :
- Polska ----> 15 min
- USA ------> ok. 1 min
TYPY PASIEK :
Pod względem ekonomicznego zaangażowania właściciela można wyróżnić w naszych pasiekach : a) amatorskie
b) nastawione na dodatkowe źródło dochodu
c) zawodowe
d) o szczególnym znaczeniu : szkoleniowe, badawcze
prowadzone dla przyjemności, a nie dla zysku. Zlokalizowane w ogródku przydomowym lub na działce rekreacyjnej. Miód zużywany na własne potrzeby. Wyróżniamy :
+ pasieki małe : do 10 pni
+ pasieki średnie : do 40 pni
+ pasieki duże : ponad 40 pni
NASTAWIONE NA DODATKOWE ŹRÓDŁO DOCHODU
Właścicielami są : Pasieki :
- renciści - wędrowne ---> na jeden lub na dwa pożytki
- emeryci - stacjonarne
- osoby pracujące zawodowo
Ule i sprzęt kompletowane są pod kątem celowej obsługi. Przywiazuje się tu wagę do opłacalności produkcji pszczelarskiej. Obsługa bardzo fachowa, pszczelarz zabiega o kwalifikacje.
Pasieki obsługiwane w godzinach wolnych od pracy zawodowej (urlop, święta). Pszczelarz sam pracuje lub angażuje członków własnej rodziny. Wyróżniamy :
+ pasieki małe : do 40 pni
+ pasieki średnie : do 70 pniu
+ pasieki duże : do 100 pni
ZAWODOWE
prowadzone przez pszczelarzy posiadających pełne kwalifikacje i dużą praktykę.
Są to gospodarstwa pasieczne podzielone na kilka lub kilkanaście pasiek z 20 - 30 rodzinami, zlokalizowanych od siebie na odrębnych miejscach, oddalonych od siebie stanowiskach, najczęściej wydzierżawionych. pasieki liczą ponad 200 - 300 pni. Są w stanie zapewnić utrzymanie pszczelarzowi i jego rodzinie. Związana jest z tym konieczność dobrej organizacji i wydajnej pracy.
Wyróżniamy :
+ pasieki małe : do 100 - 150 pni
+ pasieki średnie : do 300 pni
+ pasieki duże : ponad 300 pni
Przy dobrej organizacji pracy 1 pszczelarz jest w stanie obsłuzyć nawet 400 pni i to bez dużych wydatków na mechanizację.
O SZCZEGÓLNYM ZNACZENIU
W Polsce jest to grupa pasiek własności uspołecznionej. Wyróżniamy :
+ pasieki (szkoleniowe) dydaktyczne ---> pomoc dydaktyczna
+ pasieki doświadczalne ---> placówki naukowo-badawcze
+ pasieki hodowlane ---> doskonalenie i reprodukowanie pogłowia pszczół określonej rasy czy linii Realizują programy hodowlane (genetyczne doskonalenie linii).